به گزارش «نماینده»، سید عباس عراقچی در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما، گفت : سیاست خارجی متعلق به نظام جمهوری اسلامی ایران است و متعلق به دولت های مختلف نیست.
معاون وزیر امورخارجه اضافه کرد: البته هر کدام از دولت ها تاکتیکها، ادبیات و رویکردهای خاص خود را دارند که در جای خود مؤثر است اما اصول راهنما جای دیگری تدوین و مشخص شده است و وزارت امورخارجه و کارگزارانش مجریان این اصول و سیاست های نظام جمهوری اسلامی ایران هستند.
عراقچی با بیان اینکه در مذاکرات هسته ای ما مجری منویات نظام جمهوری اسلامی بودیم گفت: این گونه نبود که مذاکرات متعلق به دولت باشد.
وی افزود: دولت های مختلف مسیر مذاکرات را در ۱۲ سال طی کردند، اگرچه ممکن است برخی تاکتیکها مؤثر باشد اما اصول هیچگاه تغییر نکرده است.
معاون وزیر امورخارجه گفت: در مذاکرات هسته ای اصول چارچوب ها و خطوط قرمزی را که مقام معظم رهبری با تأکید بر اصول قانون اساسی تعیین می کردند مد نظر بود اما متصدی جزئیات و تاکتیک ها دولت بود.
عراقچی با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری درباره اجرای سیاست خارجی انقلابی جمهوری اسلامی ایران افزود: مهمترین نکته این سخنان این بود که ما امیدوارانه و با اعتماد به نفس جلو برویم و در سیاست خارجیمان اعتماد به نفس داشته باشیم و بدانیم ظرفیت ها و توانایی ها و بنیه های اقتصادی و سیاسی داریم که به یک دیپلمات قدرت می دهد تا با صلابت در برابر دیپلمات های خارجی از هر دولتی حاضر شود.
وی گفت: در مذاکرات هسته ای دیپلمات های ایرانی در برابر دیپلمات های قدرت های جهانی با صلابت و استوار ظاهر شدند.
معاون وزیر امورخارجه با تأکید بر لزوم تقویت اعتماد به نفس در دیپلمات ها افزود: همان طور که در جنبه های دفاعی توانستیم بنیه های دفاعیمان را تقویت کنیم و دشمن را از حمله و تهدید نظامی منصرف نماییم و همان گونه که دانشمندان ما توانستند در جنبه های علمی به بنیه های قوی برسند، باید بدانیم در دیپلماسی هم می توانیم محکم جلوی قدرت های جهانی بایستیم و منافع خودمان را تأمین کنیم.
عراقچی گفت: کسانی که در این مهم تردید می کنند در حقیقت توانمندی جمهوری اسلامی ایران را دست کم گرفته اند.
وی افزود: به فرموده رهبری، دیپلمات های ما باید با صلابت، استوار، امیدوارانه، محکم و انقلابی سیاست های نظام و منافع ملی کشور را دنبال کنند.
معاون وزیر امورخارجه گفت: در مذاکرات هسته ای نفس مذاکرات قرار گرفتن در برابر شش قدرت بزرگ دنیا و تحمیل خواسته هایمان به طرف مقابل، تثبیت برنامه هسته ای ایران، پذیرفتن حق غنی سازی، آب سنگین و تحمیل این مسئله که باید تحریم ها علیه ایران را بردارند و حقوق جمهوری اسلامی و مردم ایران را به رسمیت بشناسند؛ همه نتیجه امیدواری و اعتماد به نفس ما در مذاکرات بود.
عراقچی افزود: برجام و مذاکرات یک مسئله بود اما بخش مهم دیگر اجرای برجام است که به اندازه خود مذاکرات اهمیت دارد.
وی گفت: در اجرا طرف مقابل ممکن است به هزار و یک نیرنگ و ترفند بخواهد از زیر بار تعهداتش فرار کند که ما باید به دقت مراقبت و خواسته هایمان را که در برجام محقق شده در اجرا هم محقق کنیم و جلوی نقض موارد را بگیریم.
معاون وزیر امورخارجه با اشاره به اینکه مقدمات اجرای برجام آغاز شده است افزود: از ۹ موردی که مقام معظم رهبری در نامه شان اشاره کردند که در اجرای برجام دولت مکلف به مراعات آنهاست، محور اولش قبل از شروع اجرای برجام و ۸ مورد دیگر به حین اجرای آن مربوط می شود.
عراقچی با بیان اینکه شرط اول آن بود که وقتی به روز تصویب رسیدیم طبق برجام طرف های آمریکایی و اروپایی باید تحریم های اقتصادی و مالی مرتبط با هسته ای را متوقف یا لغو کنند، گفت: در ۲۶ مهر، روز تصویب، این اتفاق در اتحادیه اروپا و آمریکا صورت گرفت.
وی با بیان اینکه از نظر ما تحریم های اتحادیه اروپا و آمریکا ظاهراً متوقف شده است، افزود: حقوقدانان ما در حال بررسی دقیق دستور اتحادیه اروپا و نامه اوباما و بیانیه کری هستند تا چیزی از قلم نیفتاده باشد.
معاون وزیر امورخارجه گفت: در ضمیمه شماره ۲ برجام در قوانینی که باید متوقف شود یک به یک آمده است و تصریح شده که خود تحریم ها و خدمات مربوط به آن باهم برداشته می شود.
عراقچی افزود: نگرانی از بابت انتقال پول فروش نفت وجود ندارد و اگر مشکلی هم باشد به آمریکایی ها منتقل می کنیم که اصلاح کنند.
وی گفت: در اجرای برجام مقدمات کار ما هم شروع شده، البته تا کنون سانتریفیوژها جمع آوری نشده است.
معاون وزیر امورخارجه با بیان اینکه ما می توانیم مقدمات تعهداتمان را در نطنز و فردو شروع کنیم، افزود: در اراک و موضوع ذخایر اورانیوم غنی شده طبق نظر مقام معظم رهبری، پس از آنکه موضوع پی ام دی در آژانس نهایی و بسته شد آنوقت کار روی این دو موضوع را هم شروع خواهیم کرد.
عراقچی با بیان اینکه کار پی ام دی در آژانس و شورای حکام طبق نقشه راه به خوبی پیش می رود، گفت: تا ۱۵ اکتبر باید همکاری های ما با آژانس درباره پی ام دی تکمیل می شد، که شد.
وی افزود: ۱۵ اکتبر آژانس اعلام کرد همکاری های ما با ایران تکمیل شده است و این مرحله از نقشه راه هم کامل شد.
معاون وزیر امورخارجه این مرحله را بسیار بسیار مهم دانست و گفت: ما سال ها با آژانس در کشاکش بودیم تا به این نقطه برسیم تا آژانس اعلام کند که از ایران راجع به پی ام دی سؤالی ندارد.
عراقچی افزود: در سال های گذشته آژانس حاضر به اعلام ختم این موضوع نبود و هر بار که به سؤالات آژانس جواب می دادیم سؤالات جدیدی را مطرح می کردند چون اراده سیاسی برای بستن پرونده نبود اما هم اکنون این اراده سیاسی از طریق ۱+۵ به وجود آمده است و بستر فنی هم از طریق نقشه راه با آژانس انجام می شود.
وی با بیان اینکه آژانس ختم همکاری با ایران را اعلام کرده و گفته که دیگر سؤالی از ایران ندارد و بازدیدهایش را هم انجام داده است، گفت: آژانس هم اکنون در حال تدوین گزارش نهایی خود است تا در اواخر نوامبر حدود یک ماه دیگر آن را به شورای حکام ارائه دهد.
معاون وزیر امورخارجه افزود: شورای حکام ۱۵ دسامبر تشکیل جلسه می دهد و ۱+۵ موظف هستند قطعنامه ای را با هدف بستن پی ام دی به این شورا ارائه دهند و شورا آن را تصویب کند.
عراقچی گفت: وقتی شورا این قطعنامه را تصویب و موضوع پی ام دی را خاتمه یافته اعلام کرد، آن وقت ما آن دو کار را انجام خواهیم داد.
وی افزود: اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود حدود دو ماه دیگر این روند به پایان می رسد.
معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه گفت: ما به آژانس اعلام کردیم کار در نطنز و فردو را ممکن است شروع کنیم ولی طبق فرمایش مقام معظم رهبری بر روی اراک و ذخایر کاری نمی کنیم تا پی ام دی بسته شود.
عراقچی با بیان اینکه الآن تحریم ها برداشته شده است، افزود: اگر مشکلی پیش نیاید دو ماه دیگر به روز اجرایی شدن می رسیم، روزی که تحریم ها عملاً برداشته خواهند شد.
وی گفت: در نامه اوباما و دستور اتحادیه اروپا درباره حفظ ساختار تحریم ها، چیزی نیامده است که اگر باشد، نقض برجام است.
عضو تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان با بیان اینکه با سه نوع تحریم مواجه بودیم، افزود: تحریم های اتحادیه اروپا و رئیس جمهور آمریکا لغو و تحریم های کنگره آمریکا متوقف شده و همه اینها محقق شده است.
عراقچی با بیان اینکه بعد از نامه مقام معظم رهبری دیگر آمریکایی ها سخنی درباره حفظ ساختار تحریم ها بیان نکردند، گفت: اگر پیش از این هم از این مسئله سخن می گفتند صرفاً ترفندی تبلیغاتی و فضاسازی روانی بود.
وی افزود: در نامه مقام معظم رهبری، اصولی بیان شده است که بر اساس آن اجرای تعهدات ما منوط به تضمین کتبی از طرف مقابل، اجرای اراک و فروش ذخایر منوط به قراردادهای قطعی و محکم و هر دوی اینها بعد از بسته شدن پی ام دی باید باشد.
عراقچی گفت: در نامه مقام معظم رهبری به مصادیق اشاره نشده و مصادیق را وزارت امورخارجه و دولت تشخیص می دهند.
وی افزود: از نظر ما اتحادیه اروپا و آمریکا هر کاری را که باید می کردند انجام داده و تضمین کتبی هم داده اند.
معاون وزیر امورخارجه گفت: ظرف دو تا سه روز آینده نظر قطعی حقوقدانان را که هم اکنون در حال بررسی هستند اعلام خواهیم کرد.
عراقچی افزود: سازمان انرژی اتمی مقدماتی را که مانعی بر سر آنها نیست شروع کرده تا وقتی به جمع آوری سانتریفیوژها در فردو و نطنز برسند.
وی در پاسخ به سؤالی درباره رسیدن به ظرفیت ۱۹۰ هزار سو افزود: از نظر برجام تا قبل از اجرایی شدن، سازمان انرژی اتمی باید طرح خود را در این زمینه ارائه دهد و از نظر مجلس هم این سازمان دو ماه فرصت دارد و در نامه رهبری نیز اصل آن ذکر شده ولی مهلتی نگذاشته اند.
عراقچی گفت: سازمان انرژی اتمی این طراحی را انجام می دهند و اطمینان دارند که تا فاصله ۱۵ ساله حتی به بیش از ۱۹۰ هزار سو هم خواهیم رسید.
وی افزود: تا دو ماه دیگر که این طرح درازمدت سازمان انرژی اتمی منتشر شود همه خواهند دید که چگونه در ۱۵ سال آینده ما نه تنها ۱۹۰ هزار سو را تأمین خواهیم کرد بلکه به بیشتر از آن هم خواهیم رسید و به نظر من تا ۸۰۰ هزار سو ظرفیت وجود دارد.
معاون وزیر امورخارجه در بخش دیگری از این برنامه با اشاره به نشست وین برای حل بحران سوریه، گفت: ما با آمریکایی ها مذاکره دو جانبه درباره سوریه نداشته و نداریم و آنچه به ما اجازه داده شد در طول دو سال گذشته صرفاً مذاکره دوجانبه با آمریکا در موضوع هسته ای و مقداری هم امور کنسولی و انسان دوستانه بود.
عراقچی افزود: درباره موضوعات منطقه ای ما مذاکرات دوجانبه با آمریکا نداریم و مقام معظم رهبری هم صریح به این مسئله اشاره کردند.
وی گفت: در قالب جمع اجازه داده شد تا در نشست وین درباره سوریه حاضر شویم و نظراتمان را بیان کنیم و در این چارچوب با مجموعه شرکت کنندگان مذاکره کردیم.
عراقچی با اشاره به دو تا سه دور مذاکره دوجانبه با آمریکا در حاشیه نشست وین افزود: موضوع این نشست ها صرفاً برجام و اجرای آن بود.
وی با اشاره به اینکه درباره اراک اسناد مختلفی باید آماده شود که در حال مذاکره هستیم، گفت: یک سند سه جانبه بین ایران، چین و آمریکا توافق شد که منتشر شده و یک سند رسمی بین ایران، ۱+۵ و اتحادیه اروپا قرار است تا یک هفته آینده امضا شود و پس از آن قراردادهای اجرایی اش نوشته و امضا خواهد شد.
عضو تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان افزود: در مورد انتقال ذخایر اورانیوم قراردادهایی باید با کشورهای خارجی بسته شود تا آن را به فروش برسانیم و در برابرش کیک زرد خریداری کنیم که موارد آسانی نیست و یک معامله مهم تجاری است که قراردادها و مذاکراتش در حال انجام است.
عراقچی گفت: در زمینه تحریم ها ما مشغول مذاکرات مفصل با اروپایی ها و آمریکا هستیم زیرا برداشتن قوانین تحریمیشان یک بحث است و تدوین اصول راهنما برای شرکت ها و بانک ها یک بحث دیگر که در نوشتن اینها باید با ایران مشورت کنند.
وی با اشاره به اینکه مشورت های غیررسمی مفصلی در این روزها داشتیم افزود: از ۱۲ نوامبر مشورت های رسمی بین ایران، اروپا و آمریکا درباره تهیه دستورالعمل های مربوط به رفع تحریم ها آغاز می شود و در مذاکرات دو جانبه با آمریکا درباره این مسائل بحث کردیم.
عراقچی با اشاره به جلسه هشت ساعته نشست وین درباره بحران سوریه گفت: تمام این مدت به بحث های مفصل میان طرف ها و هیئت ها و بخش زیادی از آن هم به مشاجره بین ظریف و الجبیر گذشت.
وی با بیان اینکه آنچه بین ما و عربستان در این نشست صورت گرفت پر تنش بود، افزود: خواسته های اصولی ما که همان عدم تجزیه سوریه و تصمیم گیری مردم سوریه برای آینده و سرنوشت کشورشان بود، هر دو در سند نهایی و بیانیه آمده است.
معاون وزیر امورخارجه گفت: این سند نهایی با درج خواسته های ایران می تواند مبنایی برای یک سری مذاکره پیچیده و طولانی در آینده باشد.
عراقچی افزود: در نشست وین همه به این نتیجه رسیدند که واقعیت صحنه اقتضا می کند که اگر خواسته ایران که ناشی از خواسته های بحق مردم سوریه است محقق نشود در میدان هم اتفاقی صورت نخواهد گرفت.
وی گفت: همه آنها در چهار سال گذشته تجربه کرده اند و با بسیج نیروهایشان همه تلاش های سیاسی و نظامیشان را بکار گرفتند اما نتوانستند خلاف خواست جمهوری اسلامی ایران و مردم و دولت سوریه کاری انجام دهند.
عراقچی افزود: اینهایی که از دعوت ایران در جلسات گذشته با موضوع سوریه ابا داشتند مجبور به این کار شدند و این مسئله به واسطه شرایط میدانی و دیپلماسی بود.
وی آنچه را در میدان اتفاق می افتد تعیین کننده دانست و گفت: دیپلماسی آن را در عرصه سیاسی نقد می کند و اگر در عرصه میدانی هر چقدر هم پیشرفت داشته باشیم اما نتوانیم در عرصه سیاسی آن را نقد کنیم همه تلاش های میدانی ابتر می ماند همانطور که در صحنه سیاسی هم اگر میدانی برای اتکا نداشته باشیم دستمان خالی است.
معاون وزیر امورخارجه گفت: شرایط میدانی دیپلماسی، اعتماد به نفس در هر دو میدان و فضای پس از برجام باعث شد که در اجلاس اخیر سوریه، ایران بازیگردان اصلی باشد و در آینده هم همین مسیر را ادامه خواهیم داد.