به گزارش «نماینده» عباس عراقچی در گفت وگوی ویژه خبری با موضوع برجام در مجلس اظهار کرد: قبل از این که تصمیم بگیریم برجام به چه شکلی به مجلس ارائه شود باید به این پرسش پاسخ دهیم که برجام به تصویب مجلس نیاز دارد یا ندارد؟ اگر دارد که باید درباره نحوه تصویب آن در مجلس تصمیم گیری شود.
وی یادآور شد: برجام اقدامات مشترک طرفین است که به صورت داوطلبانه انجام می شود و از نتایج آن نیز هر دو طرف بهره مند می شوند.
معاون وزیر امور خارجه توضیح داد: طبق اصل ۷۷ قانون اساسی تمامی معاهده ها باید برای تصویب به مجلس برود و باید بررسی کنیم که آیا برجام جزیی از این معاهدات هست یا نیست؟ برخی معتقدند که برجام جزیی از این معاهدات هست و برخی معتقدند این گونه نیست زیرا مجموعه ای از اقدامات داوطلبانه است که در قالب یک معاهده نمی گنجد بنابراین برجام احتیاج به تصویب مجلس ندارد.
عراقچی عنوان کرد: موضوعی که در اختیارات شورای عالی امنیت ملی قرار می گیرد از حیطه مجلس خارج می شود و موضوع هسته ای ما در ۱۲ سال اخیر از سوی شورای عالی امنیت ملی بررسی شده است.
وی گفت: هر دو دیدگاه از پایه های حقوقی برخوردار هستند و نمی توان به تصمیمی درباره آنها رسید اما به اعتقاد ما دیدگاهی که اشاره می کند که برجام معاهده نیست و اقداماتی داوطلبانه است و نیاز به تصویب مجلس نداشته و در شورای عالی امنیت ملی بررسی می شود قوی تر است.
معاون وزیر امور خارجه تاکید کرد: در کنار این دو دیدگاه حقوقی، یک دیدگاه سیاسی نیز وجود دارد که مربوط به وزارت خارجه است و از منظر منافع ملی به موضوع تصویب برجام در مجلس نگاه می کند.
عراقچی ادامه داد: به لحاظ منافع ملی کشور، صلاح نیست برجام در مجلس به تصویب برسد زیرا در هیچکدام از کشورهای ۱+۵ برجام را در به تصویب پارلمان ها نمی رسانند. بحث هایی که در کنگره آمریکا وجود دارد برای تصویب برجام نیست بلکه برای رد کردن توافق است و اگر رد شود توسط رییس جمهوری آمریکا وتو می شود و در نهایت برجام قانون نمی شود و اقداماتی داوطلبانه است.
وی تصریح کرد: آیا به صلاح است که مجلس مجموعه ای از اقدامات داوطلبانه را تبدیل به قانون و آن را برای دولت لازم الاجرا کند؟ در صورتی که اکنون اقدامات برجام داوطلبانه است.
معاون وزیر امور خارجه توضیح داد: در حیطه وزارت خارجه نیست که در این باره تصمیم گیری کند ما تنها نظر خود را بیان می کنیم.
عراقچی اظهار کرد: نکته بعدی آن که بر فرض تصمیم گرفته شود که توافق برای تصویب به مجلس برود و یا برای تصویب به شورای عالی امنیت ملی برود. در هر دو حالت توافق در کلیت خود یا تصویب و یا رد می شود. نمی توان جایی از توافق را تغییر داد.
وی گفت: اگر بررسی برجام بند به بند صورت گیرد تا به ارزیابی کلی برسیم خوب است اما اگر بخواهند بند به بند توافق و کلمات را تغییر بدهند به این معنی است که توافق مورد قبول واقع نشده است و باید برجام در کلیت توافق رد یا تایید شود.
*نقطه نظر دو نماینده مجلس
نوذر شفیعی عضو کمیسیون امنیت ملی نیز در این برنامه زنده تلویزیونی اظهار کرد: دیدگاه هر فردی بستگی به شرایطی دارد که در عمل اتفاق می افتد. اعتقاد دارم برجام در حال اجرا است و شورای امنیت برجام را در قطعنامه ای تایید کرده است. اتحادیه اروپا در حال لغو برخی تحریم ها است و معتقدم اجرای برجام زودتر از مرحله اجرا در حال انجام است و ما چه چیزی را می خواهیم تایید یا رد کنیم؟
وی یادآور شد: تصویب برجام یعنی تبدیل برجام به قانون و ما ملزم به قانون خواهیم بود. طرف های مقابل ما اصراری ندارند که برجام قانون شود و ما با تبدیل کردن برجام به قانون، خود را ملزم به آن می کنیم. در صورتی که طرف مقابل سر باز زند ما باید قانون دیگری تصویب کنیم که قانون قبلی را رد کند و برای خود مشکل ایجاد می کنیم.
عضو کمیسیون امنیت ملی توضیح داد: برجام یک برنامه است که برای اجرای قانون وضع می شود و قانون ما در ان پی تی است و این امر به نوعی اجرای اساسنامه آژانس درباره ایران است و به عبارتی توافقنامه نیست. این یک برنامه مشترک است که قانون مادر آن ان پی تی و اساسنامه آژانس است.
شفیعی تصریح کرد: موارد مشابهی وجود داشته که استعداد لایحه داشته اما از سوی مجلس اقدام نشده است. ما بیش از اینکه به دنبال پیچ و خم های اداری کار باشیم به نتیجه کار فکر کنیم. برجام خیلی فرصت ها را برای ایران اسلامی فراهم می کند البته این بخشی از چیزهایی است که می خواهیم و می توانستیم.
وی ادامه داد: باید در نظر بگیریم برجام در چه شرایطی پذیرفته شده و چه شرایطی وجود داشته است. در سطح منطقه بحران های جدی وجود دارد و در سطح بین المللی نیز فشارها بر ما افزایش می یافت و امروز به مکانیزمی رسیدیم که می توان این فشارها را برطرف کرد.
به گفته این عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، دستاوردهای برجام به حدی مهم است که نخواهیم به مسائل دیگر بپردازیم.
شفیعی ادامه داد: مجلس در قانون الزام دولت به حفظ حقوق هسته ای تکلیف خود را مشخص کرده اما بحثی از تصویب به میان نیامده و به این امر اشاره شده که کمیسیون امنیت ملی بر انجام برجام نظارت داشته باشد. این قانون تکلیف مجلس را با برجام مشخص کرده است.
وی گفت: نگاه ما به برجام از منظر حقوقی، سیاسی و فنی باید معطوف به منافع ملی کشور باشد. من عضو مجلس هستم و از دیدگاه های مجلس دفاع می کنم. ۲۹۰ دیدگاه در مجلس وجود دارد و آنچه مهم است اکثریت دیدگاه ها است.
این نماینده مجلس تصریح کرد: اگر موضوع کشتیرانی بین دو کشور را در مجلس مورد ارزیابی قرار می دهیم طرح یا لایحه است اما روی برجام عنوان طرح یا لایحه نیست.
محمد حسن آ صفری اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز در این باره گفت: دیدگاه ها با اصل قانون فرق دارد و هرکسی در ارائه نقطه نظرات خود آزاد است اما اگر نکته ای در قانون اساسی ذکر شد کسی نمی تواند آن را بر اساس رای خود تفسیر کند. در اصل ۷۷ آمده که مجلس باید آن را لایحه کرده و آن را تصویب یا رد کند.
وی یادآور شد: چگونه مجلس در مسائلی از جمله لغو روادید و همکاری با دیگر کشورها می تواند وارد شود اما در مقابل درباره مسئله هسته ای که در ابعاد مختلف روی آن نظر وجود دارد نام برجام را اقدام مشترک بگذاریم.
عضو کمیسیون امنیت ملی افزود: قانون برای ما مشخص کرده که آیا مجلس می تواند این موضوع را رسیدگی کند یا نکند. اگر برجام قانون شود مشکلی نداریم و قرار نیست خلاف قانون عمل کنیم. در مجلس هفتم پروتکل با یک طرح دو فوریتی لغو شد و مشکلی در این زمینه وجود ندارد.
آصفری توضیح داد: دولت باید قانون را رعایت کند و برجام را در قالب لایحه به مجلس بدهد. البته اینکه بند به بند برجام بررسی شود در مرحله بعدی قرار دارد.