نماینده؛ عرفان حکیمی/ ۱۸ فروردین‏ ماه ۱۳۵۹، شب هنگام، «جیمی کارتر» بر صفحه‌‌ی تلویزیون ظاهر شد و با ایراد سخنانی اعلام کرد که به وزیر خارجه‌ی دولت خود، دستور داده است روابط سیاسی ایالات متحده با ایران را قطع نماید. به دنبال این سخنرانی و با اعلام رسمی وزارت امور خارجه‌ی آمریکا، روابط سیاسی این کشور با ایران قطع شد. این رخداد مهم و تاریخی در کنار تمام ابعاد، زوایا، آثار و پیامد‌های پیدا و پنهان داخلی و بین‏‌المللی آن، در داخل ایران واکنشی سراسری و یک‌پارچه را موجب گردید. مردم، احزاب، جریان‏‌ها، شخصیت‏‌ها و تشکل‏‌های سیاسی به اتفاق، اقدام دولت ایالات متحده را به فال نیک گرفتند و با آغوش باز از آن استقبال کردند. هرچند تعابیر، تفاسیر و نیز مقاصد گروه‌‏ها و اشخاص مختلف رنگ‏‌های متفاوتی داشت اما ترجیع‌‏بند مشترک تمامی آن‌‌ها حمایت از نظر قاطع رهبر انقلاب و تأکید بر هم‌بستگی، وحدت و یک‌‌پارچگی در مقابله با آثار احتمالی تهدیدها و تحریم‌‏های آمریکا بود. در مقابل اعلام قطع رابطه با ایران، تمامی جریان‏‌ها و گروه‌‏های سیاسی ضمن محکومیت اقدام آمریکا آن را رخدادی مطبوع، خوشایند و موجد پیشرفت و مقوم استقلال سیاسی و اقتصادی کشور اعلام می‏‌کردند.

صریح‏‌ترین و قاطع‏‌ترین موضع در قبال اقدام آمریکا مبنی بر قطع رابطه با ایران، از سوی امام خمینی(ره) اتخاذ و اعلام شد و به دنبال آن گروه‏‌ها و جریان‌‏های سیاسی اقدام به موضع‏‌گیری نمودند. امام خمینی(ره) با انتشار پیامی، دلیل انجام این چنین اقدامی از سوی آمریکا را قطع امید از ایران ذکر کردند و آن را به فال نیک گرفتند. در بخشی از پیام امام آمده بود: «خبر قطع رابطه بین ایران و آمریکا را دریافت کردم و اگر کارتر در عمر خود یک کار کرده باشد که بتوان گفت به خیر و صلاح مظلوم است، همین قطع رابطه است. رابطه بین یک ملت به‌پاخاسته برای رهایی از چنگال چپاول‏‌گران بین‏‌المللی با یک چپاول‌‏گر عالم‏‌خوار، همیشه به ضرر ملت مظلوم و به نفع چپاول‌‏گر است. ما این قطع رابطه را به فال نیک می‏‌گیریم؛ چون این قطع رابطه دلیلی بر قطع امید آمریکا از ایران است. ملت رزمنده‌‌ی ایران این طلیعه‌‌ی پیروزی نهایی را که ابرقدرت سفاکی را وادار به قطع رابطه یعنی خاتمه دادن به چپاول‏‌گری کرده است، اگر جشن بگیرد، حق دارد.»[۱]

قطع رابطه‌‌ی آمریکا با ایران در میان مردم نوعی تحرک حاکی از رضایت عمومی به وجود آورد. در شهرهای مختلف صحنه‏‌هایی خلق شد که نظیر آن تنها به هنگام وقوع یک پیروزی بزرگ ملی رخ می‏‌دهد؛ به گونه‌‏ای که در قم، مردم چراغ اتومبیل‌‏های خود را روشن کردند و به علامت شادی از اقدام آمریکا و نیز حمایت از موضع امام، در خیابان‌‏ها به حرکت درآمدند. در مشهد نیز گروه‌‌‏ها و دسته‌‌های مختلف در خیابان‌‏های این شهر راهپیمایی کردند. راهپیمایان که به صورت خود جوش در خیابان‌‏ها به راه افتاده بودند «با شعارهای کوبنده، آمادگی خود را برای هر نوع مقابله با تهدیدهای آمریکا و عروسک خیمه‏‌شب‏بازی آن، صدام و هر قدرت دیگر ابراز داشتند.»[۲]

به دنبال پیام امام، تمامی جریان‌‏ها، گروه‌‏ها، شخصیت‌ها و نهادهای‏ انقلابی و پیرو خط امام مواضع خود را در حمایت از نظر امام در سطحی گسترده اعلام کردند. در زیر به اختصار به ذکر برخی از آن‌‌ها اشاره می‏‌شود.

حزب «جمهوری اسلامی»، فراگیرترین تشکل سیاسی وقت، به مناسبت قطع روابط آمریکا با ایران ۲ روز چهارشنبه ۲۰ و پنج‌‌شنبه ۲۱ فرودین را روز جشن اعلام کرد. [۳] موضع حزب جمهوری‌اسلامی راجع به قطع روابط بین دو کشور، از سوی «اسدالله بادامچیان»، دبیر اجرایی حزب، به این شرح بیان شد: «ما در مبارزه با آمریکا حاضریم هر نوع محدودیتی را تحمل کنیم و در مقابل آمریکا قاطع می‏‌ایستیم و به نظر ما همه‌‌ی سلاح‏‌ها باید رو به سوی آمریکا باشد و حرف‏‌های دیگر را کنار بگذاریم. ما از قطع رابطه با آمریکا استقبال می‌‏کنیم. آمریکا در مقابله با ملتی یک‌‌پارچه نمی‏‌تواند هیچ کاری بکند... د. ما می‌‌توانیم روزه بگیریم و خواهیم گرفت تا استقلال خودمان را حفظ کنیم. بار دیگر همه‌‌ی گروه‏‌ها باید اختلافات خود را کنار بگذارند و آمریکا را نشانه روند.»[۴]

حزب جمهوری اسلامی هم‌‌چنین با انتشار بیانیه‌‏ای قطع رابطه‌‌ی آمریکا با ایران را پیروزی ملت ایران بر شیطان بزرگ خواند و این پیروزی بزرگ را به ملت ایران تبریک گفت. در بخشی از این بیانیه آمده است: «خواهران و برادران مسلمان! اراده‌‌ی منسجم شما‏ پیروی شما از مکتب و رهبر، بالاخره شیطان بزرگ را به زانو درآورد. این بزرگ‏‌ترین دولت جبار تمام تاریخ، با تمام قدرت و توانایی ظاهری نتوانست امیال خود و خواسته‌‏های خود را به شما مردم دلیر تحمیل گرداند. آمریکا امروز زخمی و حقیر‏، مجبور گشته‌است روابط خود را به طور کامل با مملکت ما قطع کند؛ چرا که تمام تیرهای او به سنگ خورده ... و اینک او مأیوس از هر راه و هر نیرنگ، خشم فروخورده‌‌ی خود را با قطع رابطه با ایران و توهین به دیپلمات‌‏های ایران ابراز می‏‌دارد.»[۵]

موضع جامعه‌‌ی «روحانیت‌مبارز» نیز از سوی سخن‌‌گوی این تشکل به این شرح اعلام گردید: «واقعیت همان است که امام خمینی(ره) در روزهای نخست گفتند: ما رابطه با آمریکا را می‌‏خواهیم چه‌کنیم. ارتباط با آمریکا به نفع ما نبوده و نیست، بنابراین از قطع آن هیچ هراسی نداریم. تهدیدهای نظامی اولیه و نه تهدیدهای اقتصادی امروز کارتر تأثیری در روحیه‌‌ی ملت مبارز ندارد. تحریم اقتصادی ممکن است نابسامانی‏‌های ظاهری در پی داشته‌باشد ولی این تهدیدها در یک جامعه‌‌ی انقلابی به ویژه جامعه‌‏ای که تعالیم عالیه‌‌ی اسلام را دارد، اثر چندانی نخواهد‌داشت.»[۶]

حوزه‌‌ی «علمیه‌‌ی‌قم» با انتشار بیانیه‏ای اعلام کرد: «آمریکا برای پیاده کردن نقشه‏‌های شیطانی خویش از هیچ اقدامی کوتاهی نمی‏‌کند؛ لذا با تحریک عوامل خوددر ایران و عامل پست و سفاک خود، صدام حسین، آتش جنگ را شعله‌‏ور می‏‌سازد ... ما با اعلام راهپیمایی سراسری در ایران در روز جمعه ۲۲ فروردین، هم‌بستگی و وحدت و اطاعت بی‌چون‌وچرای خویش را با بنیان‌‏گذار جمهوری اسلامی اعلام داشته و روز یکشنبه را به مناسبت قطع رابطه با آمریکا، به عنوان عید ملی‌اسلامی در سراسر ایران جشن می‏‌گیریم. از مردم مبارز و غیور می‏‌خواهیم تا هر چه باشکوه‌‏تر در برگزاری این جشن، کینه‌‌ی انقلابی خود را نسبت به آمریکای جهان‌‏خوار نشان دهند.»[۷]

«دانشجویان مسلمان پیرو خط امام» نیز با صدور اعلامیه‌‌ی شماره‌‌ی ۱۱۰ خود، روز یکشنبه ۲۴ فروردین را روز جشن اعلام کردند. در بخشی از این اطلاعیه آمده‌است: «امت قهرمان اسلام با مقاومت و ایستادگی و امام عزیزمان با خروش مداوم خود، صلابت‌‏های کاذب ابرقدرت سفاک را چنان درهم‌کوفت که او را مجبور به قطع رابطه کرد. ما دست‌وپا زدن شیطان بزرگ را که طلیعه‌‌ی نابودی کامل اوست، به فال نیک می‏‌گیریم... م.»[۸]

در این میان وسیع‌‏ترین و شدید‌ترین موضع‌‏گیری و اعلام حمایت از رهبری انقلاب از سوی مردم و در قالب راهپیمایی‌‏های میلیونی در روز جمعه ۲۲ فروردین ۱۳۵۹ انجام شد. در این روز، مردم در سراسر کشور، فارغ از طبقه‌‌ی اجتماعی، صنف شغلی و حتی گرایش‏‌های سیاسی در یک راهپیمایی عظیم که به اذعان ناظران پس از راهپیمایی‌‏های انقلاب بی‏‌سابقه بود، از مراکز مختلف علمی، فرهنگی و سیاسی شهرهای خود به سمت محل برگزاری نماز جمعه راهپیمایی کردند و ضمن سر دادن شعارهای ضد آمریکایی آمادگی خود را برای رویارویی با هرگونه شرایط احتمالی پس از این اقدام آمریکا اعلام کردند. در تهران، این راهپیمایی با برنامه‏‌‌هایی نظیر برنامه‌‌ی رژه‌‌ی افراد آموزش دیده‌‌ی «ارتش بیست میلیونی» سپاه، مانور هوایی جنگنده‌‏های ارتش جمهوری اسلامی‏ و ... صورت‌گرفت. [۹]

در پایان راهپیمایی‏‌ها، سخنران و خطبای جمعه در سراسر کشور طی سخنانی ضمن اعلام انزجار شدید از آمریکا از قطع رابطه با این کشور اعلام خرسندی نموده و آن را اقدامی برای تحکیم استقلال ایران دانستند. در تهران، «آیت‌الله خامنه‏ ای»، خطیب نماز جمعه و از اعضای برجسته‌ی شورای انقلاب، با شدید‌ترین لحن، سیاست‌‏های استعماری آمریکا را محکوم کرده و فرمودند: «انقلاب برای قطع وابستگی‏‌هاست... ت. ما استقلال سیاسی را از اولین روز انقلابمان داشتیم؛ اما بالاتر و مهم‌‏تر از آن، استقلال اقتصادی است که ملت ما اکنون برای آن انقلاب کرده تا خود را از وابستگی‌‏های اقتصادی هم برهاند و بتواند روی پای خودش بایستد... د. خط ما، مکتب ما این است که با قدرت‌‏های تجاوزگر نمی‏‌توانیم رابطه داشته‌باشیم. رابطه‌‌ی ما با ملت‏‌ها است. امروز هم ما از ملت آمریکا نبریده‏ایم؛ اما با دولت آمریکا هم به‌هیچ‌وجه نمی‌‌‌توانیم کنار بیاییم ...» ایشان درخصوص اقدام‌‌های احتمالی این دولت در آینده تأکید کردند: «آمریکا مستقیماً حمله‌‌ی نظامی نخواهد‌کرد و اگر چنین کند باتلاقی برای خود خواهد‌‌ساخت که مدفن ابدی این قدرت افسانه‏‌ای جهانی خواهد‌بود. آمریکا سگ‌‏های زنجیری خود را به سوی مرزهای ایران گسیل کرده‌است و خواهد‌کرد.»[۱۰]

همان‌گونه که تشریح شد، در این برهه روح جمعی ایرانیان روحی به شدت ضد آمریکایی بود و امام به عنوان نماد و سمبل آمریکا ستیزی این روح جمعی را هدایت می‏نمود. آمریکا ستیزی به عنوان گفتمان غالب آن چنان قوت و قدرت داشت که جریان‏ها و گروه‏های نه‌چندان یک دل و حتی در برخی موارد معاند با جریان اصلی انقلاب و خط امام نیز علی‏‌رغم نظرهای خاص خود در خصوص روابط خارجی به ویژه مسأله‌‌ی رابطه با آمریکا که تا قبل از آن اظهار می‌‏داشتند و نیز روش‏های مشخصی که بعد از این واقعه پیگیری کردند، چاره‌ی کار را پیوستن به این جریان جست‌‌و‌جو نمودند. از این رو اکثریت قریب به اتفاق جریان‌‏ها‏، گروه‏‌ها و احزاب سیاسی فعال کشور اقدام به اعلام موضع نموده و با انتشار بیانیه، اعلامیه و اطلاعیه موضعی ضدآمریکایی اتخاذ کردند. این که این مواضع تا چه حد صادقانه و به چه اندازه متأثر از فضای کشور و مهم‌‏تر از آن، چه مقدار پایدار بود، امری است که تحولات آینده به خوبی در مورد آن قضاوت نمود. به هر حال در ادامه بخشی از این مواضع ذکر خواهدشد.

«نهضت آزادی ایران» با تأکید بر لزوم یک‌‌پارچگی احزاب و جناح‏‌های مختلف سیاسی برای مقابله با تحریم‌‏های اقتصادی در مورد قطع رابطه‌‌ی آمریکا با ایران اعلام کرد: «قطع رابطه‌ی آمریکا، برای ما قابل پیش‌‌بینی بود و برای انقلاب ما محاسن زیادی دارد و در جهت تداوم انقلاب می‏‌تواند بسیار مؤثر باشد ... مردم مسلمان مبارز ایران وقتی که با شهاد‏ت‏‌های خود و رهبری قاطع امام ریشه‌‌ی ۵۰ ساله‌‌ی عمال امپریالیسم را از ایران قطع کردند، بدیهی است برای آن‌ها، در مقابل تحریم‏‌های اقتصادی مقاومت کردن، کار بسیار سهل و آسانی می‏‌باشد و در این جا موقع حساس هوشیاری تمام جناح‌‏ها و احزاب است که با یک‌‌پارچگی خود، جلوی هرگونه توطئه‏های داخلی را بگیرند و نگذارند امپریالیسم از این تفرقه‏‌افکنی، به نفع خود سوء استفاده نماید و در جهت آماده نمودن مردم به طور جدی در مقابله با این قطع رابطه و تحریم‏‌های ناشی از آن، کوشش و پیگیری نمایند که با وجودی که ممکن است در کوتاه مدت از نظر اقتصادی مشکلاتی برای ما به وجود آورد، ولی در دراز مدت، صد در صد به نفع ملت ما خواهد بود.»[۱۱]

«جنبش مسلمانان مبارز» با انتشار اعلامیه‌‏ای به بیان مواضع خود پرداخت. در این اعلامیه آمده بود: «اعلام قطع رابطه‌‌ی سیاسی بین ایران و آمریکا از جانب کارتر، دلیل درستی تصمیم امام و امت در نگه‌داری جاسوسان توسط دانشجویان مسلمان بود. این تصمیم که با مجازات‏های شدید اقتصادی همراه است، نشان می‏‌دهد که آمریکا در توطئه‌ی دیگر خود هم شکست [خورده‌است]. اراده‌ی ملت و تصمیم قاطع امام، به تردیدهای سازش‌‌کاران پایان داد و محافل امپریالیستی را یک بار دیگر از تحمیل سازش به انقلاب و ضربه زدن بر واقعیت سازش‏‌ناپذیری امام، باطل نمود و موج تازه‏ای در دل‏‌های خلق قهرمان ایران تاباند.»[۱۲]

 قطع رابطه آمریکا با ایران در میان مردم نوعی تحرک حاکی از رضایت عمومی به‌وجود آورد. در شهر‌های مختلف صحنه‌‌ها‌یی خلق شد که نظیر آن تنها به ‌هنگام وقوع یک پیروزی بزرگ ملی رخ می‌‌دهد؛ به گونه‌‌ای که در قم، مردم چراغ اتومبیل‌‏های خود را روشن کردند و به علامت شادی از اقدام آمریکا و نیز حمایت از موضع امام، در خیابان‌‏ها به حرکت درآمدند.

  «داریوش فروهر»، دبیر حزب «ملت ایران» نیز در مورد موضع حزب متبوع خویش در خصوص قطع رابطه‌‌ی آمریکا با ایران گفت: «اعلام قطع رابطه‌‌ی سیاسی با ایران از سوی رییس‌جمهور آمریکا، به نظر من هیچ چیز را تغییر نمی‌‏دهد؛ زیرا ملت ایران آن روز که به فرزندان دلیر خود اجازه داد جاسوس‌‌خانه‌‌ی آمریکا را در ایران اشغال کند، این قطع رابطه را آغاز کرده‌بود؛ ولی حرکت جدید را می‏‌توان نشانه‌‌ی آن دانست که دولت کارتر از عمق ایستادگی مردم ایران و قاطعیت یکتا رهبر انقلاب، آگاهی بیش‏‌تر یافته‌است و تصورهای باطلی را که برای فریب‌‏‌کاری، با تکیه به عامل‏‌‌های سازش‌‌‌کار و اختلاف سلیقه‏‌‌ها در ایران داشت، به طور کلی از دست داده و چنان دچار سردرگمی شده‌است که به کارهای بی‏‌نتیجه دست می‏‌زند.»[۱۳]

«سازمان مجاهدین خلق» نیز موضع خود را در ارگان رسمی خود نشریه‌‌ی «مجاهد»، به این شرح بیان کرد: «سازمان مجاهدین خلق ایران، با سپاس‌گزاری از موضع‏‌گیری قاطع امام خمینی مبنی بر افشای پیام کارتر، قطع رابطه‌‌ی دیپلماتیک آمریکا با ایران را به عموم مردم قهرمان ایران تبریک می‏‌گوید؛ اگرچه به خاطر مماشات مسؤولین امور، این بار نیز این خود آمریکای جنایت‌‌کار است که برای چندمین بار و از جمله در این مورد نیز، پیش‏‌دستی کرده‌است. بدیهی‌‌ست رابطه با آمریکا، این طاغوت بزرگ جهان، چنا‌ن‌چه امام خمینی بارها اشاره کرده‌‏اند، مضمون مثبتی برای میهن ما نداشته و نخواهد‌داشت. از این نظر ما خواستار آن هستیم که لااقل یک بار هم که شده، دولت ایران خود با ابتکار، به قطع کامل روابط و قراردادهای استعماری (اعم از اقتصادی و نظامی) اقدام ورزیده و با اتکا به خدا و خلق، از هیچ مشکلی در این مسیر واهمه نکند.»[۱۴]

کمیته‌‌ی مرکزی حزب «توده‌‌ی ایران» نیز اعلام کرد: «امپریالیسم غدار آمریکا، با قطع رابطه‌‌ی سیاسی با ایران و با اعلام محاصره‌‌ی اقتصادی کشور ما، نقاب ریا از چهره‌‌ی کریه و ضد‌بشری خود برداشت. این جنایت‌‌کار جهان‌‏خوار بار دیگر نشان داد که دشمن اصلی انقلاب ما، خلق ما و کشور ما است... ت. حزب تود‌ه‌‌ی ایران به پیروی از مشی اصولی و انقلابی خود و با درک مسؤولیت سنگین خویش در برابر خلق و انقلاب، همواره از اتحاد همه‌‌ی نیروهای راستین انقلابی و از جبهه‌‌ی متحد خلق پشتیبانی کرده و می‏‌کند ... باید تمام مشاجرات و تمام وجوه انقلاب مسلکی، عقیدتی و سیاسی موجود بین گروه‌‏ها، سازمان‌‏ها و احزاب، کنار گذارده شود و همه‌‌ی مردم ایران، همه‌‌ی نیروهای انقلابی ایران، در جبهه‌‌ی متحد نبرد با دشمن مشترک (آمریکای جنایت‌‌کار) زیر رهبر قاطع و آشتی‌‏ناپذیر امام خمینی، رهبر انقلاب ایران، بسیج شوند. این ضرورت مبرم روز است.»[۱۵]

حزب «رنجبران ایران» به عنوان تشکلی سیاسی با مشی چپ و البته ضدتوده در مورد قطع رابطه‌‌ی آمریکا با ایران اعلام کرد: «خط جمهوری اسلامی ایران به رهبری امام خمینی، همیشه علیه ابرقدرت‏‌های شرق و غرب بوده و باید هم‌‌چنان تا قطع وابستگی از آن‌‌ها ادامه یابد ... ما مطمئنیم که خلق ایران در این مبارزه، به اصل اتکا به نیروهای خود پافشاری نموده و نسبت به ابرقدرت دیگر، شوروی تجاوزگر و اعمالش که به عبث می‌‏کوشند از این شرایط، بهره‌‏برداری کنند، هوشیار باقی‌خواهدماند.»[۱۶]

«جلیل گادانی»، عضو کمیته‌‌ی مرکزی حزب «دموکرات» کردستان نیز با قابل پیش‏‌بینی خواندن قطع رابطه‌‌ی دو کشور گفت: «قطع رابطه‌‌ی دو کشور از قبل قابل پیش‌بینی بود و هر کشور که استقلال خود را به دست آورد، با این‌گونه امواج روبه‏‌رو بوده‌است. امیدوارم که خلق‏‌های ایران مانند گذشته در صف واحد و فشرده‌‌ی خود، با توطئه‌‏های مختلف امپریالیسم مبارزه‌کنند تا دست امپریالیسم جهانی از ایران بریده‌شود.»[۱۷]

در پایان این مقال لازم به ذکر است مطالب یادشده تنها بخشی از مواضع احزاب، جریان‌‏ها و گروه‏‌های مختلف سیاسی در مورد قطع رابطه‌‌ی آمریکا با ایران بود که به دلیل مجال اندک فقط به ذکر گزیده‌‏ای از آنچه انتشار یافته‌بود، اکتفا شد و از ذکر تمام مواضع همه‌ی گروه‏ها و اشخاص خود‌داری گردید. علی‌‌رغم این، آن‌چه که از مواضع افراد و گروه‌‌های یاد شده استنباط می‌‌شود، اجماع آگاهانه و هدفمند گروه‌‌ها و افراد انقلابی در قطع رابطه با آمریکا و ناتوانی برخی گروه‌‌های لیبرال و نه‌چندان همراه انقلاب در ایستادگی در برابر خواست عمومی مردم انقلابی و متنفر از آمریکا بود که در قالب بیانیه‌‌هایی تبدیل به همراهی هر چند خفیف با توده‌‌های انقلابی در واکنش منفی به آمریکا گردید. (*)

پی‌نوشت‌ها:
 

[۱]. امام خمینی (ره)، صحیفه‌ی امام، مؤسسه‌ی تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، ج ۱۲، ص ۲۳۳.

[۲]. روزنامه‌ی انقلاب اسلامی، ۲۰/۱/۱۳۵۹، ص ۳.

[۳]. روزنامه‌ی کیهان، ۲۰/۱/۱۳۵۹، ص ۲.

[۴]. همان، ۱۹/۱/۱۳۵۹، ص ۲.

[۵]. روزنامه‌ی جمهوری اسلامی، ۲۰/۱/۱۳۵۹، ص ۱.

[۶]. روزنامه‌ی انقلاب اسلامی، ۲۰/۱/۱۳۵۹، ص ۳.

[۷]. همان، ۲۱/۱/۱۳۵۹، ص ۳.

[۸]. روزنامه‌ی جمهوری اسلامی، ۲۱/۱/۱۳۵۹، ص ۶.

[۹]. در این باره بنگرید به: روزنامه‌ی کیهان، جمهوری اسلامی، انقلاب اسلامی، اطلاعات مورخ ۲۳/۱/۱۳۵۹.

[۱۰]. روزنامه‌ی جمهوری اسلامی، ۲۳/۱/۱۳۵۹، ص ۳.

[۱۱]. روزنامه‌ی کیهان، ۲۰/۱/۱۳۵۹، ص ۲.

[۱۲]. همان، ص ۱.

[۱۳]. همان، ص ۲.

[۱۴]. نشریه‌ی مجاهد، شماره‌ی ۳۶، ۲۰/۱/۱۳۵۹، ص ۱.

[۱۵]. روزنامه‌ی نامه مردم، ۲۰/۱/۱۳۵۹، ص ۱.

[۱۶]. نشریه‌ی رنجبر، شماره‌ی ۳۹، ۲۱/۱/۱۳۵۹، ص ۱.

[۱۷]. روزنامه‌‌ی کیهان، ۱۹/۱/۱۳۵۹، صص ۱ و ۲.

منبع: برهان