معاون حقوقدانِ رییس جمهور حقوقدان است و شاید چون خانم معاون دستی هم بر آتش همایش دولت در تبیین اعتدال دارد، تعریفش از اعتدال و سمت و سوی دولت یازدهم آن هم حدودا در یک سالگی دولت جالب توجه باشد. لذا بر خلاف عرف در گفتگوی تفصیلی با معاونت زنان و امور خانواده دولت تدبیر و امید، ابتدا به سراغ جنس دولت رفتیم. «شهیندخت مولاوردی» بر خلاف عده ای از هم کابینه‌ای هایش معتقد بود که اعتدال یک رویکرد و روش است و گفتمان نیست که تعریف، مخاطب، روش و هدف خاصی داشته باشد و البته اعتدال را یک رویکرد و روش در ادامه اصلاح طلبی می دانست.

بحث آنجایی جالب تر شد که نظرات مخالف با رویکرد بانوی معاون را طرح کردیم و ایشان ضمن تأیید اختلافات نمی‌ "دانست" این اختلاف برای دولت حسن است یا قبح... اما بالاخره این اختلاف نظر وجود دارد و البته به نظر خانم مولاوردی اینکه آیا این ائتلاف و ترکیب به این شکل ضرورت داشته را باید از کسانی پرسید که سردمدار این حرکت هستند... 

با اینکه همین اندازه از گفتگوی ما نیز حرف های نشنیده و ناگفته زیاد داشت اما گپ و گفت نماینده با تنها معاون بانوی کابینه یازدهم به این بحث ها مختصر نشد و همانطور که مشهود است به حوزه استحفاظی ایشان نیز ورودی جدی داشتیم و در حوزه زنان نیز مباحثی طرح شد که خواندنش خالی از لطف نیست. البته در روزهای آتی ادامه این گپ و گفت را شاهد خواهید بود...

نماینده: در یکی از مصاحبه های اخیرتان بحث مربوط به "جنس" دولت را مطرح کرده بودید. فارغ از تمام جهت گیری های سیاسی، بعد از یکسال که از شروع دولت یازدهم می گذرد همچنان جنس دولت مورد سوال است. شما قبلاً هم تأکید داشته اید که دولت هم مانند سایر مقولات نمی تواند سمت و سوی خاص نداشته باشد... به عنوان معاون حقوقدان رییس جمهور حقوقدان، ارزیابیتان از جنس و سمت و سوی دولت چیست؟ آیا می توان دولت یازدهم را یک دولت ائتلافی و متشکل از همه جریان ها نامید؟

این یک سوال کلیدی است. همین سوال بود که عده ای را به اینجا رساند که باید اعتدال تبیین شود؛ چهارچوب ها، حدود و ثغور و حد و مرز اعتدال مشخص شود. هنوز جواب داده نشده که اعتدال یک گفتمان است با تمام مولفه های خود و یا رویکرد است که می تواند هر گفتمانی این رویکرد را داشته باشد. میانه روی به چه معناست؟

نماینده: و یا حتی میانه کدام جهت و خط، اعتدال است؟

بله. آیا اختلاط است یا ائتلاف است؟ کمی از این و کمی از آن است و مباحثی که مطرح می شود.

نماینده: برداشت شخص شما از اعتدال چیست؟

برداشت من این است که یک رویکرد و روش است و یک گفتمان نیست. اعتدال یک گفتمان با تمام معنای خود نیست که تعریف، مخاطب، روش و هدف خاصی داشته باشد. مثل گفتمان اصولگرایی یا اصلاح طلبی و یا حتی گفتمان سازندگی نیست که دقیقاً مولفه های آن مشخص بود. من اعتدال را یک رویکرد و روش در ادامه اصلاح طلبی می دانم. اصلاح طلبی به این معنا که با یک مشی پیوسته و آهسته، تاثیرات خود را در برگرداندن مدار مدیریت جامعه به آنچه که به نام عقلانیت و خرد جمعی می نامیم داشته باشیم. معنایی که من برداشت می کنم این است. البته من فکر می کینم در همایشی که ۲۴ خرداد قرار بود برگزار شود و بنا به دلایلی ۲۴ مرداد احتمالاً برگزار می شود، به یک چهارچوب دقیق و مشخصی به خصوص در حوزه زنان و خانواده برسیم. یعنی ما می خواهیم به کجا برسیم و اعتدال در پیوند با زنان و خانواده چه معنا و بارحقوقی می تواند داشته باشد. چرا که اینها می تواند یک بار حقوقی داشته باشد و اندیشمندان باید آن را تبیین کنند.

نماینده: این رویکرد شما که اعتدال را پر شباهت به اصلاحات می دانید، در سایر اعضای دولت هم وجود دارد؟ از این جهت می پرسم که می بینیم وقتی نظرهای این چنینی از جانب افراد خارج از دولت داده می شود و گفته می شود که دولت تقریباً اصلاح طلب است، شاهد برخی موضوع گیری ها و واکنش های برخلاف این نظر از اعضای دولت هستیم.

اصلاح طلب با اصلاح طلبی ممکن است یکی باشد اما بحث من اصلاح طلبی به عنوان یک گفتمان است که در مقابل آنچه که به آن براندازی یا خروج از چهارچوب نظام می گوییم قرار دارد. اصلاح طلبی در چهارچوب نظام و مبتنی بر قانون اساسی، اهداف و آرمان های انقلاب اسلامی برنامه های خود را پیش می برد. البته ترکیب دولت قطعاً این را به ما نشان نمی دهد که همه اصلاح طلب باشند.

نماینده: گرایش به کارگزاران شاید بیشتر مشهود باشد...

کارگزاران و حتی اصولگرایان را هم در دولت داریم. به قول شما دولت، ائتلاف و ترکیبی است از گفتمان هایی که در دوره هایی حاکم بر جامعه بودند. یعنی ترکیبی از تمام گفتمان ها. اینکه برای برون رفت از وضعیت بسیار پیچیده و حادی که نظام با آن مواجه هست، که ممکن است تحت تاثیر تحریم ها یا سوء مدیریت ها ایجاد شده است، آیا این ائتلاف و ترکیب به این شکل ضرورت داشته را باید از کسانی پرسید که سردمدار این حرکت هستند.

نماینده: از آقای جنتی در باره این ائتلاف سوال پرسیده بودند. ایشان نظری متفاوت با نظر شما داشتند. آقای جنتی گفته بودند اعتدال  همان اعتدالی هست که پایه های آن سال ۶۸ توسط آقای هاشمی رفسنجانی گذاشته شده و دولت همان مشی و رویه را ادامه خواهد داد و نقطه ها و بنیان های آن همان نقطه های سال ۶۸ است. به نظر شما این موضوع سردرگمی در بین اعضای هیئت دولت و کابینه را تایید می کند؟ عده ای در هیئت دولت اعتدال را اعتدال آقای هاشمی می دانند و عده ای مثل شما اعتدال را رویه ای در راستای مشی اصلاح طلبی منهای تندروی های اصلاحات می دانند.

نمی دانم این حسن دولت است یا قبح آن اما بالاخره این اختلاف نظر وجود دارد.

نماینده: به نظر شما این اختلاف نظر حسن است یا قبح؟

از طرف اتفاق نظری که لازمه پیشبرد اهداف دولت است، ممکن است برای دولت مشکل ساز باشد. اما از طرفی در کنار هم قرارگرفتن این دیدگاه ها و اینکه دولت با عقلانیت و خرد جمعی و تدبیر بتواند از میان این دیدگاه ها آن که به نفع منافع ملی و مردم هست را انتخاب کند، نوعی باز گذاشتن دست دولت است.

نماینده: اما دولت به بیانی باید انرژی خود را متمرکز بر دیدگاه های خاص یا ایجاد تعادل بین اختلاف دیدگاه های درونی کند

اعتدال دقیقا یعنی همین که بین دیدگاه ها بررسی کند و دگم بودن یا جزمیتی برای تبعیت از دیدگاه خاصی نداشته باشد

نماینده: اینکه دولت در جامعه بتواند این تعادل را ایجاد کند به واقع شاید بتوان گفت یکی از وظایف دولت است. اما صرف انرژی برای ایجاد تعادل بین اعضای کابینه به نظرتان غیر ضرور و باعث کاهش بهره وری نیست!؟

انرژی بیشتر صرف حل مسئله می شود تا اینکه اختلافات را تشدید کند. در جلساتی هم که من حضور دارم بیشتر سعی می شود با سنجیدن تمام جوانب تصمیمات اتخاذ شود و آنچه می تواند ما را در راستای برون رفت از وضعیت موجود راهنمایی کند، مد نظر قرار بگیرد. صرف نظر از اینکه ممکن است در کدامیک از مقوله ها یا دیدگاه ها بگنجد.

ادامه دارد...