آموزشوپرورش بهعنوان یکی از ارکان اساسی نظام نقش بسیار مهمی را در تعلیم و تربیت آیندهسازان کشور دارد و این مهم میطلبد برنامههای جامع و دنبالهداری برای تقویت نیروی انسانی، امکانات و بروز کردن آموزشهای این نهاد مهم از سوی دولت و مجلس بهطور همزمان بکار گرفته شود. یکی از طرحهای مهم مجلس برای ارتقا وضعیت آموزشی و نیز وضعیت معلمان در این وزارتخانه طرح رتبهبندی معلمان بود که با اجرای کامل آن مسلماً روحیه و امید جدیدی در بین نیروی انسانی آن دمیده خواهد شد. ازجمله طرحهای مهم دیگری که هماکنون از سوی وزارت آموزشوپرورش در برخی مدارس کشور در حال اجراست، طرح واگذاری مدارس به بخشهای خصوصی است که این طرح موافق و مخالفانی با خود همراه دارد. برای بررسی جایگاه این طرح، مشکلات اجرایی شدن آن و نیز بررسی طرح تحقیق و تفحص از دانشگاه آزاد، در حاشیه بازدید عطاالله سلطانی صبور، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات و نماینده همدان و رزن در مجلس گفتگویی را انجام دادیم که ادامه آن در ادامه آمده است.
نظرتان را درباره طرح رتبهبندی دانش آموزان بفرمایید؟ اکنون این طرح چه مراحلی را میگذراند؟
با توجه به اینکه رهبر معظم انقلاب ۲۱ سفارش درباره آموزشوپرورش داشتهاند و همه توصیههای ایشان جزو مسائل روز و چالشهای اساسی این حوزه است و ایشان با دقت، اندیشه و حکمت مسائل را در این حوزه دیدهاند. یکی از مسائلی که ما هماکنون با آن روبرو هستیم این است که آموزشوپرورش ما از چالاکی لازم برخوردار نیست و از کمبود نیروی انسانی هم رنج میبرد. نیروی انسانی در آموزشوپرورش دچار فرسایش شده است و بعضاً به خاطر تبعیضهایی که انجامشده یاس هم بر نیروهای این وزارتخانه سایه افکنده است.
اساس پیشرفت کشور از آموزشوپرورش آغاز میشوددر این فضا اگر بخواهیم کشور را در مسیر پیشرفت قرار دهیم اساس کارمان از آموزشوپرورش آغازمی شود و در این وزارتخانه اساس کار، نیروی یعنی همان معلمان هستند و این گروه از نیروی انسانی با توجه به کثرتی که دارند متأسفانه تاکنون نادیده گرفتهشدهاند.
همین قشر در زمان حساسی که در سال ۸۸ برای نظام و انقلاب به وجود آمد کمترین دخالتی سوئی نداشتند که این نشان از بصیرت و بینششان دارد و خیلیها در آن زمان سعی کردند تا آنها را هم در این بازی دخالت دهند اما نتوانستند.
معلمان همواره به فکر نظام بودند باوجود فقری که بر این وزارتخانه سایه افکنده است و هماکنون مبلغ قابلتوجهی هم بدهی دارد و به رفاه حال معلمان بهخوبی رسیدگی نمیشود اما همچنان آموزشوپرورشیها همیشه به فکر نظام بودهاند.
همه معلمان از زمانی که به کار مشغول میشوند تا هنگامیکه بازنشسته میشوند در این سمت باقی میمانند بدون اینکه امتیاز و رقابتی داشته باشند و ضمن اینکه این روند باعث میشوند تا نخبگان این قشر در آنجا نمانند. برای جلوگیری از این مهم طرح رتبهبندی در نظر گرفتهشده و این طرح قبلاً بوده است و هماکنون دولت به خاطر بار مالی که دارد این طرح را انجام نمیدهد؛ اما در کمیسیون آموزش به جد دنبال اجرای این طرح هستیم و آنها نیز قول دادهاند طرح موردنظرشان دراینباره را به مجلس بیاورند.
در صحبتهایی که راجع به این طرح کردهایم بناشده معلمان از بدو ورود به آموزشوپرورش برگههای مهارت داشته باشند و در جریان کار همیشه آموزش ضمن خدمت داشته باشند تا بر اساس نمرههایی که میگیرند، رتبههایی را کسب کنند. تا همانند اساتید دانشگاهها تا مرحلههایی ارتقا جایگاه بیایند و بعد از معلمی به مرتبه استادی در دانشگاه فرهنگیان برسند و سیر رشدشان بدین ترتیب ادامه پیدا میکند.
البته در این طرح انگیزههای مادی، فعالیت انجمن ادبی و آموزشهای تخصصی و مستمر هم دیدهشده است. در صورت اجرایی شدن این طرح پالایش مؤثری در وزارتخانه به راه میافتد و معلمان هم انگیزه بالاتری برای فعالیت به دست میآورند.
سادهانگاری است
که دانشگاه آزاد را تنها یک دانشگاه ببینیمنظرتان را درباره طرح تحقیق و تفحص از دانشگاه آزاد بفرمایید؟
سادهانگاری است که دانشگاه آزاد را تنها یک دانشگاه ببینیم. معتقدم وقتی وزیر علوم را استیضاح کردیم این مشکلاتی که در دانشگاه آزاد وجود دارد در این وزارتخانه نبود لذا بر همین اساس بر آن شدیم تا طرح تحقیق و تفحصی را از این دانشگاه انجام دهیم. البته تحقیقی که آقای زاکانی درباره این دانشگاه انجام دادهاند کاملتر و مستندتر بوده است و ما در این تحقیق جدید از آن استفاده کردهایم.
ما به دنبال این بودیم که این حصار که دانشگاه آزاد مکان مقدسی است و هیچکس اجازه ورود و نقد اعمال اجرایی آن را نداشته باشد بهنوعی شکسته شود، اما بااینحال نتوانستیم به هیئتامنای این دانشگاه برای تحقیق ورود کنیم و اصلاً چنین اجازهای را به ما ندادند و آنها خود را بالاتر از قانون میدانستند.
برخی افراد مخالف انجام این تحقیقات بودند و بعد از تکمیل شدن آن به کمیسیون آمدند و الفاظ نامناسبی را هم بکار بردند اما با همه این موضوعات هنوز هم برداشت ما از دانشگاه آزاد خیلی خوشبینانه است. متأسفانه در دانشگاه آزاد تعصب کوری وجود دارد و آن را هدایت میکندگزارشهایی به ما رسیده است که سر وامهای شهریه چه اتفاقاتی در این دانشگاه رخ میدهد و چند مورد را که قابلگفتن بود در جلسهای برای آقای جاسبی نقل کردیم که ایشان هم پاسخ دادند من شرمندهام. متأسفانه تعصب کوری در این دانشگاه وجود دارد و این دانشگاه را هدایت میکند.
در جریان تفحص از دانشگاه آزاد نتوانستیم به هیئتامنا و بخش مالی ورود کنیمما برای تحقیق و تفحص در دانشگاه آزاد در بخش مالی هم نتوانستیم ورود کنیم و باوجوداینکه در ظاهر امر میگفتند همه بخشها بایستی همکاری کنند اما در پشت پرده دستور داده بودند که هیچگونه همکاریای با ما صورت نگیرد، بالاخره دانشگاه آزاد محصول نظام است و خدماتی را هم انجام میدهد و در عین خال بایستی اصلاحاتی داشته باشد هر وقت هم گامی برداشتهشده آنها اذعان کردهاند این قدمها برای اصلاح نیست و با همین تهمتها نگذاشتهاند کاری انجام شود.
بعد از انجام این تحقیق پیشنهادی برای بهتر شدن روند امور در این دانشگاه دارید؟
بله، پیشنهادهایی هم دارم. این دانشگاه نیز میتواند مانند سایر دانشگاهها به ۳۰ قسمت تقسیم شود و مسئولی داشته باشد که پاسخگو باشد و زیر نظر وزارت علوم هم باشد اگر چنین باشد این مجموعه نیز منضبط میشود.
درباره واگذاری مدارس به بخشهای خصوصی فکر میکنید این طرح چه آسیبهایی دارد؟ در کمیسیون کاری برای این مهم صورت نگرفته است؟
وجهی از این موضوع ازنظر قانونی درست است، آن وجهش که شما بتوانید برای گذراندن امور کمکهایی را از بخش خصوصی جذب کنید، اما یک اشکالی وجود دارد مبنی بر اینکه ما مدارس را به افراد واگذار میکنیم و آنها معلم را خودشان میآورند و این موضوع خطرناک است و بعضاً در این مدارس افرادی را برای تدریس میآوردند که دوره معلمی ندیدهاند.
در برخی موارد اینگونه نیست و افرادی که مؤسس مدارس دولتی بودهاند افراد خوبی بوده و انگیزههای درستی هم داشتهاند. ما خودمان هم در تهران و هم در سفری که به مازندران داشتیم از مدارس دیدن کردیم و این قول را از آموزشوپرورش گرفتهایم که از همه استانها اخبار جامعتری از برایمان ارسال کنند تا اشکالات کار را دریابیم. این طرح یکی از مواردی است که قبلاً آزمایش نشده و بعدازآن اجرایی شود ولی همین طرح برخی موانع مادی آموزشوپرورش را رفع کرده است.
آموزشوپرورش
۵۰ تا ۶۰ هزار نیروی انسانی نیاز داردطرح ۶-۳-۳ نیازمند معلمان جدید بود و آموزشوپرورش کمبود نیرو داشتند و این موضوع را بایستی به نحوی حل میکردند، برای جذب نیرو هم برنامهای ندارند و هرساله هم خروج نیرو دارند و به ۵۰ تا ۶۰ هزار نیرو در این وزارتخانه نیاز دارند از طرف دیگر هم منابع مالی برای چنین کاری ندارند.
مشکل آموزشوپرورش را نباید وزارتخانهای دید و من این را بارها گفتهام، مشکل آن را باید مجموعه نظام و خصوصاً دولت حل کنند.
در این مشکل بایستی مجموعه دولت همانند حوزه وزارت بهداشت ورود کند و وزارت آموزشوپرورش مهمتر از بهداشت هم بود. البته یک مجموعهای در وزارت آموزشوپرورش شکلگرفته است که نظارتشان را بهروز بر روی این مدارس انجام میدهند.
خود مدیرکلهای استانها نیز هر دو هفته یکبار گزارشی را از این مدارس میگیرند و ما هم پروندههای مربوط به آن را بررسی میکنم و اینها در حال برگزاری آموزش ۲۴۰ ساعته ضمن خدمت هستند تا تبعات این کار کمتر شود.
موضوعات دیگری که در حاشیه بازدید عطاالله سلطانی صبور در مورد آن صحبت شد، وعدههای فرهادی (وزیر جدید علوم) به نمایندگان مجلس و تمدید مذاکرات هستهای بود که قبلاً در سایت نماینده منتشرشده است.
گزارش تصویری این بازدید را هم اینجا ببینید.