ماهنامه«نماینده»؛ سید حسین نقوی حسینی/* جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یک بازیگر فعال در عرصۀ بین‌المللی در اغلب مجامع بین‌المللی، کنوانسیون‌های بین‌المللی هم عضو و هم عضو فعال و مؤثر است و از اینکه با جامعۀ جهانی همکاری متقابل تنگاتنگ داشته باشد، استقبال می‌کند. بنابراین اینگونه تفسیر نشود که جمهوری اسلامی ایران یا در همکاری با مجامع بین‌المللی و عضویت در کنوانسیون‌ها اکراه داشته یا اینکه نمی‌خواهد ایفای نقش کند. موضوع بعد اینکه ما برای نشان دادن حسن نیت خود به جامعۀ‌ جهانی توافق بسیار مهمی که به‌نام توافق هسته‌ای یا برجام بود را به نتیجه رساندیم.

اگرچه این توافق مخالفان و موافقان مختلفی دارد و انتقادهای زیادی به آن وارد است، از جمله خودِ ما نیز از منتقدان جدی برجام هستیم، اما بالاخره این توافق صورت گرفت و جامعۀ جهانی متعهد به انجام آن است. اگرچه می‌بینیم که آمریکایی‌ها به‌دنبال آن هستند که این توافق را به‌هم بزنند و به تعهدات خود عمل نمی‌کنند و نقض برجام انجام می‌دهند. در جریان مذاکرات برجام «جان کری» در یکی از دانشگاه‌های آمریکا (کالیفرنیا) با دانشجویان صحبت می‌کرد. در آنجا دانشجویان در مورد برجام و شرایط آن سؤال کردند. جان کری یک جمله ظریفی گفت و این بود که شما نگران نباشید که ما با برجام و اسناد بعدی آن ایران را مهار و کنترل می‌کنیم. این نکتۀ حساس و مهمی بود و اگر به‌خاطر داشته باشید، برخی بلافاصله در همان فضا و ایام، صحبت از برجام دو، برجام سه و برجام چهار می‌کردند.

این نشان می‌دهد که ما اکنون با یک کنوانسیون عادی به‌نام (FATF) روبه‌رو نیستیم. زمانی با بحث (FATF)، سند ۲۰۳۰، پالرمو و غیره به‌طور مجزا از هم و مجزا از برجام روبه‌رو هستیم که ارزیابی ما یک چیز است، اما اکنون با طراحی روبه‌رو هستیم که دشمنان قسم خوردۀ ملت به‌دنبال این هستند با این اسناد پی‌درپی بعد از برجام، همان نقشۀ برجام دو، سه و چهار را اجرایی کنند و به تعبیر خودشان ایران را تحت کنترل و مهار خود در بیاورند. زیرا هر کدام از این اسناد نیز یک هدفی را دنبال می‌کند. یکی اینکه تمام روند اقتصادی، مالی و پولی کشور را تحت کنترل در بیاورند، یک سند دیگر به‌دنبال این است که تمام فعالیت‌های تعلیم و تربیت و آموزش‌وپرورش را تحت کنترل در بیاورد، یکی دیگر به‌دنبال این است که فعالیت‌های امنیتی، نظامی و انتظامی را تحت کنترل در بیاورد. ما با چنین شرایطی روبه‌رو هستیم و (FATF) یکی از این سندهاست که خود یک برجام محسوب می‌شود. بنابراین وقتی در این شرایط و چارچوب تفسیر شود (FATF) قابل تأمل و حساسیت است. نکتۀ دیگر این است که ما نگفتیم همۀ مواد (FATF) یا سند پالرمو علیه ملت و اقتصاد ما و مضر است. بالاخره در هر یک از این کنوانسیون‌ها و اسناد صفر تا صد، پنجاه ماده وجود دارد که ممکن است صد و بیست مورد از آن خیلی خوب باشد، اما سی مورد دیگر خانمان‌سوز است. بنابراین اینگونه تفسیر نکنند که در این سند گفته شده با پول‌شویی مبارزه شود مگر شما با این مسئله مخالفت دارید! که باید گفت خیر؛ ما با این مسئله مخالف نیستیم و اصلاً خود ما در این رابطه پیش قدم هستیم و یا اینکه می‌گویند در این سند گفته شده که با تروریسم مقابله شود، آیا شما با این امر مخالف هستید! که باز باید گفت خیر؛ ما که خط مقدم مبارزه با تروریسم هستیم. آنها باید سراغ بندهایی بروند که تحت لقای مبارزه با تروریسم همۀ امور ما را تحت کنترل می‌گیرند. لذا ممکن است خیلی از مواد (FATF) مواد مترقی خیلی خوبی باشد، اما باید در مجموع منافع ملی کشور دیده شود.

دولت‌ها در این اسناد معمولاً مذاکره و گفت‌وگو می‌کنند و توافق مقدماتی نیز انجام می‌دهند، اما نهایتاً آن اسناد باید توسط مجلس شورای اسلامی بررسی شود و روال قانونی خود را طی کند. ما اکنون در شرایطی هستیم که باید روال قانونی (FATF) را بررسی کنیم و در این شرایط اظهارنظر می‌کنیم. اصلاً بحث ما این نیست که موضع دولت قبلی چه بوده! قبل از برجام گفت‌وگو انجام شده و توافقات مقدماتی نیز داشته که اصلاً بحث ما نیست.

در حال حاضر به جهت همین شرایط حساس و تأمل برانگیز، (FATF) روند قانونی خود را هنوز طی نکرده است. ممکن است خیلی از مفاد آن به‌نفع ما باشد و ما خواستار آنها باشیم، اما در مجموع (FATF) واقعاً قابل تأمل است زیرا طرف مقابل ما دشمن است. برای مثال زمانی ما سندی را با یک طرف مقابلی به توافق می‌رسیم که خیرخواهانه و دوستانه جلو آمده و می‌خواهد نفع دو طرفه برساند. اما زمانی طرف مقابل دشمن است و از بندهایی علیه شما استفاده می‌کند تا تو را زمین بزند که باید در این مورد از خود حساسیت نشان دهیم. مگر ما در مورد برجام گفتیم که همۀ آن بد است! من همیشه گفته‌ام که برجام نه فتح‌الفتوح و نه ترکمن‌چای است. بلکه یک توافق بین‌المللی است که خوبی‌ها و بدی‌هایی دارد. اکنون دشمن از بدی‌های آن استفاده می‌کند و به همین جهت یک ریال هم به انتفاع ایران اضافه نمی‌شود. در برجام توافق صورت گرفته و ما به تعهدات خود عمل کردیم اما طرف مقابل از همان مفاد استفاده کرده و به تعهدات خود عمل نمی‌کند.

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی