به گزارش «نماینده»، سید عباس عراقچی در برنامه تیتر امشب شبکه خبر با موضوع آخرین تحولات روند اجرای برجام و مذاکرات اخیر آژانس درباره دیدار دو ساعته با آمانو افزود: برای ما مهم است که گزارش آمانو و آژانس به چه شکل بیرون می آید و چه مواردی در آن مطرح می شود چون این گزارش باید منجر به تصمیم گیری شورای حکام برای بستن پرونده شود بنا بر این ما تصمیم گرفتیم قبل از اینکه گزارش آمانو به شورای حکام ارائه شود آنرا بررسی کنیم.
عراقچی گفت: بر اساس برجام کشورهای ۱+۵ تعهد کردند در فاصله ارائه گزارش شورای حکام قطعنامه ای به شورای حکام با هدف بستن پرونده ارائه بدهند. قرار شد هفتم دسامبر با ۱+۵ کمیسیون مشترکی داشته باشیم به ویژه که بعد از آن جلسات ما با ۱+۵ به صورت کمیسیون مشترک برگزار خواهد شد و مذاکره ای مثل سابق نداریم.
وی افزود: ما همه اقدامات لازم را انجام دادیم تا مطمئن باشیم پانزدهم دسامبر شورای حکام تصمیم مناسب را خواهد گرفت و آن قطعنامه ای را به رأی گیری خواهد گذاشت که به موضوع پی ام دی خاتمه خواهد داد.
این مذاکره کننده ارشد هسته ای در پاسخ به این سؤال مجری که بعد از جلسه با آمانو گفته می شود برخی اختلاف نظرها همچنان وجود دارد موارد عمده آن اختلاف نظرها چیست؟ گفت: طبیعی است که درباره برخی از قسمتهای این گزارش ما نکته نظرها و ملاحظه داشتیم که در جلسه آنرا مطرح کردیم و تصمیم بر این گرفته شد که دیدگاههای ما را در گزارشهای خود مد نظر قرار دهند.
وی افزود: مقرر شد در چند روز آینده اگر لازم باشد باز هم کارشناسان ما با آنها دیدار کنند تا گزارش نهایی بی طرف باشد.
وی ادامه داد: آژانس و آمانو حتماً باید در گزارش خود بی طرف باشند و به حقایق و واقعیتها بپردازند و نباید بر اساس حدس و گمان گزارش را جمع بندی کنند.
عراقچی گفت: ممکن است فرضیات و ادعاهای مختلفی را مطرح کنند اما آژانس حق نتیجه گیری و جمع بندی را ندارد و باید حالت بی طرفی را رعایت و حفظ کند و اگر در جایی دیدگاه و طرف مقابل را مطرح می کند باید دیدگاه طرف ایرانی را هم مطرح کند.
وی افزود: به هر حال گزارش آمانو برخی نقاط ضعف را داشت که امیدوار هستیم بعد از این جلسه اصلاح شود.
این مذاکره کننده هسته ای در ادامه با بیان اینکه آقای آمانو در موضعی نیست که پی ام دی را ببندد بلکه این کار شورای حکام است گفت: آقای آمانو نتیجه یافته های خود را به شورای حکام ارائه می دهد و خود در موضع تصمیم گیری نیست و گزارش هم باید در مواضع واقعیت باشد و نباید خود قضاوت کند بلکه قضاوت را شورای حکام خواهد کرد.
وی افزود: ۱+۵ متعهد شده اند که پرونده را در شورای حکام ببندند اگر احیاناً این اتفاق نیفتد و حتی گوشه ای از پرونده باز بماند معنایش این است که ما به تعهدات باقیمانده خود در برجام عمل نخواهیم کرد.
عراقچی گفت: حتی در نامه مقام معظم رهبری نیز دو کار اساسی تغییرات در اراک و فروش اورانیوم غنی شده منوط به بسته شدن پرونده پی ام دی شده است و اگر این پرونده بسته نشود مسلماً اجرای برجام متوقف خواهد شد.
وی افزود: طرفهای غربی، اعضای شورای حکام، آمانو و ۱+۵ کاملاً می دانند باید میان پی ام دی و برجام یکی را انتخاب کنند، اگر پی ام دی بسته نشود حتی زمینه ای برای بازگشت پی ام دی باز باشد یا در آینده وجود داشته باشد یا پنجره ای در این زمینه بخواهد باز بماند معنایش این است که برجام پیش نخواهد رفت.
وی ادامه داد: این پیام جدی، صریح و روشن ماست.
نشست دیروز ما جلسه جمع بندی بود
مذاکره کننده ارشد هسته ای گفت: نشست دیروز ما با آژانس جلسه جمع بندی بود.
آقای عراقچی در برنامه تیتر امشب شبکه خبر با موضوع آخرین تحولات روند اجرای برجام و مذاکرات اخیر آژانس درباره دیدار دو ساعته با آمانو افزود: یکی از موضوعات مهم در مذاکره هسته ای مربوط به ادعاهای مراحل گذشته آژانس است که ادعا می کند که برنامه هسته ای ایران ابعاد نظامی در خودش دارد که معروف به پی ام دی شده است.
وی ادامه داد: ما هیچگاه عبارت پی ام دی را به رسمیت نشناخته ایم و در برجام و ضمایم آن اجازه نداده ایم از عبارت پی ام دی استفاده شود.
عراقچی گفت: اما این موضوع مهم است که پایه و اساس تمام اتهاماتی که به ایران زده یا بر اساس تمام تبلیغاتی که به ایران نسبت داده شده است و همه فشارهایی که به ایران وارد شده به خاطر این ادعاها بوده و برنامه هسته ای ایران جنبه نظامی هم دارد و آژانس مأموریت داشت که این ابعاد را بررسی کند.
وی افزود: یک پروسه هفت هشت ده ساله ای با آژانس در این خصوص درگیر بودیم که این موضوع هیچ وقت به درستی پیش نرفت.
این مذاکره کننده ارشد هسته ای گفت: ما در جریان مذاکرات با ۱+۵ مذاکرات موازی هم با آژانس داشتیم که هم در چارچوب ۱+۵ و هم در چارچوب آژانس به یک راه حلی برای حل موضوع پی ام دی رسیدیم و در واقع یک نقشه راهی بین ایران و آژانس ترسیم شد که بر اساس آن نقشه راه مجموعه همکاریهای بین ایران و آژانس ادامه یافت.
وی ادامه داد: قرار شد در پایان این نقشه راه، آژانس یک ارزیابی کلی از موضوع پی ام دی ارائه بدهد که منجر به بسته شدن آن شود که قرار است آمانو گزارش خود را در این خصوص به شورای حکام آژانس بدهد تا آژانس در این خصوص تصمیم گیری کند.
عراقچی با بیان اینکه آمانو مجری تصمیمات شورای حکام است گفت: آنچه باید پرونده پی ام دی را ببندد خود شورای حکام است که در واقع ۱+۵ قطعنامه ای را به شورای حکام برای بسته شدن به شورای حکام ارائه داده اند.
وی با بیان اینکه ما طبق نقشه راه قدم به قدم جلو آمدیم و ارزیابی خود را از آن به آژانس دادیم افزود: در سال ۲۰۱۱ نیز آمانو گزارش مشروحی داده که ۱۲ پرونده علیه ما در باره پی ام دی باز کرده است و از ایران خواسته که در باره آن جواب بدهد.
وی ادامه داد: در طول چندین سال رفت و آمد زیادی بین ما و آژانس وجود داشت اما موضوع حل نشده بود.
این مذاکره کننده ارشد هسته ای کشورمان گفت: بر اساس نقشه راه ایران آخرین ارزیابی خود را باید به آژانس می داد و آژانس بر اساس ارزیابی ما سؤالات خود را مطرح می کرد که نهایتاً تا ۱۵ اکتبر که مصادف با ۲۶ مهرماه بود آژانس اعلام کرد مرحله همکاریها با ایران به پایان رسیده است.
وی افزود: از پانزدهم اکتبر مقرر شد آژانس در وین گزارش نهایی خود را بنویسد و آمانو تا پانزدهم دسامبر فرصت دارد که ارزیابی نهایی خود را از پی ام دی ارائه کند.
عراقچی گفت: ما در نقشه راه پیش بینی کرده بودیم قبل از اینکه آژانس گزارش نهایی خود را ارائه کند یک دور دیگر مذاکره بین ایران و آژانس به عنوان جلسه جمع بندی انجام شود تا نظرات آژانس را بررسی و دیدگاههای خود را ارائه بدهیم.
وی افزود: جلسه دیروز ما همین جلسه جمع بندی بود یعنی دیروز بنده و کارشناسان ما برای جمع بندی به وین رفته بودیم.
این مذاکره کننده هسته ای گفت: این گزارش اکنون آماده شده و قرار است اول دسامبر ارائه شود که ما دیروز قبل از اینکه این گزارش ارائه شود یک دور این گزارش را به آژانس بررسی کردیم و در واقع قبل از اینکه بنده با آمانو دیدار کنم جلسه دو ساعته بین کارشناسان آمانو و آقای وعیدی نژاد و نجفی سفیر ما در آژانس برگزار و گزارش را مرور کردند و در نهایت یک جلسه دو ساعته نیز بنده با آمانو داشتم و گزارش را مرور کردیم.
هیچگاه بر اساس خوش بینی مذاکره نکردیم
مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران گفت: هیچگاه در طول مذاکرات بر اساس خوش بینی نسبت به طرف مقابل مذاکره نکردیم.
آقای عراقچی در برنامه تیتر امشب شبکه خبر با موضوع آخرین تحولات روند اجرای برجام و مذاکرات اخیر آژانس در پاسخ به این سؤال مجری که چقدر به نتیجه مذاکرات خوش بینی و چقدر بدبین هستیم؟ و چند درصد احتمال می دهید که گزارش آمانو پرونده پی ام دی را ببندد؟ افزود: من بر اساس خوش بینی نمی گویم بلکه بر اساس تدابیری که اندیشیده ایم می گویم. ما در طول مذاکرات هیچگاه بر اساس خوش بینی به طرف مقابل مذاکره نکرده ایم همیشه نسبت به امور هیچ خوش بینی نبوده و با بدبینی مذاکره کردیم در واقع همیشه بدترین سناریوهای ممکن را در نظر گرفتیم و بر اساس آن برنامه ریزی کردیم.
وی ادامه داد: لذا درباره پی ام دی نیز چون خواسته ما بسته شدن است به ترتیبی با ۱+۵ و آژانس مذاکره کردیم که همه چیز قبل از اینکه اقدامات خود را انجام دهیم تمام شده باشد.
عراقچی گفت: بر اساس برنامه ریزی و محکم کاری که در صحنه عملیاتی کردیم امیدواریم که پرونده پی ام دی بسته شود و تصور می کنم مجموعه تدابیر ما منجر به بسته شدن خواهد شد و نشانه هایی هم که وجود دارد و گزارش آمانو در همین راستاست. وی افزود: ما خوش بین جلو نمی رویم بلکه بر اساس پله هایی که خود چیده ایم پیش می رویم تا به مرحله نهایی برسیم.
مجری برنامه از آقای عراقچی پرسید: شما مطمئن به نظر می رسید؟ که وی پاسخ داد: هیچگاه در عالم سیاست، اطمینان صد درصدی نسبت به هیچ موضوعی نداریم اما من اطمینان دارم که مجموعه اقدامات باید به نتیجه برسد اگر به نتیجه نرسد منجر به این خواهد شد که برجام اجرایی نشود.
وی افزود: اکنون طرف مقابل ماست که باید میان برجام و پی ام دی یکی را انتخاب کند که آنها قبلاً این انتخاب را کرده اند و در واقع برجام را انتخاب کرده اند.
مذاکره کننده ارشد هسته ای کشورمان در پاسخ به این سؤال که ۱+۵ باید قطعنامه ای را برای عادی شدن پرونده ایران به شورای حکام ارائه کند چقدر در این خصوص رایزنی صورت گرفته است؟ گفت: ما در این باره هم رایزنی جدید و هم رایزنی قدیم داشته ایم و در متن برجام ۱+۵ متعهد شده است پیش نویس قطعنامه ای را با هدف بسته شدن پی ام دی ارائه کند که این عبارت در برجام وجود دارد. وی افزود: آنها تعهد کردند که این کار را انجام دهند که خودشان می دانند که اگر این کار را نکنند برجام را زیر پا گذاشته اند و برجام اجرایی نخواهد شد به ویژه که نامه مقام معظم رهبری هم یک پیام قاطع داشت که یا پی ام دی یا برجام.
عراقچی درباره اظهارات اخیر کارشناس آمریکایی مبنی بر اینکه آژانس با وضع فعلی پرونده پی ام دی را نبندد نظر شما در این خصوص چیست؟ گفت: من نشانه ای از اینکه یک برنامه ای پشت پرده باشد هنوز ندیده ام.
وی افزود: ما خیلی با دقت موضوع را دنبال می کنیم بنا بر این دنبال می کنیم اما تاکنون برنامه ای حاکی از اینکه یک برنامه ای وجود دارد که پی ام دی بسته نشود مشاهده نکرده ام.
این مذاکره کننده هسته ای گفت: اما اینکه یک مقام سابق یا صاحب نظری نظر خود را ارائه دهد برای ما تعیین کننده و ملاک نیست همان طورکه در ایران نیز درباره برجام و اجرای برجام دیدگاههای مختلفی وجود دارد.
وی افزود: آنچه که برای ما ملاک است تعهدی است که طرف مقابل رسماً در چارچوب برجام کرده است و باید به آن عمل کند در غیر این صورت باید تبعاتش را بپذیرد.
عراقچی درباره اینکه اگر پرونده پی ام دی بسته نشود واکنش ایران چه خواهد بود؟ گفت: واکنش ما این خواهد بود که تعهدات خود را اجرا نخواهیم کرد، ما تعهدات خود را طوری برنامه ریزی کرده ایم تا آن دسته از تعهداتی که بازگشت پذیری شان بیشتر طول می کشد دیرتر انجام شود و اگر برجام اجرا نشود همه آنها دوباره بازخواهد گشت.
وی ادامه داد: خود ما برنامه ریزی کرده ایم که اگر پی ام دی بسته نشود برجام اجرا نخواهد شد و این مقدار تعهداتی را هم که اجرا کرده ایم سریعاً به سر جای قبلی خود بازخواهیم گرداند.
این مذاکره کننده هسته ای گفت: اقداماتی هم که تاکنون انجام داده ایم خلاف منویات مقام معظم رهبری نیست.
وی درباره نوسازی اراک نیز افزود: با امضای سند نوسازی آغاز نمی شود بلکه وقتی کار عملیاتی در صحنه صورت بگیرد انجام تغییرات آن موقع آغاز می شود و همانطور که گفتم ما بعد از پی ام دی آنرا انجام می دهیم.
وی گفت: اینکه اکنون در باره اراک یا فروش ذخایر اقدامات و مذاکراتی کنیم و قراردادهای مربوطه را ببندیم مانع از این نیست بلکه روی کاغذ قراردادها را انجام دادیم و تا بسته شدن پی ام دی اجرایی نخواهد شد.
عراقچی افزود: در باره ذخایر، قراردادهای لازم با روسیه بسته شده است ما مواد اورانیوم غنی شده به روسیه می فروشم و در مقابل کیک زرد خریداری می کنیم، حتی مقدار کیک زردی که تحویل می گیریم بیشتر از معادل موادی است که می فروشیم. وی گفت: ورود کیک زرد به کشور مانعی ندارد اما خروج مواد ما از کشور حتماً باید بعد از بسته شدن پی ام دی باشد و ما این را دقیقاً رعایت کرده ایم و می کنیم.
مدرن سازی اراک با مشارکت بین المللی صورت می گیرد
مذاکره کننده ارشد هسته ای کشورمان گفت: طبق برجام برای مدرن سازی اراک یک مشارکت بین المللی میان ایران و شش کشور صورت می گیرد.
آقای عراقچی دربرنامه تیتر امشب شبکه خبر با موضوع آخرین تحولات روند اجرای برجام و مذاکرات اخیر آژانس افزود: درباره اراک یکسری اسناد میان کشورها باید امضا می شد که ما تاکنون سه سند مهم در این زمینه داریم که یک یادداشت تفاهم بین ۱+۵ امضاء شد اما از همه آنها مهمتر سند رسمی است که بین ایران و ۱+۵ توافق شد و توسط وزراء خارجه کشورها امضاء شد.
وی ادامه داد: این سند رسمی کاملاً یک سند فراگیر و جامع است که تکلیف اراک را روشن می کند و همه کشورهایی که امضا کرده اند تعهدات خود را برای بازسازی و مدرن کردن اراک اعلام کرده اند و خود را متعهد کرده اند که در بازسازی مشارکت کنند و مدت زمان آن مشخص است و شش کشوری که طرف حساب ما هستند و اتحادیه اروپا مسئولیتشان در آن سند ذکر شده است.
مذاکره کننده ارشد هسته ای کشورمان درباره اینکه برخی معتقدند بازطراحی اراک بدون ضمانت اجرایی و بر اساس کلیات است و چه ضمانتی را متوجه آمریکاییها می کند گفت: آمریکاییها، اروپاییها، روسیه و چین تعهد مستقیم در این سند قبول کرده اند که کار مدرن سازی اراک را با ایران در قالب یک مشارکت بین المللی انجام دهند.
وی افزود: همه اینها طبق تعهدات سیاسی و حقوقی انجام می شود و بعد از آن قراردادهای متنوعی را با کشورها در باره اجرای مدرن سازی اراک خواهیم داشت.
وی ادامه داد: از نظر سیاسی این سند، سند بسیار محکمی است و اقدامات حقوقی نیز داخل آن است و طرفهای مقابل نیز تعهدات خود را پذیرفته اند و در نهایت نیز اگر در هر شرایطی در آینده مواجه شویم که روند مذاکرات با مشکل برخورد بکند ایران این توانایی را دارد کار را برعهده بگیرد همانطور که اراک قبلی را خودمان ساختیم این اراک را می توانیم درست کنیم.
عراقچی گفت: ما معطل آنها نخواهیم ماند و این طور نخواهد بود که کار لنگ بماند و اراک به نتیجه نرسد، یا خودمان به سرانجام می رسانیم یا اینکه در قالب مشارکت بین المللی انجام خواهد شد و این طور نیست که دانشمندان ما قادر نباشند.
وی در ادامه در پاسخ به سؤال مجری برنامه که پرسید: ۳۵ روز پیش مقام معظم رهبری در نامه ای به رئیس جمهور تأکید کردند که اجرای برجام منوط به تضمین های قوی و کافی از جانب رئیس جمهور آمریکا و اتحادیه اروپا باشد همان موقع اعلام شد کارشناسان حقوقی این موضوع را بررسی می کنند نتیجه بررسی ها به کجا رسید؟
عراقچی گفت: این کار انجام شده است و کارشناسان ما بررسی دقیق حقوقی را انجام داده اند و ما گزارش کامل و دقیق درباره اینکه آیا مصوبه رئیس جمهور آمریکا و شورای اتحادیه اروپا طبق برجام عمل کرده اند یا خیر؟ کارشناسی های لازم را انجام داده ایم و آنرا به شورای نظارت ارائه داده ایم که البته این هیئت است که در این باره تصمیم نهایی را می گیرد.
وی درباره اینکه در بازسازی رآکتور اراک زمان بندی اجرای تعهدات مشخص شده است یا خیر؟ گفت: اگر منظور جدول زمان بندی است، نه هنوز مشخص نشده اما دوره زمانی مشخص شده است و این کار ظرف پنج سال صورت خواهد گرفت.
عراقچی درباره اینکه اعضاء هیئت نظارت مشخص شده اند یا خیر؟ گفت: اعضاء هیئت مشخص شده اند اما از آنجایی که بنده نظارتی در اطلاع رسانی آن ندارم اطلاع رسانی را به خود هیئت موکول می کنم که هر طور مصلحت می بینند اطلاع رسانی کنند.
وی درباره اینکه اگر اختلافی بین اعضای هیئت باشد آیا رأی گیری می شود؟ افزود: آیین نامه ای برای کار هیئت تدوین شده که شکل کار را مشخص می کند و در موارد اختلافی نیز کار به رأی گیری کشیده خواهد شد.
مجری برنامه پرسید: دبیر شورای عالی امنیت ملی گفته که در این جلسات هم بحث تحریمها و هم بحث مذاکرات بررسی شده است نظر شما در این باره چیست؟ گفت: تا آنجا که من می دانم هیئت نظارت در جلسه نخست یادداشت رئیس جمهور آمریکا و تصمیم شورای وزیران اتحادیه اروپا را مورد بررسی قرار داده و وزارت امور خارجه نیز دلایل خود را به هیئت ارائه کرده است و در جلسه دوم موضوع اراک و سند رسمی و تضامین کافی بحث شده است.
وی درباره دیدار با "استفان مان" نیز افزود: تا روز اجرایی شدن خیلی کارهای جزئی و خرده ریزه داریم و بعضی از کارهایی که باید انجام شود آنها را در این نشست بررسی کردیم و خیلی از موارد فنی درباره اجرای برجام وجود دارد که برخی از آنها نیاز به مشخص شدن دارد و برخی جاها نیز ضرورت دارد برداشتهای دو طرف یکسان باشد که در این دیدار درباره آن بحث و یک جلسه مشورتی برگزار کردیم تا اسناد آماده شود و روز اجرا دستورالعمل ها مشخص باشد.
عراقچی درباره اینکه مردم چه زمانی برداشته شدن تحریمها را حس می کنند؟ گفت: تلقی ما این است که با روالی که داشته ایم تا آخر دسامبر به نقطه ای برسیم که ایران دیگر همه تعهدات خود را انجام داده است و آنها نیز قراردادهای خود را عملی کرده اند و بعد از آن می توانیم اعلام کنیم که مرحله اجرا شدن است و تحریمهایی که اکنون روی کاغذ برداشته شده اند آن روز در عمل برداشته خواهد شد.
وی افزود: اگر همه چیز خوب پیش برود تلقی ما این است که تا آخر دسامبر یا اوایل ژانویه که مصادف با اواسط دی ماه است ما به روزی می رسیم که تحریمها عملاً برداشته می شود.
این مذاکره کننده ارشد هسته ای گفت: البته یک نکته را باید در نظر گرفت که برداشته شدن تحریمها یعنی برداشته شدن موانع سر راه رشد و توسعه اقتصادی است و از آن به بعد دست خودمان است.
وی با بیان اینکه برجام برای ما رشد اقتصادی به دنبال نمی آورد بلکه برجام موانع را برمی دارد افزود: در واقع یک سری موانع تحریمی سر راه وجود دارد که با اجرایی شدن برجام این موانع را از سر راه برمی دارد و از آن به بعد خودمان باید تلاش کنیم به رشد اقتصادی برسیم و بعد از آن سیاستهایی که دولت باید اتخاذ کند خیلی مهم است.
عراقچی گفت: اینکه ما بعد از برداشته شدن تحریمها همه دست به دست هم بدهیم و اکنون که راه باز شده کشور را بسازیم و فعالیتهای اقتصادی را شکوفا کنیم و در سایه اقتصاد مقاومتی به رشد برسیم همه اینها منوط به همت و تلاش خودمان است.
وی درباره جمع آوری سانتریفیوژها نیز گفت: من تعداد دقیق آنها را نمی دانم اما طبق برجام حدود پنج هزار سانتریفیوژ در نطنز و تعدادی سانتریفیوژ نیز در فردو باقی می ماند و بقیه باید جمع آوری شود که طبق برنامه ریزیهای صورت گرفته این کار را ابتدا از سانتریفیوژهای غیرفعال شروع کرده اند.