به گزارش نماینده، پس از حمایت صریح اصلاح‌طلبان از حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری امر بر اصلاحات مشتبه شد که جامعه مجوز بازگشت به قدرت را برای آنان صادر کرده است، لذا با این فرض سیلی از مطالبات را بر سر دولت فرود آورده و در جایگاه متوقع از آن قرار گرفت.

در این بین استراتژیست‌های اصلاح‌طلب نقش بسیار مهمی را در اجرایی کردن این راهبرد ایفا کردند و به صورت کاملاً هماهنگ در لفافه‌ی بحث‌های تئوریک، هر کدام ضربتی بر دولت نواختند که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت.

تحقیر در ظرفیت‌های اجتماعی

محمدرضا تاجیک که همه او را یکی از عناصر استراتژیست بسیار موثر در اصلاحات می‌دانند و امروز در حال تئوریزه کردن ایده‌ی نو اصلاح‌طلبی است،‌ اعتقاد دارد دولت (جریان اعتدال) از پایگاه اجتماعی وسیعی برخوردار نیست. وی معتقد است دولت از شرایطی برخوردار نیست که بتواند از پایگاه و جایگاه اجتماعی‌ برخوردار شود که آن را مستغنی از حمایت حامیان سایر جناح‌ها کند. [۱]

سعید حجاریان به عنوان اصلی‌ترین استراتژیست اصلاح‌طلبان تعبیر جالبی از نسبت اصلاح‌طلبان با دولت داشت و آن را به ستون فقرات تشبیه کرده بود، وی معتقد است رای روحانی محصول حمایت هاشمی و خاتمی و همچنین کناره‌گیری عارف و بسیج اصلاح‌طلبان است. حجاریان با این مقدمه معتقد است اگر اصلاح‌طلبان بشکنند روحانی هم شکسته خواهد شد و چیزی نخواهد داشت. [۲]

احمد پورنجاتی نیز که چندی است صریح و پی‌پرده و البته با ادبیاتی جالب با دولت و شخص رئیس جمهور سخن می‌گوید صرحتاً اعتقاد دارد روحانی بی‌هیچ تردیدی به عنوان شخص خودش از هیچ پایگاه اجتماعی و بدنه سیاسی اختصاصی برخوردار نیست و آن را به کرات بیان کرده است. [۳]

سعید شریعتی، عضو حزب منحله مشارکت، که در تحرکات سیاسی جریان اصلاح‌طلب این روزها بیشتر پشت پرده نقش ایفا می‌کند، معتقد است روحانی جریان حامی‌ خودش را لیدری نمی‌کند ( ادعایی هم برای این مدیریت ندارد) و این عقلانیت حاکم بر اصلاحات بود که خود آگاهانه به این نتیجه رسیدند که برای بدست آوردن پیروزی پرچم را به دست روحانی بدهند. [۴]

صادق زیباکلام معتقد است روحانی در انتخابات ۹۲ مدیون و مرهون حمایت بدنه اجتماعی اصلاح‌طلبان است و به زبان کنایه می‌گوید امیدوارم اطرافیان آقای روحانی مثل نوبخت، بانک و نعمت‌زاده دچار این توهم نشوند که آنها پیروزی روحانی را رقم زده‌اند.  [۵]

حسین مرعشی هم اصلی‌ترین دلیل موفقیت روحانی در انتخابات را حمایت روحانی و خاتمی و بسیج پتانسل‌های ملی پشت سر روحانی می‌داند، وی معتقد است روحانی بدون ائتلاف دوگانه خیلی نمی‌توانست کار بزرگی انجام دهد. [۶]

تهدید در ادامه‌ی حیات سیاسی

حمیدرضا جلایی‌پور از جمله کسانیست که معتقد است دولت اعتدال‌گرایان برای ادامه‌ی حیات سیاسی خود نیازمند و مدیون اصلاح‌طلبان است. وی این‌ روزها به الزامات «اصلاحات سه» می‌اندیشد و معتقد است: « اعتدال‌گرایان اگر بخواهند فراتر از التزام به یک مشی سیاسی میانه‌روانه حرکت کنند و به اعتدال مضمون، محتوا و گفتمانی تعیین کنننده بدهند لاجرم باید محتوای اصلاحات سه را جدی بگیرند. در غیر این صورت پس از پایان دوره ریاست جمهوری روحانی، «اعتدال‌گرایی» به لحاط مضمونی همچون «مکتب ایرانی» دوره احمدی نژاد به فراموشی سپرده خواهد شد».[۷]

وی در مقاله‌ای که در خصوص تبیین اصلاحات سه نگاشته شده است، پس از تبیین مطالبات و اقتضائات اصلاحات سه، آن بخشی که با اهداف دولت مشترک است را مد نظر قرار داده و اصلاحات را ملزم به حمایت از دولت در این حوزه‌ها می‌داند. این نوع رفتار دوگانه تهدیدی – حمایتی را می‌توان بیشتر به پای نگاه ابزارگرایانه اصلاحات به دولت نوشت.

سعید شریعتی که پیش‌تر به نظر وی در خصوص پایگاه رای روحانی اشاره کردیم، می‌گوید تا اطلاع ثانوی! موضوع عبور از روحانی توسط اصلاح‌طلبان ملغی است اما آن را تکذیب نکرده و می‌گوید اگر خود دکتر روحانی از مواضع و تعهدات خود عقب‌تر برود به طور خود به خودی عبور از روحانی اتفاق خواهد افتاد. [۸]

ابراهیم اصغرزاده از جمله کسانی است که در این مدت یکسال و چند ماهه نسخه‌های سختی برای دولت پیچیده است، وی در یکی از این نسخه پیچی‌ها پس آنکه مطالبات خود را تشریح می‌کند در آخر می‌گوید اگر دولت روحانی موفق به اجرای این نسخه‌ها نشود حتی زودتر از دولت پوپولیستی و کم‌ستاره احمدی‌نژاد که بارها گل به خودی می‌زد افول خواهد کرد. [۹]

عبدالواحد موسوی لاری نیز چندی پیش با ادبیاتی ایهامی دولت را مخاطب خود قرار داده بود و از اصطلاح ریزش برای آن استفاده کرده بود که هم آن را می‌توان برکناری از قدرت و هم می‌توان از دست دادن بدنه رای تفسیر کرد. لاری به صراحت می‌گوید مادامی که آقای روحانی به این شعارها (اصلاح طلبانه)  پایبند باشد و در جهت تحقق آنها حرکت کند، حمایت اصلاح طلبان محکم پشت سر آقای روحانی است. لذا مشخص است که اگر برعکس این ماجرا اتفاق افتاده و روحانی رفتارهایی خارج از چارچوب اصلاح‌طلبی انجام دهد حمایت اصلاحات را نیز از دست خواهد داد. [۱۰]

تلنگر...

گرچه در لفظ عنوان می‌شود که اصلاح‌طلبان حامی دولت هستند، اما این حمایت به اذعان خودشان تنها در حوزه راهبردها و مطالبات خودشان بوده و تنها نگاهی ابزاری به دولت دارند در حالیکه رهبر معظم انقلاب بارها بر حمایت همه جانبه از دولت تاکید کرده‌اند و در دیدار هفته‌ی گذشته اعضای مجلس خبرگان نیز مجددا ایشان تاکید می‌کنند که حمایت و کمک به دولت و دستگاه‌های اجرایی و عملیاتی را همه بایستی وظیفه‌ی خودمان بدانیم. [۱۱]

پی‌نوشت:

[۱] گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم/ کد خبر: ۴۵۰۴۹۵

[۲] گفت‌وگو با ویژه نامه روزنامه اعتماد

[۳] یادداشتی در فیس‌بوک شخصی احمد کارگر پورنجاتی

[۴] گفت‌وگو با سایت روزنامه ایران

[۵] کیهان، ۱ تیر ۹۳

[۶] گفت‌وگو با روزنامه اعتماد

[۷] گفت‌وگو با روزنامه آرمان/ ۱۵ شهریور/ صفحه ۶

[۸] گفت‌وگو با سایت روزنامه ایران

[۹] گفت‌وگو با روزنامه آرمان

[۱۰] گفت‌وگو با روزنامه شرق

[۱۱] بیانات در دیدار با اعضای مجلس خبرگان رهبری ۱۳۹۳/۰۶/۱۳