به گزارش«نماینده»، نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی تا پیش از انقلاب صرفا یک نیروی دریایی ساحلی بود و توان حضور در آبهای بینالمللی و دریاهای آزاد را نداشت. اما پس از انقلاب اسلامی و در دوران دفاع مقدس، نیروی دریایی تجربیاتی بدست آورد که موجب شد نداجا از یک نیروی دریایی ساحلی به یک نیروی دریایی اثرگذار با توان حضور در آبهای آزاد جهان و دریانوردیهای بلند مدت تبدیل شود.
از همین رو نیروی دریایی ارتش تا کنون بیش از ۵۰ ناوگروه به نقاط مختلف جهان اعزام کرده و توانسته به خوبی امنیت آبراههای عبور کاروانهای تجاری کشورمان را تامین کند. اما نیروی دریایی ارتش برای نیل به این مهم نیاز به تجهیزات پیشرفته و نیروی انسانی کارآمد داشت که با وجود تحریمهای گسترده علیه کشورمان، فراهم شدن چنین امکانی از خارج کشور میسر نبود.
متخصاصان و افسران جوان نیروی دریایی ارتش با همکاری متخصصان صنایع دفاعی کشور اما، توانستند به خوبی از پس این مشکل برآیند و وارد حوزه طراحی و ساخت انواع شناورهای سطحی و زیر سطحی شوند که ساخت ناوشکنهای جماران و دماوند، ناوهای کلاس سینا و زیردریاییهای غدیر از جمله آنها است.
علاوه بر این، نیروی دریایی ارتش در سالهای اخیر در زمینه گسترش دیپلماسی دریایی نیز گامهای موثر و قابل توجهی برداشته که برگزاری اجلاس فرماندهان نیروهای دریایی کشورهای حاشیه اقیانوس هند در اردیبهشت ماه امسال در تهران یکی از نمونههای بسیار قابل توجه این عملکرد نیروی دریایی ارتش است.
به منظور اطلاع از آخرین دستاوردهای نیروی دریایی ارتش و همچنین اطلاع از برنامههای آینده این نیرو با امیر دریادار حسین خانزادی فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی به گفتوگو نشستیم که در ادامه مشروح این مصاحبه را میخوانید.
*برای سوال اول درباره پیروزی درخشان غواصان نیروی دریایی در رشته غواصی از سری مسابقات نظامی ۲۰۱۸، توضیحاتی بفرمایید.
- دریادار خانزادی: مسابقات نظامی روسیه در چندین موضوع اهمیت داشت که یکی از این بحثها دریای خزر بود، دریای خزر به عنوان یک دریاچه بسته برای ما بسیار با اهمیت است و شاید اگر به لحاظ وسعت به آن نگاه کنیم این دریاچه از خلیج فارس هم بزرگتر بوده و وسعت آن چیزی حدود ۳۷۰ هزار تا ۴۲۰ هزار کیلومتر مربع است.
خلیج فارس حدود ۳۰۰ هزار کیلومتر مربع وسعت دارد و حداکثر عمق در برخی نقاط و بیشتر در نزدیکی تنگه هرمز، ۱۰۰ متر است اما در دریای خزر عمق ۸۰۰ الی ۹۰۰ متر در منطقه خودمان داریم. خزر در مسائل حاشیهای در ارتباط با تحدید حدود قرار دارد که اخیراً هم شاهد بودیم که آقای رییسجمهور برای امضای برخی موافقتنامهها برای تحدید حدود خزر به کشور قزاقستان سفر کردند.
معنای همه این مسائل این است که ما اگر در خزر مسابقهای را برگزار میکنیم، بحث برجسته شدن دریای خزر در ابعاد مختلف به ویژه اینکه به هیچ عنوان اجازه فعالیت هیچ نیروی نظامی خارجی در هر شکلی را نمیدهیم، چه یگان شناور داشته باشد و چه بخواهد دیگران را هدایت کند و یا با ترتیبات امنیتی، منطقه نامطلوبی را ایجاد کند. موضوع استقلال برخی از کشورها که بعد از فروپاشی شوروی انجام شد، نیاز به این داشت که هم گرایی افزایش پیدا کند که کشورها با اعتماد به هم و با نگاه به اینکه دریای خزر قرار است دریای صلح و دوستی باقی بماند و نیاز است قدری هم به فهم مشترک برسیم و قرار نیست بیگانهای از بیرون در این دریا حضور پیدا کند. این مباحث موضوعاتی بود که باید در فضای این مسابقه به آنها پرداخته میشد؛ بنده و امیر سیاری هم در اختتامیه به این موضوعات اشاره کردیم و در مناسبتهایی که با این عزیزان گفتوگو میکردیم به این موضوعات میپرداختیم.
یکی از موضوعات مهم در ارتباط با این مسابقات که چندین سال از عمر آن میگذرد و مبدأ آن روسیه است، همگرایی و دوستی بین نیروهای دریایی به ویژه نیروهای دریای منطقه خزر است. این مسابقات چیزی حدود ۲۲ الی ۲۳ رشته داشت که عمده آنها در سالهای اخیر در روسیه برگزار میشد و طی چند سال اخیر بخشی از آنها چیزی در حدود ۶ یا ۷ رشته به کشورهای دیگر مثل قزاقستان، آذربایجان و چین واگذار شد.
اما امسال برای اولین بار میزبانی مسابقات غواصی برعهده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران گذاشته شد، البته ما آمادگی تعداد بیشتری را هم داشتیم ولی چون روسیه بنیانگذار و مبدأ این مسابقات بود، از ما درخواست کردند که در گام اول اجازه بدهید که توانایی شما در میزبانی بررسی شود، در مراحل بعدی قطعاٌ ما میزبانی در رشتههای دیگر را هم دریافت خواهیم کرد.
** رشتههای دیگری از مسابقات نظامی روسیه هم در ایران برگزار خواهد شد
مسابقات غواصی عمق از ابتدای مرداد ماه با ورود پنج تیم از هشت کشور و سه قاره جهان برای مسابقه و نظارت بر آن حضور پیدا کردند؛ بالغ بر ۱۰۰ نفر ورزشکار و هیئتهای مختلف وارد ایران شدند، البته قرار بود تیمهای بیشتری حضور پیدا کنند که به دلایلی این امکان فراهم نشد. شما در نظر بگیرید این تعداد از افراد با شرایط خاصی در فرودگاه امام وارد میشوند، به محل اجرای مسابقات (دانشگاه علوم دریایی امام خمینی( ره) نوشهر) اعزام و استقرار پیدا میکنند، فضایی ایجاد کردیم که تا چند روز قبل از مسابقات همه تیمها بتوانند تمرین کنند، همه تیمها حداقل ۲ بار همه موارد مسابقات را کاملا تمرین کرده بودند و کاملاً با شرایط مسابقه آشنا بودند.
در دورههای قبلی که ما در مسابقات غواصی شرکت کردیم، در اولین دوره به علت اینکه با فضای مسابقات آشنا نبودیم، مقام دوم را کسب کردیم که در آن زمان فاصلهها خیلی کم بود، یعنی با اندکی اختلاف مقام دوم را کسب کردیم. اما در این دوره به جرأت میتوان گفت فاصله آنقدر زیاد بود که همانطور که عرض کردم، اگر ما هیچ کاری انجام ندهیم، یعنی همین شرایط موجود را حفظ کنیم تا چندین سال پیاپی حتما رتبه قهرمانی به نام ما ثبت خواهد شد.
همچنین تعدادی از مقامها و رکوردها در ۴ رشته شکسته شد که برخی از آنها رکوردهای جهانی بود که این نشان میدهد پتانسیل خوبی در مجموعه غواصی نیروی دریایی وجود دارد و این نتیجه زحمات عزیزانی بود که در مسابقات شرکت میکردند و همچنین مربیان و همه عواملی که پای کار آمدند. این رویداد دومین رویداد بینالمللی بود که در سال جاری میزبانی آن بر عهده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران گذاشته شد، اولین رویداد اجلاس آیونز بود که یک اجلاس بینالمللی بسیار بزرگ بعد از انقلاب شکوهمند اسلامی ایران بود که فرماندهان نیروهای دریایی از ۳۶ کشور منطقه و جهان در آن حضور داشتند.
بلافاصله بعد از این، ما مسابقات غواصی را داشتیم و امیدوار هستیم تا پایان سال نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران بتواند برای برقراری صلح و ثبات در منطقه و کمک به جامعه جهانی در برقراری نظم و امنیت و صلح در دریاهای آزاد، همچنان بدرخشد.
بعد از حادثهای که برای ناوشکن دماوند رخ داد، برخی فکر میکردند اتفاق خاصی افتاده در حالی که از این دست حوادث معمولاً رخ میدهد و حتی اگر آمریکاییها را ملاک قرار دهیم، اتفاقات خیلی فجیعتر از این را هم داشتند و حتی برای برخی از کشور های دیگر اتفاقات خیلی بزرگتر از این برای آنها رخ داده است؛ بفرمائید که دقیقا چه اتفاقی افتاد و در حال حاضر ناوشکن دماوند در چه شرایطی است و آیا قرار است دوباره همان ناوشکن احیا شود و یا با تغییر سازه چیز جدیدی ساخته خواهد شد؟
- دریادار خانزادی: همه ابتدا اینطور تصور میکنند که در دریا یک گستره بسیار بزرگ آبی وجود دارد و در این گستره بزرگ آبی اینطور نیست که مانند جاده ماشینها کنار هم حرکت کنند و سانحه اتفاق بیافتد.
واقعیت این است که چند موضوع اینجا حاکم است. اول بحث رشد و توسعه است که ما معتقدیم که توسعه یک امر یک باره نیست و همه آنهایی که در دنیا امروز به خودکفایی در عرصه دفاعی رسیدهاند در این روند یک مسیری را پشت سر گذاشته اند واگر قرار باشد در این فضا نیروی دریایی ورود کند، یعنی در فضایی رقابتی و بسیار پیچیده که سطح فناوری در آن خیلی بالاست و به نوعی بالاترین سطح فناوری را دارد، سوانحی از این دست هم بخشی از آن است.
در وسایل پروازی که بالاترین امنیتها در آن به کار گرفته میشود، سوانح بسیار عجیب و غریبی اتفاق میافتد. کار در دریا بسیار سخت است و دریای خزر برخلاف تصور بعضیها در برخی ایام سال جزو خشنترین دریاهای جهان است که شناورهایی با وزن ۴۰۰۰ تن در آن غرق میشوند و شاید اخبارش هم خیلی منتشر نشود.
** ماجرای دقیق از حادثهای که برای ناوشکن دماوند رخ داد
ناوشکن دماوند تنها ۱۳۰۰ تن وزن داشت و ما هم در حال تجربه و پیشرفت هستیم. در حال توسعه فناوریها هستیم و افسران و کارکنان نیروی دریایی در حال پیشرفت هستند. در دریایی طوفانی که هیچ شناوری در آن حرکت نمیکند، ناوشکن دماوند باید در آن مأموریت انجام دهد. زمانی که که ناوشکن دماوند از مأموریت برمیگردد دقیقاٌ در دهنه حوضچه ورودی که از دریا هم متاطم تر است، به دلیل نقص فنی، موتورهای ناوشکن دچار مشکل میشوند و آن وضعیت خشن دریا دیگر فرصت زیادی را دراختیار نمیگذارد.
یکسری مسائل هم به آن مترتب بود مثل موضوع یدک کش. ما نیاز به ظرفیتسازی در دریای خزر داریم. دریای خزر با آن شرایطش شناورهای خاص خودش را میخواهد برخلاف بقیه کشورهای منطقه، ما در عمیقترین بخش منطقه دریایی خزر درحال اجرای ماموریت هستیم. عمق دریای خزر در سمت روسیه ۵۰ متر و در سمت ایران ۸۰۰ متر است. نیروی دریایی وقتی در خلیج فارس کار میکند، به آن نیروی دریایی آبهای سبز میگویند اما اگر قرار باشد نیروی دریایی آبهای عمیق باشد، باید تجهیرات سنگینتر داشته باشد. در دریاهای عمیق جایی که در دریای عمان از مناطق تحت حاکمیت خارج میشویم به جاهایی میرسیم که عمق آب ۸۰۰ تا ۲۰۰۰ متر است.
پس باتوجه به عمق دریای خزر شرایط جوی حاکم بر آن که خودش یک شرایط سخت و پیچیده است و برای قسمت جنوبی که ما ماموریت انجام میدهیم، یک شرایط سخت و پیچیدهتری حاکم است. شرایط جوی که برای ناوشکن دماوند به وجود آمده بود، شناور را به صخره میکوبد و عمق آب آنجا ۳.۵ متر و آبخور شناور در پاشنه ۴ متر است و این یعنی دیگر نمیشود شناور را با پای خودش بیرون آورد.
در اینجا ما نیاز به یک کرین بارج داریم. کشورهایی مثل آمریکا تجهیزاتی دارند که در این شرایط میآیند و شروع میکنند شناور را از بالا برداشت کردن و تمام تجهیزات را از بالا برمیدارند و به کاسه که میرسند آن را به چند قسمت تقسیم کرده و روی کرین بارج قرار میدهند و به کارخانه انتقال میدهند.
ما چنین کرین بارجی در منطقه دریای خزر در سطح ملی نداشتیم و ناچار شدیم در اسکله این کار را انجام دهیم، لذا قدری زمان برد و خوشبختانه در ارتباط با خود ناوشکن دماوند تلفات جانی در آن نداشتیم ولی در امر امدادرسانی قدری دچار مشکل شدیم که ۲ نفر از تکاوران ما به شهادت رسیدند.
** آخرین وضعیت ساخت ناوشکن جدید دماوند/ نصب تجهیزات مدرنتر روی ناوشکن جدید
اما با این تجربهای که بدست آمد و تأکید رهبر انقلاب که فرمودند از این تجربه استفاده کنید، همان ناوشکن دماوندی که ساختش ۱۲ سال طول کشیده بود امروز کار ساخت کاسه و سوپر استراکچر آن تمام شده و در داک شناور وزارت دفاع به شکل ماژولار در حال سر هم شدن است و تمام تجهیزات به شکلی که روی سازه اعم از سلاح ها و تجهیزات مخابراتی و غیره برای ناوشکن دماوند جدید به کار می رود، همان هایی است که روی دماوند بکار گرفته شده بود.
ما دماوند را با تکنیکهای جدیدی احیا میکنیم. قدری در بخش ورقهای زیر آبی تجدید نظر کردیم، ورقهای با مقاومت بالاتر در حال ساخته شدن است. این شناور اولین شناوری است که سامانه رانش بوتراستر (bowthruster) در سینه آن نصب میشود و این کمک میکند که قدرت مانور آن افزایش پیدا کند. در شکل رانش ناوشکن هم بازنگری کردیم. قبلا یک موتورخانه متمرکز داشت و الان تقسیم شده است در بدنه شناور.
این شناور به ۴ موتور تجهیز شده است، ناوشکن سهند هم به چهار موتور تجهیز شده است. برای سهند هم بوتراستر (bowthruster) پیش بینی شده است. اما تفاوت دماوند با سهند این است که قدرت خروجی به چهار شفت خروجی منتقل میشود و در سهند به دو شفت خروجی منتقل میشود و مجموع اینها کمک میکند که "دماوندِ جدید" شرایط بهتری در حوزه رانش، پایداری و قدرت مانور داشته باشد.
غیر از ناوشکن دماوند محصولی دیگری از کلاس موج در ناوگان شمال وجود دارد؟
- دریادار خانزادی: بنا به نیاز این اتفاق می افتد. ما الان در ساخت شناورهای کلاس موج هیچ محدودیت و هیچ گلوگاهی نداریم. در ناوگان شمال از کلاس موج فقط دماوند را داریم.
زیر دریایی فاتح در چه وضعیتی است.فرموده بودید تا پایان امسال این زیر دریایی تحویل میشود. آیا این زیردریایی قابلیت شلیک موشک کروز را دارد و سوال دم اینکه آیا قابلیت شلیک موشکهای کروز به زیردریاییهای کیلو کلاس اضافه شده است؟
- دریادار خانزادی: برخی از این موضوعات اسرار نظامی است. وقتی که صحبت از رفتارهای خطی و غیر خطی میکنیم این یک رفتار غیر خطی است و ان شاالله دشمن را در آینده خیلی نزدیک غافلگیر میکند.
اگر ما به نمودار پیچیدگی فناوری نگاه کنیم در صدر آنها زیردریایی قرار دارد. یعنی اگر یک کشوری توان ساخت زیردریایی در سطح فاتح را پیدا کرد، به این معنا است که آنقدر فناوری و تکنولوژی آن بالا رفته که هیچ محدودیتی در ساخت تسلیحات نظامی ندارد. همه آنهای دیگر از لحاظ پیچیدگی پایینتر از زیردریایی قرار دارند، پس طبیعی است که وقتی ما زیردریایی کلاس فاتح را داریم که تمام مراحل طراحی و ساخت تجهیزات بکار رفته در آن همه بومی است و با فهم و دانش و تجربه فرزندان این مملکت شکل گرفته، طبیعی است که چنین کاری مقداری زمان را به خود اختصاص میدهد.
ما در ارتباط با زیر دریایی نباید ریسک کنیم. زیردریایی حوزهای است که اخبار آن به سرعت جهانی میشود. نمونه آن هم زیردریایی کورسک روسیه است که یک موضوع ساده و پیش پا افتاده، آن حادثه را بوجود آورد اما اخبار آن یک سانحه جهانی را بوجود آورد و به همین جهت ما باید احتیاط بیشتری کنیم.
** ایرادات زیردریایی فاتح کاملا برطرف شده است
کار ساخت زیردریایی فاتح مدتی است که به پایان رسیده است اما در آزمایشات کارخانهای و دریایی، نیروی دریایی ارتش سختگیریهایی را انجام داد که الان آن اشکالات برطرف شده و در جلسهای که با شخص وزیر دفاع داشتیم، قرار شد زیردریایی فاتح تا پایان سال به ناوگان نیروی دریایی الحاق شود.
امروزه در کارخانجات ساخت زیردریایی اصلا نیاز نیست که شما زیردریایی را در عمق ۲۰۰ یا ۳۰۰ متری آزمایش کنید. تجهیزاتی را در اختیار داریم که زیردریایی داخل آن گذاشته میشود و به صورت دینامیک به عمق مورد نظر برده میشود. برای فاتح این اتفاق افتاده و آزمایشاتش انجام شده است و فاتح سورپرایز (surprise) نیروی دریایی است برای کسانی که به ما چنگ و دندان نشان میدهند.
** زیردیاریی فاتح "سورپرایز" است؛ فاتح ۲ را هم میسازیم
در ساخت شناورهای موج اتفاقی که افتاد این بود که ما نشان دادیم که میتوانیم یک فناوری را به سرعت گسترش دهیم. آیا در مورد زیردریایی فاتح هم همین اتفاق میافتد و ما شاهد نسلهای بعدی زیردریایی فاتح هم خواهیم بود؟
- دریادار خانزادی: قطعا فاتح ۲ بهتر از فاتح ۱ است و سریال فاتحها ما را به جایی میرساند که یک ناوگان قدرتمند زیرسطحی در دریای جنوب خواهیم داشت که بتوانیم با اقتدار امنیت کشور را تامین کنیم و همه اینها برای این است که همه آنهایی که به نوعی میخواهند در این منطقه شیطنت کنند و ما را مورد تهدید قرار دهند یک بازدارندگی ایجاد شود و دوستان ما هم از این توانمندی ما مطلع شوند که یک نیروی دریایی قدرتمند در این منطقه وجود دارد که میتواند امنیت را به صورت جمعی برای همه فراهم کند.
پس از برجام و تخلفاتی که آمریکا انجام داد، رئیسجمهور دستور ساخت پیشرانهای هستهای را داد. در نیروی دریایی این بستر فراهم است که بشود از پیشرانهایی با سوخت هستهای در شناورها استفاده کرد؟
- دریادار خانزادی: دانش هستهای با رویکرد صلح آمیز که بیشتر کشورهای دنیا از آن استفاده میکنند، به نوعی موضوعی است که برای خودش پیچیدگیهایی دارد که کشور ما هم حق خودش میداند که از این فناوری استفاده کند اگر این بخواهد تبدیل شود به موضوعی که جایگزین سوخت فسیلی بشود و در پیشرانها مورد استفاده قرار بگیرد، کشور قطعا به آن سمت میرود.
وضعیت پروژه ناو اطلاعاتی شیراز و ناو آموزشی خلیج فارس در چه مرحلهای قرار دارند؟
- دریادار خانزادی: به هرحال همه نیروهای دریایی دنیا طیف مختلفی از تجهیزات را برای برقراری صلح و امنیت استفاده میکنند و این برقراری صلح و امنیت به دریاهای تحت حاکمیت و مشارکت با جامعه جهانی و منطقهای برای برقراری امنیت برمیگردد.
ساخت شناورهای آموزشی به ما کمک میکند تا به هر شکل ظرفیت نیروی انسانیخودمان را افزایش دهیم و در آینده در دریا حضور داشته باشیم و این که حضرت آقا میفرمایند: نفس حضور در دریا مهم است، معنایش این است که کسی که میخواهد در دریا حضور داشته باشد باید تجهیزاتی که در اختیار دارد را خودش ساخته باشد و بعد هم نیاز به نیروی انسانی کارآمد دارد.
این دوشناوری که به آنها اشاره کردید، هر دو به همین منظور ساخته شدهاند و کار ساخت آنها پیشرفت خوبی داشته است و امیدوار هستیم سال آینده به نیروی دریای ارتش جمهوری اسلامی ایران ملحق بشوند.
** ناو شیراز تجهیز شده اما ناو خلیج فارس در مرحله ساخت است
در حال حاضر ناو شیراز و خلیج فارس تجهیز هم شدهاند؟
- دریادار خانزادی: ناو شیراز تجهیز شده است و ناو خلیج فارس هنوز در مرحله ساخت است.
سامانه کمند در چه مرحلهای و مقداری درباره اهمیت آن و اینکه روی چه شناروی تست شده و قرار است روی چه شناورهایی نصب شود، توضیح دهید.
- دریادار خانزادی: هر شناور رزمی برای اینکه از خودش دفاع کند نیاز به چند لایه دفاعی دارد. در مقابل پرتابهها و درمقابل سکوهایی که میخواهند آن را هدف قرار دهند نیاز به یکسری تجهیزات دارد. برخی از آنها آفندی و برخی پدافندی هستند و در یک مقطعی هم اینطور تصور شده بود که یک ناو نیروی دریایی قرار است در مقابل یک ناوگان بزرگ بجنگد.
در حالی که در دریا اینطور نیست، اولاً که یک ناو به تنهایی نمیجنگد یک گروه رزمی در دریا در مقابل دشمن قرار میگیرد و نیروی دریایی به تنهایی نمیجنگد چون قرار است ابعاد دیگر صحنه نبرد هم پوشش داده شود. مثلاٌ در هوا پوشش داده بشود و یا در کنار ما نیروی دریایی قدرتمند سپاه قرار میگیرد.
در لایههای رزمی و همینطور پدافندی و موشکی و مجموع این تجهیزات نیز کمک میکند که در صحنه رزم موفقیتهای لازم کسب شود. هر شناور برای اینکه در جنگ موفق باشد یکسری سلاحهایی دارد که دشمن را از دور هدف قرار دهد و یکسری سلاحهایی هم دارد که اگر دشمن او را مورد هدف قرار داد، بتواند آن را خنثی کند. از جمله آن سلاحها میتوان به تجهیزات جنگ الکترونیک اشاره کرد که میتواند سکوهای دشمن را از دور دچار اختلال کند یا پرتابههای هوشمند مثل موشکهای کروز را منحرف کند.
در لایههای مختلف، سامانههای توپخانهای وجود دارد که موشکهای کروز را از فاصله ۲۴ مایلی منهدم میکند در یک لایه نزدیکتر راکتها فریب دهندهها مثل چف و غیره هستند و در نزدیکترین لایه و در فاصله ۲ کیلومتری، سامانه دفاع نقطهای است. از این فاصله هر هدفی که به ناو نزدیک شود این سلاح هوشمند با نواخت تیر بالا که معمولاٌ حجم آتش آن بین ۴۰۰۰ تا ۷۰۰۰ گلوله در دقیقه میباشد، هدف را منهدم میکند.
تستهای ساحلی و دریایی این سامانه انجام شده است و روی یکی از ناوشکنها نیز نصب عملیاتی شده است روی ناوشکن دوم هم به زودی نصب می شود.
برای آینده یگان هوا دریا چه برنامه ای دارید؟
- دریادار خانزادی: نیروی دریایی پیش رویش چند صحنه رزم قرار دارد از جمله شناورها و ناوشکنهایی که در سطح دریا عملیات انجام میدهند. وقتی که میگوییم شناورهای ما در سطح دریا عملیات انجام میدهند منظور این است که خودشان روی سطح قرار دارند اما در زیر سطح با زیردریاییها، در سطح دریا و فضای بالای سرخودشان هم میجنگند. علاوه بر آن در نوار ساحلی هم قایقهای تندرو نیروی دریایی و یگانهای عملیات ویژه و تکاوارن دریایی هم عملیات انجام میدهند.
پس ما یک محیط پیچیده داریم و باید تجهیزاتی داشته باشیم که در زیر سطح، بالای سطح و سطح دریا بجنگد. در حوزه هوادریا قطعاً ما با توجه به شرایطی که در پیرامونمان است، باید تجهیزاتی را در اختیار داشته باشیم که بتوانیم در همه این حوزهها رزم را انجام دهیم. الان توان یگانهوادریا خیلی خوب است و عملاً ما میتوانیم در همه حوزههایی که عرض کردم و همینطور درحوزه هوایی برای گشت و جمع آوری اطلاعات واشراف اطلاعاتی عملیات انجام دهیم. قدری در حوزه رزم از هوا باید تقویت شویم که در این حوزه نیز گام خواهیم برداشت.
** تا پایان سال ناوگروه ارتش برای دور زدن دور دنیا اعزام میشود
موضوع اعزام ناوهای ارتش به اقیانوس اطلس به کجا کشید؟ انجام میشود یا خیر؟
- دریادار خانزادی: امیدواریم تا پایان سال دریانوردی بلند مدت اقیانوسی شکل بگیرد و در حال برنامه ریزی هستیم که این ناوگروه یک دور دور دنیا بزند.
در این ناوگروه ناو خارک که بعد از سه سال تعمیرات سنگین و اساسی الان به نقطهای رسیده است که ۴۰ روز است در خلیج عدن حضور دارد و انشاالله وقتی برگردد برای این ماموریت آماده میشود.
برخورد با دزدان دریایی جزو مقررات بین المللی است یا هر کشوری میتواند با این موضوع برخورد کند؟
- دریادار خانزادی: برای هر نیروی دریایی در دنیا حداقل ۴ نقش دیده میشود. یکی از نقشها اقدامات پلیسی از طریق برقراری نظم و امنیت در دریا است. مقابله با دزدان دریایی از همین دست اقدامات است. البته در یک نگاه وسیعتر، مسئله مقابله با تروریسم دریایی مطرح است که در قانون بین المللی دریاها به موضوع مقابله با دزدان دریایی به عنوان یک مصداق اشاره شده و نحوه برخورد کشورها با دزدان دریایی مشخص شده است.
بالغ بر ۹۰ درصد تجارت کشور ما از طریق دریا و از همین گذرگاهها انجام میشود. برای صادارت به شرق کاروانهای تجاری ما از تنگه مالاکا عبور میکنند. در منطقه تنگه مالاکا ۵ کشور حضور دارند که موضوع برقراری امنیت منطقه را بر عهده گرفتهاند و هر کدام عهدهدار برقراری امنیت بخشی از این هستند، به همین علت دزدی دریایی در این منطقه بسیار کنترل شده است.
** وضعیت دریانوردی در تنگه باب المندب و حضور ناوهای ایرانی در این تنگه
اما در منطقه تنگه باب المندب کشورهایی مانند یمن، جیبوتی، سومالی و... وجود دارند که عملا چیزی ندارند تا بخواهند امنیت دریا را برقرار کنند. به همین دلیل سازمان جهانی دریانوردی از نیروهای دریایی تمامی کشورهای دنیا خواسته تا با حضور در این منطقه، امنیت را برقرار کنند.
امروزه حدود ۳۰ کشور در خلیج عدن حضور دارند اما به نظر میرسد که قدری بازیهای سیاسی که در حاشیه دزدیهای دریایی وجود دارد، اجازه فروکش کردن آن را نمیدهد. برخی میخواهند در این جنگ اقتصادی در تنگه باب المندب که مهمترین تنگه اقتصادی دنیا است را هدف قرار دهند. ما هم در اجلاسهای مختلفی که حضور پیدا کردهایم بارها گفتهایم منشا دزدی دریایی، ساحل است نه دریا و اگر قدری به امور سرمایهگذاری و اشتغال در سواحل کشورهایی مانند یمن و سومالی پرداخته شود کسی در دریا دزدی نمیکند.
بین نیروهای دریایی کشورهای مختلف که در بابالمندب حضور دارند درگیری پیش نمیآید؟
- دریادار خانزادی: وسعت دریا در این منطقه بسیار زیاد است و تعداد زیادی از این کشورها در قالب یک ائتلاف عمل میکنند که پرچمدار آن آمریکاییها هستند. در هر دورهای فرماندهی این ائتلاف را به یک کشور میدهند تا چند وقت پیش این فرماندهی به عهده انگلیس بود و فکر کنم این فرماندهی به عهده عربستان گذاشته شود. البته این کاربه صورت هوشمندانه انجام میشود، مثلا عربستان که سابقهای در دریانوردی ندارد را به عنوان فرمانده این ائتلاف انتخاب میکنند اما کار اصلی را کس دیگری انجام میدهد.
نظر شما