«نماینده» /  تشکیل حزب یاران علی لاریجانی که مدّت‌ها بر سر زبان‌ها بود، در یک‌ماه اخیر، وارد فاز جدّی‌تری شد. بهروز نعمتی، نماینده تهران و از نزدیکان لاریجانی، خبر از آغاز به کار رسمی حزبی را داد که رسانه‌ها عنوان «رهروان» را برای آن به کار بردند، عنوانی که «نعمتی» از به کار بردن آن، به شدّت پرهیز دارد و می‌گوید عنوان حزب هنوز مشخص نیست.

اگرچه رهروان، حزب دو بال علی لاریجانی؛ یعنی کاظم جلالی و بهروز نعمتی شناخته می‌شود، امّا در جریان نشست خبری روز گذشته کاظم جلالی، اتفاقی افتاد که نشان می‌داد یکی از این دو بال، در حزب تازه‌تأسیس نخواهد بود و همین موضوع، ابهامات حزب مزبور را بیشتر کرد. در حالی که ایرج عبدی، نماینده سابق خرّم‌آباد و از اعضای هیأت‌مؤسس حزب موسوم به رهروان، از کاظم جلالی به عنوان یکی از اعضای هیأت‌مؤسس این حزب نام برده بود، کاظم جلالی روز گذشته، حضور خود در حزب را قویاً تکذیب کرد و گفت که اصلاً در جریان تشکیل حزب نیستم!

از این رو، به سراغ بهروز نعمتی رفتیم تا هم موضوع را از وی جویا شویم، هم اینکه ماهیت گفتمان حزب وی و یارانش را قدری روشن کنیم. گفت‌وگوی ما با بهروز نعمتی که از اظهارات کاظم جلالی تعجّب کرده است را می‌خوانید.

***

*** آقای نعمتی درباره حزب رهروان چند سؤال از خدمت شما داشتم...

نعمتی: اسم حزب ما «رهروان» نیست. اسم را مجمع باید انتخاب کند، نمی‌شود اینطوری اسم گذاشت.

*** آقای عبدی در مصاحبه با فارس، از عنوان رهروان استفاده کرده بود...

نعمتی: ایشان نگفته بود رهروان؛ گفته بودند تعدادی از دوستان که قبلاً در فراکسیون رهروان بودند هم در حزب حضور خواهند داشت. واقعاً اسم حزب، هنوز معلوم نیست و نمی‌دانم می‌خواهند چه اسمی بگذارند.

*** حالا جدا از بحث اسم که در مجمع مشخص می‌شود، به خود حزب بپردازیم. آقای جلالی در نشست خبری خود گفتند که بنده و آقای لاریجانی اصلاً در جریان تشکیل حزب نیستیم. این در حالی است که آقای عبدی قبلاً گفته بودند که آقای جلالی از اعضای هیأت‌مؤسس حزب هستند. خب چطور می‌شود آقای جلالی عضو هیأت‌مؤسس باشند، بعد اصلاً در جریان تشکیل حزب نباشند؟ بالاخره ایشان هستند یا نه؟

نعمتی: آقای جلالی که همه جا رئیس ما بوده و هستند؛ این یک. دوم اینکه حداقل چندین جلسه خود من در خدمت ایشان درباره حزب صحبت کردم. امّا اینکه آقای لاریجانی در حزب باشد یا نباشد، من همان اوّل هم عرض کردم که تا الان هیچ حرفی مبنی بر بودن یا نبودن، به ما نگفته‌اند و در جلسه هم گفتم که به نظر من آقای لاریجانی می‌خواهد فراجناحی باشد و نمی‌خواهد در احزاب حضور داشته باشد. اما با آقای جلالی، حداقل بالغ بر ۱۰ جلسه صحبت کرده‌ام.

*** ایشان هم استقبال کردند از تشکیل حزب؟

نعمتی: اصلاً آقای جلالی رئیس ما هستند و اگر ایشان نباشد ما هم نیستیم.

*** ایشان که گفتند اصلاً در جریان نیستم!

نعمتی: نمی‌دانم! مصاحبه ایشان را ندیده‌ام.

*** آقای نعمتی! با وجود حزب‌های مختلفی که در کشور وجود دارد، حزب شما برای پر کردن کدام خلاء به عرصه سیاسی کشور گام می‌گذارد؟

نعمتی: ببینید؛ یک موضوعی که در کشور دارای اهمیت است و باید به آن بپردازیم این است که الان مثلاً نماینده مجلس رأی می‌آورد و به مجلس می‌رود. بعد می‌گوید من خودم بودم و کسی نبود. اگر خوب عمل کند می‌گوید خودم بودم، اگر بد باشد می‌گوید مردم رأی داده‌اند. نه حزبی پاسخگوست نه هیچ مجمعی. اگر یک لِوِل بالاتر برویم، در ریاست‌جمهوری، حداقل در دو دوره اخیر، مجموعه‌های مختلفی پشت این دو بزرگوار قرار گرفتند و آن‌ها رئیس‌جمهور شدند، ولی الان مثلاً دوستان می‌گویند ما اصلاً حزبی نیستیم و خودمان آمده‌ایم. یعنی پاسخگویی وجود ندارد. فکر می‌کنم یکی از موضوعاتی که می‌تواند نسبت به پاسخگو کردن مسئولین، قبل از اینکه به جاهای دیگر پاسخگو باشند، خود احزاب هستند. یعنی اگر احزاب استخوان‌دار باشند، این اتفاق می‌افتد.

دغدغه‌ای که خیلی بزرگان دارند این است که می‌گویند حزب جمهوری که تشکیل شد، مثلاً آیت‌الله منتظری موافق نبودند و به ائمه جمعه می‌گفتند بین نمازجمعه یا حزب، یکی را انتخاب کنید. چون آن زمان، خیلی از ائمه جمعه عضو حزب جمهوری هم بودند. خب نهایت این شد که حزب جمهوری آن‌طور شد که شد. الان این ترس وجود دارد. فکر می‌کنم آدم‌هایی که بزرگ هستند مثل آقای لاریجانی و دیگر دوستان، شاید از این می‌ترسند که نکند باز حزب فراگیری تشکیل شود و باز بگویند یا حزب را انتخاب کنید یا فلان مسئولیت کشور را. البته این استنباط من است، شاید من اشتباه کنم. شاید دوستان در این زمینه ملاحظاتی دارند.

*** با توجه به اظهارات اخیر آقای جلالی، اگر ایشان نیاید و آقایان لاریجانی و ناطق نوری و سایر چهره‌های مطرح در حزب حضور پیدا نکنند، آیا حزب شما پا خواهد گرفت یا نه؟

نعمتی: اگر دوستان حضور داشته باشند فکر می‌کنم حتماً حزب، حزب مستحکمی خواهد بود؛ حزبی که می‌تواند در معادلات سیاسی کشور نقش خوبی ایفا کند. اگر هم نباشند که مثل احزاب دیگر می‌شود. مثلاً فرض کنید مگر سایر احزاب، آقای لاریجانی یا آقای ناطق یا دیگران در آن هستند؟ حتماً نیستند. ولی فکر می‌کنم اثربخشی آن‌طور که باید و شاید نخواهد بود. یعنی اگر امروز برخی دوستان می‌گویند حاج‌آقا ناطق یا آقای لاریجانی باشند، شاید به خاطر این است که یک شهید بهشتی دیگری حضور پیدا کند و بتواند کار منسجم تشکیلاتی را در کشور سامان دهد. شاید اینطور باشد. البته الان هم هستند؛ آقای باهنر، آقای بادامچیان، آقای حبیبی، آقای کرباسچی و خیلی از بزرگان که حزب اداره می‌کند ولی شاید مثلاً دوستان با وجود این بزرگواران، باز جای شهید بهشتی را خالی می‌بینند.

*** ما در کشور، دو جریان اصول‌گرا و اصلاح‌طلب را داریم. از سال۹۲ هم اعتدالگراها رسمیت پیدا کردند. از طرف دیگر، شما هم سابقه حضور در لیست اصولگراها را دارید، هم اینکه اخیراً در لیست اصلاحات-اعتدال قرار گرفتید. آقای عبدی همینطور. سؤال بنده این است که چه چیزی باعث شده شما از اصولگرایی و اعتدال‌گرایی، عبور کنید و به سمت تشکیل حزب جدید روی بیاورید؟ حزب شما در کجای این معادله قرار خواهد گرفت؟

نعمتی: یکی از مشکلاتی که در کشور وجود دارد، بحث تندروی‌های جریانی است. الان شما فرض کنید هر دو جریانی که سال‌ها زحمت کشیده‌اند و مدیریت کشور برعهده‌شان بوده، خیلی جاها موفق بوده‌اند، امّا در مجموع اتفاقاتی که الان می‌بینیم شاید برگردد به همین جریانات مختلفی که بوده است. شاید یکی از دلایلش هم این باشد که فرض کنید اگر مجموعه‌ای از اصولگرایان برنده انتخابات شده‌اند، سایرین باید از قدرت خداحافظی می‌کردند و بالعکس در مورد اصلاح‌طلب‌ها همینطور.

امروز کشور به شدت نیازمند همدلی است و اینکه از همه توان‌ها و پتانسیل‌ها استفاده کند. اعتقاد من بر این است که در دولت‌ها می‌شود از توانمندی‌ها و پتانسیل‌های خیلی خوبی استفاده کرد که متأسفانه به دلیل همین تنگ‌نظری‌ها استفاده نشد. به اعتقاد من اگر بتوانیم حزب را با این شاکله که مشی اعتدال داشته باشد و به این سمت و سو برود که به فکر رفاه ملّت باشد و اینکه مشکلات کشور را حل کند و از همه نیروهایی که قابلیت این را دارند که در لایه‌های مختلف مدیریتی کشور خدمت کنند، استفاده کند، این می‌تواند اثربخش باشد.

بارها عرض کرده‌ام که اگرچه آقای ناطق امروز در مجلس نیست، ولی ایشان یک فکر قوی دارد که می‌تواند کمک کند. یا آقای خاتمی امروز نیست، امّا حتماً می‌شود از فکر ایشان استفاده کرد. همچنین آقای احمدی‌نژاد نیست ولی می‌شود از فکر ایشان استفاده کرد. مسئولیت‌ها به تندی و به سرعت باد می‌گذرد امّا آن چیزی که می‌ماند استفاده کردن از آن تجربیات است. حتماً قرار نیست آدم رئیس‌جمهور یا نماینده مجلس باشد بتواند کاری انجام دهد.

من همیشه گفته‌ام خدا رحمت کند مرحوم حاج‌آقا عسگراولادی را که چقدر بزرگ بود و چقدر متین و منش مردانگی داشت. در اوج اینکه انتخابات را به طیف اصلاح‌طلب واگذار کرده بود، مکرراً با رئیس دولت اصلاحات مکاتبه می‌کرد و نظراتش را شفاف و صریح ارائه می‌داد؛ بعضاً نقادانه و بعضاً مشفقانه. خب این تفکر ارزش دارد و آدم باید استفاده کند و باید به این سمت و سو برویم. باید از این توانمندی‌ها استفاده کنیم برای حل این همه مشکل که تلنبار شده است. مشکل اشتغال یا تورم و نقدینگی، همه‌اش اینطور نیست که بگوییم مربوط به آمریکاست. امروز هم در بیانات رهبری داشتیم که بخش عظیمی از اینها برمی‌گردد به اینکه ما در درون نتوانسته‌ایم همدیگر را درک کردیم. مثلاً منِ نعمتی کوچکترین مسئولیتی که گرفته‌ام آن کسی که مخالف من است باید ۵۰۰ کیلومتر از من دور شود. این درست نیست. در این فضا می‌توانیم همدیگر را درک کنیم و به این سمت و سو پیش برویم.

*** یعنی حزب شما اعتدال‌گرا خواهد بود؟

نعمتی: به نظر من مشی آن مشی اعتدالی خواهد بود.

*** تفاوتش با اعتدال کنونی و چیزی که حامیان دولت دنبال می‌کنند، چه خواهد بود؟ اعتدال دیگری است یا پیرو همین اعتدالی است که دولت فعلی شعارش را می‌دهد؟

نعمتی: من فکر می‌کنم یک موضوعی باید باز بشود و آن هم بحث شفافیت است. من فکر می‌کنم شاید یکی از اصلی ترین موضوعات این باشد که بحث شفافیت را بیشتر می‌خواهیم مطرح کنیم. بحث رفاه مردم را بیشتر دنبال کنیم. بحث موضوعات اقتصادی که امروز همه گرفتار آن هستد. اینها جزء موضوعات مورد نظر ماست. من چون اساسنامه حزب اعتدال و توسعه را ندیده‌ام، نمی‌توانم چیزی بگویم. امّا چیزهایی که مدنظر دوستان این‌طرف است، این است که بالاخره یک تفکری از انتخابات شکل گرفت و دوستان، زحمات قابل قبولی در سراسر کشور کشیدند و به اصرار آن‌ها این موضوع دارد تشکیل می‌شود.

*** بنابراین، اعتدال مدنظر شما، تفاوت خواهد داشت با اعتدالی که الان در دولت دنبال می‌شود...

نعمتی: خیلی بیشتر تفاوت دارد. من فکر می‌کنم پاسخگو بودن اصلی‌ترین موضوعی است که دولت از آن طفره می‌رود.

*** پس می‌شود حزب شما را به معنای عبور از اعتدال‌ دانست؟

نعمتی: عبور نه؛ اصلاً عین اعتدالگرایی است.

*** عبور از اعتدالگرایی موجود منظور است

نعمتی: نه! اینها را در دهان من قرار نده!

*** سؤال پرسیدم...

نعمتی: این حزب، حزبی خواهد بود که معتدل است، تفکرش تفکر اعتدالی خواهد بود. شما فرض کنید الان همه احزابی که اصولگرا هستند مثل هم فکر می‌کنند؟ حتماً مثل هم فکر نمی‌کنند. همچنین احزاب اصلاح‌طلب. سیاه و سفید کردنش مقداری خوب نیست.

*** رابطه آقای لاریجانی با حزب شما مشخص نیست؟ اینکه گفته می‌شد ایشان پدر معنوی حزب خواهند بود، چقدر درست است؟

نعمتی: من دو سه جلسه با دکتر لاریجانی در حضور آقای جلالی، اگر فرمودند [در جریان حزب نیستم]، صحبت کردم، ولی جواب درستی از ایشان نگرفتم.