به گزارش «نماینده»، برنامه این هفته نسل امروز (جمعه دوازدهم مهرماه) با موضوع "غرب گرایی، غرب ستیزی" با حضور موسی نجفی، استاد تمام علوم سیاسی، سیدکمیل حسینی، جامعه شناس و پژوهشگر حوزه جنسی و غلامرضا خواجه سروی، رئیس موزه ملک و استاد دانشگاه با اجرای امیرابراهیم رسولی به روی آنتن شبکه ۵ رفت.

موسی نجفی، استاد تمام علوم سیاسی در پاسخ به اینکه تکلیف ما در برابر غربگرایی چیست؟ گفت: تکلیف ما دویست سال است که معلوم نشده است. اما جواب این سوال بسته به این است که یک پرسش خوب مطرح کنیم. این سوال یک جواب قطعی و کلیشه ای ندارد.

وی افزود: درست است که هم غرب گرایی داشته ایم و هم غرب ستیزی، اما کمتر غرب شناسی داشته ایم و اگر تکلیف غرب شناسی را مشخص کنیم شاید تکلیف غرب ستیزی و غرب گرایی هم روشن شود. نمی توانیم حکم بدهیم که کلا غرب ستیزی یا غرب گرایی اشتباه بوده است.

نجفی با بیان اینکه با غرب شناسی می توانیم جسبت خودمان را با غرب مشخص کنیم گفت: آنجایی که قلدر و زورگو هستند باید غرب ستیز باشیم و یک جا که چیزهایی را نداریم و در برخی حوزه ها عقب مانده هستیم بایدنسبت به عقب ماندگی مان برنامه ریزی کنیم تا توانمندی لازم را اخذ کنیم.

این استاد دانشگاه ادامه داد: تعصب بنا نیست همه جا بد باشد. تعصب جایی بد است که انسان روی حقیقت پا بگذارد. این قضیه به "ما" و "غیر ما"، " خودی" و "غیرخودی" برمی‌گردد. همین که این بحث را مطرح می کنیم یعنی تعصب داریم. بحث ما و غیر ما به این می‌گردد که اصلا "ما" که هستیم؟

وی با اشاره به اینکه غرب شبیه به یک سوپرمارکت بزرگ است اظهار کرد: وقتی وارد یک سوپرمارکت بزرگ می‌شوید باید بدانید چقدر پول در جیبتان است و چه چیزی نیاز دارید و اولویت بندی تان چگونه است؟ شاید برخی کشورهای غربی ما اینگونه باشند که بدون هدف و بدون آنکه بدانند چه هستند و چه نیازی دارند وارد غرب شده باشند و از سوی غرب تحقیر هم شده باشند. اما ایرانی ها اینگونه نیستند.

این استاد علوم سیاسی با بیان اینکه ایرانیان با انقلاب، خودشان را بهتر شناختند و امکانات موجود را بهتر سنجیدند تا وقتی وارد دنیای جدید می شوند اولویت هایشان را بهتر مشخص کنند گفت: قبل از صفویه و بیش از 500 سال قبل اولین تماس های ایران جدید با کشورهای دیگر شروع می شود. غرب قرون وسطا با دوران صفویه همزمان است و غرب دوران جدید از رنسانس به این سو شروع می‌شود.

نجفی با بیان اینکه انقلاب اسلامی یک ابراز هویت جدید در مقابل غرب است عنوان کرد: به تعبیری ما در معدن و دریایی از امکانات هستیم و نمیتوانیم استخراج کنیم اما غربی ها استخراج را خوب بلدند. نیازمند متخصص و امکانات لازم هستیم، در حالی که غربی ها به علت استعمار و قدرت مدیریت، امکانات زیادی ذخیره کرده اند و ما آن موقعیت را نداریم.

وی پدیده انقلاب را به بیماری که غده ای دارد و با پای خود به بیمارستان می رود تا آن را خارج کند تشبیه کرد و گفت: با این عمل سلامت پیدا می‌شود، فرد سالم شده است اما همچنان به علت عوارضی ناله می‌کند. انقلاب آن غده را بیرون آورد، اما تا قرار شد دوران نقاهت طی شود، جنگ شروع شد و کی اجازه دادند روی پای خودمان بایستیم.

این استاد علوم سیاسی با بیان اینکه غرب از دو جنبه برتری دارد اظهار کرد: نخست قدرت رسانه و دوم قدرت تکنولوژیکی است. این دو ابزار هستند و غربی ها از این دو ابزار نتایج ایدولوژیک گرفته و حکم به برتری خود می دهند.

نجفی با اشاره به عدم خودباوری و شیفتگی غرب در پاسخ به اینکه آیا مسئولین و کارگزاران در این غربگرایی موثر بوده اند و علت اینکه برخی به غرب قهقهه می زنند اما در داخل عبوس اند؟ گفت: برخی مسئولین ما در طراز انقلاب نیستند. خلا جنبش نرم افزاری بین شاخه و میوه و ریشه درخت انقلاب داریم و با ایده های نو باید این درخت را بارور کنیم. کارهای زیادی شده اما در حد و اندازه انقلاب کار نشده است. تعلق فرهنگی مسئولین ما تعلق دینی است و کسی نیست در هر دوجناح که مخالف حجاب یا موافق شراب خواری باشد. مسئولین تعلق فرهنگی دارند اما در تعلق تمدنی آنها شک دارم و در جایی که قرار است فرهنگ دینی بسط یابد و به فرهنگ تمدن دینی تبدیل شود این قدرت را ندارند.

وی با بیان اینکه خطاب بیانیه گام دوم به جوانان است گفت: انقلاب فضای بازی را ایجاد کرده است. افکار مختلف وجود دارد و مردم باید خودشان گزینش کنند. فرهنگ عمومی و قدرت نقد مردم بالا رفته است.

نجفی با بیان اینکه بحران جنسیتی در جامعه تک عاملی نیست و ریشه آن به بحران فرهنگی و هویتی برمیگردد گفت: دایره ای از مفاهیم در اینجا خودش را نشان می دهد. وقتی از دو عالم سنتی و نوین حرف می زنیم، ما در وضعیت بینابینی قرار می گیریم. می‌شود از آسیب ها کاست، ولی نمی‌شود کامل آن را حل کرد.

وی به مهاجرت، فرار مغزها و ترویج این ایده که جوان ها در این کشور آینده ندارند اشاره کرد و گفت: اگر این کلاف سردرگم را با تانی و صبر باز کنیم مشکلات دیگر هم قابل حل است.

اگر کسی وارد داروخانه بشود و بیمار باشد داروساز نسخه را طلب می کند. دارویی که انتخاب میشود باید سرساعت مصرف شود. برخی فرمول های ما باید اینطور باشد. در برخی موارد نیاز به غرب ضروری است اما اگر افراط وجود داشته باشد زیان زننده است. افراط و تفریط در پذیرفتن ضرورت ها و مباح کردن همه چیز به قیمت مدگرایی و تجمل آسیب رسان است.

6 مسیر مقابله با بحران جنسی/ دچار بحران جنسی در جامعه ایم

سیدکمیل حسینی، دانشجوی دکترای جامعه شناسی و پژوهشگر حوزه جنسی نیز درباره رابطه غرب گرایی با جنسیت گفت: یک نسبت غرب گرایی با عموم جامعه و یک نسبت با حوزه نخبگان است که این دو گروه برخورد، شناخت و سوالاتشان از غرب متفاوت است.

وی افزود: طبق پژوهش هایی که مدتی قبل انجام شد در عموم جامعه‌ سوالی که به شدت با آن مواجه بودیم این بود که جوان ها نیاز جنسی شان را در این دوران چه می کنند؟ و چرا غربی ها مشکلشان را در این زمینه حل کرده اند و ما نتوانسته ایم؟ طبقه عامه جامعه تصور می کنند غربی ها با چنین مسائلی مواجه نیستند و اینها حل شده است در حالی که اینطور نیست.

حسینی با بیان اینکه به طور ناخودآگاه به سمت غربی شدن حرکت می کنیم که یکی از تجلی گاه های آن درنظام جنسی است گفت: فرایند عمومی جامعه دارد ساختارهای نظام جنسی را تغییر می دهد و عدم شناخت غرب یک عامل آن است.

این پژوهشگر با بیان اینکه غرب دوران قدیم هم متفاوت از امروز است و محدودیت ها و سخت گیری در نوع روابط و پوشش‌ آنها مشخص است و چه بسا ساختار آنها از ما سخت تر بوده است گفت: این که آن جامعه با چنین سخت گیری هایی یک مرتبه تغییر میکند یک موضوع است. اما آنچه اکنون مایه تاسف بویژه در طبقه نخبگان است این است که داریم چیزی را تجویز می کنیم که نتایجش از غرب بیرون زده و مشخص است و سیر داده ها و آمارها آن را نشان می دهد.

حسینی درباره آزادی های جنسی در خارج و عقیده برخی جوانان مبنی بر آزاد کردن همه چیز برای حل مشکلات گفت: در ایران دچار بحران جنسی هستیم. اگر غرایز در مسیر خود حرکت کنند باعث پیشرفت فرد و جامعه می شوند. در ایران به دلایل مختلفی دچار بحرانیم یعنی در دوره ای که فرزندمانمان نیازمند برآورده شدن نیاز غریزی خود هستند ما هیچ راه حل امنی به آنها در فاصله بلوغ تا ازدواج نمی دهیم. اکنون بلوغ در پسران در 14، 15 سالگی رخ می‌دهد در حالی که میانگین سن ازدواج برای مردان 27،28 سالگی است.

وی دلایلی را برای این موضوع برشمرد و گفت: نخست انقلاب های جنسی در دنیا و تغییر ساختارهاست که در ایران هم در حال رخ دادن است که البته دربرابر برخی مقاومت شده اما با ورود موج رسانه از دهه 1900 تا حد زیادی نظامات جنسی تغییر کردند. موج اصلی تغیر همین است و از طریق رسانه رخ داده. البته تصویری که رسانه ارائه می دهد با واقعیت غرب متفاوت است.

حسینی افزود: غلبه نظام لیبرال سرمایه داری و اندیشه های لیبرالی، فاصله بلوغ تا ازدواج، جنگ غرب در مواجهه با ایران و تاثیر حاکمیت جمهوری اسلامی بر نظام جنسی از دیگر دلایل است. برخی جاها سیاست را با نظام جنسی اختلاط کردیم و جامعه نارضایتی اش را از ناکارآمدی سیاسی، اجتماعی با نظام جنسی بروز داده است.

وی راهکارهایی برای مقابله با غرب گرایی ارائه داد و گفت: راهکار دادن نیازمند علت یابی است. یکی از راهکارها این است که بدانیم راه حل در دست غرب نیست. دوم اینکه هرجا مشکل را میگوییم راه حل را بگوییم و مردم را رها نکنیم. همچنین اجازه بازتولید مجدد بحران را ندهیم و نگذاربم سرایت کند و دست آخر بیمارها را درمان و درمان شده‌ ها را بهبود دهیم.

این جامعه شناس شش مسیر مقابله با بحران های جنسی را نیز بیان کرد و گفت: هویت دهی سالم جنسی و اینکه دختر و پسر از هویت خود لذت ببرند راه اول است. این موضوع در جامعه ما کم است و بچه ها دوست دارند جای جنس مخالف باشند. دوم کاهش تحریک، سوم تامین نیاز جنسی، چهارم خویشتن داری، پنجم مراقبت و نگه داری و ششم درمان و کاهش آسیب است.

باید از دیدگاه گزینشی به غرب به سمت بومی سازی برویم

غلامرضا خواجه سروی، رئیس موزه ملک و معاون سابق وزارت علوم نیز در این برنامه درباره اینکه تکلیف ما در برابر غرب گرایی چیست؟ گفت: غرب گرایی گذشته ای دارد که باید به آن توجه کرد تا بتوان به این سوال پاسخ داد.

وی افزود: این راه در صد و چندسال اخیر طی شده و در مقاطعی غرب کاملا پذیرفته شده و نتایج آن هم مشهود است. بعد از انقلاب هم عده ای کلا مظاهر غربی را طرد کردند و این گفتمان، غالب بود.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه بهترین راه این است که به تجارب گذشته نگاه کنیم و نتایج آن را ببینیم عنوان کرد: یک دیدگاه بینابین نیز دیدگاه گزینشی است که بر اساس آن باید راهبرد منافع ملی ترسیم و بعد سنجیده شود که کدام مظاهر تمدن غرب با منافع ما تناسب دارد تا آن را بپذیریم و آنها که قرابتی ندارد را کنار بگذاریم.

خواجه سروی افزود: معتقدم این دیدگاه به عنوان راهبرد کوتاه مدت، خوب است اما ابزاری برای مهندسی معکوس خواهد بود. اگر روی دیدگاه گزینشی بایستیم در پوسته متوقف میشویم. باید از نگاه گزینشی به نگاه بومی برسیم. ما هنوز در بسیاری موارد روی دیدگاه گزینشی ایستاده ایم و همچنان رویکرد بومی رویکرد غالب نیست.

وی در واکنش به اینکه برخی از این طریق رای جمع میکنند؟ گفت: در نهایت همه آنها که رای میدهند متوجه می‌شوند چیزی عاید جامعه نشد. ما همه معتقدیم در سیاست و حکومت و فرهنگ عقب گردهایی داریم و از این پل رد نمی شویم.

خواجه سروی در پاسخ به اینکه نسل امروزی ها چه کنند تا گول امثال تقی زاده ها را نخورند؟ گفت:معتقدم اگر بخواهیم به نسل جوان بباورانیم که باید تفکر بومی را اتخاذ و روی آن کار کنیم ناچاریم تجربه های عینی را به او نشان دهیم. جوان ها سهل است بعضا برخی مقامات هم باورشان نمی‌شود پهبادی ساخته ایم با برد بالا. عدم خودباوری و خودباختگی و... وجود دارد.

وی درباره نگاه صفر و صدی به غرب اظهار کرد: باید به آنها که آموزش می دهیم اجازه دهیم و از روز اول قدرت انتخاب بدهیم تا درک کنند ما چه می گوییم، دیگران چه میگویند و نباید ترسید. حضور در فضای مجازی هم باید اتفاق بیافتد. قشری بار آمدن اشتباهات زیادی به دنبال دارد. علت برخی حرف های پوسته ای، بیسوادی است.

رئیس موزه ملک با بیان اینکه نمی‌شود گفت همه غرب خوب و یا همه آن بد است گفت: چیزهایی با مکتب و آیین ما نمیخواند اما مواردی هست که میتوان از آن بهره برداری کرد و به سمت بومی سازی رفت. البته تقلیدکورکورانه خوب نیست ولی تقلید آگاهانه همیشه و در همه موارد کار بدی نیست.