معرفی انواع سطوح فولادهای زنگ نزن

امروزه به دلیل کاربرد های متنوع فولاد در صنعت، داروسازی، ساختمان سازی، صنایع غذایی و... وهمچنین افزایش روز افزون نیاز جهانی، قابلیت بازیافت صد درصدی استیل و به دنبال آن آسیب کمتر به محیط زیست، تولید و شناخت انواع فولاد های زنگ نزن از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. در این مقاله سعی داریم به صورت خلاصه به بررسی انواع سطوح فولاد زنگ نزن، ورق استیل مات ورق استیل براق و ورق استیل خشدار بپردازیم.

در ابتدا بهتر است بدانیم فولاد زنگ نزن چیست؟

فولاد آلیاژی ساخته شده از آهن و کربن می باشد و فولاد زنگ نزن یا ضد زنگ ( stainless steel ) ، آلیاژی از آهن است که در آن علاوه بر آهن و کربن از عناصر دیگری از جمله نیکل، کروم، منیزیم و... استفاده می شود. باید توجه داشت حداقل کروم مصرفی باید حدود 11 درصد باشد زیرا کروم در ایجاد خاصیت ضد خوردگی و ضد زنگ ی فولاد، بسیار حائز اهمیت میباشد و به طور کلی می توان گفت با افزایش میزان کروم تا حدود 30 درصد خاصیت ضد خوردگی هم بیشتر میشود.

فولاد های ضد زنگ براساس متالوژی و ترکیبات به کار برده در آن که اشاره کردیم به پنج دسته زیر تقسیم می شوند.

در ادامه به صورت خلاصه به هرکدام می پردازیم؛

● مارتنزیتی (Martensitic) : فولاد های ضد زنگ کروم مستقیم بدون نیکل هستند.

● فریتی (Ferritic): دارای مقادیر بیشتر نیکل هستند (درصد کروم آن ها بین ۱۱ تا ۳۰ درصد وزنی است و درصد نیکل آن یا خیلی کم است و یا بدون نیکل است.)

● آستنیتی (Austenitic): حاوی حداقل ۱۶ درصد کروم و سه درصد نیکل هستند که می توان گفت پرکاربردترین و رایج ترین نوع فولاد زنگ نزن مورد استفاده در دنیا است.

● آستنیتی- فریتی یا دو فازی (Duplex or ferritic-austenitic): ترکیبی از فولادهای ضد زنگ فریت و آستنیتی می باشند.

● رسوب سختی (Precipitation-Hardening or PH): علاوه بر کروم و نیکل در ساختار آن ها از مقادیری مس، تیتانیوم و مولیبدن نیز استفاده میشود. این نوع از فولادهای ضد زنگ انعطاف‌ پذیری بالایی دارند.

با توجه به کاربردهای متنوع و فراوان استیل این محصول به صورت های مختلفی از جمله لوله استیل یا ورق استیل به بازار عرضه میشود که همانطور که اشاره شد در این مقاله ما سعی داریم با معرفی انواع سطوح فولادهای زنگ نزن از قبیل ورق استیل مات و ورق استیل براق بیشتر آشنا شویم.

ورق های استیل کاربرد های بسیار زیادی دارند و از پرمصرف ترین ملزومات اغلب صنایع می باشند، بنابراین با توجه به کاربرد آن ها فینیش یا پرداخت نهایی سطح ورقه ها، رنگ، ابعاد و ضخامت آنها نیز متنوع است. به طور کلی ورق های stainless steel در دو نوع صنعتی و دکوراتیو با گریدها و فینیش سطح نهایی های مختلف تولید و عرضه می شوند.

از نظر ضخامت ورق های استیل از ضخامت های 35 صدم میلیمتر تا 20 میلیمتر قابل تولید و عرضه می باشند.

ورق های استیل فابریک در اندازه های 200*100 و 250*125 و 122*244 سانتی متر و رول ورق های استیل در سه عرض 100 و 125 و 150 سانتی متر تولید و به بازار عرضه می شوند.

از نظر فینیش یا پرداخت نهایی سطح، ورق های استیل را میتوان به چهار دسته ی 1- ورق استیل مات 2- ورق استیل براق 3- ورق استیل خشدار و 4- ورق استیل آبکاری شده تقسیم کرد.

فینیش نهایی علاوه بر تاثیرگذاری در شکل ظاهری در قابلیت تمیز کاری و حساسیت به خوردگی هم اهمیت زیادی دارد. بنابراین خصوصا در صنایع غذایی و بهداشتی توجه ویژه ای به آن میشود.

✔ ورق استیل مات (Matte finish) :

این نوع ورق استیل خروجی اولیه ی غلتک های نورد سرد و اسید شویی و یک مرحله پولیش بدون پرداخت خاصی می باشد و ظاهری مات، کدر و خاکستری رنگ دارد به همین دلیل بیشتر در مواردی کاربرد دارد که جلوه بصری حائز اهمیت نیست و در بطن تولیدات و قسمت های داخلی به کار گرفته میشوند.

فینیش مات به عنوان فینیش پایه ی تمام انواع ثانویه ی سطوح از جمله ورق استیل براق است بنابراین چون پرداختی روی آن انجام نشده مقرون به صرفه تر است و قیمت تمام شده آن در نهایت از سایر انواع ورق کمتر میباشد و بیشترین کاربرد و محبوبیت را در بین ورق های استیل دارد. همچنین نگهداری از آن آسان است. سطح این نوع ورق برخلاف ورق براق در برابر لک و خش مقاوم نیست.

✔ ورق استیل براق (Mirror finish) :

در این نوع از ورق استیل تمام ناهمواری و خطوط هرچند ریز از سطح ورق زدوده شده و در نهایت یک رخ براق و آینه ای ایجاد میشود.به این صورت که ابتدا با جداسازی اضافات از سطح ورقه و در ادامه با توجه به درجه Ra مورد انتظار (Roughness Average) : میانگین سختی که هر چقدر بیشتر باشد بیانگر خشن تر بودن سطح است) سطح ورق سمباده و در نهایت چند مرحله پولیش میشود.

این نوع ورق به دلیل ظاهر چشم نوازتر، انعکاس نور و روشن ساختن محیط و قابلیت پاکسازی راحت تر در موارد استفاده خارجی و بصری مثل دکوراسیون و تزئینات بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد که البته باید به معایب آن از جمله ماندن رد لمس، با توجه به کاربرد در نظر گرفته شده توجه نمود.

همچنین باید توجه داشت با توجه به پرداخت بیشتر این محصول برای رسیدن به نمای آینه ای قیمت نهایی عرضه شده در بازار هم نسبت به ورق استیل مات بالاتر میباشد.

این نوع ورق با توجه به عدم وجود خط و خش و پستی و بلندی و به دنبال آن کاهش سطح تماس دارای مقاومت بیشتری در برابر خوردگی، خش و لک و ضربه نیز می باشد.

انواع ورق براق در صنعت:

● (Mirror) No.7 آینه ای

● (Super Mirror) No.8 سوپر آئینه ای

● (Marine Mirror) No.9 آئینه دریایی

● (Perfect Mirror) No.10 آیینه ای کامل

● BA (یک سمت مات و یک سمت ورق براق)

✔ ورق استیل خشدار (Brushed finish) :

در این نوع ورق خطوط موازی و ظاهر خشدار وجود دارد که به وسیله ادوات مکانیکی مثل برس کشی و سنگ زنی ایجاد میشود. ایجاد خش یا به صورت فابریک در کارخانه صورت می گیرد یا بعد ها روی ورقه براق یا مات به وسیله دستگاه های مخصوص. این خطوط از انعکاس ورق کاسته و ظاهر نسبتا مات تری با بازتاب کمتر به ما میدهد که کاربرد های مخصوص خودش را دارد مثلا در دکوراسیون و نماسازی. البته باید در نظر داشت که ایجاد این خطوط پتانسیل خوردگی در طولانی مدت را افزایش میدهد که برای جلوگیری از این امر روکش پی وی سی نازکی روی آن را میگیرد.

این نوع ورق به دلیل ظاهر زیبا و کاربرد بالا، بسیار پرمصرف است همچنین این پرطرفداری و هزینه های مربوط به روکش سازی و خشدار سازی باعث شده تا نسبت به انواع مات و براق معمولا قیمت بالاتری نیز داشته باشد.

باید توجه داشت که هر کدام از انواع ورق ها در گرید های مختلفی مثل سری 200، سری پرکاربرد 300 و... تولید میشوند که به طبع قیمت ها و ویژگی های متفاوتی دارند و انتخاب نهایی نوع ورق متناسب با فعالیت شما صورت میگیرد.

محل تولید و قیمت ورق های استیل :

تولید ورق های استیل در کشور ما هزینه بر و مستلزم امکاناتی ست که به دلیل تحریم ها عمدتا از آن محروم هستیم بنابراین تامین نیاز عمده ورق های استیل به صورت واردات انجام میگیرد در گذشته از کشورهایی همچون آلمان و آمریکا نیاز کشور تامین می شد که امروزه باز هم به علت تحریم ها امکان آن نیست. و واردات از کشورهایی چون چین، تایوان،کره جنوبی و هند صورت میگیرد که در این بین عمدتا محصولات تایوانی از کیفیت بهتری برخوردار هستند. با توجه به موارد ذکر شده قیمت ورق های استیل بسیار تحت تاثیر بازارهای جهانی و نوسانات ارزی هستند.

سخن آخر

با توجه به نکات ذکر شده و تنوع بسیار بالا در کیفیت و قیمت ورق های استیل موجود در بازار، اتخاذ تصمیم نهایی برای بهترین، مناسب ترین و مقرون به صرفه ترین انتخاب، متناسب با نوع فعالیت آن و ویژگی های مورد انتظار شما به تنهایی کار راحتی نیست.

کارشناسان گروه فلز کالا با اشراف کامل بر این بازار و سابقه ی سالها حضور موفق در بهترین بازارهای جهانی در زمینه واردات و توزیع انواع ورق های استیل آماده اند تا با ارائه ی اطلاعات دقیق و به روز افتخار همراهی و راهنمایی شما عزیزان را داشته باشند. برای آگاهی از محصولات به صفحه اصلی سایت ما به نشانی https://felez.org/ مراجعه کنید.