شناسهٔ خبر: 105333 - سرویس فرهنگ
منبع: ایسنا

تخریب کهن‌ترین بقایای روستانشینی در شمال ایران

روستا. خانه سازی43 تعیین تاریخ دقیق آغاز زندگی روستانشینی را فقط می‌توان بر اساس کاوش‌های باستان شناسی در تپه «کمیشانی» از دوره‌ی فراپارینه سنگی یعنی ۱۲ هزار سال قبل مشخص کرد‌؛ تپه‌ای که این روزها لودرهای اداره‌ی راه شهرستان نکا در استان مازندران آن را با خاک یکسان کرده‌اند.

به گزارش «نماینده»، در آن دوره‌ی تاریخی انسان‌ها عموما در غارها زندگی می‌کردند و بر اساس شکار جانوران وحشی و به وسیله ابزارهایی که از سنگ می‌ساختند امرار معاش می‌کردند و حالا به نظر می‌رسد مسئولان کنونی برای هدفی این چنینی با لودر روی «کمیشان» مانور می‌دهند.

به نظر می‌رسد شواهد چنین فرهنگی توسط باستان‌شناسان پیش‌تر از غار «کمیشان» به دست آمده بود. اما آنچه در باستان شناسی امروز شمال ایران اهمیت دارد مطالعه چگونگی آغاز زندگی روستا‌نشینی است که در آن انسان‌ها در خانه‌های خشتی زندگی و به واسطه‌ی کشاورزی و دامداری تامین معاش می‌کردند. اما در این میان یک سوال پیش می‌آید؛ چگونه می‌توان شواهد این دوره را شناسایی و تاریخ‌گذاری کرد؟

حسین رمضان‌پور که در دوره‌ی ارشد و دکتری خود به صورت تخصصی به مطالعه نوسنگی شدن شرق مازندران پرداخته است، در این باره می‌گوید: بر اساس بررسی‌هایی که باستان‌شناسان انجام داده‌اند تا کنون تنها یک محوطه متعلق به دوره آغاز روستانشینی (نوسنگی بدون سفال) در شمال ایران پیدا شده است. تپه‌های «کمیشانی» (تپه جنوبی و شمالی) در فاصله ۱۰۰ و ۵۰۰ متری شمال غار «کمیشان» قرار دارند این تپه‌ها نخستین و کهن‌ترین شواهد متعلق به دوره نوسنگی را در خود جای داده‌اند.

او ادامه می‌دهد:‌ یکی از مهم ترین مسایل در باستان شناسی پیش از تاریخ شمال ایران تعیین تاریخ دقیق آغاز زندگی روستا نشینی است که تنها می‌توان این تاریخ را بر اساس کاوش‌های باستان شناسی در تپه «کمیشانی» مشخص کرد. اما بر اساس بررسی‌های سطحی و مطالعه ابزارهای سنگی به دست آمده از تپه‌های «کمیشانی» و مقایسه آنها با دیگر محوطه‌های غرب ایران می‌توان احتمال داد این محوطه بیشتر از ۹۰۰۰ سال قدمت داشته باشند.

این باستان‌شناس جنبه‌های مهم دیگری که به واسطه پژوهش‌های باستان‌شناختی در تپه‌های کمیشانی می‌توان به آنها دست یافت را شامل بازسازی شرایط آب و هوایی، پوشش‌های گیاهی و جانوری منطقه، شیوه‌های معیشتی، وضعیت معماری و بسیاری از پرسش‌های علمی دیگر می‌داند.

وی بیان می‌کند اما متاسفانه در ماه گذشته تپه «کمیشانی» شمالی توسط مالک شخصی و تپه «کمیشانی» جنوبی توسط اداره راه شهرستان نکا در استان مازنداران مورد تعرض شدید قرار گرفته‌اند.

او تاکید می‌کند: با وجود تذکر‌های یگان حفاظت میراث فرهنگی مازندران به پیمانکار اداره راه شهرستان نکا، مبنی بر توقف فعالیت و جلوگیری از تخریب بیشتر محوطه، متاسفانه تا کنون فعالیت‌های عمرانی روی عرصه این محوطه بسیار پر اهمیت ادامه دارد.

به گفته‌ی رمضان‌پور این در حالی است که اگر این دو محوطه‌ها به طور کامل تخریب شوند شاید هیچ گاه محوطه دیگری در آینده مورد شناسایی قرار نگیرد تا بتوان وضعیت زیست انسان را در دوره آغاز روستا نشینی در شمال ایران مورد بازسازی قرار داد.