به گزارش «نماینده»، جلسه نقد و بررسی فیلم «قندون جهیزیه» با حضور علی ملاقلی پور کارگردان و سید ناصر هاشم زاده منتقد و استاد دانشگاه هنر انقلاب عصر روز سه شنبه ۱۱ خرداد در فرهنگسرای رازی برگزار شد.
در ابتدای این جلسه علی ملاقلی پور در خصوص شکلگیری این فیلم گفت: سالها دستیار کارگردان بودم و روزی رفتم خانهای را فیلمبرداری کنم و دیدم خیلی اهالی ساختمان ذوقزده هستند و خانم خانه وسایل را به خوبی چیده بود. تصورم این بود که یا اصلاً نمیدانند چه بلایی بر سر این خانه میآید و یا اینکه استفاده مالی برایشان دارد. به کارگردان گفتم که جریان را به اهالی ساختمان بگوید اما قبول نکرد. در پایان کار بهجایی رسید که اهالی ساختمان میگفتند که زودتر برویم بیرون و وقتی این موقعیت احمقانه و جالب را دیدم، شروع به تخیل کردم.
ملاقلی پور ادامه داد: اصل ماجرا درد زندگی این زن و شوهر بود و در حقیقت زندگی خودم هم با این درد روبروست و فکر کردم شاید اهالی مشکل مالی داشتند و همان زمان صاحب خانه به من گفت که ۵۰۰ هزار تومان روی کرایهام باید بگذارم و این هم برایم بد بود و هم اینکه موهبتی شد تا با شخصیتهای فیلمنامهام همذات پنداری کنم.
نمونه زوجهای «قندون جهیزیه» را در سینما نمیبینیم
ناصر هاشم زاده در ادامه درباره فیلم گفت: من با این دیدگاه نیامدم که فیلم خوب ببینم اما یک فیلم خوب دیدم و نوید این را میدهم که یک کارگردان خوب در سینما ظهور میکند. قصه طوری است که یک ایده به تدریج ایدههای دیگر را جذب میکند.
این منتقد یادآور شد: این زن و شوهر قابلباور هستند و بازی خوب و کارگردانی هم در این زمینه مؤثر بود. نقش خانم جواهریان خوب است و به اغراق نمیافتد. او ساده و شیرین است و بهطورکلی شخصیت در دو بازیگر اصلی شکلگرفته است.
وی عنوان کرد: این فیلم از سطح میگذرد و ما را به عمق میبرد و در جاهایی مرا امیدوار میکند. ما زوجهایی در سینما میبینیم که در زندگی عادی نمونه آنها را نمیبینیم. ممکن است با نظر اصغر فرهادی در فیلم «جدایی نادر از سیمین» مخالف باشم اما بااینکه فیلمساز خوبی است، مخالفتی ندارم. نمیدانم هیأت انتخاب فجر چه طور این فیلم را انتخاب نمیکند.
هاشم زاده افزود: این قصه از متن واقعیت است و میتواند به دل بنشیند و از کمدی و هجو فراتر میرود و ذهن را برای یک طنز خوب آماده میکند. ریتم قصه خوب بود و میتوانست با اندکی لغزش سیاه نما و شعارزده شود اما این اتفاق نیفتاد. شاید اگر فیلم را دیده بودم علیه همه کسانی که به فیلم جفا کردند میشوریدم و به نظر میرسد تلاش شده فیلم دیده نشود.
این منتقد یادآور شد: اگر کسی که فیلم را ساخته برای نمایش آن مانع ببیند، برایش سخت است. او ارثی هم از پدرش رسول ملاقلی پور برده و صراحت لهجه دارد. امیدوارم این مسیر سخت شما را نا امید نکند.
«قندون جهیزیه» درباره روزی حلال و قضاوت نکردن است
ملاقلی پور در خصوص حاشیههایی که درباره فیلمش برای حضور در جشنواره فجر اتفاق افتاد گفت: ماجرا این بود که گفتند این فیلمها انتخاب شدند و من هم گفتم تعدادی فیلم اولی که انتخاب شدند هنوز فیلمبرداری میکنند و چه طور امکان حضور در جشنواره را دارد. گفتند اعتراض نکن اعتراضت به جایی نمیرسد. چندوقت بعد به صدرعاملی گفتم حق ما را خوردید و چه طور امکان دارد فیلم را ندیده کنار بگذارند و سلیقهای در میان باشد؟... صدرعاملی گفت ما چهار فیلم را با ارتباط گذاشتیم و نه دوتا و منم دیگر داور نمیشوم و گرفتار شدم.
وی افزود: اما در جشنواره فیلم شهر دوباره با یکی دیگر از داوران فجر، داور شد و فیلم ما در هیچ بخشی کاندید نشد و رفتم سروصدا راه انداختم.
ملاقلی پور درباره مسائل مربوط به اکران فیلم نیز بیان کرد: طبق تاریخ تمام قراردادهای سینما را دو هفتهای مینویسند تا بدانند که مخاطب آن را میپسندد یا نه. هر فیلمی که رشد داشته باشد، نه تنها فیلم نگه داشته میشود بلکه سانس فوق العاده نیز به آن تعلق میگیرد. فیلم ما در هفته اول و دوم رشد کرد و به سانس فوق العاده رسید و گفتند فیلم محمد رسول الله (ص) با دو سرگروه برای اکران میآید.
وی افزود: منم مسلمانم و پیامبرم را دوست دارم و فیلم «قندون جهیزیه» نیز درباره روزی حلال و قضاوت نکردن است. فکر کردم دو یا سه سانس ما کم میشود و اولویت با آن فیلمهایی است که دو ماه روی پرده هستند. نه تنها این اتفاق نیفتاد بلکه سه سانس در سینماهای مختلف و دو سانس در سینماهای تهران کم شد و اصلاً سینمای اصفهان ما را گرفتند. هرچقدر فریاد زدیم که ما جوانیم و سینمای ما مستقل است، فایدهای نداشت. اصلاً نمیخواهم همه را زیر سؤال ببرم و بگویم همه مسئولان ارشاد بد هستند اما سانس فیلم ما کم شد و تماشاگر در شهرهایی از دیدن فیلم محروم شد. در تهران ما سانس ۱۰ یا ۲ بعداز ظهر را داریم.
این کارگردان خاطرنشان کرد: ما این فیلم را به سختی ساختیم و شرایط تبلیغاتی خیلی بدی داشتیم و تنها مبلغ ما تماشاگران هستند. وقتی کارد به استخوانم رسید دیگر برایم آبرو اهمیتی نداشت و لباس فیلم را پوشیدم و رفتم وسط استادیوم آزادی. کارم در حد یک زیر نویس تلویزیونی بود و من هم برای عکاسان این کار را انجام دادم و از تمام خبرنگاران و عکاسان تشکر میکنم.
وی افزود: کاری انجام دادم که بترسند و باید کسانی که حق دیگران را میخورند این موضوع کابوسشان باشد و البته بی ادبی هم نکردم و افتخار نمیکنم و شأن یک کارگردان این نیست.
ملاقلی پور در ادامه درخصوص علت انتخاب نام «قندون جهیزیه» گفت: دوست داشتم خانوادهها با فیلم راحت ارتباط برقرار کنند چون مدتها بود که تماشاگر نمیتوانست فیلمی را خانوادگی ببیند. تلاشم این بود که طنزم بی ادبانه نباشد. قندون نماد شیرینی زندگی است و جهیزیه هم برای خانم خانه پر از امید است.
وی با اشاره به اینکه از تصویر غالب فیلمهای سینما و تلویزیون درخصوص انسانهای مرفه شکایت دارد، گفت: در فیلمهای ایرانی، سینما و تلویزیون همیشه دقیقه اول آدمهای پولدار خیلی بد هستند و انگار پولدار خوبی در تاریخ نیست و اصلاً ماشین شاسی بلند نمادر دزدی در ایران است؛ در صورتی که هم پولدار خوب داریم و هم بد. من با ذهنیت غالبی که همه نسبت به صاحب خانههای مرفه وجود دارد فیلم را پیش بردم و در پایان باور این مسأله برای مخاطب سخت است که مرفههای خوب هم وجود دارد.
این کارگردان عنوان کرد: ما فیلمسازها به راحتی درباره افراد قضاوت میکنیم و چاقو به دست قهرمان خود میدهیم.
ملاقلی پور در پاسخ به چگونگی طراحی شخصیتهای قصه و نزدیکی اتفاقات به زندگی روزمه به خبرنگار تسنیم نیز گفت: من شخصیتها را از بچگی نوشتم و و حتی آینده شخصیتها را ترسیم کردم. نگار جواهریان در مورد آن با من صحبت کرد که به ویژگیهای بارز شخصیتها برسیم. با طراح صحنه صحبت کردم و جزئیات را رعایت کردم. این زندگی را یک زن چیده است و میخواستم به این اشاره کنم که این خانه از جنس زن است.
وی با اشاره به طنز قصه نیز بیان کرد: طنزی ماندگار است که هم نقدی داشته باشد و هم موقعیت خنده دارد داشته خلق کند. چاپلین هم مردم را میخنداند و هم انتقاد اجتماعی میکرد و نیت من نیز همین بود.