به گزارش نماینده به نقل از تسنیم، برای شناخت بهتر مسائل مربوط به سیاستخارجی دوران شاه و انقلاب اسلامی، با حسین شیخالاسلام مشاور امور بینالملل رئیس مجلس شورای اسلامی به گفتوگو نشستیم. وی مدتی در حزبالله لبنان حضور داشت.
شیخالاسلام از دانشجویانی بود که در ۱۳ آبان ۵۸ لانه جاسوسی آمریکا را تسخیر کردند، همچنین وی ۱۷ سال قائم مقامی و معاونت وزارت امور خارجه را در کارنامه خود دارد. شیخالاسلام در دوران اصلاحات به مدت ۵ سال مسئولیت سفارت سوریه را بر عهده داشت و یک دوره ۴ ساله را نیز در مجلس هفتم شورای اسلامی تجربه میکند.
شیخ الاسلام در این گفتوگو با اشاره به اداره دنیا توسط آمریکا با استفاده از جریان نفت در خلیج فارس، گفت: امروز مثلا اگر نفت چین یا اروپا را یک مقدار کم و زیاد کنید، بیچاره میشوند. پیش از انقلاب، همه چیز ما به دستور آمریکاییها انجام میشد. به عنوان مثال ۶ میلیون بشکه نفت در آن موقع تولید میکردیم، در حالی که مصرف داخلی ما ۵۰۰ هزار بشکه هم نبود. ۵ میلیون و نیم را به خاطر دستور آمریکا تولید میکردیم زیرا نیاز آمریکاییها برای اداره دنیا این مقدار نفت بود.
مشاور امور بینالملل رئیس مجلس با اشاره به استفاده از ارتش ایران برای همراهی با رژیمصهیونیستی در عراق و اقدام حکیمانه ایران پس از انقلاب درخصوص عراق و بالاخص حمله آمریکا به عراق، تصریح کرد: قبلا آمریکای گردن کلفت، توان شاه و ملت ایران را برای اهداف خودش در اختیار میگرفت. ولی در جنگ عراق و آمریکا، ایران حکیمانه رفتار کرد و آمریکاییها برای تحقق هدف ایران، کشته دادند. خیلی مهم است که آنها ۵۰۰۰ کشته دادند و دهها هزار معلول و آدم روانی به آمریکا برگرداندند.
شیخالاسلام با تاکید بر اینکه شاه نوکر آمریکاییها بود، به تشریح دلایل این امر پرداخت و اظهار داشت: در کودتای ۲۸ مرداد شاه فرار کرده بود، آمریکاییها او را برگرداندند و قدرت را باز به دستش دادند. اینکه امریکاییها قدرت بزرگ دنیا بودند، شاه هم مثل هر مستبدی که مردم خودش را ندارد و ناچار است به نیروی خارجی تکیه کند، نوکر امریکاییها بود و به همین دلیل تمام مقدرات این مملکت در اختیار آمریکاییها بود.
شیخالاسلام با بیان اینکه ۳۷ سال است که آمریکاییها میخواهند ما نباشیم، اما هستیم، گفت: ۳۷ سال است میخواهند پیشرفت نکنیم اما ما پیشرفت کردیم؛ ۳۷ سال تحریم کردند ما ایستادگی کردیم و پیش رفتیم و اسرائیلی که سیاستش پیش رفتن از نیل تا فرات بود را مجبور به عقب نشینی کردیم.
وی افزود: آمریکاییها میگویند مقاومت مانند یک اژدهاست که سر و فکر و دندان تیزش در ایران است، دُمش که با آن میزند و قدرتمند است در لبنان و فلسطین است و آنجایی است که این سر با آن دُم ارتباط پیدا میکند و تجهیزات میفرستد و به اصطلاح روده و معده است، سوریه است. ما رفتیم با سرش درافتادیم که شکست خوردیم در طول انقلاب کودتا و جنگ و تروریست و ...کردند، نشد. رفتیم با دمش درگیر شدیم آنجا هم شکست خوردیم حالا میخواهیم کمرش را بشکنیم که ارتباط این سر با دم قطع شود. راست هم میگویند این پشتیبان بود. این جبهه یکی است همان جبهه است. این را هم گفتم که خلاصه دین و سیاست، دنیا و آخرت، ماده و معنا را حضرت امام (ره) در یک بستهبندی که به اسم قانون اساسی جمهوری اسلامی شاگردانش نهادینه کرده و تحویل دادند و ۳۷ سال است که این سیستم علیرغم همه دشمنیها به خوبی کار میکند.
مشروح گفتوگوی خبرگزاری تسنیم و حسین شیخالاسلام را در زیر میخوانید:
تسنیم: آقای شیخ الاسلام به نظر شما شاخصه انقلاب اسلامی چیست و وجه تمایز انقلاب اسلامی را در چه میدانید؟
شیخ الاسلام: به نظر من همه اعتقاد دارند که انقلاب اسلامی تحول عظیم و یک روش جدید بود که من در اثباتش زیاد صحبت کردهام. اگر لازم هست الان هم صحبت کنم و بگویم که چرا یک روش جدیدی است. چرا بین انقلاب اسلامی با انقلاب کمونیستی روسیه و چین یا الجزایر فرق هست؟ ولی بُعد جدیدی را میخواهم طرح کنم، این مسئله به ذهنم رسید و آن این است که در دنیا برای مشروعیت دو پایه بیشتر نیست؛ آنهایی که ماتریالیست هستند و همچنین اروپاییها پایه مشروعیت را مقبولیت و رأی مردم میگذارند، اگر مردم به چیزی رأی دهند، مشروعیت دارد.
آنهایی که الهی هستند، وحی خداوند را دلیل مشروعیت میدانند. هنر حضرت امام (ره) از نظر عملی این است که این دو را در جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی با هم جمع کرد. فرق روش ما و انقلابهای دیگر اینجاست. همه انقلابهای دیگر از مردم حرف میزنند ولی واقعا حضور مردم پدیده گسترده واقعی در آن انقلابها نیست. همه انقلابهای دیگر به یک ارتش آزادی بخش تکیه دارند.
فرضاً وقتی که ارتش سرخ از مردم یا آنطوری که مارکسیستها می گویند از قشر پیشرو مردم یعنی کارگران تشکیل شد، بر ارتش تزاری روسیه پیروز میشود، انقلاب روسیه بلشویکی پدید میآید و انقلاب روسیه پیروز میشود. وقتی که ارتش کشاورزان در چین پیروز میشود، انقلاب چین پدید میآید. در الجزایر وقتی که ارتش مجاهدین پیروز میشود، انقلاب الجزایر پدید میآید. حتی در انقلاب فرانسه میبینید که ارتش روشنفکران و نخبگان باعث پیروزی انقلاب میشوند ولی در ایران اینگونه نیست، روش امام (ره) با آن انقلابها فرق میکند و امام (ره) مردم را به صحنه میآورد. همین به صحنه آوردن تودههای مرم و اتکا به بدنه مردم باعث شد انقلاب اسلامی ایران به معنای واقعی کلمه مردمی باشد.
تسنیم: یعنی در انقلاب اسلامی مهمترین بازوی پیشبرنده انقلاب، مردم بودند؟
شیخ الاسلام: در انقلابهای دیگر یک قشر خاصی بود ولی در انقلاب ایران با اینکه خیلیها به امام پیشنهاد این کار را کردند ولی اعتقاد امام (ره) این بود که مردم با انگیزه الهی به صحنه میآیند و با نیت قربةالیالله یا پیروز میشوند که واقعا پیروز شدهاند یا شهید میشوند که در این صورت هم پیروز شدهاند. به طور مثال حتی منافقین کتابی به نام «نبرد مسلحانه» نوشتند که هم استراتژی و هم تاکتیک ارائه دادند که از برداشتهای مارکسیستی آنها است. جز منافقین خیلی از مبارزین دیگر هم پیشنهاد کردند ولی امام(ره) نپذیرفتند، امام (ره) مردم را به صحنه میآورند، مثلاً در تهران مردم میلیونی به صحنه تظاهرات میآمدند. وقتی این مردم به صحنه میآمدند دیگر یک تانک میتوانست در مقابل یک میلیون نفر چه کند!؟ «توپ، تانک، مسلسل دیگر اثر نداشت» و این شعار مردم شده بود. اگر یک تانک تیراندازی میکرد یک نفر را شهید میکرد، صد یا دویست نفر را شهید میکرد ولی مردم بعداً این تانک را تکهتکه میکردند.
تکیه اصلی انقلاب اسلامی با حضور مردم در صحنه بود. این حضور یک حضور تکاملی بود، یعنی آن طرفی که میخواست به صحنه بیاید میدانست الان تیراندازی میشود و ممکن است شهید شود اما وضو میگرفت و غسل شهادت میکرد، سپس به خیابان میآمد. یعنی همین حضور در خیابان، معنایش این بود که حاضر است جانش را در راه خدا بدهد.
این تکامل همان موقع در وجود انقلاب ایجاد و انقلاب همان موقع ایجاد شده بود، حالا چه پیروز میشد یا نه. این تفاوت روش امام (ره) بود. حضرت امام همین روش را تا آخر عمر در کلیه امور مراعات کردند و بسیج ما همین است، سپاه و جنگ ما همین است. حضرت امام این روش را به جاهای دیگر جهان اسلام نشان دادند، مثلا در مراسم حج، اذن برائت در همین راستاست، برائت هم همین است، انتفاضه فلسطینی هم از همین برائت ما درآمد.
تسنیم: پس میتوان گفت به معنای واقعی صدور انقلاب در حال وقوع بود.
شیخ الاسلام: بله! گواه این ادعا، پیام امام به حجاج بیت الله الحرام در سال ۶۷ است. سال ۶۷ ما به حج نرفیتم یا ما را راه ندادند، به دلیل اینکه آن کشتار سال ۶۶ را انجام داده بودند. برای اینکه همین روش امام را -که داشت به جهان اسلام منتقل می شد- را متوقف کنند. چند سال ما این را انجام دادیم و استکبار نفهمید که دارد از کجا ضربه میخورد، وقتی فهمید به هر قیمتی میخواست آن را متوقف کند، کشتار حج بر این اساس برای متوقف کردن این روش بود ولی دیگر دیر شد، برای اینکه همان سال فلسطینیها، لبنانیها، مصریها و الجزایریها در کنار ما شهید میشوند، تمام آنهایی که در تظاهرات شرکت کرده بودند.
البته آنها نتوانستند به عنوان تشییع شهدای مراسم برائت، عزیزانشان را تشییع کنند، به دلیل اینکه قدرت نداشتند، ما بودیم که ۴۵۰ نفر را توانستیم تشییع کنیم ولی سال بعد حضرت امام (ره) پیام دادند، ۷-۸ یا ۱۰ ماه بود که یک خیزش مردمی در فلسطین میخروشید که هنوز اسم آن انتفاضه نشده بود، بعد از تشییع جنازه اینها و مراسم چهلم شهدای مکه که شیخ عبدالعزیز در مسجد خودش گرفت به عنوان تظاهرات از مسجد بیرون آمد و عکس خاندان سعود را آتش زدند، به دلیل اینکه آنها این مردم را شهید کرده بودند، عکس آنها را پاره میکردند.
اسرائیلیها دیدند درگیری خود مسلمانهاست و با آن برخورد نکردند ولی بعدا تبدیل به انتفاضه بر علیه خود اسرائیلیها شد. این پیام را بخوانید؛ خیلی پیام قشنگی است. یک قسمت از پیام امام با استفاده از آیهای از سوره نور این قضیه را توضیح میدهد و میگوید زیتون نور است که بر دامن فلسطینیها میریزد، اگر از درخت سیاستبازان خود فروخته است که آنها سالهاست به نام فلسطین نان خوردهاند. در آنجا نشان میدهند که چگونه خون بر شمشیر و مشت بر گلوله پیروز میشود. «اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكَاةٍ فِیهَا مِصْبَاحٌ الْمِصْبَاحُ فِی زُجَاجَةٍ الزُّجَاجَةُ كَأَنَّهَا كَوْكَبٌ دُرِّیٌّ یُوقَدُ مِن شَجَرَةٍ مُّبَارَكَةٍ زَیْتُونِةٍ لَّا شَرْقِیَّةٍ وَلَا غَرْبِیَّةٍ یَكَادُ زَیْتُهَا یُضِیءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ نُّورٌ عَلَى نُورٍ یَهْدِی اللَّهُ لِنُورِهِ مَن یَشَاءُ وَیَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ».
همچنین امام (ره) در مورد قطعنامه ۵۹۸ هم در پیامشان به مبارزه تمام نشدنی با استکبار تکیه میکنند. این پیام، آخرین متن مفصلی هم هست که امام نوشته و بعد از این، امام متن مفصلی ننوشتند؛ این پیام خواندن دارد. حضرت امام یک پاسخ قوی به مشکل غرب دادند و اینکه غرب دین را به خاطر اشتباهات کشیشها در قرون وسطی سرکوب کرد، دین را تعطیل کردند و بعد فهمیدند که اشتباه کرده و از نظر فلسفی هم به این رسیدند که دین، ماوراءالطبیعهای است که آنها نتوانستند آن را با زندگی مادی مردم یکپارچه کنند.
غرب در آخر به این نتیجه رسیدند که دین و اخلاق، شخصی و فردی است، سیاست موضوع اجتماعی مهمی است ولی حضرت امام (ره) با پردازش نظریه ولایت فقیه توانست دین و سیاست، دنیا و آخرت، ماده و معنا را با هم یکپارچه کند. بعد هم خیلی قشنگ توسط شاگردانشان مثل شهید بهشتی در قانون اساسی ما نهادینه شد که نشان میدهد شما با همان انگیزهای که نماز میخوانید با همان انگیزه رأی میدهید، زیرا با رأی مردم البته غیرمستقیم رهبری مشخص میشود، البته انتخاب رهبری به دلیل اینکه یک مسئله تخصصی است و یک عده خِبره را که متخصص هستند انتخاب میکنید و آنها رهبر را انتخاب میکنند ولی این رهبر، رهبر دین و دنیای شما میشود. این نظریهپردازی بسیار قوی است که هر دو پایه مشروعیتی را که جهان به آن معتقد است یعنی همانهایی که به رای مردم اعتقاد دارند و هم آنهایی که به وحی الهی اعتقاد دارند را در خود دارد؛ این سخن از امام (ره) است که ولایت فقیه، ولایت رسول الله(ص) است.
تسنیم: شما به دیپلماسی ایران اشاره کردید، نفت طی سالهای اخیر در مناسبات سیاسی داخلی و خارجی تاثیر بسزایی داشته است، لطفا از نقش نفت به عنوان یک ابزار دیپلماسی در تحولات ایران و جهان در قبل و بعد از انقلاب بگویید؟
شیخ الاسلام: قبل از انقلاب اسلامی، شاه نوکر آمریکایی بود و دقیقا به همین صفت نوکر حلقه به گوش آنها بود. دلیل هم داشت، به خاطر اینکه در کودتای ۲۸ مرداد شاه فرار کرده بود، آمریکاییها او را برگرداندند و قدرت را باز به دستش دادند. چون امریکاییها قدرت بزرگ دنیا بودند، شاه هم مثل هر مستبدی که مردم خودش را ندارد و ناچار است به نیروی خارجی تکیه کند، نوکر امریکاییها بود و به همین دلیل تمام مقدرات این مملکت در اختیار آمریکاییها قرار داشت. شما شکنجه و این حرفها را شنیدید، ژاندارمی در خلیج فارس را هم شنیدهاید.
مهم این بود که آمریکاییها با اداره جریان نفت از خلیج فارس دنیا را اداره میکردند و نفت حیاتی است، مثلا اگر نفت چین یا اروپا را یک مقدار کم و زیاد کنید، بیچاره میشوند.
تسنیم: به عنوان مثال میتوان گفت که وقتی آمریکاییها به عراق حمله کردند، ابتدا به وزارت نفت این کشور رفتند...
شیخ الاسلام: بله. ایران مهمتر از عراق بود، برای اینکه خلیج فارس را دارد و مهمتر از آن تنگه هرمز را دارد. موقعیت استراتژیک ایران را ببینید. اصلا به دستور امریکاییها همه چیز ما انجام میشد، ۶ میلیون بشکه نفت در آن موقع تولید میکردیم، در حالی که مصرف داخلی ما ۵۰۰ هزار بشکه هم نبود. ۵ میلیون و نیم بشکه را به خاطر دستور امریکا تولید میکردیم، زیرا نیاز آمریکاییها برای اداره دنیا این بود که هر چه بیشتر نفت در اختیار داشته باشند، بیشتر قدرت دارند.
من میخواهم این مسئله را طرح کنم و استقلال و آزادی و اینکه ما خود سرنوشت خود را در مدت ۳۷ سال اداره میکنیم، نشان دهم. قبل انقلاب، رژیم پهلوی پول و خون و جان میداد که اهداف آمریکاییها تحقق پیدا کند و آقایی و ژاندارمی آنها در دنیا بود؛ مثلاً ارتش شاه کنار ارتش اسرائیل علیه عراق جنگید و هواپیماهای شاه رفتند و جنگیدند. بعد از انقلاب، آمریکاییها در منطقه آمدند و ۵۰۰۰ کشته دادند، ده هزار معلول و مجروح و روانی از سربازهای خودشان از عراق بردند، میلیاردها دلار هم خرج کردند. استقلال این است که آدم بتواند مستقلانه از استکبار تصمیم بگیرد. خدا حفظ کند حضرت امام خامنهای را، خدا توفیقش دهد، یادتان هست، عدهای میگفتند که صدام شده خالد بن ولید و باید در مقابل آمریکاییها کنار صدام برویم.
در هر صورت، مقام معظم رهبری اداره کردند و این اداره حکیمانه و مستقل بر اساس منافع ملی و امنیت ملی باعث شد که آمریکاییها کشته دادند و هدف ما محقق شد. هدفی که ما میخواستیم را محقق کردند و الان یک حکومتی در عراق مستقر است که حکومت اکثریت است.
تسنیم: این نشان از قدرت بالای دیپلماسی انقلاب اسلامی دارد؟
شیخ الاسلام: مطمئن باشید همینطور است. قبلا آمریکای گردن کلفت، توان شاه و ملت ایران را برای اهداف خودش در اختیار میگرفت. در اینجا شما حکیمانه رفتار کردید و آمریکاییها رفتند و برای تحقق هدف شما کشته دادند، خیلی مهم است که ۵۰۰۰ کشته دادند و دهها هزار معلول و آدم روانی به آمریکا برگرداندند که هنوز مشکلشان است. ما میگوییم که اگر شهید شویم بهشت داریم و اگر پیروز شویم که پیروز شدهایم؛ این اعتقاد ماست، سرباز آمریکایی این اعتقاد را که ندارد. آمریکا ۵۰۰۰ کشته داده و عدهای زیاد معلولند. میلیاردها خرج کرده و کل اقتصادش به هم ریخته اما نتیجه این شد که آمریکا نتوانست در آن جا بماند.
با درایت رهبری و مرجعیت عراق و با عقل حکومت عراق حتی یک امضا برای اجرای کاپیتولاسیون نکردند. میدانید در همه دنیا اگر ارتش آمریکا در هر کشور کاپیتولاسیون نداشته باشد، نمیتواند بماند، به دلیل اینکه ارتشیها دیوانه هستند و به خاطر ماجراجویی به این جاها میروند و حتما در آن کشور خطا میکنند و اگر کاپیتولاسیون نداشته باشند به دادگاه میروند و در آنجا سرباز محاکمه نمیشود، آمریکا محاکمه میشود. توجه میکنید؟ مثلاً اگر کسی را کشته باشند یا به زنی تجاوز کرده باشند، آمریکاست که در دادگاه محاکمه میشود، برای همین، سرباز امریکایی هیچ جا نمیماند الان در آلمان و ژاپن و کره کاپیتولاسیون دارند. یعنی در آنجا سرباز آمریکایی که خطا می کند محاکمه نمیشود! حتما شنیدهاید این ها در ژاپن چه میکنند و چه طوری میشود؟ در جزیره اوکیناوا به دختر ژاپنی تجاوز میکنند و مردم علیهشان تظاهرات میکنند، ولی محاکمهای در داخل ژاپن نمیشوند.
تسنیم: این درست است که آمریکا خود یکی از ناقصین بزرگ مناسبات دموکراسی و تساوی حقوق بین قشرهای مختلف جوامع است؟
شیخ الاسلام: سلطهگری آمریکا، کودتای نوژه را انجام داد و تمام نیروها پشتیبانیاش کردند، زیرا میخواستند انقلاب ساقط شود. چرا نیروهای دیگر علیالخصوص شاهنشاهیهای دیگر میخواهند انقلاب نابود شود؟ آمریکا به این فکر میکردند که اگر این دموکراسی در ایران موفق شود، پایگاه خودشان میلرزد.
جنگ را صدام علیه ما راه انداخت ولی نقشه آن را آمریکاییها کشیدند و پولش را عربها دادند و منافقین با او همکاری کردند. امروز در بین کشورهای منطقه آمریکا بین چه نوع ساختارهای حکومتی بیشترین حامی را دارد؟
تسنیم: بین کشورهایی که نظام پادشاهی دارند.
شیخ الاسلام: صحیح است. چرا که استکبار به دنبال منافع خویش است و این حکومتها را در سلطه خودش نگه میدارد. به این دلیل که معتقد به این ضرب المثل است:"کد خدا رو ببین و ده را غارت کن". به همین خاطر طرفداری از دموکراسی یک دورغ است. چرا از دموکراسی مصر حمایت نکردند و کمک به ساقط کردن آن حکومت کردند؟ چرا که استقرار نهاد دمرکراسی برای کشورهای استعمارگر به هیچعنوان سودمند نیست.
یک گریزی به مسائل دوران حال بزنم؛ یکی از مولودهای انقلاب اسلامی که به شما گفتم همان انتفاضه است که نشان از حرکت مردمی است، در ادامه مقاومت است، مقاومت ضد اشغالگری. اسرائیل نامشروع است و مقاومت علیه این رژیم، مشروع است. آن چیزی که الان در سوریه میگذرد، همین جبههای است که من گفتم. شاهنشاهیها، تروریستها، آمریکا، اسرائیل و همه این نیروها هستند. یک وقت این جنگ داخل ایران علیه ما بود، الان جبهه ما آنقدر پیش رفته که در سوریه است ولی به نیابت برای شکستن انقلاب و نتیجه آن و مولود انقلاب اسلامی است که همانا مقاومت است.
آمریکاییها میگویند مقاومت مانند یک اژدهاست که سر و فکر و دندان تیزش در ایران است، دُمش که با آن میزند و قدرتمند است در لبنان و فلسطین کمرش است و آن، جایی که این سر با آن دُم ارتباط پیدا میکند و تجهیزات میفرستد و به اصطلاح روده و معده است، البته دستوراتش از سوریه فرستاده میشود. ما رفتیم با سرش درافتادیم که شکست خوردیم در طول انقلاب کودتا و جنگ و تروریست و ...ایجاد کردند، نشد. رفتیم با دمش درگیر شدیم آنجا هم شکست خوردیم حالا میخواهیم کمرش را بشکنیم که ارتباط این سر با دم قطع شود. راست هم میگویند این پشتیبان بود. این جبهه یکی است همان جبهه است. این را هم گفتم که خلاصه دین و سیاست، دنیا و آخرت، ماده و معنا را حضرت امام (ره) در یک بستهبندی که به اسم قانون اساسی جمهوری اسلامی شاگردانش نهادینه کرده و تحویل دادند و ۳۷ سال است که این سیستم علیرغم همه دشمنیها به خوبی کار میکند.
تسنیم: یکی دیگر از مباحثی که در ارتباط با انقلاب اسلامی مطرح میشود، مقایسه آن با سایر انقلابها از نظر میزان تلفات و هزینههای جنگ و انقلاب است. به عنوان مثال در انقلاب اکتبر در روسیه تلفات و خرابیها به گونهای بود که مدتهای زیادی طول کشید تا کشورها بتوانند خود را بازسازی کنند. به نظر شما وجه تمایز انقلاب اسلامی با سایر انقلابها در این خصوص چیست؟
شیخ الاسلام: قدرت اصلی انقلاب اسلامی، حضور مردم در صحنه بود. اینکه ماشین کشتار و سرکوب در مقابل حضور مردم از کار میافتاد. انقلاب بیشتر ابعاد معنوی داشت تا ابعاد مادی. از نظر فیزیکی مردم در صحنه بودند ولی برای عشق و محبت و دوستی و قربةالیالله بودند. یعنی وقتی شما به خیابانی میآمدید ارتشی که میخواست تیراندزی کند، میگفت شاید طرف بچه خودم باشد، چون میدانست که فرزند خودش هم به خیابان میآید. اگر نه، میگفت که فامیلم وسط اینهاست، اگر نه میگفت همشهری من وسط آنهاست و بالاخره هم وطنم که هست، بنابراین ارتشی جرات نمیکرد تیراندازی کند و وقتی گلی هم در اسلحه او میگذاشتید دیگر منفعلمنفعل میشود و ابعاد روانی قوی داشت. در انقلاب اکتبر یا در چین به دلیل اینکه جنگ بود و خشونت زیادی شد، یک ارتشی علیه یک ارتش دیگر بود، البته این ارتش آزادی بخش و نیروهای پیشرو است و آن ارتش ارتجاع است. فرق اساسی آن این است.
تسنیم: یکی دیگر از مسائلی که مطرح میشود پیشرفتهای جمهوری اسلامی در شرایط بینالمللی است. به نظر شما جمهوری اسلامی چقدر در این زمینه پیشرفت داشت؟
شیخ الاسلام: بسیار زیاد، اصلا گفتن ندارد، مهمترین آن این است که ۳۷ سال است که آمریکاییها میخواهند ما نباشیم، اما هستیم. ۳۷ سال است میخواهند پیشرفت نکنیم اما ما پیشرفت کردیم. ۳۷ سال تحریم کردند ما ایستادگی کردیم. ما پیش رفتیم و ما اسرائیل (سیاست این رژیم پیش رفتن از نیل تا فرات بود) را مجبور به عقب نشینی کردیم.
تسنیم:عقب نشینی که از همان روزهای آغازین انقلاب با تسخیر سفارت اسرائیل شروع شد.
شیخ الاسلام: اسمش سفارت نبود، «دفتر هماهنگیهای اسرائیل و ایران» بود، به دلیل اینکه شاه جرات نمیکرد، اجازه تاسیس سفارت بدهد. امام ۳ چیز را همیشه با هم در فرمایشاتشان مطرح میکردند؛ شاه، آمریکا، صهیونیسم. به عبارت دیگر، استکبار و استبداد و صهیونیسم. حتما شنیدهاید که رئیس ساواک در قم به خدمت امام (ره) رفت و گفت شما فقط درباره این سه موضوع حرف نزنید هر چه میخواهید بگویید که امام فرمودند این را نگویم حرفی ندارم. در تمام صحبتهای سیاسی امام خمینی این سه تا با هم هستند.
مردم ایران بلافاصله روز ۲۲ بهمن که انقلاب پیروز میشود دفتر هماهنگیهای اسرائیل که بیش از یک سفارتخانه بود را اشغال میکنند، زیرا سفیر داشت و شاه جرات نمیکرد بگوید اسرائیل در ایران سفارت دارد. آخرین سفیر اسرائیل کتاب نوشته و چاپ کرده و به فارسی هم ترجمه شد. آخرین مامور موساد هم کتاب نوشته است.
مردم روز عصر ۲۲ بهمن دفتر اسرائیل را تسخیر کردند، در روزنامه اطلاعات ۲۳ بهمن، عکسهای آن را میتوانید ببینید. روز بعد از پیروزی انقلاب، میبینید که روزنامه اطلاعات خبر پیروزی انقلاب را زده و این خبر را هم گفت. توفیق اسرائیل و گسترش آن از نیل تا فرات جزو سیاستهای آمریکا و شاه بود. این دو خط آبی که در پرچم اسرائیل علامت نیل تا فرات است اما حضرت امام با ایجاد انتفاضه و مقاومت آنها را مجبور به عقبنشینی کرد. البته اسرائیل یک پیشرفتهای در سال ۱۹۸۲ داشت و در سال۱۹۷۹ انقلاب پیروز شد، اینها تا بیروت پیش آمدند ولی مردم با آنها جنگیدند اما آمریکا و انگلیس و فرانسه و ایتالیاییها در بیروت نیرو آوردند، به معنای اینکه این اشغال را نه تنها از نظر سیاسی بلکه از نظر نظامی پشتیبانی میکنند.
وقتی شارون مردم را در صبرا و شتیلا قتل عام کرد و حتی تیر خلاص به سر فلسطینیها زدند، وزیر جنگ آنها تا این حد قدرتمند بود ولی بچههای حزبالله با او جنگیدند و اشغالگران را از بیروت بیرون کردند.
با انفجار در مقرشان، انگلیسیها و فرانسویها را بیرون کردند و آمریکاییها و ایتالیاییها هم از ترس فرار کردند. بعد در سال ۲۰۰۰ از کمربند امنیتی هم بیرون رفتند، کمربندی امنیتی را یک سال قبل انقلاب یعنی سال ۱۹۷۸ اشغال کرده بودند اما سال ۲۰۰۰ اسرائیل کاملا شکست خورد. در سال ۲۰۰۵ از غزه عقب نشست و ۲۰۰۶ در جنگ ۳۳روزه از حزبالله شکست خوردند و بعد از این شکست، یعنی سلاح متعارف اسرائیل، توپ و تانک و مسلسل و موشکش دیگر اثر ندارد؛ دیگر تهدید نیست. دلیلی که اسرائیل برایش ایجاد شده که مثل سگ هار پای همه را در این منطقه بگیرد و همه از او بترسند، در بُعد غیر اتمیاش از او گرفته شد.
سال ۲۰۰۸ در جنگ ۲۲ روزه شکست خورد و از غزهای که ۴ سال توسط حسنی مبارک خبیث محاصره بود، در سال ۲۰۱۲ در جنگ ۸ روزه اسرائیل برای اولین بار در خواست آتشبس کرد و شرایط فلسطینیها را برای آتش بس پذیرفت، آن هم نه همه فلسطینیها از عدهای از آنها که در غزه بودند، زیرا موشک ساخت جمهوری اسلامی در غزهای که شما یک قوطی شیر خشک نمیتوانید ببرید، این موشکها کنار کاخ نتانیاهو اصابت کرد، موشک را به غزه بردند و از آنجا شلیک کردند و اسرائیلیها که دیدند با سازمان اطلاعاتی مصر تماس گرفتند و گفتند که شرایط مصر برای آتشبس چیست؟
تسنیم: یکی دیگر از مسائلی که میتواند معرف قدرت جمهوری اسلامی باشد، هیئت پارلمانی ایران است که با سایر پارلمانها نشستهایی را دارد. از این منظر پیشرفت و قدرتمندی جمهوری اسلامی را چگونه ارزیابی میکنید؟
شیخ الاسلام: به طور کل نقش پارلمانها در جهان زیاد میشود. یعنی جهان بیشتر به طرف دموکراسی میرود و یک وقتی اصلاً هیچ دموکراسی وجود نداشت ولی هر چه مردم بیشتر فهمشان بالا میرود، خودشان بیشتر میخواهند در سرنوشت خود شریک شوند. معقولترین روش مشارکت مردم در سرنوشت خودشان، مردم سالاری است و اینکه رای بدهند و آدمهایی را انتخاب کنند و آنها را وکیل خود کنند. پس دنیا به طرف دموکراسی و پارلمان و مردمسالاری میرود.
نهادینه کردنی که گفتم شاگردان امام انجام دادند، آنها این موضوع را خیلی قوی در قانون اساسی مطابق نظر ولایت فقیه و اسلام انجام دادند. زیرا امام میگویند مردم منشا اصلی قدرت هستند، اینقدر که پارلمان در ایران قدرت دارد در هیچ جای دنیا ندارد. مثلا شنیدید که در کشورهای غربی، رئیس جمهور میتواند پارلمان را منحل کند اما در ایران کسی میتواند این کار را کند؟ شنیدهاید رئیس جمهور فلان قانون را بعد از تصویب پارلمان وتو کند، آیا در ایران میشود؟ این حرف حضرت امام است که میگوید قانون اسلام را خود رسولالله نمیتواند وتو کند و باید اجرا کند. اینقدر پارلمان که نمایندگان مردم در آن حضور دارند، در ساختار جمهوری اسلامی ایران مهم است.
ممکن است یک دورههایی آدمهای در آن بودند که عملکرد خوبی نداشتند ولی این هم در دنیا وجود دارد و فهمیده میشود. یکی از مشکلات آمریکا در مذاکرات با ایران این است که اگر پارلمان ایران در بحث انرژی اتمی نظری بدهد و چیزی را تصویب کند، دیگر دولت نمیتواند کاری کند ولی اگر کنگره آنها چیزی را تصویب کنند، دولت میتواند یک کاری کند، آنجا گیر میکند پس آنها باید طوری رفتار کنند که پارلمان این کار را نکند، البته اگر اعتقاد دارند توافق باید اجرا شود.
مثلاً قبلا رئیس جمهور آمریکا انتخاب میشد و میتوانست دستور جنگ و صلح بدهد ولی اوباما میخواست سر کار بیاید به عنوان یک شعار انتخاباتی، حُقه انتخاباتی اعلام نکرد که اگر بخواهم وارد جنگ شوم از پارلمان اجازه میگیرم. برای انگلیس هم همین شد. وقتی که صحبت این بود که به سوریه حمله کنند به خاطر اتهام استفاده از حمله شیمیایی، مجلس عوام انگلیس رای منفی داد. سنای فرانسه بحث شد و رأیگیری نکردند ولی جو سنا علیه آن بود و از سوی دیگر، مشخص بود کنگره امریکا رأی نمیدهد. اوباما نتوانست حمله کند، یعنی نقش پارلمانها در مسائل سیاسی مثل جنگ و صلح و مسائل امنیت دارد زیاد میشود.
وقتی ما هم به عنوان آدمهای قوی یک نماینده از ایران میرود و با این قدرت پارلمان و یک نماینده هم از این شاهنشاهیها میرود که شاه منصوبش کرده، معلوم است که قدرت ما بیشتر است. اینجا پارلمانی هست که ۷۵ میلیون پشتیبان دارد و میتواند طبق قانون دولت را استیضاح کند و رئیس جمهور را عزل کند، همانطور که بنیصدر را عزل کرد.
پارلمان در ساختار ما خیلی قوی است و این است که همه جا در مجامع پارلمانی با عزتتر است، میگویند این آدم حسابی است و بزرگتر است و باید با او حرف زد. به این دلیل است که پارلمان ایران خواهان دارد، فعال است، چون موثر است و میدانند قدرتمند است.
نظر شما