به گزارش «نماینده»، محمدرضا عارف کاندیدای یازدهمین دوره انتخابات ریاست در گفت و گو با شرق، از ماجرای انصراف خود و همچنین احتمال حضور خود در دولت یازدهم سخن گفت.
در روزهای اخیر خبرهایی درباره احتمال تشکیل یک حزب سیاسی به نام "امید ایرانیان" توسط عارف منتشر شده است و او هدف از تشکیل این حزب را انسجام بخشی به بدنه اصلاح طلبان و آمادگی برای ورود به انتخابات مجلس عنوان کرده که نشان از مرحله جدیدی از فعالیت های سیاسی این چهره مطرح اصلاحات دارد.
او پیرامون تشکیل این حزب در این مصاحبه می گوید: «بعد از این انتخابات مردم برروی ضرورت داشتن یک تشکل فراگیر حزبی تاکید بیشتری دارند. در گروه‌های مختلفی که دیدار می‌کنم تقریبا یکی از مطالباتشان این است که جریان اصلاح‌طلبی سامان سیاسی فراگیر پیدا کند.«
چه شد که تصمیم گرفتید در انتخابات حضور داشته باشید و چه شد که کناره‌گیری کردید؟
دلیل حضورم شرایط کشور بود. احساس می‌کردم که شکاف عمیقی بین نسل اول انقلاب با نسل سوم (جوانان) ایجاد شده است. متوجه می‌شدم که یک حالت بی‌تفاوتی و قهرکردن در جوانان وجود دارد. با شناختی که از جوان‌ها داشتم احساس می‌کردم، می‌شود آنها را برگرداند. به عنوان یک تکلیف به صحنه آمدم و مهم‌ترین دلیلم برگرداندن و امیدوارکردن نسل جوان به آینده و ایجاد شور و شوق مردم به مشارکت در انتخابات بود.
برای من اجماع، همدلی، تفاهم و وحدت‌نظر همیشه مطرح و مهم بود و توجه داشتم به هزینه‌های زیادی که به دلیل تفرق در گذشته پرداخته‌ایم. من از اردوگاه اصلاح‌طلبان آمده بودم، خودم را اصلاح‌طلب می‌دانستم. منش اصلاح‌طلبی را منش انقلاب می‌دانم و این را در طول 30سال گذشته بارها مطرح کرده‌ام و فکر می‌کردم که برای ایجاد یک گفتمان منطقی و معقول باید به سمت اجماع برویم و این شعار را تا آخر ادامه دادم و به آن وفادار ماندم.
چه برنامه‌ای برای سرمایه‌های اجتماعی دارید که به میدان سیاست آمدند و رای دادند؟
مساله اصلی حفظ سرمایه اجتماعی ارزشمندی است که خلق شد. ما در دوم‌خرداد هم این سرمایه اجتماعی را داشتیم اما به دلیل مشغله‌های کاری و درگیرشدن اصلاح‌طلبان در دولت، نتوانستیم از این سرمایه اجتماعی به خوبی پاسداری کنیم.
ما باید از تجربه دوران اصلاحات استفاده کنیم و تلاش کنیم که سازمان‌های مردم‌نهاد در متن جامعه ایجاد شود. با همین رویکرد در سال 88 بنیاد امید ایرانیان را با وجود همه نامهربانی‌ها و دشواری‌ها تشکیل دادیم و امروز یکی از کارهایی که ما در این بنیاد انجام می‌دهیم این است که بیاییم و این تشکل‌ها را ساماندهی کنیم. در مقطع فعلی به اندازه کافی حزب داریم، اما متاسفانه بخشی از این احزاب غیرفعال هستند یا حضور پررنگی از آنها نمی‌بینیم. یکی از راهکارهایی که می‌شود دنبال کرد فعال‌کردن این حزب‌هاست.
فکر می‌کنید تا چه اندازه فضا برای فعالیت حزبی مناسب است؟
رویکرد حزبی را در فعالیت‌های سیاسی قبول دارم و یک ضرورت می‌دانم. باید تحزب را بپذیریم. اما یک زمینه اجتماعی را لازم داریم که نه مردم تجربه خوبی از تحزب دارند و نه ساختار دولتی ما آمادگی پذیرش تحزب را دارد و باید در هر دو بخش کار کنیم.
تعریفی که از حزب فراگیر دارم این است که باید از پایین به بالا رشد کند نه از بالا به پایین. بسیاری از احزاب در سال‌های بعد از انقلاب از بالا به پایین شکل گرفته‌اند، عده‌ای دور هم جمع می‌شوند که منویات یک تعداد محدود را ساماندهی کنند در این صورت به محض اینکه راس تشکیلات مشکلی پیدا می‌کند و کنار می‌رود حزب هم غیرفعال می‌شود یا ممکن است که حذف شود.
شما گفتید که از اول بر اجماع اصلاح‌طلبان تاکید داشتید، بعد‌ها هم در مراسم‌هایی که برای شما و آقای روحانی تشکیل می‌شد، حرف از ائتلاف‌زده شد. اما روایت‌های مختلفی از این ائتلاف هست. ما می‌خواهیم روایت عارف از ائتلاف را بدانیم؟
فکر می‌کنم در شرایطی هستیم که باید یک دولت منسجم و قوی سر کار بیاید. فعلا باید رییس‌جمهور منتخب حمایت شود. آنچه از اول مطرح کردم این بود که حول محور آقای خاتمی هر اجماعی صورت بپذیرد - البته ساز و کار آن را وارد نمی‌شوم که آیا منطقی و دموکراتیک بود یا نه - و جمع‌بندی ایشان هر چه باشد تمکین می‌کنم و همین کار هم انجام دادم.
گمانه‌زنی‌هایی درباره اینکه شما قرار است معاون اول شوید وجود دارد این موضوع را تایید می‌کنید؟
نه، تاکنون چنین پیشنهادی از طرف آقای روحانی نشده است.
قرار است که در کابینه آقای روحانی باشید یا نه؟
ایشان پیشنهاد معاون اولی به من ندادند.
عملکرد انتخاباتی اصلاح‌طلبان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
عملکرد اصلاح‌طلبان در انتخابات ضعیف بود و به نظرم یک توهم شکست بر بخشی از اصلاح‌طلبان حاکم بود. بارها مطرح کرده‌ام که بدترین نگرش برای یک جریان سیاسی توهم شکست است.
بخشی از مشکلات آنها ناشی از فضای بسته‌ای بود که بر اصلاح‌طلبان حاکم بود حتی زمزمه‌هایی در بخش به‌اصطلاح تند آنها در مورد تحریم انتخابات شنیده می‌شد.
چقدر فکر می‌کنید که موفق بوده‌اید.
در فاز اول، تحریم احتمالی را شکستم. قبل از آمدنم صحبت از تحریم بود. اتهام‌هایی هم برخی افراد به من زدند. مثلا می‌گفتند کاندیدای بخش امنیتی کشور هستم یا اینکه اصلاح‌طلب بدلی هستم که با حوصله و سعه‌صدر با این حرف‌ها برخورد کردم و مسئولیت خودم را انجام دادم بنابراین اولین کاری که کردیم شکست تحریم بود.
به‌نظر شما نقاط افتراق اصلاح‌طلبان با روحانی در چیست؟
مهم این است که الان آقای روحانی رییس‌جمهور است و باید بتواند منش، روش و دیدگاه و وعده‌های خود را در عمل پیاده کند.
بیشترین مطالبات مردم در زمانی که در عرصه انتخابات بودید چه بود؟
در کوتاه‌مدت مطالبات معیشتی بود. گرانی حدود 80درصد جامعه را زجر می‌دهد همین‌طور مساله بیکاری، مسکن و اشتغال. اما مهم‌تر از آن منزلت مردم است که طی سالیان اخیر زیر سوال رفته است. یکی از شعارهای ما منزلت و عقلانیت بود فضای امنیتی و نگاه قیم‌مآبانه به مردم، منزلت مردم را خدشه‌دار کرده بود.
نظر شما