شناسهٔ خبر: 70902 - سرویس فرهنگ
نسخه قابل چاپ منبع: ایسنا

رضا کیانیان فرمان‌آرا را به صحنه کشاند

بهمن فرمان‌آرا که پس از سال‌ها تجربه در سینما نمایش «مردی برای تمام فصول» را به عنوان اولین تجربه‌اش درتئاتر به صحنه می‌برد گفت: وقتی دوستی مثل رضا کیانیان داشته باشی از تئاتر هم سر درمی‌آورید.

به گزارش نماینده به نقل از ایسنا،این کارگردان سینما اینگونه سخنانش را ادامه داد: از سال‌ها پیش به این نمایشنامه علاقه بسیاری داشتم، حدود 10 سال پیش رضا کیانیان بحث اجرای آن را مطرح کرد آن زمان شرایط اجرایش فراهم نشد و این شرایط امسال مهیا شده است.

فرمان‌آرا اضافه کرد: در حال حاضر در مقطعی از زندگیم هستم که دوست داشتم این نمایش را اجرا کنم نه اینکه آن را به عنوان برگی رو کنم. بلکه دوست داشتم این تجربه را داشته باشم. همچنان که برای اولین بار در 73 سالگی روی صحنه می‌آیم و نقش کوتاه «کاردینال» را خودم بازی می‌کنم.

او که روز 29 مهرماه در نشست خبری نمایش «مردی برای تمام فصول» سخن می‌گفت، ادامه داد: نمایش ما براساس همان متن اصلی اجرا می‌شود البته اجرای کامل آن متن چهار ساعت و نیم زمان می‌برد ولی متن ما توسط امید سهرابی برای اجرای دو ساعته تنظیم شده است.

فرمان‌آرا که 8 سال کار نکرده بود در پاسخ به پرسشی درباره حضور دوباره‌اش در فعالیت‌های هنری و چشم انداز فرهنگ بعد از هشت، گفت: من با توجه به تجربه خودم صحبت می‌کنم. سال گذشته به آقای روحانی رای دادم و فکر می‌کنم امروز فضای فرهنگی آنقدر مناسب است که همه می‌توانند کار کنند. البته در سال‌هایی که از فعالیت سینمایی دور بودم،آثاری را ترجمه کردم و یک نمایشنامه هم نوشتم. اما دوست داشتم حضورم در مطبوعات به دلیل کار باشد. حالا هم امیدوار هستیم تا شرایط بهتر شود. فعلا امید هست و سعی می‌کنیم تدبیر را هم اضافه کنیم.

در ادامه رضا کیانیان در پاسخ به پرسشی درباره بازی‌اش در نقشی که پیش از این بخوبی با بازی "پل اسکافیلد" ایفا شده است، گفت: فیلم «مردی برای تمام فصول» را در جوانی دیده بودم. پل اسکافیلد بسیار زیبا نقش "سر تامس مور" را بازی می‌کند. او طبق مدل خودش کار می‌کند و من هم شبیه خودم بازی می‌کنم. اگر نوع لباس و گریم من یادآور او است، به دلیل دوره تاریخی است که اتفاقات نمایش در آن رخ داده است.

این بازیگر تئاتر و سینما اضافه کرد: من روایت خودم را از این نقش نمایش می‌دهم. نه تنها از بازی در این نقش ترسی ندارم، بلکه دوست داشتم پل اسکافیلد هم بود و نمایش ما را می‌دید و حتما خوشحال می‌شدم که با او صحبت کنم.

کیانیان با اشاره به مقایسه‌هایی که گاهی در مورد هنرمندان ایرانی و خارجی انجام می‌شود، تصریح کرد: ما در ارتباطات بین‌المللی نیستیم، اما اگر به شکل باز، در بازار هنر دنیا بودیم، حتما متوجه می‌شدید هنرمندان ما چیزی از خارجی‌ها کم ندارند بلکه خیلی وقت‌ها امتیازاتی اضافه هم داریم. در هالیوود سالی 700‌، 800 فیلم ساخته می‌شود که 20 تای آن به ما می‌رسد درحالیکه در ایران سالی 80 فیلم ساخته می‌شود که پنج تای آن خوب است. بنابراین هرچند آن سوی آب آثار بسیار خوبی وجود دارد، این طرف هم چنین است.

این هنرمند تئاتر و سینما با اشاره به دوره نگارش نمایشنامه «مردی برای تمام فصول» یادآور شد: این نمایش در انگلیس قرن شانزده یک معنا می‌دهد و در ایران امروز و هر جامعه دیگری معنای دیگری خواهد داشت. ما با خوانش خودمان با این اثر روبرو می‌شویم و هر یک از ما روایت خود را داریم. از یازده سال پیش همیشه این دغدغه را داشتم که چرا این متن را کسی کارگردانی نمی‌کند و آنقدر زیر پای آقای فرمان آرا نشستم تا راضی به اجرای آن شدم. همچنان که به بسیاری از کارگردان‌های سینما پیشنهاد می‌کنم تئاتر کار کنند و این تجربه را به دست بیاورند.

کیانیان در پاسخ به پرسشی درباره ممیزی نمایشنامه «مردی برای تمام فصول» توضیح داد: این متن هرگز مساله ممیزی نداشته است. فیلم آن بارها از تلویزیون پخش شده و نمایشنامه‌اش بارها توسط کارگردان‌های گوناگون اجرا شده است.

همچنین فرمان آرا که در این نمایش با گروهی از بازیگران حرفه‌ای تئاتر همکاری دارد، درباره این همکاری گفت: با بعضی از دوستان در فیلم‌های سینمایی‌ام همکاری داشتم اما تجربه تئاتر و آشنایی آنها در این مدیوم برایم مشخص کرد که این هنرمندان در حد عالی این هنر هستند. اما متاسفانه بازتاب‌ها در تئاتر در حد کمترین است. چرا که اجرای نمایش بعد از 45 شب به پایان می‌رسد و مانند بوی خوشی است که فقط اثری از آن در فضا باقی می‌ماند. در ایران هرگز وقت و هزینه‌ای را که برای سینما صرف کردیم و آثار سینمایی را به خارج از کشور فرستادیم، برای تئاتر هزینه نکردیم و کمترین سرمایه گذاری در زمینه تئاتر انجام شده است. اما جالب است وقتی هنرمندان خارجی به ایران می‌آیند، از توانمندی بچه‌های تئاتر ما شگفت‌زده می‌شوند و من امروز بسیار خوشحالم که با وجود دشواری این مدیوم، این فرصت به من داده شد تا در تئاتر با این بازیگران همکاری کنم.

در ادامه این توضیحات، رضا کیانیان نیز ادامه داد: سال‌ها وضعیت تئاتر ما چنین بوده است، همچنان که پیش از انقلاب وقتی یونسکو به ایران آمد و اجرای «کرگدن» اثر آقای سمندریان را دید‌، آن را بهترین اجرای این نمایشنامه توصیف کرد.

او با اشاره به علاقه‌مندی‌اش برای بازی در چند نقش خاص در تئاتر اضافه کرد: سال‌هاست دوست دارم نقش‌هایی مانند «سر تامس مور» در نمایشنامه«مردی برای تمام فصول» ‌، «مکبث»،«سالیری» در نمایشنامه «آمادئوس» و چند نقش در آثار چخوف بازی کنم، آن هم به شکل کلاسیک نه مدرن، چون مدرن در ایران یعنی تکه تکه کردن متن و بیشتر ترفند اجرایی است تا بازیگری، اما من دوست دارم صفر تا 100 یک نقش را بازی کنم.

بازیگر نمایش‌های «عرق خورشید،‌ اشک ماه» و «حرفه‌ای‌ها»، تئاتر را جولانگاه بازیگری دانست و توضیح داد: بازیگر سلطان صحنه تئاتر است و این چنین است که کارگردان همزمان با اجرای تئاتر نمی‌تواند دخل و تصرفی در آن داشته باشد.

در ادامه دیگر بازیگران این نمایش توضیحات کوتاهی درباره نقش‌هایشان ارائه کردند.

احمد ساعتچیان، همکاری با فرمان‌آرا را بسیار لذت بخش دانست و گفت: خوشحالم که در تئاتر برای سومین‌بار با آقای کیانیان همبازی شده‌ام. با دیگر اعضای گروه همکاری‌های پراکنده‌ای داشتم ولی برای اولین بار است که همه با هم کار می‌کنیم.

رضا مولایی دیگر بازیگر نمایش نیز که پیش از این در سینما با فرمان‌آرا همکاری داشته است، گفت: دقت و نگاه ایشان را دوست دارم آقای فرمان آرا دست بازیگر را باز می‌گذارد و جلوی خلاقیتش را نمی‌گیرد.

امیرضا دلاوری دیگر بازیگر نمایش که اولین همکاری خود را با فرمان آرا انجام می‌دهد، توضیح داد: به دلیل جایگاهی که آقای فرمان آرا در سینما دارد، همیشه فکر می‌کردم باید فاصله خود را با ایشان حفظ کنم و از ایشان می‌ترسیدم و هرگز فکر نمی‌کردم به این اندازه راحت باشد. اما ایشان بسیار راحت است ضمن اینکه بر متن اشراف کامل دارد و تمام پرسش‌های ما را به روشنی پاسخ می‌دهد.

سیامک صفری دیگر بازیگر این نمایش که نقش مرد عامی را بازی می‌کند نیز گفت: با بهترین آدم روزگارمان کار می‌کنم. من نقش مرد عامی را بازی می‌کنم که برخلاف دیگر پرسوناژها نه اشرف زاده‌ است و نه صاحب منصب. او فقط مردی عامی است که اهمیتش هم کم نیست.

محمد رضا مالکی با ابراز خرسندی از بازی در این نمایش گفت: در طول 13 سالی که کار تئاتر انجام می‌دهم، اولین بار است که در امنیت کامل کار می‌کنم. استادم زنده یاد اسکویی به ما یاد داده بود که هرگز نقشی را گدایی نکنیم، اما من آنقدر این نمایش را دوست داشتم که خودم به آقای فرمان آرا پیشنهاد کردم در نمایش‌شان بازی کنم و حالا نقش "اسقف اعظم" انگلستان را بازی می‌کنم.

هدایت هاشمی که در سینما همکاری‌های متعددی با فرمان آرا داشته است، گفت: خوشحالم بعد از سال‌ها یکی از بهترین نمایشنامه‌های دنیا به کارگردانی آقای فرمان آرا اجرا می‌شود.

فرمان آرا که در این نمایش برای اولین بار در تئاتر بازی می‌کند، درباره بازی خودش در نقش «کاردینال» توضیح داد: من به مدرسه هنرپیشگی انگلستان رفته‌ام و در دانشگاه هم کنار سینما‌، تئاتر خوانده‌ام. دوره دانشجویی در چند نمایش نقش‌های کوچک بازی کرده‌ام. اگر بازیگری را به طور حرفه‌ای دنبال نکردم، به این دلیل است که می‌خواهم همه چیز را کنترل کنم و در بازیگری نمی‌توان چنین کرد.

او که سال‌ها پیش در فیلم خودش «بوی کافور،‌ عطر یاس» بازی کرده بود،‌ یادآور شد: آن زمان بازیگری که قرار بود در این فیلم بازی کند،‌ 20 روز پیش از فیلمبرداری، رفت و بعد از آزمون گرفتن از چند بازیگر دیگر، در نهایت خودم آن نقش را بازی کردم. اما کار اصلی‌ام کارگردانی سینماست چون کنترل همه چیز دست خودم است.

در ادامه این نشست، پرسشی درباره حضور بازیگران و کارگردان‌های سینما در تئاتر و همکاری هنرمندان دو رشته مطرح شد.

رضا کیانیان در پاسخ به این پرسش گفت: اصلا این خط کشی‌ها را درک نمی‌کنم. بیشتر سینمایی‌های جهان‌، تئاتری هستند. البته بازیگرانی هم داریم که قبل از تئاتر به هر دلیلی سینمایی شده‌اند. همیشه معتقدم ورود به سینما می‌تواند شانسی باشد، اما ماندگاری‌اش حتما شانسی نیست. بلکه ماندگاری به این دلیل است که آن بازیگر واقعا بازیگر است.

او تاکید کرد: بازیگر تئاتر به خاطر شهرت و پول به سینما می‌رود، اما بازیگر سینما فقط به خاطر اعتبار و آبرو به تئاتر می‌آید و این نکته مهمی است که باید به آن توجه داشت.

بازیگر نمایش‌های «بازی استریندبرگ» و «یادگار سال‌های شن» خاطر نشان کرد: به نفع تئاتر است که بازیگر سینما در آن بازی کند همچنانکه حضور یک بازیگر چهره در کنار کالای تجاری، فروش آن را بیشتر می‌کند اما نمی‌دانم چرا عده‌ای، از این وضعیت ناراحت می‌شوند؟!

او ادامه داد: اصل سینما و تئاتر،‌ هنر نمایش است. در واقع سینما شعبه دیگر نمایش است که قرن بیستم پیدا شده است. ما اگر از هر پدیده تازه‌ای استقبال کنیم ، می‌توانیم هضمش کنیم اما معمولا جلوی پدیده‌های تازه می‌ایستیم.

بازیگر فیلم‌ها «روبان قرمز»،«خانه‌ای روی آب» و «ماهی‌ها عاشق می‌شوند» تاکید کرد: هیچ کس جای دیگری را تنگ نمی‌کند. به شرط اینکه آن فرد کار کند. اما کسانی که کار نمی‌کنند، از کار کردن دیگران ناراحت می‌شوند و مدام غُر می‌زنند و من به این حرف‌ها می‌گویم غیبت.

کیانیان که علاوه بر بازیگری سال‌ها عکاسی هم کرده است‌، یادآور شد: پیش از این وقتی عکاسی می‌کردم، عکاسان ناراحت می‌شدند اما بعد از مدتی کارت انجمن عکاسان را به من دادند، چون متوجه شدند که این کار را ادامه می‌دهم.

در ادامه این توضیحات رضا مولایی نیز گفت: بعد از حذف یارانه دولتی بسیاری از گروه‌های تئاتری برای فروش بیشتر سراغ چهره‌ها رفتند اما جالب است آقای فرمان آرا که به راحتی می‌توانست با بازیگران سینما کار کند تمام عوامل نمایش‌اش را از میان هنرمندان تئاتر انتخاب کرد.

امیر رضا دلاوری نیز با اشاره به حاشیه‌هایی که چند سال پیش توسط یکی از بازیگران پیشکسوت تئاتر و سینما در مخالفت با حضور چهره‌های سینمایی در تئاتر مطرح شده بود‌، یادآور شد: آن دوست پیشکسوت خودش همزمان با تئاتر‌، سینما و تلویزیون فعالیت می‌کرد اما متاسفانه چند سال پیش در یک برنامه تلویزیونی خیلی شعاری رفتار کرد.

دلاوری اضافه کرد: خوشبختانه در این نمایش اعصاب همه ما راحت است؛ با خیلی از مشکلات روبرو نیستیم و با آرامش کار تئاتر می‌کنیم.

سیامک صفری نیز از حضور بازیگران سینما در تئاتر ابراز خوشحالی کرد.

محمدرضا مالکی نیز در این زمینه گفت: هیچ منافاتی در این همکاری‌ها نمی‌بینم. آغوش تئاتر همیشه برای بچه‌های سینما باز بوده است، اما ای کاش عکس این هم اتفاق بیفتد چون سینما ویترین خوبی است اما راهیابی به آن دشوار است.

بهمن فرمان آرا نیز با اشاره به شکل‌گیری سینمای ناطق و حضور هنرمندان تئاتر در آن یادآور شد: بعد از ناطق شدن سینما در دنیا همواره نمایشنامه نویسان و بازیگران تئاتر در سینما حضور داشته‌اند، چون همان‌گونه که آقای کیانیان توضیح داد اصل کار نمایش است اما اینجا همه چیز کمی به هم ریخته می‌شود ،چون آدم‌های بیکار ‌، فقط زبانشان کار می‌کند!

هدایت هاشمی نیز کمبود زیرساخت‌ها را باعث ایجاد این مشکلات دانست و تاکید کرد: اگر امکانات سخت افزاری مناسب داشته باشیم، این مشکلات ایجاد نمی‌شود.

این بازیگر تئاتر و سینما ابراز امیدواری کرد در سال فرهنگ بخش فرهنگ افزایش پیدا کند نه اینکه کم شود.

رضا کیانیان که در این نشست تاکید داشت بحث‌های حاشیه‌ای مطرح نشود،با بیان اینکه باید حرف‌های هنری بزنیم، متذکر شد: زدن حرف سیاسی مانند سرمقاله روزنامه است، اما حرف هنری آن قدر ریشه‌دار و مهم است که همیشه می‌ماند. ما باید حرف هنری بزنیم چون به اندازه کافی حرف‌های سیاسی مطرح می‌شود.

بازیگر فیلم‌های«یه بوس کوچولو» ،«یک تکه نان» و «یه حبه قند» خواستار فعالیت بخش خصوصی در زمینه ساخت سالن سینما و تئاتر شد و توضیح داد: همه ما چشم‌مان به دولت است ولی چشم تئاتر و سینما باید به دست خودشان باشد. نباید فکر کنیم دولت باید همه کارها را انجام بدهد. انتظار نداریم کسی سالنی مانند تئاتر شهر بسازد، اما حتی در لابی‌های مجتمع‌های مسکونی هم می‌توان یک سالن تئاتر کوچک درست کرد.

فرمان آرا که خودش تهیه کنندگی این نمایش را برعهده دارد، توضیح داد: وقتی قرار شد این نمایش را اجرا کنیم، نمی‌خواستیم منتظر بودجه بخش دولتی بشویم. فکر کردیم حالا که مجوز داریم خودمان باید وارد کار شویم و نشان دهیم که بخش خصوصی هم می‌تواند سودده باشد. البته ارقام تئاتر اصلا با سینما قابل مقایسه نیست و بسیار کمتر است.

به گزارش ایسنا‌، نمایش «مردی برای تمام فصول» از 17 آبان ماه به مدت 45 شب در تالار وحدت به صحنه می‌رود. سهیلا رضوی‌، بهناز جعفری‌، فرزین صابونی‌ و علیرضا محمدی دیگر بازیگران این نمایش هستند. حمید پورآذری دیگر کارگردان تئاتر به عنوان مشاور کارگردان در اجرای این نمایش حضور دارد. رضا حیدری طراحی نور ‌، منوچهر شجاع طراحی صحنه‌ و نگار نعمتی و ندا نصر طراحی لباس این نمایش را برعهده دارند.کارن همایون فر آهنگساز این نمایش‌، سارا اسکندری طراح چهره پردازی و ساعد مشکی طراحی پوستر و بروشور آن را انجام می‌دهد. همچنین نورالدین حیدری ماهر به عنوان مدیر تولید با اجرای این نمایش همکاری دارد.

حاشیه:

پیش از شروع این نشست خبری که در کافه نزدیک تئاتر برگزار شد‌، بهمن فرمان آرا با اشاره به بنر نمایش گفت: در این تصویر من و رضا بزرگتر از بقیه دیده می‌شویم و این درست نیست چون در تئاتر هیچ کس بزرگتر از دیگری نیست.

دلاوری با لحنی طنز و با اشاره به گروه بازیگران این نمایش گفت: یک نفر گروه ما را به تیم رئال مادرید تشبیه کرده بود! این صحبت او با واکنش حاضران روبرو شد و هر کس نام تیم مورد علاقه خود را مطرح کرد.

هدایت هاشمی که با چندین دقیقه تاخیر در نشست خبری که امروز 29 مهر ماه حاضر شده بود‌، از حاضران عذرخواهی کرد و گفت: این تاخیر به دلیل سرقت اتومبیلم بود و فکر می‌کنم به خاطر همین سرقت هم که شده، باید نمایشنامه «مردی برای تمام فصول» اجرا شود!

رضا کیانیان با ابراز خرسندی از همکاری با دیگر بازیگران این نمایش گفت: به تمام نقش‌های بچه‌ها حسودی می‌کنم!

 

نظر شما