به گزارش «نماینده»، بعضی از آدمها هر چه قدر هم که تلاش کنند تا یک ماجرا را عادی جلوه دهند نمی توانند. حالا حکایت تلاشهای چند روز گذشته علی طیب نیا برای عادی نشان دادن ماجرای نامه ۴ وزیر دولت یازدهم به رئیس جمهور در خصوص رکود اقتصادی هم، از همین قاعده تبعیت می کند. وزیر اقتصاد بعد از انتشار نامه دو روز قبل وزیر دولت یازدهم به رئیس دولت، چندین بار از طرق مختلف سعی کرد تا نشان دهد که کاسه ای زیر نیم کاسه این نامه نیست و ارسال این گونه نامه ها از سوی وزرا به رئیس جمهور در دو سال اخیر همواره رواج داشته است.
نقش مکتب نیاوران در نگارس و انتشار نامه ۴ وزیر به رئیس جمهور چیست؟
اما سوال اینجاست که چرا این نامه انتشار یافت و کسانی که این نامه را منتشر کردند، چه هدفی را دنبال می کردند؟ به نظر می رسد برای پاسخ به این سوال باید به ارزیابی وضعیت افراد تاثیر گذار بر سیاستهای اقتصادی دولت پرداخت. بررسی ها نشان می دهد که اکثر مشاوران نزدیک به رئیس جمهور، به خصوص در حوزه اقتصادی، پیرو مکتب اقتصادی نیاوران هستند. اعضای این مکتب که اکثرا مدارج تحصیلی خود را در کشورهای غربی مانند آمریکا و انگلستان طی کرده اند، پیرو اقتصاد نئوکلاسیک و یا بازار آزاد بوده و همواره به دنبال پیاده کردن اندیشه های غربی در اقتصاد ایران بوده اند. در حال حاضر محمد نهاوندیان و مسعود نیلی و... از شاخص ترین اعضای اقتصادی مکتب نیاوران هستند که نفوذ بسیاری روی تصمیم گیری های دولت و شخص رئیس جمهور دارند. با کمی نگاه دقیق تر به اتفاقات دو روز اخیر می توان دریافت که ماجرای نامه نگاری و اختلافات برخی از وزرای دولت یازدهم با سیاستهای اقتصادی دولت هم به همین موضوع برمی گردد، زیرا برخی از وزرا از جمله علی طیب نیا انتقادات جدی را به سیاستهای اقتصادی مکتب نیاوران دارند و اعضای این مکتب هم چندان تمایل به حضور امثال طیب نیا در کابینه نداشته و به دنبال این هستند که به بهانه های مختلف کابینه را به سمت پوست اندازی و خروج برخی از وزرا سوق دهند.
چه کسی فرمان مصاحبه غنی نژاد با رسانه حامی دولت را صادر کرد؟
گمانه زنی ها حاکی از این است که برخی از اعضای تاثیر گذار مکتب نیاوران مانند مسعود نیلی بعد از انتشار نامه انتقاد آمیز ۴ وزیر به رئیس جمهور، عزم خود را مبنی بر فشار بر پاستور برای تغییر در کابینه جزم کردند، اما خودشان شخصا از اظهار نظر در این خصوص امتناع کردند. در یکی از این موارد مسعود نیلی که خودش تصمیم گرفته، در این خصوص سکوت کند از دوست نزدیکش موسی غنی نژاد که از حلقه مشاورین غیر رسمی رئیس جمهور است می خواهد که در این خصوص موضع گیری کند. بنا به شنیده های خبرنگار «نسیم» دفتر مشاور اقتصادی رئیس جمهور روز گذشته طی تماسی با دفتر روزنامه دنیای اقتصاد که متعلق به علیرضا بختیاری (از حامیان اقتصادی دولت یازدهم و از کارتل‌های بزرگ رسانه ای جریان لیبرال کشور) است، می خواهد که مصاحبه ای را از موسی غنی نژاد اقتصاددان شاخص لیبرال منتشر کند و طی آن موضع رسمی اعضای مکتب نیاوران را در خصوص ۴ وزیری که به رئیس جمهور نامه نوشته اند را اعلام کند. غنی نژاد هم در مصاحبه با پایگاه اطلاع رسانی اقتصادنیوز که متعلق به روزنامه دنیای اقتصاد است با ادبیاتی تند وزرای نویسنده این نامه را اپوزیسیون دولت معرفی می کند که عملکرد مافوق خود را زیر سوال برده اند. این اقتصاددان نزدیک به دولت در اظهار نظری صریح اعلام کرد که در هیچ کجای دنیا وزرا، این گونه به رئیس جمهور نامه نمی نویسند و اگر نمی توانند خود را با سیاستهای اقتصادی دولت هماهنگ کنند، عطای حضور در دولت را به لقایش می بخشند و از کابینه کناره گیری می کنند!
پیام صحبتهای دیروز دوست نزدیک مسعود نیلی چه بود؟
این صحبتهای غنی نژاد، تداعی کننده حرفهای تکراری سعید لیلاز عضو حزب کارگزاران سازندگی و از مشاورین نزدیک اسحاق جهانگیری معاون اول دولت روحانی است، که حدود دو ماه قبل صراحتا اعلام کرده بود که بعد از برجام ماموریت اعضای کابینه تغییر خواهد کرد و کابینه نیاز به ترمیم و پوست اندازی جدید خواهد داشت!
اگر این اظهار نظرها را در کنار هجمه های بی سابقه رسانه های منتسب به مسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس جمهور به ۴ وزیر منتقد سیاستهای دولت قرار دهیم، متوجه خواهیم شد اختلافات در تیم اقتصادی دولت روحانی در حال حاضر به اوج خود رسیده است و اعضای مکتب نیاوران که نقش موثری را در حلقه اطرافیان رئیس جمهور ایفا می کنند، به دنبال کنار گذاشتن برخی از اعضای کابینه مانند طیب نیا، نعمت زاده و ربیعی هستند که با آنها اختلاف عقیده دارند. به نظر می رسد مکتب نیاوران قصد دارد بعد از اجرای برجام افراد همفکر خود را در برخی از وزارتخانه ها بگنجاند تا کسی در دولت ساز مخالفی با سیاستهای آنها نزند.
شاید یکی از دیگر از مواردی که می توان در تایید این فرضیه به آن رجوع کرد، اظهار نظر روز گذشته احمد توکلی نماینده مردم تهران در خصوص نامه ۴ وزیر به رئیس جمهور باشد. این نماینده خانه ملت روز گذشته روایتی از دیدارش با یکی از وزرای مهم دولت را بازگو کرد که طی این دیدار این وزیر مهم کابینه یازدهم به توکلی گفته است که رئیس جمهور وقت ملاقات به وی نمی دهد و او ناچار است نقطه نظرات خود را در حاشیه جلسات هیات دولت با روحانی در میان بگذارد! به نظر می رسد وزیر مزبور یکی از سه وزیری باشد که این روزها از سوی رسانه های نزدیک به مکتب نیاوران مورد هجمه قرار گرفته اند.
اگرچه روز گذشته علی طیب نیا بار دیگر با حضور در رسانه ملی و برنامه گفتگوی ویژه خبری سعی کرد، اختلافات در تیم اقتصادی دولت را پنهان کند و روی این نکته تاکید کند که نامه ای که به همراه نعمت زاده، ربیعی و دهقان پای آن را امضا کرده، بر خلاف گفته های غنی نژاد یک نامه سرگشاده نبوده است، اما نگاه عمیق تر به ماجرای ۴۸ ساعت گذشته نشان می دهد که این سه وزیر ماههای آخر حضور خود در کابینه تدبیر و امید را می گذرانند و لابی پر قدرت مکتب نیاوران اجازه ادامه حضور وزرای منتقد سیاستهایشان را در دولت نمی دهد.
حالا باید صراحتا گفت که تلاشهای برخی از دولتمردان به خصوص علی طیب نیا برای عادی جلوه دادن نامه ۱۸ شهریور ۴ وزیر به رئیس جمهور چندان موثر واقع نشده و در حال حاضر دیگر کمتر کسی این نامه را یک نامه عادی می داند و به نظر می رسد با این نامه پای یک تغییر و تحول و بزرگ در کابینه یازدهم در میان باشد. شاید انتشار این نامه به وسیله افراد حاضر در مکتب نیاوران باشد، تا به این وسیله بهانه تغییر و تحول در دولت را به دست بیاورند. قطعا گذشت زمان همه چیز را در خصوص ابعاد مختلف نامه ۱۸ شهریور ۴ وزیر به رئیس جمهور روشن خواهد کرد، اگرچه ممکن است این تغییر، چند ماه تا بیش از یکسال آتی باشد.