به گزارش نماینده به نقل از خبرگزاری مهر، محمدمهدی عسگرپور در ابتدای این مراسم گفت: انصافا درگذشت زنده یاد مرتضی ندایی ضایعه بزرگی است و ما عزیزترین و شریف ترین هنرمند را از دست دادیم. به راستی که مرتضی ندایی حق بزرگی بر گردن مستندسازان و خانه سینما دارد.

مردی که به خانه سینما آرامش داد 

وی ادامه داد: در این چند سالی که می خواستند خانه سینما را به زور تعطیل کنند گروهی در خانه سینما تشکیل شد که مرحوم ندایی یکی از آنها بود و او از جمله هنرمندانی بود که تمام تلاش خود را انجام می داد تا آرامش را به محیط سینما برگرداند. من از نزدیک می دیدیم که او چگونه از منافع شخصی خود می گذشت و به منافع صنفی فکر می کرد.

مرتضی سمبل همدلی و همراهی بود

سعید رشتیان رییس انجمن تهیه کنندگان سینمای مستند نیز در این مراسم گفت: هرگز فکر نمی کردم که بخواهم روزی برای درگذشت مرتضی ندایی صحبت کنم. مرتضی سمبل همدلی و همراهی بود و هرجا بچه های سینمای مستند احتیاج به کمک داشتند بدون تردید مرتضی در آنجا حضور داشت.

وی با اشاره به سابقه فیلمسازی زنده یاد ندایی توضیح داد: او از جمله هنرمندانی بود که بی تکلف وارد انجمن و فعالیت های صنفی شد و بسیار زود به دلیل صمیمیت و مهربانی که داشت به مدیریت و ریاست این انجمن هم رسید و در دوره ریاست او در انجمن بود که مصادف با تعطیلی خانه سینما شد و او همراه با تمام روسای صنوف دیگر پیگیری های ارزشمندی را در این فضا و احیای حقوق از دست رفته سینماگران انجام داد. او در این راه جدا خسته شد و خیلی زحمت کشید و من امیدوارم دوستانش بتوانند جای خالی او را که بسیار جایگاه ارزشمندی است پر کنند.

یک شاخصه رفتاری که اهالی سینما با آن کمتر آشنا بودند

حجت الله ایوبی رییس سازمان سینمایی نیز در مراسم تشییع پیکر زنده یاد مرتضی ندایی گفت: ارادت من به مرتضی ندایی به سال ها قبل و به زمانی که در موسسه فرهنگی اکو مشغول به فعالیت بودم بازمی گردد و شاید جنبه ای که من به آن اشاره می کنم اهالی سینما کمتر در مرتضی ندایی دیده بودند. مرتضی ندایی عاشق و علاقمند واقعی زبان فارسی بود و من هیچگاه تلاش او را در انجمن دوستداران ایران و تاجیکستان فراموش نمی کنم و خوب یادم می آید وقتی او را در بستر بیماری دیدم از من خواست که جهان و فرهنگ ایرانی را فراموش نکنم.

رییس سازمان سینمایی بیان کرد: بپذیریم که مرگ پایان زندگی نیست آغاز زندگی است یعنی اینکه رهایی انسان از تن است که با رفتن به آن دنیا هم آرام می گیرد و هم تولدی دیگری را تجربه می کند. بنابراین اگر این باور را داشته باشیم با مرگ عزیزانمان تسلی پیدا می کنیم. مومن هرگز نمی میرد بلکه از یک خانه به خانه دیگری مهاجرت می کند. مرتضی ندایی نیز هم اکنون از میان ما به آن دنیا کوچ کرده است البته داغ فراغت او برای ما که محبوس زندان تن هستیم بسیار دشوار است. ما حق داریم که در هجر این مرد با ادب بسوزیم.

کلمات در مقابل بزرگی مرتضی کوچک هستند

بهرام کلهرنیا گرافیست و از دوستان نزدیک مرحوم مرتضی ندایی گفت: ما هر کدام مثل سرزمین های سوخته ای هستیم که تلاش می کنیم در این سرزمین درخت بکاریم و مرتضی ندایی نیز از جمله چنین هنرمندانی بود که تلاش کرد برای فرهنگ و هنر این سرزمین درختان زیادی بکارد. او باور ایرانی را تامین می کرد. به نظر من کلمات در مقابل بزرگی او کوچک هستند.

این هنرمند بیان کرد: مگر می شود فراق چنین هنرمند بزرگی را تاب آورد. ما با مرگ چنین افراد ارزشمندی وزنه های فرهنگ و اندیشه این سرزمین را از دست می دهیم. واقعا نمی توان برای پرکردن جای خالی مرتضی ندایی کاری کرد. او همواره آرزوهای بزرگی داشت که توجه به خراسان بزرگ یکی از مهمترین آرزوهایش بود اینکه ببیند این فرهنگ زیر جلد اندیشه ایرانی چه داشته است.

تجلیل از پروانگی همسر فلیمساز فقید 

سید مهدی طباطبایی نژاد مدیر عامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی نیز توضیح داد: فردا میلاد حضرت زهرا (س) است. من صحبتی درباره شخصیت بزرگ مرتضی ندایی ندارم اما می خواهم از طرف مرتضی ندایی و همه مستندسازان کشور روز گرامیداشت مقام زن و مادر را به همسر گرامی او تبریک بگویم و از طرف خودم اذعان کنم که در این ۹ ماه شاهد پروانگی خانم مژگان صیادی بودم که چگونه در مقام یک زن همسری را به کمال رساند و در روزهای سخت مرتضی ندایی را تنها نگذاشت.

وی افزود: او در این مدت مانند انسانی پرصلابت جانانه از همسرش مرتضی ندایی پرستاری کرد و شایسته است که این روز را به او تبریک بگویم و البته فقدان همسر گرامی اش را به وی و خانواده ارجمندش تسلیت بگویم.

آزاده بی زارگیتی فیلمساز مستند نیز در این مراسم گفت: امروز نهفقط یک تهیه کننده خوب سینمای مستند را از دست دادیم بلکه امروز انسانی را از دست دادیم که جالی خالی خوبی های او با هیچ چیزی پر نمی شود. به راستی می توان گفت که از این پس جای بزرگمردی چون مرتضی ندایی در میان مستندسازان خالی است.

وی افزود: او در تمام این سال ها با مجموعه های مستندی که پیرامون بیماران خاص ساخته می شد رنج های آنها را دید و تلاش کرد تا فارغ از وظیفه فیلمسازی خود به آنها کمک کند. بیمارانی که متاسفانه در زمان حیات او از میان ما رفتند اما مرتضی ندایی تلاش کرد تا به سهم خود آنها را به زندگی کردن امیدوار کند.

معیار ندایی در تهیه کنندگی دلالی نبود 

هادی آفریده دیگر مستندساز حاضر در مراسم تشیع پیکر زنده یاد مرتضی ندایی هم با تجلیل از مقام هنری این فیلمساز فقید تصریح کرد: مرتضی تهیه کننده فیلم های من بود اما هیچگاه در نقش یک واسطه و دلال اقتصادی در این حوزه عمل نمی کرد. معیار او برای فیلمسازی یک معیار انسانی بود که تبلور این نگاه را می توانیم در مجموعه مستند بیماری های خاص ببینیم.

وی افزود: خاطرم است که بعد از سال ۸۸ که بسیاری از مستندسازان دوران بیکاری را پشت سر می گذاشتند و بسیاری از نهادها با او همکاری نمی کردند اما مرتضی ندایی به همه آنها کمک می کرد. او به قدری مهربان و خوب بود که حتی دختران و پسران یتیم تاجیکستانی نیز او را مانند پدر خود می دانستند. مرتضی ندایی معیارهای عجیبی از انسانیت و شرف داشت که من کمتر در کسی می بینم و ای کاش این همه انسانیت در ما نشر پیدا کند.

تاجیک ها ندایی را عمو مرتضی خطاب می کردند

علی اشرف مجتهد شبستری رییس انجمن دوستی ایران و تاجیکستان نیز در این مراسم گفت: من آقای ندایی را از اعوان سفارتم در کشور تاجیکستان شناختم و بعد از ملاقاتی که با وی داشتم بیش از دو ساعت طول نکشید که دیدم او نیز عاشق فرهنگ خراسان بزرگ است و از همین جا بود که همکاری من با او شروع شد و می توانم بگویم در این مدت به جز سعه صدر و عشق به وطن چیز دیگری را در او ندیدم.

این پژوهشگر توضیح داد: مرتضی ندایی تکرار نشدنی است. آنچه که در زنده یاد ندایی یافتم چیزی بود که همه ما امروزه در کمتر کسی پیدا می کنیم. ندایی در مدت حیات خود هیچگاه دنبال منافع مادی نبود و برای او دفاع از فرهنگ و منافع ملی ایران از هر چیزی مهم تر و ارزشمندتر بود. به نظر من مرتضی ندایی کارهای ماندنی ای دارد که شاید تا قرن ها در اذهان مردم باقی بماند. او در کشور تاجیکستان به قدری کارهای ارزشمندی انجام داد که در این کشور نیز او را می شناسند و حتی او را به نام عمو صدا می زدند. او مایه افتخار ما ایرانی ها بود. برای او آنچه مهم بود این بود که همه چیز درست، بجا و بدون کوچک ترین انحرافی انجام گیرد.

صبا ندایی فرزند زنده یاد ندایی نیز در این مراسم ضمن تشکر از حاضران در مراسم با قرائت شعری از احمد شاملو صحبت های خود را به پایان برد.

مژگان صیادی همسر زنده یاد ندایی نیز در این مراسم گفت: توان من برای مراقبت از مرتضی همین قدر بود اما او لیاقت بسیار بیشتری داشت و به نظر من آمدن این انسان های بزرگ در مراسم تشییع همسرم نشان دهنده این است که او بزرگ بود.

در این مراسم که اجرای آن برعهده کامران ملکی بود هنرمندانی چون محمدرضا اصلانی، فرهاد ورهرام، رخشان بنی اعتماد، مازیار میری، امیر اثباتی، محمد سریر، مرتضی رزاق کریمی، منوچهر شاهسواری، مجید اوجی، مصطفی رزاق کریمی و تعدادی دیگر از هنرمند پیشکسوت عرصه سینمای مستند حضور داشتند. این در حالی است که در حین اجرای مراسم قطعه «آداجیوی ساموئل باربر» توسط تعدادی از نوازندگان برای مخاطبان اجرا شد.