به گزارش نماینده، مطلبی که پیش رو دارید یک تحقیق و آمارهای استخراج شده در خصوص عملکرد و وضعیت فعلی تیم های ایران ، نیجریه و بوسنی است . اگرچه آمار و عملکرد گذشته ی یک تیم میتواند در ترسیم و پیش بینی عملکرد آینده موثر باشد اما به این معنا نیست که نتایج پیش روی تیم دقیقا بر اساس آنچه در آمار ارائه می شود منطبق خواهد بود .

اهالی فوتبال همگی بر این مسئله واقفند که نتیجه ی نهایی در فوتبال صرفا مبتنی بر منطق ، حساب و آمار نبوده و در زمین بازی و تحت تاثیر عوامل فیزیکی ، روحی و طبیعی(شرایط زمین و آب و هوا) تعیین خواهد شد.

در این نوشتار تلاش کرده ام بر اساس شناختی که از بخش عملی فوتبال دارم ، پارامترهایی را که ارتباط مستقیم در کیفیت بازی یک تیم ملی دارد برای مقایسه شرایط تیم ملی ایران با تیمهای بوسنی و نیجریه انتخاب کنم. پارامترهایی موثر که البته قابلیت ارائه و بررسی آنها بصورت آماری ، مستند و دقیق امکان پذیر باشد تا موجب پرهیز از کلی گویی و حدس و گمانه زنی در مورد عملکرد گذشته و آینده ی تیم های مورد نظر گردد.

با توجه با اختلاف سطح فاحش بین آرژانتین و سه تیم ایران ، بوسنی و نیجریه ، از ارائه ی آمار و اطلاعات آرژانتین و مقایسه ی آن با سه تیم مورد مذکور خودداری کردم زیرا اعتقاد داشتم این اختلاف سطح آشکار حتی برای فوتبالدوستان نه چندان حرفه ای هم محرز است و مقایسه ی آماری آرژانتین با ایران ، بوسنی و نیجریه نمی تواند حاوی مطالب جدید یا خاصی برای اهالی فوتبال باشد.

فاکتورهایی که برای بررسی و مقایسه ی وضعیت تیم های ایران ، بوسنی و نیجریه در نظر گرفته شده به شرح زیر است :

•  کیفیت فنی و سطح حرفه ای بازیکنان (بر اساس لیگی که در آن حضور دارند) 
•  تجربه ی بازی ملی و هماهنگی تیمی (بر اساس کیفیت بازیهای ملی انجام شده در ۳سال اخیر) 
•  میانگین سنی و تعداد بازی ملی 
•  وضعیت دروازه بانها (سابقه ی بازی ملی) 
•  وضعیت خط دفاعی تیمها (عملکرد در انتخابی جام جهانی) 
•  وضعیت مهاجمان (تعداد بازی و گل زده ی ملی) 
•  بررسی کادر فنی (کارنامه و سوابق سرمربیان) 
• مقایسه ی عملکرد خط حمله ی تیم ملی ایران در ادوار مختلف جام جهانی (اختصاصی تیم ملی ایران)

*آمار ارائه شده تا تاریخ ۱۰/ژون/۲۰۱۴ به روز می باشد.

۱ – کیفیت فنی و سطح حرفه ای بازیکنان (بر اساس سطح لیگ هایی که در آن حضور دارند)

 

یکی از معیارهای سنجش سطح بازیکنان فوتبال ، سطح باشگاه و لیگی است که بازیکن در آن اشتغال دارد . بدیهی است سنجش کیفیت سطح لیگ رابطه ی مستقیم با کیفیت امکانات سخت افزاری و دانش فنی و مدیریتی باشگاهها دارد . هر چه امکانات باشگاه پیشرفته تر و حرفه ای تر باشد ، بازیکن با استفاده از این امکانات و تحت آموزش کادر فنی حرفه ای و مجرب ، با رعایت اصول حرفه ای فوتبال در ابعاد مختلف مانند تغذیه ، بدنسازی ، هوازی ، تاکتیک ، استراحت مفید روزانه و حتی زمانبندی مناسب برای روابط شخصی ، مسیر پیشرفت را به درستی طی کرده و در مسیر حرفه ای شدن قرار می گیرد . هر اندازه باشگاه حرفه ای تر و اصولی تر باشد تاثیر آن بر بازیکن بیشتر است و مثال بارز این مورد را در کشورمان می توانیم در علیرضا جهانبخش ببینیم . بازیکنی که در تیم داماش اصلا بازیکنی شاخصی در سطح ملی محسوب نمی شد اما اکنون تاثیرات حضور او در لیگ هلند هم از نظر شخصیتی ، هم از نظر فنی و هم اعتماد به نفس بر روی این بازیکن مشخص است .

 

 

 

 

• از ۶ بازیکن تیم ملی ایران که در اروپا شاغل هستند ، ۳ بازیکن در بالاترین سطح لیگ کشورهای اروپا (انگلستان ، سوییس ، هلند) و ۳ بازیکن در باشگاههای دسته ۲ (انگلستان ، اسپانیا و پرتغال) حضور دارند. به جز ۱ بازیکن تیم ملی که در آمریکا حضور دارد ، ۱۴ بازیکن تیم ملی در لیگ برتر ایران و ۲ بازیکن هم در حوزه ی خلیج فارس هستند که یکی از معضلات ما به سطح نه چندان حرفه ای فوتبال باشگاهی در ایران و حوزه ی خلیج فارس (از لحاظ فنی) مربوط است.

 

• تیم ملی نیجریه به جز ۳ بازیکن که در لیگ کشورش دارد ، دارای ۲۰ بازیکن شاغل در اروپا می باشد که ۱۱ نفر از آنها در کشورهای انگلستان ، فرانسه ، ایتالیا ، اسپانیا ، هلند و روسیه حضور دارند و ۸ بازیکن دیگر عضو باشگاههای سطح اول در کشورهای اوکراین ، اسراییل ، ترکیه ، اسکاتلند و بلژیک می باشند.

 

• فقط ۱ بازیکن از تیم ملی بوسنی در اروپا بازی نمی کند . او در لیگ چین حضور دارد که مراتب سطح حرفه ای تری نسبت به حوزه ی خلیج فارس و غرب آسیا دارد. ۱۱ بازیکن بوسنی در کشورهای انگلستان ، آلمان و ایتالیا  بازی میکنند ، ۱۰ بازیکن بوسنی در لیگ برتر کشورهای ترکیه ، کرواسی ، اوکراین ، مجارستان و اتریش و ۱ بازیکن نیز در لیگ کشورشان (بوسنی) شاغل هستند.

 

۲           - تجربه ی بازی ملی و هماهنگی تیمی (بر اساس کیفیت و کمیت بازیهای ملی انجام شده در ۳سال اخیر)

 

یکی از آیتم های مهم در تقویم سالانه ی فیفا ،"روزهای فیفا" یا "fifaday" نام دارد که در آن روزها مسابقات باشگاهی در بیشتر نقاط دنیا تعطیل می شود و تیم های ملی  با توجه به نیاز فنی و برنامه ریزی ،بر اساس هماهنگی های قبلی ؛ به مصاف حریفان خود می روند . این بازی ها مناسبترین فرصت برای افزایش تجربه ی بیت المللی بازیکنان جوان و افزایش هماهنگی تیمی است که متاسفانه تیم ملی ایران در سال ۲۰۱۳ این فرصت را از دست داد. در نمودار زیر تعداد کل مسابقات رسمی و دوستانه ی ۳تیم مورد نظر به تفکیک رنکینگ حریفان در رده بندی فیفا ، نشان داده شده است .

 

 

۲-۱  در این آمار کل مسابقات رسمی و دوستانه ی ۳ تیم مورد نظر از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ (قبل از آغاز جام جهانی) اعمال شده است . در این بازه ی زمانی تیم ملی بوسنی ۲۱ مسابقه (۱۰ بازی رسمی و ۱۱ بازی دوستانه) ؛ تیم ملی نیجریه ۴۴ مسابقه (۲۷ بازی رسمی و ۱۷ بازی دوستانه) و تیم ملی ایران ۲۹ مسابقه (۱۸ بازی رسمی و ۱۱ بازی دوستانه) برگزار کرده اند .

۲-۲ تیم ملی ایران در سال ۲۰۱۳ ، ۳ مسابقه در مقابل لبنان انجام داده است که هر ۳ مسابقه با لحاظ رنکینگ جهانی لبنان در زمان برگزاری همان مسابقه به طور مجزا در آمار وارد شده اند . این مورد در آمار رقبای رسمی و تدارکاتی نیجریه و بوسنی هم رعایت شده است.

۲-۳ تیم ملی ایران در سال ۲۰۱۳ فقط یک بازی دوستانه انجام داده است . اما این کمبود در سال ۲۰۱۴ جبران شد و تیم ملی ۵ بازی دوستانه انجام داد.

۲-۴ بوسنی در تاریخ ۱۸ نوامبر ۲۰۱۳ یعنی حدود یکماه پیش از قرعه کشی جام جهانی در برزیل ، طی دیداری دوستانه به مصاف تیم ملی آرژانتین رفت . این بازی در آمریکا انجام گردید و به پیروزی ۲-۱ آرژانتین منجر شد . قطعا این بازی دوستانه برای بوسنیایی ها در روز انجام بازی رسمی در جام جهانی مقابل آرژانتین موثر خواهد بود . بوسنی در اوائل سال ۲۰۱۲ با تیم ملی برزیل هم بازی کرده بود . آخرین بازی دوستانه ی بوسنی قبل از جام جهانی ، مقابل مکزیک  (رنکینگ ۲۰ فیفا) و ساحل عاج (رنکینگ ۲۱ فیفا) انجام شد .

۲-۵ نیجریه در سال های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ ؛ در قالب جام کنفدراسیون ها و بازی های دوستانه با تیم های بزرگی چون اسپانیا ، ایتالیا و اروگوئه روبرو شده است . آخرین بازی های نیجریه پیش از آغاز جام جهانی با تیم های مهمی چون اسکاتلند (رنکینگ ۲۲ فیفا) ، یونان (رنکینگ ۱۰ فیفا ) و آمریکا (رنکینگ ۱۳ فیفا) بوده است .

۲-۶ بهترین و قوی ترین حریف تیم ملی ایران از سال ۲۰۱۲ تا کنون در کل مسابقات رسمی و دوستانه ، تیم ملی کره جنوبی (رنکینگ ۲۵ فیفا در اکتبر ۲۰۱۲) و تیم ملی تونس (رنکینگ ۴۱ فیفا در اوت ۲۰۱۲) بوده است . مهمترین بازی های ایران قبل از جام جهانی با تیمهای گینه (رنکینگ ۵۳ فیفا) ؛ مونته نگرو (رنکینگ ۵۴ فیفا) و ترینیداد و توباگو (رنکینگ ۷۱ فیفا) بوده است .

 

۳-میانگینسنیوتعدادبازیملی

 

میانگین سنی و تعداد بازی ملی جز پارامترهای کلی و موثر در فوتبال هستند که همیشه مورد نظر کارشناسان و تحلیل گران فوتبال قرار می گیرند . به طور عمومی میانگین سنی پایین نمایانگر جوانی و البته تجربه ی کم تر و میانگین سنی بالا نشان دهنده ی سنگینی وزنه ی تجربه و پیر بودن تیم می باشد . معمولا نسبت تعداد بازی های ملی با نسبت بالا بودن سن باید متناسب باشد .

 

 

 

 

 

۳-۱ تیم ملی نیجریه با کمترین میانگین سنی و تعداد میانگین قابل قبول بازی ملی ؛ تقریبا شرایط مطلوب تری دارد . بر آیند تیم ملی ایران یک تیم ۲۸ ساله با ۳۰،۶ بازی ملی است که نشان می دهد کیروش اهمیت قابل توجهی برای عامل تجربه قائل است که با توجه به ابعاد و اهمیت جام جهانی ، دور از انتظار نمی باشد ؛ هر چند ممکن است در صورت عدم دستیابی به نتایج مطلوب ، مورد انتقاد کارشناسانی شود که طرفدار جوانگرایی هستند .

 

 ۴- وضعیت دروازه بانها (سابقه ی بازی ملی)

 

در مورد دروازه بان یک استثنا وجود دارد که مربوط به سن است ، در واقع بالا بودن سن برای دروازه بان الزاما نقطه ضعف محسوب نمی شود و حتی میتواند یک مزیت شمرده شود در صورتیکه همراه با تجربه باشد .

 

 

 

 

 

۴-۱ شرایط برای ایران در پست دروازه بان مطلوب نیست . با تجربه ترین دروازه بان تیم ملی ایران رحمان احمدی است که بالای ۳۰ سال سن دارد اما فقط ۱۰ بازی ملی در کارنامه اش دیده می شود .

۴-۲ آسمیر بگوویچ دروازه بان اول بوسنی تا کنون ۳۰ بازی ملی انجام داده است و البته حضور او در لیگ برتر انگلستان نشان از کیفیت فنی بالای این دروازه بان دارد.

۴-۳ وینسنت انیاما دروازه بان با تجربه ی تیم ملی نیجریه است که با ۹۱ بازی ملی و حضور در لیگ فرانسه می تواند یکی از بازیکنان کلیدی تیم ملی کشورش باشد .

 

۵- وضعیتخطدفاعیتیمها (عملکرددرانتخابیجامجهانی)

 

با توجه باینکه رقابتهای انتخابی جام جهانی آخرین رقابتهای رسمی و جدی تیمهای مورد نظر بوده است احتمالا مناسبترین پارامتر برای سنجیدن و مقایسه ی عملکرد آنها در کار تدافعی بررسی آمار رقابتهای انتخابی می باشد . آمار بیانگر عملکرد خوب و قابل توجه تیم ملی ایران است که می تواند نکته ای بسیار مهم و کلیدی برای موفقیت در جام جهانی باشد . در فوتبال عصر حاضر اهمیت بازی تدافعی و در واقع بسته نگاه داشتن دروازه کاملا مشخص و معین است که البته مستلزم داشتن برنامه برای گل زدن و استفاده صحیح از ضد حملات می باشد . اگر شما در دفاع عالی باشید اما در خط حمله ضعیف ؛ بهترین نتیجه ای که بدست خواهید آورد بهتر از ۰-۰ نخواهد بود .

آنچه کیفیت بازی دفاعی ایران را به نسبت بوسنی و نیجریه برجسته می کند این است که تیم ملی ایران در انتخابی جام جهانی ۱۶ بازی انجام داده است در صورتیکه بوسنی ۱۰ و نیجریه فقط ۷ بازی داشته است و مفهوم آن این است کهایران در یک دوره ی طولانی ، ثبات دفاعی خود را حفظ کرده است . در واقع می توان گفت گل نخوردن فقط یک تاکتیک مقطعی برای یک بازی خاص نبوده بلکه از نظر کیروش یک استراتژی بوده و تیم ایران این استراتژی را در همه ی مسابقات بدون اینکه به اسم حریفش نگاه کند ، اجرا کرده است و این نکته ای است که در گذشته از نقاط ضعف مهم تیم ملی ایران بوده است .

 

 

 

 

۶ - وضعیت مهاجمان (تعداد بازی و گل زده ی ملی)

 

با توجه به حضور آرژانتین در گروه F جام جهانی ، اصلا غیر عادی نیست که هر ۳ تیم مورد بحث در این مقاله یعنی ایران ، نیجریه  و بوسنی ، برای ارائه ی یک فوتبال متراکم در زمین خودی و نقشه برای ضد حملات برنامه ریزی کرده باشند . کارلوس کیروش با خط زدن بازیکنانی چون آزمون و خلعتبری فقط ۳ مهاجم را به برزیل برده و این مسئله نمایانگر این است که انتظار از این ۳ بازیکن بسیار بالا خواهد بود .

در تیم ملی بوسنی وضعیت مشابه ابران است و ظاهرا فقط ۲ مهاجم در اردوی این تیم حضور دارند که البته گلزنان متبحری هستند : ژکو و ایبیسویچ . اما در نیجریه وضعیت متفاوت است و مربی آنها که در بین مردم و فوتبالدوستان نیجریه به شجاعت و استفاده از جوانان مشهور است ، ۶ مهاجم را در لیست خود قرار داده است .

 

 

 

 

۶-۱ بهترین گلزن ایران ، رضا قوچان نژاد است که طی ۱۴ بازی ۱۰ گل برای تیم ملی به ثمر رسانده است . او در باشگاه چارلتون انگلستان عضویت دارد و در انتخابی جام جهانی موفقترین بازیکن ایران بوده است . کریم انصاری فرکه در ۴۲ بازی ملی ۹ گل زده است ، دومین مهاجم گلزن تیم ملی ایران محسوب می شود . او طی ۳ فصل اخیر ۲ بار آقای گل لیگ برتر ایران بوده است و پیش تر در سال ۲۰۱۲ از طرف مجله ی معتبر ورلدساکر به عنوان یکی از پدیده های احتمالی جام جهانی ۲۰۱۴ معرفی شده بود .

۶-۲ در تیم بوسنی همه ی نگاه ها به سمت ادین ژکو از منچستر سیتی است . بازیکنی که ۳۵ گل ملی طی ۶۲ بازی زده و سابقه ی آقای گلی بوندسلیگا را دارد . ژکو در ۲۰ بازی اخیر ملی ۱۵ گل زده است . گلزن دوم بوسنی وداد ایبیسویچ از باشگاه اشتوتگارت آلمان است . او ۲۰ گل ملی در ۵۵ بازی به ثمر رسانده است .

۶-۳ گلزن اول تیم ملی نیجریه امانوئل امنیکه نام دارد که اسمش شباهت فراوانی به نام مهاجم سابق و نامدار نیجریه در دهه ۹۰ یعنی امانوئل آمونیکه دارد . امنیکه عضو باشگاه فنرباچه ترکیه است و ۹گل ملی در ۲۳ بازی به ثمر رسانده است . او سال گذشته آقای گل جام ملتهای آفریقا شد . البته نیجریه مهاجم دیگری به نام پیتر اودیوینگی دارد که در ۶۱ بازی ملی ۱۰ گل به ثمر رسانده است . او عضو باشگاه استوک سیتی انگلستان است .

 

لب

۷- بررسی کادر فنی (کارنامه و سوابق سرمربیان)

 

آخرین بخش مقایسه ی تیمهای ایران ، نیجریه و بوسنی مربوط به مقایسه ی سرمربی ها می باشد .

استیفن کشی سرمربی تیم ملی نیجریه در سال ۲۰۱۰ به همراه تیم ملی مالی به جام جهانی صعود کرد که اولین حضور مالی در تاریخ جام جهانی بود . او در سال ۲۰۱۳ با نیجریه قهرمان آفریقا شد و سپس موفق به صعود به جام جهانی ۲۰۱۴ گردید . کشی جزو مربیانی است که به جوانان اتکا میکند و ترسی از این بابت ندارد .

 

سافت سوشیچ سرمربی بوسنی هر اندازه در دوران بازی موفق بوده و گلزن مطرحی برای یوگسلاوی سابق و باشگاه پاریس سن ژرمن بوده است در دوران مربیگری تا قبل از حضور در تیم ملی بوسنی ، کارنامه ی نسبتا سفیدی دارد و چیزی در آن ثبت نشده است اما اوج کار او در بوسنی زمانی آشکار شد که تیم ملی بوسنی در اوت ۲۰۱۳ در رده ۱۳ رنکینگ فیفا قرار گرفت و بعد هم مستقیما به جام جهانی ۲۰۱۴ صعود کرد .

 

کارلوس کی روش بدون تردید موفقترین و مطرح ترین سرمربی گروه F جام جهانی است . او بیش از ۲ دهه سابقه ی مربیگری حرفه ای دارد و تجربه ی ۶ فصل حضور در منچستریونایتد و رئال مادرید او را به عنوان یک چهره ی کاملا شناخته شده در سطح اول دنیا بدل کرده است .

کیروش با تیم ملی جوانان پرتغال ۲بار قهرمان جهان شده است و ۱ بار هم تیم زیر ۱۶ سال کشورش را به قهرمانی اروپا رسانده است . او در سال ۲۰۰۲ آفریقای جنوبی را راهی جام جهانی کرد و در سال ۲۰۱۰ این تجربه را با تیم ملی پرتغال تکرار کرد و تا مرحله ی یک هشتم نهایی پیش رفت .

آخرین کار بزرگ کیروش صعود با تیم ملی ایران به جام جهانی به عنوان تیم اول آسیا بوده است . بدون شک کیروش برگ برنده ایران در مقابل نیجریه ، بوسنی و حتی آرژانتین خواهد بود .

 

 

*این بخش از آمار مختص به تیم ملی ایران است.*

۸- مقایسه ی عملکرد خط حمله ی تیم ملی ایران در ادوار مختلف جام جهانی (اختصاصی تیم ملی ایران)

 

یکی از مشکلات ریشه دار در فوتبال ایران در سالهای اخیر عدم وجود مهاجمان گلزن در تیم ملی بوده است . در واقع بعد از علی دایی ، تیم ملی گلزن ثابتی به خود ندیده و بیشتر شاهد گلزنان مقطعی بوده است هر چند با عملکرد اخیر قوچان نژاد امید تازه  در این خصوص به وجود آمده است .

نکته ی دیگر این است که حتی در زمانیکه مهاجمان گلزنی مانند حسن روشن و علی دایی در تیم ملی حضور داشته اند ، آمار گلزنی تیم ملی ایران در مرحله ی نهایی جام جهانی چندان جالب نبوده و در هر دوره بیش از ۲ گل سهم تیم ملی ایران نبوده است .

با توجه به آمار ، در جام بیستم سهم ایران چند گل خواهد بود؟

 

همان گونه که در ابتدای مقاله اشاره شد آمار و ارقامی که ارائه گردید لزوما تعیین کننده ی نتایج  تیم ملی در بازی های جام جهانی نیست اما به ما کمک می کند با برآیندی نسبتا دقیق از عملکرد تیم ملی و آگاهی بیش از پیش از وضعیت بازیکنان و مقایسه با حریفان، بازیهای تیم ملی را آگاهانه دنبال کنیم .شاید حداقل کاربرد این گزارش ، تعدیل و واقعی کردن توقع و انتظار ما از تیم ملی کشورمان باشد .

منابع : ویکی پدیا – وب سایت رسمی فیفا – سایت رسمی فدراسیون فوتبال بوسنی،نیجریه و ایران –سایت رسمی کنفدراسیون فوتبال آفریقا و آسیا – سایت رسمی یوفا – سایت رسمی جام جهانی ۲۰۱۴برزیل –سایت روزنامه  گاردین – سایت گل انگلیسی

 

منبع:2014