شناسهٔ خبر: 66695 - سرویس سیاست
نسخه قابل چاپ

نماینده بررسی کرد؛

چرا "شورای عالی فضای مجازی" هنوز به جایگاه حقیقی اش نرسیده ؟

شورای عالی فضای مجازی

به گزارش نماینده، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی هفدهم اسفند سال ۱۳۹۰ ضمن دستور برای تشکیل شورای عالی فضای مجازی به ریاست رئیس‌جمهور، اعضای حقوقی و حقیقی این شورا را تعیین کردند.

رهبر انقلاب اسلامی آثار چشمگیر شبکه جهانی اینترنت در ابعاد زندگی فردی و اجتماعی، لزوم برنامه‌ریزی و هماهنگی به منظور صیانت از آسیب‌های ناشی از آن، و بهره‌گیری حداکثری از فرصت‌ها در جهت ارائه خدمات گسترده و مفید به مردم را از دلایل اصلی ضرورت تشکیل شورای عالی فضای مجازی برشمردند و تأکید کردند: این شورا وظیفه دارد مرکزی بنام مرکز ملّی فضای مجازی کشور ایجاد کند.

در آن زمان که حکم رهبر انقلاب اسلامی مبنی بر تشکیل شورای عالی فضای مجازی ابلاغ شد دولت دهم به ریاست محمود احمدی نژاد مسئولیت اجرایی کشور را برعهده داشت به همین جهت این شورا باید به ریاست وی و با حضور اعضاء تشکیل جلسه می داد تا راهبردها و اهداف ابلاغی بررسی و بر روی آن تصمیم گیری شود.

اعضای حقوقی این شورا عبارتند از: رئیس جمهور(رئیس شورای عالی)، رئیس مجلس شورای اسلامی، رئیس قوه قضائیه، رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، دبیر شورای عالی و رئیس مرکز، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، وزیر اطلاعات، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و اعضای حقیقی را حمید شهریاری، سیّدجواد مظلومی، مسعود ابوطالبی، کامیار ثقفی، رسول جلیلی، محمد سرافراز و علیرضا شاه‌میرزایی تشکیل می دهند.

همچنین بر اساس ماده هفتم آیین نامه داخلی شورای عالی فضای مجازی کشور وظایف و اختیارات رئیس شورا عبارت است از:
الف) صدور حکم انتصاب و عزل دبیر شورا مطابق ماده ۲
ب) ریاست و اداره جلسات شورا مطابق ماده ۵ و سایر مواد آیین نامه
ج) تشکیل جلسه فوق العاده مطابق ماده ۶
د) ملاحظه مصوبات شورای عالی قبل از ارائه جهت استحضار مقام معظم رهبری مطابق ماده ۱۱
ه) تأیید دستور جلسات شورای عالی مطابق ماده ۱۳

بر اساس ماده ۱۰ این آیین نامه اعتبار هر مصوبه شورا منوط به احراز رأی موافق اکثریت اعضای حاضر در جلسه است مشروط بر آنکه در هر حال تعداد آرای موافق از هفت رأی کمتر نباشد.

حضور سران کشوری و لشکری و تعدادی از اعضای کابینه نقش و جایگاه بالا و پراهمیت شورای عالی فضای مجازی را ترسیم کرده است اما باید این سوال اساسی را مطرح کرد «از زمان تشکیل تا حال حاضر، شورای عالی فضای مجازی چه تصمیمات مهمی را اتخاذ کرده است؟ و آیا به سند چشم انداز شورا توجه شده است؟ »

پس از تشکیل شورای عالی فضای مجازی، چندین جلسه به ریاست محمود احمدی نژاد رئیس جمهور پیشین برگزار و مهدی اخوان بهابادی نیز به عنوان دبیر شورای انتخاب شد.

مهمترین مصوبات شورای عالی فضای مجازی در دوره ریاست احمدی نژاد، تصویب آئین نامه داخلی شورا، شرح وظایف و اختیارات و اعضای کمیسیون عالی ارتقای تولید محتوای فضای مجازی، طرح های کلان مرکز ملی فضای مجازی، و سیاست های حاکم بر راه اندازی نقاط تبادل ترافیک داخلی بود.

از سوی دیگر مهدی اخوان بهابادی هم با صدور احکام جداگانه، معاون برنامه ریزی، پشتیبانی و منابع انسانی، مشاور و مدیر کل حوزه ریاست و معاون محتوای مرکز ملی را منصوب کرد.

آیا شورای عالی فضای مجازی در دولت دهم توانست پازل وظایف این شورا را به طور کامل پر کند؟ برخی از کارشناسان بر این باورند شورا در دوره دولت سابق به نحوی وظایف و ساختارهای کلان را مشخص و ترسیم کرد اما باز نتوانست نقشه اصلی و اساسی فضای مجازی را طراحی کند تا اینکه انتخابات ۲۴ خرداد برگزار و با خلق حماسه سیاسی از سوی ملت، حجت الاسلام حسن روحانی به عنوان رئیس دولت یازدهم انتخاب شد و براین اساس جلسات شورا باید به ریاست وی تشکیل شود.

اولین جلسه شورای عالی فضای مجازی به ریاست حسن روحانی ۱۱ آبان ۹۲ تشکیل شد و روحانی در این جلسه با اشاره به حکم مقام معظم رهبری در سال ۱۳۹۰ برای تشکیل این شورا گفته بود که «در این حکم به خوبی اهمیت این دانش برای دستیابی به توسعه و ایجاد دسترسی برای دانش‌پژوهان در راستای تولید علم و فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان و حتی در جهت تسهیل در زندگی عامی مردم به خوبی تبیین شده است».

رئیس شورای عالی فضای مجازی ایجاد و بنیان‌گذاری شبکه ملی اطلاعات و بومی‌سازی این فناوری در کشور را مورد تأکید قرار داده بود و خطاب به اعضا تاکید کرد: باید در این راستا گام‌های بزرگی برداریم تا بتوانیم با بهره‌گیری از این شبکه ملی توانایی تعامل با شبکه جهانی و شرکت‌های بزرگ دنیا را در کشور ایجاد کنیم.

همچنین در اولین جلسه شورای عالی فضای مجازی در دولت تدبیر و امید محمد حسن انتظاری با رأی اکثریت اعضا به عنوان دبیر شورای عالی فضای مجازی و رییس مرکز ملی فضای مجازی انتخاب و اعضای شورا درخصوص شبکه ملی اطلاعات به بررسی و تبادل نظر پرداختند و دبیرخانه شورای عالی فضای مجازی را مکلف به پیگیری و انجام مطالعات دقیق در این راستا کردند.

در اردیبهشت سال ۹۳(سال جاری) خبری از شورای عالی فضای مجازی مخابره شد اما خبر براساس وظایف و اهداف اصلی این شورا که از سوی مقام معظم رهبری اعلام شده است نبود.

پایگاه اطلاع رسانی پارس ضمن تشریح جزئیات جلسه شورای عالی فضای مجازی آورده بود: در این جلسه که با حضور تمام اعضا تشکیل شد، حسن روحانی، به عنوان رییس شورا تاکید داشت تمام مصوبات شورا و کارگروههای زیر مجموعه از جمله کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه بایستی به تایید رییس شورا برسد.

این موضوع با واکنش برخی اعضای مطرح شد که یکی از اعضا با اشاره به ماده هفت آیین نامه داخلی شورای عالی فضای مجازی کشور یادآور شد که رییس شورای عالی فضای مجازی مانند سایر اعضا یک رای دارد و حق وتو کردن مصوبات، شایسته ایشان نیست.

روحانی رییس دولت یازدهم که مجددا آیین نامه را در جلسه مرور کرد از کم بودن اختیارات رییس شورا و ناکارا بودن شورا اظهار گلایه کرد.

براساس این گزارش یک عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی در این رابطه گفته بود که «متاسفانه می خواهند با طرح این مسایل که خود می دانند قانونی نیست شورای عالی فضای مجازی را درگیر مسایل حاشیه ای نمایند.

این عضو حقیقی شورا تاکید کرده بود: شورای عالی فضای مجازی باید به وظیفه اصلی خود بپردازد و در زمینه های شناخت، طراحی، کاربرد، بهینه سازی، توسعه و استفاده از تکنولوژی های نوین ارتباطی به منظور پشتیبانی علمی و عملی از صنعت و بازار فن آوری و ارتباطات کشور، کارهای جدی تری انجام دهد و زمینه را برای استفاده بهینه نخبگان کشور از فضای مجازی فراهم آورد.

همچنین در این جلسه بحث پیرامون اختیارات رییس شورا و مصوبات کارگروه تعیین مصادیق کشیده شد.

کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه بر اساس ماده ۲۲ قانون جرائم رایانه ای تشکیل و مسئولیت نظارت بر فضای مجازی و پالایش تارنماهای حاوی محتوای مجرمانه و رسیدگی به شکایات مردمی، بر اساس این قانون صرفا به عهده این کارگروه است.
اعضای این کارگروه عبارتند از:
۱) دادستان کل کشور (رئیس کارگروه)
۲) وزیر یا نماینده ی وزیر اطلاعات
۳) وزیر یا نماینده ی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی
۴) وزیر یا نماینده ی وزیر دادگستری
۵) وزیر یا نماینده ی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات
۶) وزیر یا نماینده ی وزیر علوم تحقیقات و فناوری
۷) وزیر یا نماینده ی وزیر آموزش و پرورش
۸) فرمانده نیروی انتظامی
۹) یک نفر خبره در فناوری اطلاعات و ارتباطات به انتخاب کمیسیون صنایع و معادن مجلس
۱۰) یک نفر از نمایندگان عضو کمیسیون قضائی و حقوقی به انتخاب این کمیسیون به تائید مجلس
۱۱) رئیس سازمان تبلیغات اسلامی
۱۲) رئیس سازمان صدا و سیما
۱۳) نماینده دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی

از آن زمان دیگر خبر مهمی پیرامون مصوبات شورای عالی فضای مجازی اعلام نشد در حالی که تصمیم گیری درباره سرعت اینترنت و بررسی دقیق بر محدوه فضای مجازی به عهده این شورا گذاشته شده است اما گویا حاشیه بر متن غلبه کرده است چرا که سه ماه است جلسه شورا تشکیل نشده و از سوی مسئولان ذی ربط توجه ای به تقویت و اهیمت شورا صورت نگرفته است.

رضا تقی پور عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی در گفتگو با "نماینده" ضمن بیان این مطلب تصریح کرد: بیش از سه ماه است که جلسات شورای عالی فضای مجازی تشکیل نشده است. البته جلسات کمیسیون­ ها و دبیرخانه برگزار می­ شود ولی بیش از سه ماه است که جلسات اصلی شورا تشکیل نشده است.

شبکه ملی اطلاعات و بومی‌سازی این فناوری در اولین جلسه شورا به ریاست حسن روحانی مورد تاکید قرار گرفت از این رو شورا تا کنون در این راستا چه فعالیت هایی را انجام داده است؟

این سوال را تقی پور پاسخ داد و گفت: در زمینه شبکه ملی اطلاعات با اینکه در جلسات شورای معین بحث­ هایی مطرح شده ولی طراحی و خطوط اصلی طرح همچنان ارائه نشده و روند کار در این زمینه به کندی پیش می­ رود.

وظایف و مامویت های شورای عالی فضای مجازی، نشان از اشراف کامل به تکنولوژی و فناوری روز دنیا دارد.

اهمیت و جایگاه این شورا و وظایفش در نگاه رهبری آنچنان است که دو روز پس از ابلاغ حکم، آیت الله جنتی در خطبه های نماز جمعه گفت: «رهبر انقلاب فرموده بودند که اگر می‌توانستم ‏خودم مسئولیت این شورا (شورای عالی فضای مجازی) را به عهده می‌گرفتم که این اهمیت این شورا را می‌رساند. »، پس از ‏آن نیز حجت الاسلام دکتر شهریاری از اعضای حقیقی شورای عالی در مصاحبه ای با اشاره به تاثیرات مهم فضای مجازی ‏اشاره داشت که «رهبر انقلاب فرمودند این حوزه به اندازه‌ی انقلاب اسلامی اهمیت دارد».‏

اما با این حال اخبار قابل توجه ای از ناحیه شورای عالی فضای مجازی منعکس نمی شود و مسئولان این شورا باید توجه داشته باشند حاشیه بر متن غلبه نکند و به جای تعطیلی شورا در راستای وظایف و ماموریت های آن حرکت کنند و به این نکته هم توجه شود« مقوله اینترنت پرسرعت باید در شورای عالی فضای مجازی و نه در دولت تصمیم گیری شود».

نظر شما