«نماینده»/مهدی فضائلی، کارشناس مسائل سیاسی:مقدمه نخست: در روایتی از امیرمؤمنان علی(علیه السلام) می خوانیم: «اَلنّاسُ بِأُمَرائِهِمْ اَشْبَهُ مِنْهُمْ بِآبائِهِمْ»؛ (شباهت مردم به امیران و حکمفرمایانشان بیشتر است از شباهت به پدرانشان!)
در شرح و تفسیر این روایت سخنان گوناگونی گفته شده است لیکن خلاصه و ماحصل همه آنها نقش و تأثیر گذاری رفتار و شخصیت حکمرانان و کارگزاران یک کشور بر رفتار و شخصیت آحاد جامعه خصوصاً آنانی است که به دلایل مختلف ضعیف‌ترند و در نتیجه تأثیرپذیری بیشتری دارند.
این تأثیرگذاری تا آنجا پیش رفته که این ضرب‌المثل مشهور شده است: که «الناس علی دین ملوکهم»؛ (مردم بر دین پادشاهان و زمامدارانشان هستند)
مقدمه دوم: آنچه از سوی مسئولان و کارگزاران نظام صادر و در سطح جامعه دیده یا درک می شود را با تسامح می توان به دو بخش کلی تقسیم کرد: یک بخش، انواع تصمیماتی است که فرد بر اساس وظایف و اختیاراتش اتخاذ می‌کند و بخش‌های مختلف جامعه تحت تأثیر آن تصمیمات قرار می‌گیرند و هر یک قضاوتی در باره آن تصمیم، نحوه تصمیم‌گیری و شخص تصمیم‌گیرنده خواهند داشت و بخش دیگر، شخصیت مسئولان و کارگزاران کشور است.
برخی صاحب‌نظران شخصیت را شامل مجموعه‌ای از ویژگی‌های مهم و پایدار رفتاری هر فرد می‌دانند بطوری‌که می‌توان رفتارهای فرد را در شرایط گوناگون پیش‌بینی نمود؛ آنچه شخصیت یک فرد را متجلی و ظاهر می‌سازد، رفتار و فکر اوست.
بنابراین و به عبارت دیگر، رفتار و طرز تفکر مسئولان و کارگزاران نظام در رفتار و طرز فکر جامعه نیز تأثیرگذار است و اگر اهمیت این مسئله از تصمیمات کارگزاران بیشتر نباشد کمتر نیست!
مقدمه سوم: هفته گذشته دکتر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی که با عنوان مدیر جهادی و حاضر در صحنه شناخته شده است و تصاویر حضور او در میان آتش و دود ساختمان پلاسکو تهران و مناطق محروم استان خوزستان هنوز در ذهن ها باقی است، با رعایت دستورات بهداشتی به بیمارستان امام خمینی رفت و از بخش بیماران کرونایی بازدید کرد.
اما متعاقب این اقدام، آقای روحانی از شرکت در جلسه سران سه قوه امتناع و سپس در اظهاراتی این رفتار رئیس مجلس را تلویحاً غیر عقلانی توصیف نمود!
نتیجه‌گیری؛
با توجه به آنچه گذشت، هم بخشی از شخصیت دکتر قالیباف در این اقدام او ظاهر گردیده و هم بخشی از شخصیت دکتر روحانی و جامعه نیز از هر دو شخصیت برداشتی کرده است.
البته تاثیرگذاری شخصیت حکمرانان دفعی و ناگهانی نیست لیکن چنانچه گفته شد، شخصیت ناشی از ویژگی‌های مهم و رفتارهای پایدار هر فرد است و آنچه در این ماجرا از دو مسئول سطح بالای کشور بروز کرد نیز ناشی از همان رفتارهای پایدار و ویژگی های مهم آنها بود!
برای یک اظهار نظر عالمانه در مورد برداشت جامعه از این دو رفتار خاص، نیازمند کار علمی از جمله نظرسنجی هستیم لیکن بدون تردید افکار عمومی جامعه از این رفتار آقای روحانی برداشت خوبی نخواهد داشت و آنچه از سوی ایشان صادر شد کمتر به حساسیت رئیس جمهور نسبت به حضور رئیس مجلس در بخش بیماران کرونایی حمل می‌شود.
آقای روحانی در طول هفته جلسات متعددی دارد که برخی اعضای آن با بیماران کرونایی سروکار دارند یا مثلاً در زمان دریافت استوارنامه سفرای کشورهای دیگر ایشان نمی‌داند این فرد و همراهانش کرونا دارند یا نه یا با بیمار کرونایی ارتباط داشته اند یا نه.
آقای روحانی می‌توانست به جای لغو حضور خود در جلسه سران سه قوه و بدتر از آن، جملاتی که پس از آن برزبان راند و کار آقای قالیباف را غیرعقلانی توصیف کرد، در جلسه سران با تأکید بیشتر بر رعایت پروتکل‌ها شرکت می‌نمود و ضمن تقدیر از این عمل آقای قالیباف، اگر نقد یا تذکری هم داشت دوستانه مطرح می‌کرد.
رعایت ضوابط و آئین‌نامه‌های بهداشتی لازم و ضروری است لیکن ارتباط با مردم و احساس حضور مسئولان در صحنه‌های سخت و دشوار و در کنار مردم نیز خصوصاً برای مسئولان اجرایی کشور امری ضروری و لازم است.
بی‌مناسبت نیست اشاره‌ای هم به سخنان سردار شهیدمان حاج قاسم سلیمانی داشته باشم:
«یکی از ویژگی‌های جنگ ما که نابرابری‌ها را کنار زد، ابتکاراتی بود که در صحنه دفاع مقدس اتفاق افتاد؛ فرق ما با ارتش‌های کلاسیک دنیا در یک کلمه بود؛ اگر بخواهیم فرق حاج همت متوسلیان، حاج‌همت، فرماندهان گردان شهید را با یک فرمانده کلاسیک ارتش دنیا را علاوه بر موضوعات معنوی و رفتاری بدانیم، کلمه «بیا و برو» بود؛ یعنی فرمانده ما در صحنه جنگ می‌ایستاد جلو و می‌گفت: «بیا» اما فرمانده کلاسیک می‌ایستاد، عقب و می‌گفت: «برو».»
شاید چنین رفتاری با معیارهای عقل ابزاری سازگار نباشد اما عقل واقعی فرمانش چیز دیگری است!
و سخن آخر اینکه مسئولان عالی کشور بیشتر مراقب رفتار و افکار خود باشند و بدانند جامعه علاوه بر تصمیمات،از شخصیت آنان نیز تأثیر می پذیرد.
نظر شما