به گزارش نماینده جنگ نرم، جنگ روانی و مفاهیمی شبیه به آن حوزهای بسیار وسیع دارند. جنگ نرم از رابطه چهره به چهره و ارتباط چشمی شروع میشود و تا تاکتیکهای پیچیدهتر نظیر شایعهپراکنی و برچسب زدن را در بر میگیرد و هدف آن براندازی نظام سیاسی یک کشور به شیوهای نرم است.
یکی از تاکتیکهای جنگ نرم برچسب زدن است که در آن رسانهها واژههای خنثی و بیبار را از طریق صفات مثبت یا منفی با باری خاص به مخاطب القا میکنند.
بیبیسی بهعنوان یکی از قدیمیترین رسانههای خبری با اشراف کامل بر عملیات جنگ روانی سعی در پیشبرد اهداف سیاسی خود دارد. با مروری بر نحوه بازی با کلمات بنگاه خبرپراکنی بریتانیا میتوان بیان مغرضانه اخبار و تاکتیکهای جنگ روانی را بهخوبی مشاهده کرد.
امروز یکی از مهمترین سوژههای صدر اخبار دنیا گروهک تروریستی داعش است. این گروه تروریستی به دلیل خشونت زیاد و رفتارهای غیرانسانی نسبت به دیگر گروههای تکفیری از شهرت بیشتری برخوردار شده است.
با توجهی ساده به اخبار منتشرشده در بیبیسی بهراحتی تأکید این شبکه خبری بر تکرار کلمه دولت اسلامی بهجای واژه داعش را میتوان دید.
«تونی هال» مدیرکل بیبیسی در خصوص استفاده از عنوان «دولت اسلامی» برای این گروهک تروریستی در مقالهای اظهار داشته است: «توجه به اینکه استفاده از کلمه داعش ممکن است تصور حمایت از این سازمان را ایجاد کند، به همین دلیل از این پس از عنوان «دولت اسلامی ادعایی» برای داعش استفاده خواهیم کرد؛ همچنان که استفاده از واژه «داعش» نیز برخلاف اصل بیطرفی در بیبیسی است.»
این اقدام بیبیسی حتی انتقاد تند کامرون را در پی داشت. وی در ۲۹ ژوئن گذشته در گفتوگو با رادیو بی.بی.سی-۴، از این بنگاه خبرپراکنی به دلیل استفاده از نام «دولت اسلامی» به جای داعش انتقاد کرد و گفت: این سازمان نهتنها اسلامی نیست بلکه یک نظام وحشی و ترسناک است.
بدیهی است واژه داعش یادآور چیزی جز قساوت، سرهای بریده، بر صلیب کشیدن و زنده آتش زدن انسانها نیست و به تصویر کشیدن گروههای تکفیری بهعنوان اسلام و بیان دولت اسلامی قبل از واژهای به این شدت با بار منفی تنها به دلیل ایجاد اسلام هراسی در جهان است.
نمونههای این رفتار مغرضانه بیبیسی در بقیه سوژههای خبری نیز مشاهده میشود. در قسمتی از خاورمیانه پرالتهاب، گروه تروریستی دیگری با تحریک و کمکهای مالی غرب سر در میآورد و به قصد براندازی دولت منتخب در همهپرسی سوریه مسلح میشود اما بخشهای خبری بیبیسی با استفاده از برچسب زدن مثبت آنها را افرادی آزادیخواه نشان میدهد که فقط معترض هستند.
حتی این خبرگزاری از عملیات موفق ارتش سوریه و حزبالله لبنان برای بازپسگیری شهر اشغالشده توسط تکفیریها با عنوان «تصرف» نام میبرد. در ناخودآگاه مخاطب این واژه معادلی هم چون اشغال و تجاوز دارد.
اما نکته قابلتأمل دیگر هنگامی است که مردم یمن برای به دست گرفتن سرنوشت کشور خود دست به انقلاب زده و خواهان آزادی شدهاند. به دلیل منافات این جنبش با منافع غرب و آمریکا و در رأس آن اسرائیل، این رسانه انقلابیون انصارالله یمن را افرادی شورشی میخواند و آنها را افرادی مخالف قانون و انسانیت در ذهن مخاطب ترسیم میکند.
در محاصره و تهاجم وحشیانه اسرائیل به غزه نیز بنگاه خبری بریتانیا بهخوبی آگاه است که در مقابل فارسیزبانان منطقه نمیتواند مستقیماً و آشکارا پرچم حمایتی خود از رژیم صهیونیستی را بلند کند، در نتیجه سعی در القاء این موضوع دارد که رژیم صهیونیستی به دلیل به خطر افتادن امنیت خود دست به این جنایت! زده است.
موضعگیری مغرضانه این رسانه تنها به اخبار مسلمانان ختم نمیشود. هر جا پای منافعشان در میان باشد، جدای از خواست و اراده مردم یا دولتها سعی در پیشبرد آینده آن کشور به نفع خود دارند.
در خصوص اوکراین از ابتدای تحریک مردم برای شورش تا آشوبهای خیابانی و جنگ میان جداییطلبهای حامی روسیه و دولت جدید میتوان رد پایی از دولت انگلیس و رسانه ملی آن پیدا کرد.
در فتنه سال ۸۸ این بنگاه خبری به گونهای ملموس و واضح نهتنها با استفاده از خوانش مغرضانه اخبار سعی در تشدید اوضاع داشت بلکه بهصورت مستقیم نقش هدایتگری و خط دهی به شورشیان را نیز بر عهده داشت.
بیبیسی از زمان ۸۸ تا اکنون با بیان جنبش موسوم به سبز از تمامی روشهایی مانند شایعهپراکنی، تشویش اوضاع، سیاه نمایی، خط دهی فکری ـ شعاری و ابلاغ تجمعات برای به سرانجام رساندن فتنه استفاده کرد.
غلامعلی حدادعادل در برنامه گفتگوی ویژه خبری ۲۸ خرداد ۸۸ با بیان اینکه مردم نباید به رسانههای خارجی اعتماد کنند گفت: من از برخی چهرههای سیاسی تعجب میکنم که با این شبکهها مصاحبه میکنند.
وی افزود: بیبیسی فارسی در این ایام انتخابات و پسازآن بهشدت فعال شده و میخواهد کار را به دست بگیرد و مردم ایران را هدایت کند، اینها بیعلت نیست.
حدادعادل با تأکید بر اینکه هیچکس نمیخواهد این کشورها برای مردم ایران تعیین تکلیف کنند گفت: بیبیسی سخنگوی دولت انگلیس است و بودجه آن را دولت انگلیس تأمین میکند و این همان شبکهای است که هنگام کودتای ۲۸ مرداد در تهران با شاه ارتباط برقرار کرد.
وی با اشاره به اینکه تعداد زیادی از مدیران بیبیسی فارسی بهایی هستند خاطرنشان کرد: این شبکه صدای بهائیت است، اینها بیگانه هستند و حالا دلسوز ملت ایران شدهاند!
یکی از کارکردهای شبکههای ماهوارهای، تغییر مفاهیم و تصاویر خبری برای دگرگون ساختن ایدئولوژی مخاطب است. ابتدا احساس و تخیل را تحت تأثیر قرار میدهد و سپس برخی پندارهای قدیمی را در ذهن ما مخدوش میکند تا باورهای جدید دلخواه خود را جایگزین آن کند.
بیبیسی به دلیل ظرافت در برخورد و موضعگیری اخبار و بهکارگیری شیوههای جنگ رسانهای به روباه پیر مشهور است اما گاهی حیلههای این روباه پیر آنقدر بهصورت شفاف با اغراض صاحبان سرمایه گره خورده است که حتی شهرام همایون که خود مجری این شبکه سلطنتی است، بیبیسی را ابله خوانده و از اقدامات و نوع خبررسانی آن بسیار انتقاد میکند.
بههرحال این رسانه جهت پیشبرد اهداف بریتانیا به وجود آمده و نمیتوان انتظار داشت که شبکهای حتی نامگذاری آن هم به معنی «بنگاه خبری بریتانیا» است تنها به بیان حق و حقیقت بدون دخالت دادن اغراض خود بپردازد.
نظر شما