به گزارش «نماینده»، رهبر معظم انقلاب حضرت آیتالله خامنهای مورخ ۱۴ تیر ماه ۱۳۶۸ طی مراسم بیعت با اصناف، در قدرشناسی از ایثار و فداکاریهای بیشائبۀ روستائیان کشور بیاناتی ایراد فرمودند:
"این نکته را به برادران و خواهران روستایی ابلاغ کنید که روستاییان در طول سالیان بعد از پیروزی انقلاب، نقش مهمی در همهی مراحل خودکفایی جبههی جنگ، بسیج عمومی و پشتیبانیها داشتند. "
وقتی نام فردی به دلیل عمومیت و محبوبیت بر سر زبانها میافتد و در جهان شناخته میشود، فرقی نمیکند این شهرت در عرصۀ ملّی است یا سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... خواه ناخواه بیوگرافی/ رزومه/ زندگینامۀ وی مورد توجه افکارعمومی قرار میگیرد.
خط اول از بیوگرافی هر انسان، زمان و مکان تولد اوست.
مشاهیر معاصر کشور ما در کجای پهنۀ پهناور این سرزمین دیده به جهان گشوده و رشد یافتهاند؟ در پایتخت؟ در شهرهای بزرگ؟ یا در روستاهای محروم و دورافتاده؟
در این گزارش قصد داریم به طور اجمالی به ذکر زادگاه برخی از مشاهیر کشورمان، از رؤسای جمهور ادوار مختلف گرفته تا سیاستمداران و علماء و در نهایت بزرگمردانی که با نثار خون خود، نامشان تا ابد بر جبین تاریخ بشریت خواهد درخشید، بپردازیم.
پیش از ارائۀ این لیست، سه تبصره مهم ذیل را نباید از نظر دور داشت:
۱. بنابر اعلام سازمان ملل متحد، ایران در ۳۰ سال پیش ۱۰۴ اُمین کشور جهان از لحاظ جمعیت بالای روستایی محسوب میشد. با افزایش شهرنشینی در جامعۀ رو به صنعتی شدنِ ایران، این رقم به مرور رو به کاهش است، اما با این حال پیش بینی شده تا سال ۲۰۱۵ به صد و سی و دومین کشور با جمعیت روستانشین جهان تبدیل شود.
براساس جدیدترین اعلام رسمی مرکز آمار ایران، جمعیت روستانشین کل کشور در سال ۱۳۹۴ برابر با ۲۱.۴۴۶ میلیون نفر از جمعیت کل ۷۸.۷۷۳ است.
این آمار به این معنی است که به طور میانگین از هر چهار نفر ایرانی، یک نفر ساکن روستاهای کشورمان است. بدیهی است فقط ذکر نام تعداد مشاهیر و بزرگانی که از دل این رقم بالا بیرون آمدهاند، امری نزدیک به محال است، لذا این نمونههای انگشتشمار تنها قطرهای از دریاست.
۲. محل تولد و زندگانیِ بعضی از مشاهیر و بزرگان ملّی و مذهبیِ کشورمان، روستاهایی بسیار دورافتاده و گمنام بوده، لذا نویسندگان در بیوگرافیهایی که از این اشخاص ارائه میدهند (چه در فضای مجازی و چه به صورت کتب منتشرشده) معمولاً نام نزدیکترین شهر یا شهرستان به آن روستا را به عنوان محل تولد فرد ذکر میکنند تا برای عموم آشناتر باشد.
۳. بسیاری از شهرستانهای فعلی، طی یک الی دو دهۀ اخیر به شهرستان تبدیل شده و در اسناد رسمی کشور ثبت شدهاند، در حالی که هنگام تولد انسانهای بزرگ در آنجا، این مناطق، روستاهایی کوچک و ناشناخته بودهاند.
حسن روحانی رئیس جمهور فعلی کشورمان در ۲۱ آبان سال ۱۳۲۷ در شهرستان سرخه استان سمنان زاده شد.
محمود احمدی نژاد ششمین رئیس جمهور ایران در ۶ آبان سال ۱۳۳۵ در روستای آرادان از توابع شهرستان گرمسار استان سمنان به دنیا آمد.
اکبر هاشمی رفسنجانی چهارمین رئیس جمهور ایران در ۳ شهریور ۱۳۱۳ در روستای بهرمان شهرستان رفسنجان واقع در استان کرمان به دنیا آمد.
اصالت خانوادگی آیتالله صادق آملی لاریجانی و علی لاریجانی، رؤسای فعلی قوه قضاییه و مقننه به روستای پردمه شهرستان لاریجان در هفتاد کیلومتری آمل مازندران بازمیگردد.
سردار قاسم سلیمانی فرماندۀ نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی متولد ۱۳۳۶ در دهستان رابُر از توابع استان کرمان است.
سید یحیی رحیم صفوی فرمانده سپاه پاسداران و از رزمندان و فرماندهان جنگ تحمیلی متولد سال ۱۳۳۱ در روستای همام از بخش باغ بهادران شهرستان لنجان، از توابع استان اصفهان است.
محمدباقر قالیباف شهردار تهران، متولد ۱۳۴۰ در شهرستان طرقبه از توابع مشهد است.
علی اکبر ولایتی متولد سال ۱۳۲۴ در روستای رستمآباد شمیران است.
محسن رضایی متولد سال ۱۳۳۳ در روستای بنهوار از توابع شهرستان لابی در استان خوزستان به دنیا آمد.
علاوه بر سیاستمداران کنونی نظام مقدس جمهوری اسلامی، در نسل اول انقلاب نیز بسیاری از برجستهترین نظریهپردازان و شخصیتهای طراز اول اجتماعی، مذهبی و سیاسی که منشأ پیدایش انقلاب بودند، در روستاها، دهستانها، بخش، ناحیه و شهرستانهای کوچکِ دور و نزدیک در این مرز و بوم متولد شدهاند.
شهید آیتالله دکتر سید محمد حسینی بهشتی زادهٔ ۲ آبان ۱۳۰۷ در منطقهٔ قدیمی لُنبان در شهر اصفهان دیده به جهان گشود.
شهید آیتالله دکتر مرتضی مطهری متفکر شهید، زادهٔ ۱۳ بهمن ۱۲۹۸ در شهرستان فریمان در شرق استان خراسان رضوی است.
دکتر علی شریعتی نویسنده، محقق، جامعهشناس، تاریخشناس و از مبارزان و فعالان سیاسی-مذهبی، ۲ آذر ۱۳۱۲ در روستای کاهک در کویر مزینان در نزدیکی شهرستان سبزوار در غرب خراسان رضوی زاده شده است.
شهید آیتالله سید محمود طالقانی از رهبران انقلاب اسلامی، عضو مجلس خبرگان و نخستین امام جمعه تهران پس از انقلاب، ۱۳ اسفند ۱۲۸۹ در روستای گلیرد شهرستان طالقان دیده به جهان گشود.
شهید آیتالله محمدجواد باهنر در منطقۀ قدیمی و محروم محلهشهر در اطراف شهر کرمان به دنیا آمده است.
شهید محمدعلی رجایی سال ۱۳۱۲ در شهرستان دارالمومنین قزوین متولد شد.
*** زادگاه شهدا
شهید خلبان علیاکبر قربان شیرودی، سال ۱۳۳۴ در روستای بالاشیرود از توابع شهرستان تنکابن در غرب مازندران دیده به جهان گشود.
شهید خلبان احمد کشوری، زادۀ سال ۱۳۳۲ در روستای کیاکلا، از توابع شهرستان سیمرغ استان مازندران است.
شهید محمود کاوه متولد سال ۱۳۴۰ در دهستان بیهود از توابع قائن مرکز شهرستان قائنات از شهرهای استان خراسان جنوبی است.
شهید سرلشکر محمد بروجردی سال ۱۳۳۳ در روستای درهگرگ از توابع بروجرد مرکز استان لرستان به دنیا آمد.
شهید امیر سپهبد علی صیاد شیرازی، سال ۱۳۲۳ در روستای درگز از توابع استان خراسان رضوی متولد شد.
شهیدان مهدی، علی و حمید باکری هر سه متولد منطقۀ میاندوآب، بین دو رود زرینهرود و سیمینهرود واقع در جنوب دریاچه ارومیه در استان آذربایجان غربی هستند.
شهید ۱۳ سالۀ انقلاب، حسین فهمیده سال ۱۳۴۶ در روستای سراجه از توابع بخش مرکزی استان قم زاده شد.
شهید یوسف کلاهدوز متولد ۱۳۲۵ قوچان، شهرستانی در ۱۴۸ کیلومتری شمال غرب مشهد است.
شهید احمد کاظمی فرمانده سپاه متولد ۲ مرداد ۱۳۳۷ در نجف آباد از شهرستانهای استان اصفهان است.
شهید سرلشکر ولیالله فلاحی فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی، سال ۱۳۱۰در روستای کولج شهرستان طالقان استان البرز متولد شد.
*** زادگاه علماء
بسیاری از علما، مراجع عظام تقلید و مجتهدین طراز اول کشور نیز در توابع شهرستانها به درجات بالای علوم دینی و حوزوی رسیدهاند و بلکه سیر و سلوک و تهذیب نفس را نیز در همان محیط سنتی روستا طی نمودهاند.
به طور مثال از بین مراجع عظام تقلید آیتالله العظمی محمدتقی بهجت (زادۀ شهرستان فومن در جنوب غرب گیلان) و شیخ حسنعلی اصفهانی نخودکی (زادۀ روستای نخودک در حومۀ مشهد مقدس) در زمرۀ علما و عرفایی هستند که درجات معنوی سیر و سلوک الی الله را در روستای محل تولدشان پیمودهاند.
حسن ختام این نمونهها بنیانگذار کبیر انقلاب حضرت امام خمینی (ره) است که زادهٔ ۱ مهر ۱۲۸۱ در خمین، واقع در جنوبیترین قسمت استان مرکزی است.