نماینده/سیدعلی هدایتی: در جریان جلسه غیرعلنی هفته گذشته مجلس شورای اسلامی که قرار بود در آن علیاکبر صالحی و محمدجواد ظریف درباره مفاد توافق لوزان به نمایندگان توضیح دهند؛ علیاکبر صالحی از توصیه رهبر انقلاب به جواد ظریف برای انتشار یک فکتشیت ایرانی جهت جلوگیری از سوء استفاده طرف مقابل مذاکرات خبر داد. او گفت در حال تهیه این فکتشیت هستیم. فردای آن روز صالحی در اظهارنظری دیگر تصریح کرد که فکتشیت ایرانی آماده شده و در اختیار ظریف قرار گرفته است. صالحی یک روز بعد نیز در گفتوگو با واحد مرکزی خبر اعلام کرد که فکتشیت ایران تهیه شده و در اختیار جواد ظریف قرار گرفته است.
این موضوع کمی دلگرمکننده بود. انتشار فکتشیت ایرانی در مقابل فکتشیت آمریکایی میتوانست اثرات زیادی در پشت میز مذاکرات و نیز برآوردهای عمومی از دادهها و ستاندههای مذاکرات هستهای داشته باشد. با این حال اما در کمال حیرت و تنها به فاصله ۲ روز، گویا نظر دولتیها تغییر کرد و آنها بهگونهای سخن گفتند که گویی قرار نیست فکتشیت ایرانی منتشر شود! عباس عراقچی در اینباره گفت که فعلا بنای انتشار فکتشیت را ندارند! از آن سو علیاکبر صالحی هم همین را گفت. او که خود اولین نفری بود که از دستور رهبر انقلاب به جواد ظریف برای انتشار فکتشیت ایرانی خبر داده بود اما در برنامه گفتوگوی ویژه خبری که پنجشنبهشب از شبکه دوم سیما پخش شد؛ درباره این ماجرا اظهارنظر متفاوتی کرد. صالحی درباره انتشار فکتشیت ایرانی گفت: «همین صحبتهایی که من کردم و آقای ظریف و عراقچی نیز بیان داشتند همان فکتشیت است.»
جدیدترین اظهارنظرهای عراقچی و صالحی درباره فکتشیت نشان میدهد جواد ظریف فعلا بنای انتشار فکتشیت ایرانی را ندارد.
تیم ایرانی میتواند چنین متنی را منتشر کند. همانگونه که اعضای تیم مذاکرهکننده گفتهاند؛ طرفین هرکدام میتوانند برآورد و نوع نگاه خود نسبت به بیانیه لوزان را منتشر کنند. آمریکاییها البته ۲ روز قبل از قرائت بیانیه، متن مکتوب دلخواه خود را تهیه و تنها چند ساعت پس از قرائت بیانیه لوزان، آن را منتشر کردند. در ایران اما برخلاف انتظار عمومی، چنین اتفاقی نیفتاده است. یعنی مقامات مسؤول نمیخواهند یک متن مکتوب از برآورد ایران نسبت به بیانیه لوزان را منتشر کنند. آنها معتقدند همین اظهارنظرهای شفاهی میتواند رئوس یک متن مکتوب را تشکیل دهد اما حاضر نمیشوند همین اظهارنظرهای شفاهی خود را رسما مکتوب کنند! چرا؟
چرا جواد ظریف کاری را که آمریکاییها هم پس از توافق ژنو و هم پس از بیانیه لوزان انجام دادهاند؛ انجام نمیدهد؟ آیا او نمیخواهد یک قرائت و روایت مطلوب افکار عمومی نسبت به بیانیه لوزان مطرح شود؟ در حالی که آمریکاییها با انتشار فکتشیتهای خود، مارش پیروزی میزنند و خود را فاتح نبرد دیپلماتیک با ایران میدانند؛ چرا تیم جواد ظریف نیز اقدامی مشابه انجام نمیدهد و دستاوردهای ایران از مذاکرات هستهای و بیانیه لوزان را رسما اعلام نمیکند؟ وقتی منتقدان داخلی اعتراض میکنند که چرا آمریکاییها تفاسیر متفاوتی نسبت به تفاسیر شما از توافقات منتشر میکنند؛ ظریف و دوستان پاسخ میدهند که این تفسیرها برای ساکت کردن اعتراضهای داخلی است. اگر چنین است چرا آقایان این نسخه را در داخل کشور خودشان به اجرا نمیگذارند؟
به هر حال برخلاف انتظار عمومی، تیم مذاکرهکننده هستهای در انتشار فکتشیت تعلل میکند. از بزرگترین آسیبهای این اقدام، مخدوششدن اعتماد عمومی نسبت به تیم مذاکرهکننده است. اکنون امتناع از انجام یک مقابله به مثل علیه آمریکاییها و عدم انتشار فکتشیت ایرانی میتواند دست طرف مقابل را در روایت آزادانه مذاکرات باز بگذارد.
در این میان نکته دیگری نیز وجود دارد که البته در فرمایشات اخیر رهبر انقلاب در دیدار مداحان مطرح شد.
رهبر انقلاب در این دیدار تصریح کردند که اطلاعات و واقعیات موجود درباره مذاکرات هستهای با افکار عمومی به اشتراک گذاشته شود. ایشان تصریح کردند که نکته و موضوع مخفی در مذاکرات وجود ندارد و مردم باید در جریان قرار گیرند. البته یکی دیگر از توصیههای ایشان به تیم مذاکرهکننده برگزاری جلسات متعدد با جامعه وسیع منتقدان بوده و هست. بهرغم احساس ضرورت این اقدامات در عالیترین سطح تصمیمگیری نظام اما متاسفانه دولتیها تاکنون انگیزهای برای این قبیل اقدامات از خود نشان ندادهاند و فعلا از انتشار فکتشیت ایرانی بیانیه سوییس طفره میروند.
نظر شما