به گزارش «نماینده»، هنری کیسینجر وزیر خارجه اسبق آمریکا و از برجستهترین دیپلماتهای تاریخ آمریکا روز دوشنبه گفت واشنگتن باید ضمن حمایت از متحدان عرب خود، به تعامل با ایران بپردازد.
کیسینجر که در نشستی تحت عنوان «ایران و راه پیشرفت در خاورمیانه» به میزبانی مرکز مطالعات بینالمللی و راهبردی آمریکا صحبت میکرد، گفت: «ما باید در کنار کشورهای سنی که متحدین دیرینه ما هستند، بایستیم، اما در عین حال باید آماده گفتوگو با ایران هم باشیم.»
او در ادامه با بیان اینکه آمریکا اکنون در خاورمیانه با تناقضهایی روبروست، گفت کشورهای عربی اکنون ایران را تهدیدی برای خود میدانند.
دیپلمات ارشد سابق آمریکا در مورد وضعیت خاورمیانه گفت: «ایران قدرتمندترین ظرفیت اقتصادی و نظامی را در منطقه دارد، که با همکاری با دیگر کشورها و غیردولتها ترکیب شده است.»
وی در مورد توافق هستهای با ایران هم گفت: «اگر این توافق در خاورمیانه به عنوان پایان تلاشهای مبارزه با اشاعه آمریکا تلقی شود، اگر تمام کشورهای منطقه (خاورمیانه) بخواهند یا تلاش کنند که به همان توانمندیهایی برسند که ایران از طریق این توافقنامه به دست آورد، آن وقت شاهد شکست کامل نظام منع اشاعه خواهیم بود.»
او خطاب به نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری آمریکا نیز که میگویند «در اولین روز کاری» به عنوان رئیسجمهور توافق با ایران را بر هم میزنند یا کارهای دیگری انجام میدهند، گفت: «توصیه من به نامزدهای انتخابات این است که همه باید عبارت "در اولین روز کاری" را کنار بگذارند.»
کیسنیجر با بیان اینکه امروزه «شمار بیشتری از نسل جوان» در ایران با «نظم جهانی غیر اسلامی در ارتباط هستند»، گفت: «نباید اینطور فرض کرد که سرنگونی نظام فعلی (در ایران) هدف سیاست خارجی آمریکا است.»
سیاست خارجی کوتهبینانه آمریکا
وی در مورد عملکرد سیاست خارجی آمریکا گفت: «هر بار که دولت جدیدی روی کار میآید، ما شاهد این هستیم که سیاست خارجی بار دیگر مورد ارزیابی مجدد قرار میگیرد، در حالی که یک سیاست خارجی موفق، نیازمند تداوم است.»
وزیر خارجه اسبق آمریکا ادامه داد: «بحران در خاورمیانه اکنون شباهتهای بسیار زیادی به جنگهای ۳۰ ساله اروپا (جنگهای بین پیروان مذهب کاتولیک و پروتستان بین سالهای ۱۶۱۸ تا ۱۶۴۸ میلادی) پیدا کرده است.»
او افزود: «امیدوارم ما آمریکاییها، فارغ از اینکه چه کسی (در انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۱۶) پیروز میشود، بر روی یک سیاست خارجی بلند مدت متمرکز شویم.»
کیسینجر همچنین گفت به واسطه سیاستهایی که از سال ۱۹۷۳ در دستور کار آمریکا قرار گرفت، این کشور به مدت ۳ دهه، قدرت چیره در خاورمیانه بود.
زمانه تغییر کرده است
وی همچنین گفت: «ما بیش از حد بر جهانی که ۱۵۰ سال قبل توسط چند کشور اروپایی خلق شد، متمرکز هستیم.»
کیسینجر با بیان اینکه واشنگتن باید محدودیتهایی را که در دوران جدید وجود دارد بشناسد، گفت: «یکی از تفاوتهایی که بین دموکراسی قرن ۲۱ و در قرن ۱۹ وجود دارد، این است که در آن زمان مسائل عموما سادهتر بود و تا این حد هم جهانی نبود. اما الان ترسیم تصویری کلی بسیار دشوار شده است.»
او ادامه داد: «ماهیت دموکراسی نوین و فناوری الکترونیک یکی از مسائل دوران ماست. ما به اخباری که روی صفحه تلویزیون میبینیم، بر اساس احساسات و نه عقلانیت، واکنش نشان میدهیم.»
وی افزود: «اگر نگاهی به تاریخ بیاندازید، میبینید که در قرون وسطی مرزها نه بر اساس ملیت، بلکه بر اساس آداب فئودالی ترسیم میشد. مسئله اینجاست که وقتی شما مرزهای ملی را تغییر میدهید، دورهای از تنش را به وجود میآورید.»
کیسینجر گفت عصر کنونی از این جهت منحصر به فرد است که درگیری دائمی در یک منطقه میتواند به بروز فاجعهای برای همه منجر شود.
میتوان با روسیه به تفاهم رسید
او به وضعیت روسیه هم اشاره کرد و گفت به دلیل محدودیتهای اقتصادی و دیگر مسائل، «ظرفیت روسیه برای آنکه عنصری غالب در منطقه باشد، محدود است.»
وزیر خارجه اسبق آمریکا گفت: «یکی از نگرانیهای راهبردی اصلی برای روسیه، اثرات خاورمیانه بر ثبات داخلی روسیه است.»
وی با بیان اینکه همین نگرانی موجب مداخله نظامی روسیه در سوریه شده، گفت: «به نظر من این احتمال وجود دارد که بتوانیم با روسیه بر سر یک رویکرد همسو در قبال داعش به تفاهم برسیم.»
کیسینجر افزود: «اگر قرار است با روسیه در مورد آینده خاورمیانه گفتوگو کنیم، این گفتوگو باید اوکراین را هم شامل شود.»
تروریسم مرز نمیشناسد
او در بخش دیگری از این نشست به مقوله تروریسم، به خصوص حملات اخیر در شهر پاریس پرداخت و گفت: «ما پیش از این هم در شهرهای دیگر چنین حملاتی را شاهد بودهایم، اما میزان بیرحمی در حمله اخیر، تکاندهنده است. این چالشی برای اروپا است. این پایتخت، مدتهاست که نماد تحول و تکامل سیاسی اروپا به شمار میرود.»
وی افزود: «باور اینکه تنها با قدرت نرم نمیتوان مشکلات را حل کرد و اروپا باید به عنوان بازیگری فعال مشارکت کند، یک چالش است.»
کیسینجر ادامه داد: «اینکه فقط احساساتی شویم و بگوئیم ما کنار شما هستیم، کافی نیست، بلکه باید آنچه را که میخواهیم، بسازیم.»
او همچنین گفت: «آنچه الان باید انجام دهیم، این است که به جای شعار دادن، بر سر مسیر حرکت و اینکه میخواهیم چه چیزی را حل کنیم، به توافق برسیم.»
وزیر خارجه اسبق آمریکا افزود: «این درگیریهای قومیتی بر اساس مرزهای ملی تعریف نمیشوند، به همین جهت زمانی که آغاز شوند، کشورهای همسایه را نیز درگیر میکنند.»
او به داعش هم اشاره کرد و گفت این گروه «از مرزهای ملی فراتر میرود و ادعاهای جهانی مطرح میکند» تا نظام بینالمللی کنونی را به چالش بکشد.