به گزارش نماینده، گرچه اين روزها نام «عمان» به عنوان مقر مذاکرات آتي بر سر زبان ها افتاده اما مسقط پيش از اين ها هم پل ارتباطي ايران و غرب بوده و حتي ميان ايران و کشورهاي عربي منطقه نيز ميانجيگري کرده است. همه از نقش آفريني اين کشور در آزادي اتباع ايراني در غرب و آزادي اتباع امريکايي در ايران مطلعند اما حسين نوش آبادي سفير پيشين ايران در مسقط از نقش عمان در ايجاد ارتباط ميان ايران و کشورهاي عربي منطقه در مسائلي چون رفع فشار از شيعيان در بحرين و يمن نيز خبر مي دهد. خبري که فراتر از خبرسازي هاي رسانه هاي غربي درباره مذاکرات محرمانه ايران و امريکا در عمان است.

آنچه در ادامه مي خوانيد گفتگوي «ايران» با سفير پيشين ايران در عمان درباره اهميت و نقش اين کشور در حل مسائل منطقه و دليل ميزباني اش براي مذاکرات هسته اي آتي است.

از زماني که اعلام شد اين دور از مذاکرات هسته اي در عمان برگزار مي شود، گمانه زني هاي بسياري درباره اينکه مذاکرات در عمان چه مزيت هايي دارد، مطرح شد. شما که سفير سابق ايران در اين کشور بوديد، ويژگي هاي منحصر به فرد عمان براي مقر مذاکرات را چه مي دانيد؟

عمان از کشورهاي شناخته شده براي غرب و ايران است که سياستش در عرصه ديپلماسي، رفع تنش و تلاش براي ثبات منطقه و خليج فارس و کمک به صلح و ثبات بوده و هست.

اساساً سياست خارجي اين کشور بر ايجاد همبستگي، صلح و ثبات بين کشورهاي اسلامي از يک سو و کشورهاي فرا منطقه اي از سوي ديگر است. به دليل همين ظرفيت و اعتمادي که غرب و کشورهاي منطقه به عمان دارند، اين کشور همواره تلاش کرده که روابط ما با غرب رو به جلو باشد و مناقشات و اختلافات في ما بين به حداقل برسد.

از سوي ديگر غربي ها هم مي دانند که رابطه ما با عمان سازنده و خوب است و از اين فرصت براي جلب نظر ما استفاده کردند. مضاف بر اينکه خود آنها هم به عمان اعتماد دارند. چون عمان کشوري است که به دنبال سوء استفاده و فرصت طلبي نيست.

البته برايشان مهم است که نقش موثر و سازنده اي در اين برهه داشته باشند و به عنوان يک ميانجي و واسطه براي کاهش فاصله ها وارد عمل شوند. عمان همواره در پي آن بوده که ما با غرب بدون واسطه حرف بزنيم و مشکلات طرفين را رفع کنيم. عمان مي داند ما با غرب و اروپا در برخي مسائل اختلاف اساسي داريم و ممکن است در دور بعدي مذاکرات کار سخت تر باشد، اما نمي خواهد اين مذاکرات به بن بست برسد.

با اين تفاسير، برگزاري مذاکرات هسته اي در عمان، براي خود اين کشور هم حائز اهميت است و بر اعتبار جهاني آن مي افزايد.

دقيقاً همين طور است. اين مذاکرات فرصت خوبي براي آن است که عمان خودش را به عنوان يک کشور «ميانجي» در جهان معرفي کند. چرا که هم اعتماد ايران و غرب به خودش را ارتقا مي دهد و هم نقشي فراتر از حل چالش هاي منطقه اي، در سطحي بين المللي براي خود دست و پا مي کند. به اين ترتيب علاوه بر نقشي که در حوزه خليج فارس دارد، يک وجهه بين المللي و جهاني هم مي يابد.

البته ما هم از ميزباني عمان راضي هستيم چون اين کشور بي حاشيه است و سطح روابط مان با آنها در حوزه هاي سياسي، اقتصادي، فرهنگي و... خوب و رو به رشد است. من که شخصاً خوشحال شدم عمان، اين نقش را پذيرفت. چون زماني که سفير ايران در عمان بودم، اين کشور در تبادل زندانيان و... مشاوره هاي خوبي به ما مي داد و خيلي وقت ها حامل پيام هاي ما و غرب بوده و در اين انتقال پيام، امانتدار خوبي هم بود.

به طور کلي مذاکرات در عمان، فرصت خوبي براي هر سه طرف ايران، غرب و عمان براي رسيدن به نتيجه مثبت و حل اختلافات است.

به دوره حضورتان در عمان اشاره کرديد، مشخصاً اين کشور در چه مقاطعي توانسته بخوبي به ايفاي نقش ميانجي بين ايران و غرب بپردازد؟

اوج ميانجيگري و وساطت عماني ها را در آزادي چند تن از اتباع ايراني در اروپا و امريکا همچون آقايان مجتبي عطاردي، نصرالله تاجيک و خانم شهرزاد ميرقلي خاني شاهد بوديم. همچنين با ميانجيگري عمان، سه کوهنورد مظنون به جاسوسي با قرار وثيقه آزاد شدند. در آن مقطع عمان بخوبي نقش ميانجيگري را ايفا کرد.

اين کشور بعضاً ناقل پيام ما و غرب به يکديگر بوده و ما به عنوان کشور دوست، به آنها اعتماد داشته و داريم. کما اينکه در حال حاضر نيز در مورد مسائل کشورهاي بحرين و يمن با آنها مشورت و رايزني مي کنيم.

براي کاهش فشار روي شيعيان در بحرين و رفع تنش ها در اين کشور از طريق عماني ها وارد عمل شده ايم. پيش از اين نيز درباره سوريه عمان نقش بي طرفانه اي ايفا کرد و اگرچه برخي کشورهاي عرب منطقه سفراي شان را از سوريه فراخواندند اما عمان مواضع معتدلي داشت.

منظورتان اين است که از طريق عمان براي روساي کشورهاي بحرين و يمن، پيام هايي از سوي ايران ارسال شده است؟

اين موضوع جديدي نيست. پيش از اين هم در مذاکراتي که مسئولان کشور ما با عمان داشتند پيام هايي براي کشورهاي عربي در حوزه خليج فارس ارسال شده است. کما اينکه درباره مسائل عراق، سوريه بحرين و يمن همواره با عمان مشورت هايي داشته ايم. چون عمان، صادق و امين است و به حل مشکلات علاقه نشان مي دهد. اگر هم ضرورتي احساس شده و لازم بوده پيام هايي هم از جانب ايران و از کانال عمان رسانده ايم.

سلطان قابوس شخصاً به جمهوري اسلامي علاقه مند است و معتقد است که ايران کشوري قدرتمند، صلح دوست و حافظ امنيت منطقه است. بر خلاف برخي کشورهاي عربي منطقه که دنبال ايران هراسي و شيعه هراسي هستند.

گاهي رسانه هاي غربي از عمان به عنوان محلي براي مذاکرات محرمانه ايران و غرب، بويژه امريکا ياد مي کنند. اين موضوع چقدر صحت دارد؟

در مقطعي که من سفير بودم مذاکره محرمانه و مستقيمي ميان مقامات ايراني و امريکايي در سطحي که هم اکنون در مذاکرات هسته اي شاهد آن هستيم، وجود نداشت. در حال حاضر هم بعيد مي دانم که تا قبل از مذاکرات هسته اي آتي، مذاکره محرمانه اي در اين کشور داشته باشيم.

اما عماني ها در انتقال و بيان مسائل و ارائه پيشنهادات و انتقال پيام هاي کتبي و شفاهي ميان دو طرف نقش داشتند.

عمان اين نقش را براي تامين صلح در منطقه ايفا مي کند. چون بر اين باور است که هرچه رابطه ما با غرب بهتر باشد و تنش ها به حداقل برسد، خليج فارس، تنگه هرمز و کل منطقه نيز از اين آرامش و ثبات نفع مي برند. برخلاف برخي کشورهاي عربي منطقه که اين اختلافات را به نفع خود مي دانند.

بايد يادآور شوم که انتخاب عمان، به عنوان مقر مذاکرات، يک تصادف نيست، بلکه يک فرآيند است. چون با جلب اعتماد همه طرفين به اينجا رسيده است.

در دولت قبل هم خيلي علاقه مند بودند که کشورشان ميزبان مذاکرات باشد اما به دلايلي همچون مخالفت غربي ها چنين نشد و گرنه ما موافق بوديم. شايد هم چون مذاکره کنندگان ما يک دور براي مذاکرات به امريکا رفتند، اين بار طرف هاي مذاکره خواسته اند تا در نزديکترين نقطه به کشور ما مذاکرات را ادامه دهند.

براي همين کشوري را به عنوان ميزبان پذيرفته اند که هم نزديکي جغرافيايي با ما دارد و هم همگرايي فرهنگي و ديني ميان ايران و عمان وجود دارد. البته شايد در مقطع کنوني اين ضرورت بيشتر احساس مي شد که عمان ميزبان مذاکرات هسته اي باشد، چون گره هايي ايجاد شده که شايد در عمان بتوان آنها را حل و فصل کرد و مذاکرات ادامه يابد. چون عمان نگران به بن بست رسيدن مذاکرات هسته اي است.

در دولت قبل هم مقر مذاکرات از استانبول تا آلماتي و... متفاوت بود ولي گشايش خاصي در روند مذاکره حاصل نشد. بر چه اساسي فکر مي کنيد که گره مذاکرات در مسقط گشوده خواهد شد؟

به نظرم عمان به دليل اعتقادش در به نتيجه رساندن مذاکرات هسته اي ايران، با رايزني ها و نقشي که ايفا مي کند، هم ميزبان مذاکرات است و هم کمک کننده به روند آن تا برخي اختلافات کاهش يابد. عمان کوشيده تا ايران و امريکا رودر رو مذاکره کنند. الان هم احساس مي کند نقش ميانجي عيني تري مي تواند در مذاکرات ما بيابد. گرچه ممکن است اين رويکرد عمان به مذاق کشورهاي عربي خوش نيايد اما عمان به دنبال نقش بين المللي ميانجي براي خودش است تا اثر جهاني در روابط بين المللي بيابد.

به عنوان آخرين سوال، افق مذاکرات هسته اي ايران را چگونه مي بينيد؟

با اين اتفاق خوش {انتخاب عمان به عنوان ميزبان مذاکرات} به نتيجه بخش بودن مذاکرات خوشبينم. به نظر نمي رسد با نقش فعالانه اي که عمان ايفا خواهد کرد، مذاکراتمان به بن بست برسد يا متوقف شود.