شناسهٔ خبر: 92827 - سرویس فرهنگ
نسخه قابل چاپ منبع: مهر

نشست خبری مسئولان برگزاری نمایشگاه کتاب از رئیس تا مشاوران

توجیه رئیس نمایشگاه کتاب برای دلجویی از مهدی خزعلی/ توقف دخالت مجموعه های خارج از ارشاد در نمایشگاه

صالحی امیری رئیس بیست و هشتمین نمایشگاه کتاب تهران پیرامون اقدام عجیب وی در دلجویی از مدیر انتشارات حیان که این روزها غرفه بسته‌شده‌اش در نمایشگاه کتاب محل فحاشی وی به سران نظام شده است، گفت: اخلاق به من می‌گفت این کار را انجام بده.

به گزارش نماینده به نقل از فارس، سیدعباس صالحی معاون فرهنگی وزیر ارشاد و رئیس بیست و هشتمین نمایشگاه کتاب تهران در اولین نشست خبری خود در ایام برگزاری نمایشگاه در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس پیرامون اقدام عجیب وی در دلجویی از مدیر انتشارات حیان (مهدی خزعلی) که این روزها غرفه بسته‌شده‌اش در نمایشگاه کتاب محل فحاشی وی به سران نظام شده است، و اینکه آیا از سایر ناشرینی که غرفه‌هایشان بسته شده هم عذرخواهی خواهید کرد، گفت: اخلاق به من می‌گفت این کار را انجام بده.

* بواسطه مسئولیتم باید عذرخواهی می‌کردم

صالحی تاکید کرد: نکته ای که مطرح است این است که امسال ثبت نام از ناشران توسط تشکل هاش نشر انجام شده است، آئین نامه هم همین بود که یک ناشر باید 35 عنوان منتشره داشته باشد، که این موضوع پیرامون این ناشر اتفاق نیفتاد و موجبات تعطیلی غرفه را در برداشت.

رئیس نمایشگاه کتاب اضافه کرد: روز گذشته ابتدا با خانواده ایشان و سپس با خود آقای خزعلی دیداری داشتم، او هم صحبت‌هایی داشت مبنی بر اینکه اگر چنین بود چرا ثبت نام از ما صورت گرفته و سپس فرآیند واریز پول انجام شده است، حتی دو روز هم در نمایشگاه فعالیت داشتیم. این ناشر عنوان می‌کرد که برای طراحی و احداث دکور مخارجی را صرف کرده‌ایم و... صحبت‌هایی از این قبیل داشت.

وی ادامه داد: اما طبیعتا اخلاق ایجاب می‌کند که اگر به واسطه مدیریتم اشتباهی صورت گرفت و اتفاقی که نباید نیفتد، افتاده، من به عنوان مدیر جمهوری اسلامی ایران با معرفتی که از اسلام و انقلاب دارم باید اتباه را در زیر مجموعه بگویم و بپذیرم، و به عنوان یک مدیری که تلاش دارم علاقه‌مند و به اخلاق و دینت باشم، باید در صورت بروز اشتباه عذرخواهی کنم.

وی در ادامه با بیان اینکه مدیر این انتشارات با این فکر که می‌تواند در نمایشگاه حضور داشته باشد برای غرفه مخارجی را متحمل شده، ادامه داد: کاری به فرد و علائق سیاسی‌اش ندارم، اما موظفم اگر در حوزه مدیریت اشتباهی صورت گرفت، عذرخواهی کنم.

معاون فرهنگی وزیر ارشاد که گویی این سوال خوشایندش نبود و از تیتر شدن برخی موارد که او از آن به عنوان حواشی یاد می‌کرد دلخوری‌هایی داشت، تصریح کرد: از رسانه‌ها درخواست می‌کنم در انتخاب تیتر و واژگان دقت کنند و رعایت ویژگی‌های خبری را در روزهای منتهی به حضور رهبر انقلاب در نمایشگاه داشته باشند.

* ما باید عادت کنیم که وقتی می خواهیم نمره دهیم، این نمره منصفانه باشد

رئیس نمایشگاه کتاب در مورد ارزیابی خود از عملکرد تشکل‌های نشر در برگزاری نمایشگاه امسال کتاب تهران تاکید کرد: طبیعی است که وقتی مسیر واگذاری آغاز می‌شود، با توجه به اینکه در سال اول تجربه عملیاتی کمتری وجود دارد، ما باید حد انتظاراتمان را در این مورد تعریف کنیم.

وی پیرامون اینکه این مساله البته فقط مربوط به تشکل‌ها نیست و طبیعتا نمی‌شود انتظار داشت که همه انتظارات برآورده شود، بیان کرد: نکته دیگر مساله منابع و مقدورات است؛ همانطور که ما در دولت مقدوراتمان محدود است و طبیعی است که باید به منابع مالی توجه کنیم، در مورد تشکل های نشر هم این مساله به طریق اولی وجود دارد. از این جهت که تشکل ها منابع ذخیره‌ای در اختیار ندارند که آن را صرف نمایشگاه کنند. همچنین وزارت ارشاد هم منابع مالی لازم را برای حمایت از این تشکل هادر اختیار ندارد.

این مسئول با اعلام یک خبر گفت: بخشی از بدهی‌های گذشته معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به اتحادیه ناشران  شب گذشته پرداخت شد، ولی به هر حال باید توجه داشته باشیم که ما می‌خواهیم تجربه کارهای جمعی خود را به مرور افزایش دهیم.

وی با بیان اینکه طبیعی است که ما ضعف‌هایی داریم و شاید هم به همین خاطر است که اساسا ما در بازی‌های انفرادی، موفق‌تر هستیم اضافه کرد: ولی همین کنار هم چیدن این تشکل‌ها و جمع ها از اتحادیه ناشران گرفته تا مجمع ناشران انقلاب اسلامی، به هر حال گام مهمی بود که امسال برای نمایشگاه کتاب تهران برداشته شد و در واقع یک پارلمان نشر و یک لویی‌ گرگه نشر را ایجاد کردیم. اگر بخواهیم درباره میزان رضایتمندیمان از این مساله (واسپاری امور نمایشگاه کتاب تهران به تشکل‌های نشر)، اظهار نظر کنیم، می توانیم بگوییم که تشکل های نشر با مقدوراتی که داشته اند، قدم های روبه جلو برداشتند و حرکت های خوبی را انجام داده اند و ما تجربه خوبی را با هم آغاز کرده ایم.

رئیس نمایشگاه کتاب تهران در عین حال گفت: این به این معنی نیست که ضعف و نقص در کار نیست بلکه باید این نقص‌ها را رصد و برای حل آنها چاره اندیشی کرد، اما ما باید عادت کنیم که وقتی می خواهیم نمره دهیم، این نمره منصفانه باشد و اگر اینها لحاظ شود، آنوقت ما همکاری خوبی را با هم آغاز کرده ایم.

* دخالت برخی نهادها خارج از وزارت ارشاد و اقدام‌های آن‌ها در روزهای اخیر در زمینه جمع‌آوری برخی کتاب‌ها از نمایشگاه: حرف ما به آقایان این است ورود مستقیم نداشته باشند

این مسئول نمایشگاه کتاب در پاسخ به سوالی درباره دخالت برخی نهادها خارج از وزارت ارشاد و اقدام‌های آن‌ها در دو، سه روز اخیر در زمینه جمع‌آوری برخی کتاب‌ها از نمایشگاه گفت: ما با این نگاه حرکت می‌کنیم که هیچ کسی به صورت مستقیم در حوزه مسوولیت وزارت ارشاد مداخله مستقیم نداشته باشد. امروز هم به خاطر برخی تحرک‌ها با برخی از نهادها گفت‌وگوهایی انجام داده‌ایم.

او افزود: امروز دو جلسه با همین نگاه که هیچ مداخله مستقیمی از مجموعه‌ای غیر از مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در نمایشگاه نشود، هم در وزارت ارشاد و هم در نمایشگاه کتاب برگزار کردیم.

صالحی گفت: ما با برخی از مجموعه‌هایی که گزار‌ش‌هایی از آن‌ها به دست‌مان می‌رسد - که طبیعی هم هست - با همین نگاه گفت‌وگو و تأکید موکد کردیم که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مسوول مستقیم نمایشگاه کتاب است و مجموعه‌های دیگر بدون هماهنگی وزارت ارشاد نباید در نمایشگاه مداخله مستقیم کنند.

رییس نمایشگاه کتاب اضافه کرد: درباره مواردی که تا به حال رخ داده تذکر داده شده است. این جلساتی که ما برگزار کردیم جلسات خوبی بود و با همین نگاه برگزار شد که بگوییم واقعا نمایشگاه کتاب صاحب دارد. حرف ما با آقایان این است که ورود مستقیم به نمایشگاه کتاب نداشته باشند.

* صرف وقت و انرژی برای نزدیک کردن پارلمان تشکل‌های نشر به یکدیگر

رئیس نمایشگاه کتاب تهران درباره ارزیابی اش از واسپاری امور به تشکل‌های نشر و انتقاداتی که بر ضعف تشکل‌ها تأکید دارند گفت: من مقدماتی را عرض می‌کنم یکی اینکه طبیعی است وقتی مسیر واگذاری رخ می‌دهد و برای سال اول تجربه عملیاتی یا وجود ندارد و یا کمتر وجود دارد ما باید حد انتظارات را تعریف کنیم. این مربوط به تشکل‌ها نیست حتی از مجموعه‌های دولتی نیز در سال اول بار اول نمی‌توان انتظار داشت که همه انتظارات را برآورده کنند همانطور که در دولت حوزه منابع و مقدورات محدود است حوزه تشکل‌ها نیز منابع محدود است.

صالحی ادامه داد: این طور نبود که ما از ابتدایی که فعالیت با تشکل‌ها را آغاز کردیم تشکل‌ها منابع مالی داشته باشند و یا اینکه ارشاد توانایی تأمین منابع آنها را داشته باشد. حتی بدهی سال گذشته ما به تشکل‌ها تا دیشب پرداخت نشده بود. امسال نیز پولی نداشتیم که باگوییم با جیب پرپول و یا مقداری پول به سمت نمایشگاه حرکت کنیم تجربه کارهای جمعی ما باید به مرور افزایش یابد.

وی افزود: خود این نزدیک کردن پارلمان تشکل‌های نشر به یکدیگر زمان و انرژی می‌برد. رضایت از این واگذاری باید متناسب با منابع باشد نه مقدورات تشکل‌ها. این به معنای نقد و ضعف نیست پس از نمایشگاه برای سال آینده باید گفت‌وگوهای بیشتری داشته باشیم باید براساس واقعیت منابع و مقدورات به تشکل‌ها نمره دهیم.

* زمان جراحی‌های عمیق فرانرسیده، کیفی سازی را دنبال می‌کنیم

صالحی در این نشست در پاسخ به این سوال مبنی بر اینکه در سال‌های اخیر با گسترده شدن نمایشگاه کتاب تهران و حضور ناشران آثار زرد و کم محتوا مخاطب با بحران انتخاب روبرو است، چرا که در میان حجم عظیمی از کتاب‌های بی‌فایده نمی‌توان از کتاب‌های ارزشمند و شاخص را انتخاب کند، آیا معاونت فرهنگی وزارت ارشاد دولت یازدهم برنامه‌ای برای تخصصی شدن نمایشگاه کتاب تهران و حضور ناشران حرفه‌ای به جای ناشران آثار زرد و اختصاصی شدن نمایشگاه کتاب تهران دارد؟، گفت: اقتصاد نشر ما در شرایطی است که من این جرأت را ندارم که ریسک زیادی با این بدنه نحیف انجام دهم.

به گفته این مقام مسئول، شرایط، شرایط خاصی است گاهی برای یک بدن فرتوت نیز یک جراح ماهر نمی‌تواند کاری انجام دهد، این به معنای این نیست که من مشکلات را نمی‌فهمم، من به عنوان کسی که از قدیم مشتری دائمی نمایشگاه کتاب بودم، مشکلات را درک می‌کنم اما شرایطی که ما داریم شرایط خاصی است.

معاون فرهنگی وزیر ارشاد تصریح کرد: کشور در دوران رکود اقتصادی در همه صنایع به سر می‌برد اما در نشر شرایط رکود در رکود است، بنابراین توصیه به جراحی‌های عمیق توصیه خوبی نیست. نباید آرمانی حرکت کرد اما کاملاً این حرف را قبول دارم که کیفی سازی و نمایشگاهی کردن کتاب تهران یک ضرورت است.

صالحی گفت: اجازه دهید این مسیر را با تأنی بیشتری پیش ببریم این کار را حتما خواهیم کرد، ما به دنبال نمایشگاه‌های تخصصی هستیم و مسیری را باز می‌کنیم که قابل اعتمادتر باشد.

* چرا بازدید از نمایشگاه کتاب و فروش ناشران امسال کاهش یافته است؟

صالحی در ادامه پیرامون اینکه چرا بازدید از نمایشگاه کتاب و فروش ناشران امسال کاهش یافته است گفت: این یک واقعیت است که اقتصاد نشر چون مشکل دارد هر میزان که جمعیت بازدیدکننده وجود داشته باشد باز هم ناشران راضی نخواهند بود ما نگفتیم همه ناشران یا اکثر ناشران راضی‌اند قرار نیست در یک بازار همه خوب بفروشند به هرحال بازار بازار رقابت است آن چیزی که می‌گوییم غیرواقعی نیست بر مبنای موقعیت روشنی است که روز به روز بانک صادرات به ما ارائه می کند و ما باید بگوییم اقتصاد کلان نفت در این 5 روز به جلو حرکت کرده است.

* پاسخ صالحی به اختلافات پیش آمده بین انجمن ناشران بین المللی و ناشران دانشگاهی: از دعواهای حوزه نشر خوشم نمی‌آید

صالحی همچنین درباره اختلافات پیش آمده بین انجمن ناشران بین المللی و انجمن ناشران دانشگاهی در نمایشگاه کتاب چیست گفت: آن چیزی که من می‌خواهم بگویم از دعواهای حوزه نشر خوشم نمی‌آید و حتی گاهی ناراحت می‌شوم ما مسیری را شروع کردیم که باید با هم حرکت کنیم این پینک پونک رسانه‌ای را نمی‌پسندم البته تشکل‌ها مختارند و حق طبیعی‌شان محفوظ است اما ما به یک دوره گفت‌وگوهای پشت پرده نیاز داریم طبعاً ممکن است نقطه نظراتی در نوع تصمیم گیری وجود داشته باشد.

* اقتصاد نشر ما در شرایطی است که من جرأت ریسک را با این بدن نحیف ندارم

صالحی درباره ناشرانی که در نمایشگاه کتاب‌های زرد عرضه می‌کنند، گفت: اقتصاد نشر ما در شرایطی است که من جرأت ریسک را با این بدن نحیف ندارم. این به معنی آن نیست که من مشکلات را نمی‌دانم. من خوب درک می‌کنم که مشکلاتی وجود دارد که باید آن‌ها را حل کنیم. اما چون فعلا در شرایط رکود هستیم توصیه به جراحی‌های عمیق خطرناک است و در این شرایط نباید آرمانی حرکت کرد. البته نمایشگاهی کردن و کیفی کردن آثار در نمایشگاه یک ضرورت است که باید با مدارا و بدون این‌که بخواهیم احتمالا کرکره‌ای را پایین بکشیم به سمت آن حرکت کنیم.

* آمارهای ورود از بخش‌های مختلف نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و تناقض‌هایی در آنها

این مسئول در پایان ضمن پاسخ به خبرنگاری که درباره آمارهای ورود از بخش‌های مختلف نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و تناقض‌هایی در آنها جویا شد اینگونه پاسخ داد که، آنگونه نیست که وقتی کسی به بخش ناشران دانشگاهی می‌رود دیگر به بخش ناشران عمومی سر نزند. معمولا افرادی که به نمایشگاه مراجعه می‌کنند از همه بخش‌های نمایشگاه بازدید می‌کنند.

* گزارش‌های رئیس نمایشگاه کتاب و ابراز خرسندی او/افزایش ۵۰ درصدی فروش کتاب نسبت به سال گذشته

سید عباس صالحی معاون فرهنگی وزیر ارشاد پیش از پاسخ به سوالات خبرنگاران هنوان کرده بود: امروز خوشحالیم که جلسه ما با خبر مسرت بخش بازدید رهبر انقلاب از نمایشگاه کتاب تهران در روزهای آینده همراه شده است. رئیس دفتر مقام معظم رهبری صبح امروز در بازدیدی که از نمایشگاه داشتند اعلام کردند رهبر انقلاب در روزهای آینده از نمایشگاه بازدید می‌کنند.

وی افزود: نقش رهبر انقلاب در پشتیبانی نمایشگاهی و حمایت از جریان نشر کشور کم مانند است. این نه به عنوان روایتی است که یک مسئول جمهوری اسلامی بخواهد بگوید بلکه ایشان واقعاً یکی از معدود کتاب شناسان و افرادی هستند که با حوزه کتاب الفت دیرینه دارند. حضور ایشان صرفاً به عنوان حضور یک رهبر سیاسی نیست بلکه حضور یک چهره فرهنگی در محیطی است که ایشان هم میهمان هستند و هم میزبان.

رئیس نمایشگاه کتاب ادامه داد: حضور ایشان پشتوانه‌ای برای اهالی علم و فرهنگ این عنایت ایشان فرصتی مغتنم هم برای دولت و هم مسئولان فرهنگی است.

صالحی با اشاره به روزهای برگزار شده از نمایشگاه کتاب تهران گفت: در این چند روزی که گذشت دوستان شاهد این بودند که برخی از وعده‌هایی که دادند محقق شد. حضور روئسای نمایشگاه کتاب بلونیا و پاریس و هیئت عالی رتبه از نمایشگاه کتاب فراکنفورت و پکن فرصتی برای نشر ایران فراهم کرد که قدرش را اهالی فرهنگ و نشر می‌دانند.

وی ادامه داد: انصافاً دیدن این تجمع و جمعیت انبوه ناشران در عرصه نشر فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی حضور خانواده‌ها و غیره در نمایشگاه کتاب تهران در مقابل تصویرهایی که رسانه‌های غربی از ایران منتقل کرده‌اند موجب می‌شود که این تصویرها در ذهن این افراد فراموش شود. هم در مصاحبات عمومی و در جلسات خصوصی حس می‌شود که پایه‌های بین المللی برای نشر در حال ایجاد است.

معاون فرهنگی وزیر ارشاد با اشاره به حضور عمان به عنوان میهمان ویژه گفت: کشور عمان انصافاً بسیار  پروپیمان شرکت کرد. عمان برای ما دریچه‌ای برای ورود به جهان عرب بود فضایی که آنها در ایران در این چند روز دیدند و درگیرش شدند ما را امیدوارم می‌کند که این دریچه را فعال‌تر نگاه کنیم. اینکه می‌توان پایه‌های یک ارتباط فرهنگی را در این سفر ریخت از جمله موضوعاتی است که ما به آن رسیده‌ایم در لحظه به لحظه این ارتباطات مجذوبیت علاقه مندی و رغبت نسبت به ایران دیده می شود آنچیزی که ما می‌خواستیم بگوییم این است که بخش بین المللی ما متفاوت‌تر از گذشته اتفاق افتاده است.

صالحی افزود: در حوزه داخلی نیز اتفاقات خوبی رخ داده است برای نمونه در حوزه  استان‌ها فعالیت‌ها نسبت به سال گذشته 10 برابر افزایش داشته است هر استانی در یک روز برنامه‌های متنوعی دارد.

وی ادامه داد: یکی از بحث‌های نمایشگاه کتاب اقتصاد نشر است تا پایان روز گذشته در حوزه فروش کتاب نسبت به سال گذشته 50 درصد رشد داشته‌ایم با توجه به دستگاه‌های کارت خوان الکترونیکی در 5 روز نخست امسال نسبت به 5 روز نخست نمایشگاه 93 این رشد را می توان به خوبی دید ما عملاً خوشحالیم اتفاقی که باید بیفتد تا نمایشگاه کتاب تهران فرصتی برای گردش عرصه نشر باشد رخ داده است. البته من باید بگویم ما نمی‌خواهیم بگوییم که از خدمات رسانی داخلی راضی هستیم اما مکان و منابع مالی اثرگذاری برای اینکه ما بتوانیم روی آن چیزی که شایسته مردم متین کشورمان است نداشتیم ولی باید تلاش کنیم که امسالمان بهتر از پارسال باشد. این بهتر بودن باید تا حدی خود را نشان دهد تا مردم حس کنند قدم‌های رو به جلو در حال برداشتن است.

رئیس نمایشگاه کتاب ادامه داد: در حوزه خدمات رفاهی نمایشگاه نسبت به سال گذشته 35 درصد افزایش رضایت نسبی داریم. رضایت از خدمات رفاهی نمایشگاه 76 درصد بوده است همچنین در حوزه امنیت داخلی با رضایت 85 درصدی و در حوزه دستگاه‌های کارت خوان با رضایت 69 درصدی روبرو بوده ایم. در حوزه برخورد مسئولان تنوع کتاب‌ها و حضور ناشران نیز رضایت 65  درصدی را داریم که 18 درصد نسبت به سال قبل بالاتر است ما امیدواریم درسال‌های آینده رقم های بالاتری را داشته باشیم تا در این افکار سنجی به نقطه‌ای برسیم که مطلوب ما مراجعه کنندگان باشد.

* شهرام نیا: باید فرصت‌ها را قدر دانست

امیرمسعود شهرام نیا، رئیس موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی و قائم مقام نمایشگاه نیز در این نشست در سخنانی گفت: نمیاشگاه کتاب امسال تاکنون با برنامه ریزی انجام شده و نقطه قوت امسال در بعد بین الملل برجسته بود ما با شعار خواندن، گفتگو با جهان حجم قابل توجهی از میهمانان خارجی و فرصت‌های گفتگو برای نشر کشور را فراهم آوریم.

وی با برگزاری به روز عمان و فرانسه و حضور رئیس نمایشگاه کتاب پارسی و رویس نمایشگاه کتاب بلونیا در نمایشگاه گفت: برخی ویژگی‌ها مورد تأکید شخصیت‌های میهمان بود که ما تاکنون به آن کمتر توجه کرده‌ایم نکته جالبی که موریسه نمایشگاه کتاب پاریس در نشستی مطرح کرد این بود که زمانی که به فرانسه برگردم خواهم گفت که در ایران مردم با جمعیت بسیاری به سمت نمایشگاه کتاب حرکت می‌کنند. درست است که ما مشکلاتی داریم و شبکه توزیع ما مشکل دارد و سرویسی که شایسته است نمی‌توانیم به این جمعیت بازدید کننده دهیم همه این دشواری‌ها با ارزش است و قدر آنها را دانست و از این فرصت استفاده کرد.

 قائم مقام نمایشگاه کتاب با اشاره به برگزاری سالن کارنامه نشر گفت: سالن کارنامه نشر امسال با سروشکل حرفه‌ای برگزار می‌شود و فرصتی در اختیار افراد گذاشته تا با فرصت اندک بتوانند از وضعیت منشورات یک سال کشور آگاهی یابند.

* آموزگار: یکی از اتفاقات خوب امسال میزان رضایت ناشران در حوزه تحت نظارت تشکل‌های نشر است

محمود آموزگار رئیس اتحادیه ناشران و کتاب فروشان نیز در سخنانی گفت: یکی از اتفاقات خوب امسال میزان رضایت ناشران در حوزه تحت نظارت تشکل‌های نشر است که در غیاث با سال گذشته رشد داشته است.

وی با اشاره به دیدارش با سفیر مکزیک گفت: سفیر مکزیک به من می‌گفت که ما حتماً درسال آینده در نمایشگاه کتاب تهران شرکت کرده و کتاب‌های بیشتری را خواهیم آورد از او پرسیدم که سرانه مطالعه در مکزیک چقدر است او گفت به ازای هر نفر سه کتاب درسال مطالعه می‌شود نشان می‌دهد که سرانه مطالعه بیشتری به ما دارند.

رئیس اتحادیه ناشران و کتاب فروشان در پایان سخنانش از مراجعه 130 هزار نفر به ایستگاه‌های اطلاع رسانی نمایشگاه کتاب خبر داد و گفت: عمده مراجعه به بخش اطلاع رسانی در بخش عمومی شبستان بوده است.

نظر شما