به گزارش «نماینده»، جهان با بحران خاک دست و پنجه نرم میکند. از دست رفتن خاک به معنای از دست رفتن منابع غذایی است. تولید هر سانتیمتر خاک از ۱۰۰ تا ۱۰ هزار سال زمان میبرد و یک سوم خاک حاصلخیز جهان را تاکنون از دست دادهایم. با وجود این بحران خاک از کمترین توجه رسانهها و کارشناسان بیبهره بوده است.
کارشناس مسئول بررسیهای آلودگی خاک سازمان حفاظت از محیط زیست با بیان اینکه خاک از چندین لحاظ اهمیت حیاتی دارد میگوید: اولین موضوعی که اهمیت بسیاری دارد و خیلی از نگرانیهای جهان امروز در آن ریشه دارد بحث امنیت غذایی است.
گرسنگی در کمین ۷ میلیارد نفر از جمعیت از جهان
دکتر لادن رضی با اعلام اینکه تا سال ۲۰۵۰ برای ۷ میلیارد نفر از جمعیت احتمالاً ۹ میلیارد نفری جهان خاک مناسب برای تولید غذا نخواهیم داشت میگوید: اصلاً ریشه اینکه فائو و سازمان ملل نگران وضعیت جهانی خاک شدهاند برمیگردد به همین موضوع امنیت غذا. ما تا کنون یک سوم خاکهای جهان را تخریب کردهایم. در نشستی که طی آن سال ۲۰۱۵ را به عنوان سال جهانی خاک نامگذاری کردند مطرح شد که اگر روند کنونی تخریب ادامه پیدا کند تا سال ۲۰۵۰ سرانه جهانی زمین قابل کشت و زراعت تا یک چهارم میزان سال ۱۹۶۰ تغییر پیدا میکند و در سال ۲۰۵۰ وقتی جمعیت ما احتمالاً به ۹ میلیارد نفر برسد میزان خاکی که میتواند ماده غذایی تولید کند تنها برای ۲ میلیارد نفر کافی خواهد بود. یعنی ۷ میلیارد نفر غذا نخواهند داشت.
خاک، منبع ارزشمند کاهش گازهای گلخانهای
به گفته رضی ارزش دیگر خاک در حفاظت از تنوع زیستی نهفته است چرا که خاک، درون خودش تنوع زیستی دارد و تنوع زیستی جهان هم به آن وابسته است چون اگر خاکی نباشد مرتع و جنگلی نداریم و در نتیجه تنوع زیستی هم نخواهیم داشت و پایه هرم غذایی را از دست خواهیم داد. از سوی دیگر خیلی از دانشمندان میگویند حداقل به اندازه تنوع زیستی که روی زمین است داخل خاک هم هست. خاک انواع باکتریها، قارچها و میکروارگانیسمها و برخی ماکروارگانیسمها را در خود دارد.
کارشناس مسئول بررسیهای آلودگی خاک سازمان حفاظت از محیط زیست با بیان اینکه تنوع زیستی موجود در خاک نقش بسیار ارزشمندی در ترسیب کربن دارد میگوید:الان یکی از راهکارهایی که برای ترسیب کربن و کاهش گازهای گلخانهای مورد بحث است، این است که اگر بتوانیم باکتریهایی که ترسیب کربن را انجام میدهند داخل خاکهایمان افزایش بدهیم و این باکتریها را از بین نبریم، اینها میتوانند دی اکسید کربن هوا را جذب کنند و به این ترتیب کاهش گازهای گلخانهای را هم داشته باشیم و تحقیقاتی در این زمینه در حال انجام است.
فرسایش خاک، زمینهساز سیلابهای ویرانگر
به گفته رضی اهمیت دیگر خاک در بحث سیل و خشکسالی است: خیلی از سیلهایی که در شمال کشور اتفاق میافتد به این دلیل است که جنگل را در سراشیبی از بین بردهاند. وقتی جنگل را در سراشیبی از بین میبرید، یک بارندگی متوسط، و نه یک بارندگی سخت و سیلآسا، باعث فرسایش شدید خاک میشود. یعنی مادهای که قدرت نگهداری آب را داشته است و آب را در خودش نفوذ میداده دیگر رفته است و دیگر هیچ چیزی مانع آب نیست و این موضوع منجر به بروز سیلابهای وحشتناک میشود.