به گزارش نماینده به نقل از جهان، الیاس نادران نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، در نشست جمعیت رهپویان انقلاب، راهبرد اقتصادی دولت یازدهم را برخلاف دولت سازندگی و اصلاحات مبتنی بر مهار قیمتها عنوان کرد و گفت: دولت یازدهم در ابتدای امر با دخالت در بازار برای مهار تورم از ابزارهای موجود مانند افزایش نرخ سود، فروش ارز، عدم انتشار پول توسط بانک مرکزی و سایر روشها برای کاهش نقدینگی در کشور استفاده کرد که از عوارض طبیعی این سیاست تشدید رکود در اقتصاد است که از آن به سیاست های انقباضی یاد می شود.
وی سقوط شاخص بورس از ۸۹ هزار به نهایتا ۶۴ هزار را از نشانه های تعمیق رکود در اقتصاد ملی در دلت یازدهم برشمرد و ادامه داد: راه درک وجود رکود در اقتصادملی از دو طریق بررسی وضع نهادهای بخش تولید کشور و فعالیت های اقتصادی و دیگری محصولات و خروجی های این بخش ها است. در نهادها و ورودی های اقتصادی دو متغیر اساسی اشتغال و سرمایه، تعیین کننده هستند که این دو ابزاری برای بررسی وضع موجود اقتصاداند. در دولت یازدهم هم قدر مطلق اشتغال کاهش یافته (حدود یک میلیون نفر) و هم بازار سرمایه دارای یک رکود و افت شدید شده است که منجر به کاهش شدید نرخ رشد سرمایه شد.
نماینده تهران با ابراز نگرانی از اضافه شدن تورم به رکود فعلی توضیح داد: اگر تلاش برای تغییر این وضع از سوی دولت، منجر به انتشار پول شود عارضه تورم هم بر معضل رکود اضافه خواهد شد.
* تمرکز اشتباه دولت بر مذاکرات، بهمن اقتصادی را در پی خواهد داشت
نادران اتخاذ راهبرد غلط از سوی دولت اعتدال را عامل این وضعیت دانست و بیان کرد: دولت یازدهم تصور می کرد تمرکز بر روی مذاکرات، گشایش های ارزی و افزایش واردات می تواند به مدیریت این رکود کمک کرده و رونقی جدید را برای کشور فراهم کند تا از آن طریق بتوان رکود را برطرف کرد، چرا که به عنوان مثال امروز حجم قابل توجهی از صنایع بلااستفاده در کشور وجود دارد که ظرفیت های تولیدی آنها بعضا کمتر از سی درصد فعال است که برای راه اندازی دوباره سرمایه کلانی نمی خواهد بلکه با سرمایه درگردشی متناسب با آنها، هم خروجی های صنعت و هم اشتغال افزایش می یابد و همچننی سود سرمایه تحریک می شود تا بورس به وضعیت بهتری برسد.
وی سیاست اقتصادی امروز دولت را شبیه سیاست کشور در سال ۶۱ و ۶۸ تا ۷۰ دانست و ادامه داد: اما آن سیاست محقق نشده چرا که دولت در دستیابی به پیامدهای مذاکرات هسته ای با تلقی ای که داشتند ناکام ماند. لذا محدودیت های نقل و انتقال کالا گشایش های ارزی ای که مد نظرشان بود محقق نشد. از این رو علی رغم بالا بودن نرخ سود بانکی در کشور، بسیاری از بانکها در آستانه ورشکستکی اند به طوری که امروز برخی بانکها و موسسات جهت صدور چک اعتبار خود را نزد سایر بانکها از دست داده اند که اگر این روند ادامه پیدا کند وضعیت اقتصادی همچون بهمن بر سر تمام بخش های اقتصادی کشور و نهایتا معیشت مردم آوار خواهد شد.
* نگاه خوش بینانه و بدبینانه دو تحلیل رایج امروز درباره مدیریت اقتصادی دولت است
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با تشریح دو تحلیل رایج درباره اقتصاد فعلی کشور اظهار داشت: بنده در این تحلیل ترجیح خود را بیان نمی کنم بلکه صرفا این دو تحلیل را برای آشنایی با نگاه ها به اقتصاد کشور بیان می کنم، که یک نگاه بدبینانه نسبت به رفتار دولت وجود دارد مبنی بر اینکه اساسا دولت اراده ای برای تلاش بر رفع معضلات اقتصادی جامعه جهت تنویر افکار عمومی درباره بی تاثیری تحریم ها بر اقتصاد کشور ندارد. یعنی تعمدی در کار است تا مشکلات حوزه های تولیدی و اقتصادی حل نشود تا مردم با تصور بر اینکه تحریم ها مشکل ساز شده اند و راهی جز مذاکره و نهایتا توافق با غرب نیست نظام را مجبور به پذیرش توافق کنند.
در مقابل این عده، تحلیلی خوش بینانه وجود دارد بر این اساس که می گوید این مدیران مشخصا آقایان نعمت زاده، زنگنه و دیگر دوستان دولتی که امر تولید را مدیریت و برنامه ریزی می کنند اساسا فهم محیط جنگ اقتصادی، اقتصاد مقاومتی و مقابله با ترفندهای دشمن را ندارند لذا کارآمدی لازم را در این حوزه ندارند. لذا می بینید در نوسانات شدید قیمت نفت آقای زنگنه کمترین واکنش و یا تلاشی در جهت بهبود این وضع نمی کند در صورتی که وضعیتمان اقتضا می کرد ایران با کشورهایی که با ما منافع مشترک دارند مثل ونزوئلا و روسیه هم صدا می شدند و با ایجاد اختلال در بازار نفت غرب را مجبور به تامین منافع بلند مدت کشور می کردند. آقای نعمت زاده هم که وضعیتشان روشن است!
استاد اقتصاد دانشگاه تهران گفت: فارغ از همه این تحلیل ها، نتیجه قهری این مسائل این است که دولت به جای باور کردن جنگ اقتصادی و یافتن راهکارهایی مبتنی بر اقتصاد مقاومتی از طریق فعال کردن ظرفیت های اقتصاد مردمی و اقتصاد دانش بنیان، مبارزه با فساد، افزایش بهره وری اقتصادی، نیروهای مردمی را به اقتصاد تزریق کنند و صادرات را متنوع کرده و از خام فروشی امتناع کنند و در یک کلام همه آن ۲۴ بند سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی را عملیاتی کنند در پی مجموعه اقداماتی هستند که اقتصاد را به این روز انداخته و دولت را با چالشی جدی در حوزه اقتصاد مواجه کرده است.
نادران نماینده تهران اتخاذ سیاست های انقباضی را راهکاری موقتی دانست و اضافه کرد: از آنجا که این سیاست مشخصا نقدینگی را هدف قرار می دهد و اولین آثار کار با نقدینگی، ایجاد رکود در سرمایه در گردش و سرمایه های بلند مدت است. لذا از سال ۹۱ و ۹۲ که با نوسانات شدید ارزی مواجه بودیم تا امروز، سرمایه گذاری های اساسی در حوزه های مختلف تولیدی نشده است که عوارض آن در سالهای آتی خود را در حوزه اشتغال نشان خواهد داد.
نادران در ادامه به سوالات سیاسی و اقتصادی برخی از حضار پاسخ داد.
حجت الاسلام عبادی: باور کنیم که کدخدا عالم کسی دیگر است
پیش از الیاس نادران، حجه الاسلام محمد باقر عبادی نماینده مردم بیرجند در مجلس شورای اسلامی در سخنانی کوتاه به بیان برخی مواعظ اخلاقی و سیاسی، حول محور مالکیت خدا پرداخت.
محمد باقر عبادی جمله «قولوا لا اله الا الله تفلحوا» را که پیامبر در بدو رسالت خود خطاب به مشرکان فرمود از مصادیق بارز مالکیت خداوند متعال دانست و گفت: لااله الا الله همان کلمه توحید است و توحید در نگاه اول یعنی خدا یکی است. از آنجا که انسان بنده خداست پس باید کارهایش خدایی باشد که این در عمل سخت است. از میان میلیون ها انسان شاید ده نفر هم نباشند که توحیدی زندگی می کنند.
وی خداوند متعال را به تصریح قرآن کریم در آیه «و الیه ترجع الامور» مصدر همه افعال و اراده ها خواند و ادامه داد: حتی اعمال ارادی انسان هم مقهور اراده الهی است به طوریکه هر جا خدای متعال بخواهد تصمیمات انسان را وتو می کند.
عبادی در ترسیم ویژگی های خدای متعالی طبق روایات آورد: خدا مهربان ترین مهربانان است، حتی غضبش هم از روی مهربانی است. علم او، قدرت او، رحمت او همه نامحدود اند. آیا تا به حال دقت کرده اید که چه چیزی انسان ها را گرد انسانی دیگر جمع می کند؟ قدرت، ثروت و یا علم از جمله مواردی هستند که انسان ها را مجذوب می کنند. اما خداوند در قرآن می فرماید که او مالک روز جزاست، یعنی از همه ثروتمند تر است، ولی چرا مردم در دنیا این را درک نمی کنند چون در دنیا ظواهر بر بواطن چیره است و چشم های ظاهر بین از درک چنین معنایی عاجزند.
* عزت را فقط از خدا بجوییم
نماینده مردم بیرجند با ذکر مثالی از مرحوم رجبعلی خیاط ادامه داد: از مرحوم رجبعلی در کتاب کیمیای سعادت اثر آیت الله ری شهری نقل است که مداوم از خدا می خواست تا به او علم کیمیا یعنی تبدیل کردن اشیا به طلا را بدهند، روزی الهامی به او شد که این علم را برای چه می خواهی؟ گویا گفته اند برای کسب ثروت! گفتند ثروت را برای جه می خواهی؟ مرحوم گفتند: ثروت را برای کسب عزت می خواهم، اما به ایشان گفتند ما به تو عزت می دهیم اما نه با ثروت.
در قرآن هم آمده که «و من یرید العزه، فلله العزه جمیعا». گاهی ما فراموش می کنیم که عزت برای خداست لذا در برخی موارد آنقدر که به قول مردم اعتماد داریم به خدا عتماد نداریم دلیل آن هم این است که وقتی مخیر بین امر خدا و مردم می شویم غالبا سمت مردم گرایش داریم!
وی با ذکر نگاه قرآن به مردم گفت: در قرآن وقتی به اتفاقات کنعان درباره حضرت یوسف (ع) می رسد درباره برادران یوسف به عنوان یکی از بهترین روابطی که انسان می تواند با مردم داشته باشد توضیحاتی می دهد. چرا که برادران یوسف هم پیامبر زاده بودند و هم برادر یوسف یعنی هم بسیار به وی نزدیک بودند و هم از رتبه بالاتری برخوردار بودند اما قرآن کریم در وصفشان می فرماید، آنها یوسف را به ثمن بخس فروختند یعنی آنها یوسف را ذلیل کردند اما خدا برای او عزت رقم زده بود.
عبادی با بازخوانی وقایعی از انقلاب اسلامی بیان خود را اینگونه تشریح کرد که: در اوایل انقلاب هم به امام (ره) می گفتند تو با چه کسانی می خواهی قیام کنی؟ با این یاران (پابرهنگان)؟ غافل از اینکه امام با توکل بر خدا قیام کرد لذا قسم خورد که هرگز در طول نهضت احساس ترس نکرد.
حجه الاسلام عبادی ذکر راه رسیدن به توحید برشمرد و گفت: برای توحیدی شدن باید اهل ذکر شد، ذکر نه به معنای ذکر گفتن بلکه به معنای ذاکر شدن. نشانه های ذاکر شدن هم دو چیز است، اول اینکه یقین کنیم همه چیز دست خداست و دوم اینکه همه را محتاج خدا بدانیم که پیام تمام اذکار و ادعیه ای هم که اهل بیت برای ما به ودیعه گذاشته اند جا انداختن همین دو مطلب است.
عبادی با کنایه به مقهورین استکبار جهانی اذعان کرد: وقتی انسان دینی شد، توحیدی شد آنوقت خدا را کدخدا می داند نه غیر خدا را و همین نگاه باعث تقویت توکل به خدا می گردد که توکل از یقین هم بالاتر است. نقل از مرحوم بهلول می فرمودند مادرم بسیار دیندار بود، و در بیان دینداری مادرشان با ذکر خاطره ای از تدین ایشان و توکل بالایشان به خدای متعال می فرمودند: در دوران بچگی ما در گناباد دو دستگاه خودرو بیشتر نبود. روزی با مادرم قصد عزیمت به روستای اطراف را کردیم و به همراه کسی که الاغی داشت راهی شدیم. وقت اذان ظهر بین راه بودیم که به برکه ای رسیدیم. مادرم به صاحب الاغ که همراه ما بود گفت توقف کن تا نماز بخوانیم. آن شخص استنکاف کرد و گفت اینطوری دیر می رسیم و نباید متوقف شویم بگذارید رسیدیم آبادی همانجا نماز بخوانید. مادرم هم از الاغ پیاده شد و گفت حالا که تو در امر دینت کاهلی راه خود را برو و ما هم ره خود را. ما درآن واحه ماندیم و طرف هم رفت و تا ساعتها بعد از نماز منتظر عبور کسی بودیم تا ما را به روستا برساند. چون طول کشید من ترسیده بودم که تک و تنها ما اینجا مانده ایم اما مادرم چون کوه محکم و استوار بود و به من می گفت تا غروب نشده ما به آبادی خواهیم رسید، دقایقی طول کشید که دیدیم از دور غباری برخاسته است که وقتی رسید دیدیم ماشین خان است و بعد از شرح ماجرا با او همسفر شدیم تا رسیدیم به آبادی. این برای من درس شد که در اجرای امر خدا به خودش توکل کنم. آری توکل از یقین هم بالاتر است. باور اینکه همه عالم در ید قدرت خداست و این باور باید در ذره ذره وجودمان رسوخ کند.
نظر شما