به گزارش«نماینده» سیدمحسن دهنوی عضو هیئت رئیسه مجلس در جلسه علنی صبح امروز (یکشنبه) مجلس شورای اسلامی بعد از گزارش محمدجواد آذری جهرمی گفت: صنعت فضایی یکی از اصلی‌ترین فناوری‌هایی است که کشور تاکنون سرمایه‌گذاری کلانی روی آن داشته و چشم‌اندازهای روشنی را جهت توسعه‌ی آن، ترسیم کرده است اما متأسفانه شاهدیم که روند پیشرفت‌های فضایی کشور با وقفه روبه‌رو شده و دیگر نه تنها شاهد رشد پرشتاب آن نیستیم بلکه بی‌تدبیری‌های مدیریتی موجب عقب‌ماندگی قابل توجه از اهداف شده است و مجلس یازدهم اجازه نخواهد داد روند پیشرفت فضایی را متوقف کنید.

وی خطاب به وزیر ارتباطات اظهار داشت: سازمان فضایی کشور که اکنون از زیرمجموعه‌های شماست دچار مشکلات متعددی است. گذشته درخشانمان را یادآوری می‌کنم: سال ۸۸ به همراه چند عضو دیگر یعنی چین، پاکستان، اندونزی، مغولستان و تایلند از بنیان‌گذاران سازمان همکاری‌های فضایی آسیا و اقیانوسیه (آپسکو – APSCO) بودیم. بهمن ماه ۸۸ پس از پرتاب موفقیت‌آمیز کاوشگر ۱ و ۲ به فضا، دانشمندان فضایی کشورمان موفق شدند نخستین‌بار محموله زیستی را با کاوشگر ۳ به فضا پرتاب کنند. ۲۴ اسفند ۸۹، کاوشگر ۴ را بدون موجود زنده برای آزمایش زیرسامانه‌های آن با موفقیت پرتاب کردیم.

وی افزود: پرتاب ماهواره سنجش از دور رصد (نخستین ماهواره تصویربرداری ایران) در سال ۹۰، پرتاب ماهواره نوید علم و صنعت، پرتاب کپسول حیاتی حامل یک میمون (پیشگام) تا ارتفاع ۱۲۰ کیلومتری زمین در سال ۹۱ و پرتاب موشکی با سوخت مایع به فضای زیرمداری در سال ۹۲ با کاوشگر پژوهش با موجود زنده (فرگام) را یادآوری می‌کنم. این‌ها همگی خلاصه‌ای از تلاش‌ها برای پیشرفت صنعت فضایی کشور بود که باعث حضور ایران در جمع ۵ کشور اول جهان در این صنعت شد و حالا ایرانی که سال‌ها با سرعت در حال رشد و جهش علمی بود در این رقابت حیاتی دچار عقب‌ماندگی شده است.

عضو هیئت رئیسه مجلس تصریح کرد: آقای وزیر! در چشم‌انداز ۱۴۰۰ قرار بود به سراغ طراحی و ساخت ماهواره‌های عملیاتی GEO برویم. دنبال طراحی و ساخت بومی ماهواره سنجشی با ارتفاع زیر ۱۰ متر بودیم. بنا داشتیم انسان به مدار زمین اعزام کنیم و حامل‌های فضایی بومی برای پرتاب تا ارتفاع ۳۶ هزار کیلومتری را توسعه دهیم اما آقای جهرمی در شرایطی قرار داریم که هیچ ماهواره موفق عملیاتی در مدار نداشته‌ایم.

دهنوی با بیان اینکه پرتابگر، وضعیت پایدار و قابل اطمینانی ندارد، تصریح کرد: مدار ۴۲.۵ درجه که جزئی از دارایی‌های کشور محسوب می‌شد در صورت ادامه روند فعلی در بهترین حالت از دسترس ما خارج خواهد شد. آزمایشگاه ملی فضایی با استانداردهای حداقلی هنوز راه‌اندازی نشده است. همکاری بین سازمان‌های مسئول، به پایین‌ترین سطح ممکن رسیده است.

عضو هیئت رئیسه مجلس ادامه داد: روابط بین‌الملل در سطح متوسطی قرار دارد و عضویت در سازمان‌های اپسکو و کوپوس و یک قرارداد ماهواره‌ای شده است تمام فعالیت‌های بین‌المللی شما.

وی افزود: نکته‌ای که در آن واحد علت و معلول این عملکرد ضعیف است از همه مهم‌تر است: نخبگان این حوزه که وضعیت مناسبی ندارند و مورد بی‌مهری‌های مستقیم و غیرمستقیم سازمان فضایی‌اند آرام آرام در حال فاصله گرفتن از فضای علمی این حوزه‌اند. سخت است دیدن اینکه ما در حوزه فضایی از برنامه‌های بالادستی وامانده‌ایم و کشورهای منطقه که در سال‌های درخشش ما در صنعت فضایی هیچ حرفی برای گفتن نداشتند، حال در حال سبقت گرفتن کشور عزیز ما هستند. پاسخ سرخوردگی و ناراحتی جوانان نخبه این حوزه بر دوش مسئولانی است که مسبب وضعیت کنونی‌اند.

دهنوی خاطرنشان کرد: از همه این‌ها مهم‌تر این است که نخبگان جوان این حوزه به هیچ عنوان وضعیت شغلی مناسبی ندارند و از ظرفیت آن‌ها استفاده نشده و حتی شاهد برکناری و تسویه آن‌ها از سازمان زیر نظر شما هستیم. هم‌اکنون در حوزه فضایی از برنامه‌های بالادستی خیلی عقب هستیم و این در شرایطی است که کشورهای حاشیه خلیج فارس منطقه ما به تحریک غرب از ما پیشی گرفته‌اند. جوانان نخبه از این رکود فضایی به شدت ناراحت‌اند و معترض.

عضو هیئت رئیسه مجلس تصریح کرد: بررسی روند موفقیت‌ها و شکست‌های سازمان فضایی ایران نشان می‌دهد که مشکلات این فناوری از زمان وزارت آقای واعظی شدت گرفته و علی‌رغم توقعات، در دوره وزارت شما همان روند مدیریتی با چاشنی رفتارهای نمایشی ادامه یافته است. گر چه جناب آقای جهرمی نشان داده انتقاد به عملکرد خود در این حوزه را چندان بر نمی‌تابد اما مجلس شورای اسلامی وظیفه ذاتی خود می‌داند که ضعف‌های مدیریتی ایشان را پیگیری کند. آقای جهرمی شما باید پاسخگو باشید.

وی افزود: در چند سال گذشته و در زمان وزارت حضرت‌عالی کدام دستاورد ولو اندک نصیب فناوری فضایی ما شده؟ چرا از چشم‌انداز توسعه این فناوری تا این حد عقب افتاده‌ایم؟ چه شد که با آغاز زمزمه‌های مذاکرات برجام، ترمز پیشرفت فضایی کشور کشیده شد؟ این برجام فضایی را تا کی می‌خواهید ادامه دهید؟ آیا هنوز هم می‌خواهید پیشرفت کشور در این حوزه را معطوف به خوش‌آمد آمریکا و کشورهای اروپایی کنید؟ علت شکست‌های متعدد این چند سال را چه می‌دانید؟ آیا غیر از این است که مشکلاتی نظیر عدم ثبات در مدیریت و نبود ساختار سیاست‌گذاری، استفاده‌نکردن از نیروهای متعهد و باسابقه در این حوزه و رویکرد نمایشی به دستاوردهای این صنعت منجر به وضعیت کنونی شده است؟

دهنوی اظهار داشت: اکنون که انحراف در برنامه‌ها و سیاست‌های بالادستی مشهود است باید پاسخ دهید که چرا این عرصه علمی را آلوده به بازی‌های حزبی کرده‌اید و تجربه‌های متخصصین را نادیده می‌گیرید؟ چرا بخش خصوصی را حذف کرده‌اید و توان آن را به طور کلی نادیده گرفته‌اید؟ چرا به جای تلاش برای پیشرفت واقعی، تبلیغات و افتتاح زودهنگام پروژه‌ها در اولویت قرار گرفته است؟

عضو هیئت رئیسه مجلس گفت: در پایان، جناب آقای جهرمی که این روزها در میان جوانان به وزیر شوآف معروف شده‌اید، بهتر است صنعت فضایی را دست‌آویز نمایش‌های سطحی مانند لباس فضانوردی کودکان نکنیم و به دنبال توسعه واقعی این فناوری حیاتی در کشور باشیم.