به گزارش «نماینده»  عبدالباری عطوان سردبیر این روزنامه با اشاره به مصاحبه مفصل نشریه آتلانتیک آمریکا با "محمد بن سلمان" ولیعهد سعودی نوشت: این مصاحبه نکات بسیار مهم و خطرناکی را در خود جا داده و بیانگر سیاست های آینده این شاهزاده جوان است.

گام های احتمالی بن سلمان پس از بازگشت از آمریکا چه خواهد بود؟

به عقیده عطوان با نگاهی عمیق به مصاحبه مجله معروف  آتلانتیک با بن سلمان به ویژه انتشار متن کامل آن به زبان انگلیسی، اینگونه برداشت می شود که مصاحبه مزبور بسیار حائز اهمیت و خطرناک است؛ نه به دلیل مواضعی که در جریان آن بر زبان آورد و یا اطلاعات جدید حاصل از آن بلکه به دلیل گام های احتمالی که شاهزاده جوان در بازگشت از سفر سه هفته ای به آمریکا اتخاذ خواهد کرد.

بن سلمان به دنبال چراغ سبز آمریکا برای رسیدن به پادشاهی

بن سلمان در این مصاحبه ملت سعودی را خطاب قرار نداد، بلکه مخاطب او مراجع تصمیم گیر و قانونگذار و دولت آمریکا بود و خود و دیدگاه و سیاست آینده اش را به عنوان متحد راهبردی قابل اعتماد آمریکا عرضه کرد تا بتواند چراغ سبز آمریکا برای گام قریب الوقوع خود یا همان تکیه زدن به تخت پادشاهی سعودی را به دست آورد؛ گامی که شاید چند روز یا چند هفته پس از بازگشت از سفر آمریکا اتخاذ کند.

پرواضح است که بن سلمان کلمات این مصاحبه را با دقت فراوان انتخاب کرده و می دانست چه می خواهد بر زبان آورد و چه چیز را نباید بگوید و می دانست چه طرف یا طرف هایی هدف او هستند و آن را برای بزرگترین متحد خود تشریح کرده و برنامه سیاسی، اقتصادی وا جتماعی اش را توضیح داد و در این کار موفق عمل کرد و توانست توجه کاخ سفید و دولت جنگ طلب آمریکا به رهبری دونالد ترامپ را جلب کند.

نکات اصلی مصاحبه بن سلمان

از اظهارات بن سلمان چه سوال ها و چه جواب هایی که در این مصاحبه شنیده شد و مقدمه طولانی خبرنگار آمریکایی، چند نتیجه به شرح زیر به دست می آید:

اول: برای اولین بار از زمان آغاز درگیری عربی- اسرائیلی بن سلمان اظهار داشت به حق یهودیان در داشتن سرزمین در بخشی از خاک اجداد خود ایمان دارد، تا جایی که "دنیس راس" که در چند دولت آمریکا مسئول پرونده درگیری عربی- اسرائیلی بوده است، گفت این اولین بار است که حقوق تاریخی یهودیان به رسمیت شناخته می شود، زیرا رهبران میانه رو عرب قبلا از اسرائیل به عنوان یک وضعیت انجام شده یاد می کردند و به هیچ وجه  "خط قرمز" را نقض نکردند.

مدح و ثنای بن سلمان برای اسرائیل

دوم: بن سلمان در طول مصاحبه و در حاشیه آن حتی یک کلمه ناشایست در مورد اسرائیل به زبان نیاورد بلکه با گفتن اینکه اقتصادی بزرگتر از حجم و اندازه خود دارد،  آن را به طور غیرمستقیم ستود.

سوم: ولیعهد سعودی در طول این مصاحبه طولانی (۲۰ صفحه ای) حتی یک بار کلمه "کشور فلسطین " را به زبان نیاورد و به قدس اشغالی به عنوان پایتخت آن اشاره نکرد و فقط به این نکته اکتفا کرد که به حق فلسطینی ها و اسرائیلی ها در برخورداری از سرزمین خاص خود ایمان دارد.

چهارم: بن سلمان فقط برای آینده مسجد الاقصی در قدس و حق ملت فلسطین ابراز نگرانی کرد بدون اینکه این حق را مشخص کند و این موضوع را درچارچوبی کلی رها و تاکید کرد هیچ مخالفت مذهبی با هیچ مذهب دیگری  و به عبارت دقیق تر با یهودیت و مسیحیت ندارد.

پنجم: او منطقه خاورمیانه را به دو قسمت تقسیم کرد که شامل جبهه ایران و حزب الله و جنبش اخوان المسلمین از یک سو و جبهه میانه رو شامل اردن، مصر، امارات متحده عربی، بحرین، عمان، کویت و یمن از سوی دیگر بود و جالب اینکه مغرب و سایر کشورهای شمال آفریقا را از این تقسیم بندی استثنا کرد.

ششم: ولیعهد سعودی تاکید کرد، کشورش در جریان جنگ سرد از جنبش اخوان المسلمین به عنوان برگ برنده ای برای مبارزه با کمونیسم که اروپا، امریکا و عربستان را تهدید می کرد، استفاده کرد و دولت جمال عبدالناصر رئیس جمهور پیشین مصر را "کمونیست" برشمرد.

انکار وجود وهابیت در عربستان

هفتم: وهابیت در عربستان را کاملا تکذیب و تاکید کرد،  فقط چهار مذهب سنی در عربستان وجود دارد و هیچ تفاوتی بین شیعه و سنی در این کشور وجود ندارد.

هشتم: هرگونه حمایت مالی عربستان از تروریست ها و گروههای افراطی را منکر شده و در عین حال اعتراف کرد، برخی شخصیت های سعودی از بعضی گروهها حمایت مالی بعمل آوردند بدون اینکه این شخصیت ها را مشخص کند.

نهم: کاملا از پاسخ دادن به سوال های مربوط به مبارزه با فساد و یا صبحت در مورد ثروت خود و خرید یک کشتی به ارزش نیم میلیارد دلار خودداری کرد.

دهم: ایران و رهبری آن را به شدت هدف انتقاد قرار داد.

نتیجه ای که از این ۱۰ نکته و پاسخ های ولیعهد سعودی در این مصاحبه می توان گرفت اینکه او نقشه ائتلاف آینده با اسرائیل در چارچوب "محور اعتدال" عربی در مقابل ایران با حمایت آمریکا را در سر دارد و در نظر دارد آن را به عنوان شریک اقتصادی آینده خود انتخاب کند و در چارچوب صلح عادلانه منافع مشترک با آن را تقویت کند بدون اینکه به هیچ وجه اشاره ای به ابتکار صلح عربی که در اصل یک طرح سعودی است و شروط آن اشاره ای داشته باشد.

با این توضیحات باید گفت به رسمت شناختن میراث تاریخی یهود و حق آنان در تشکیل دولت در بخشی از این میراث یا همان سرزمین فلسطین، تحول بسیار خطرناکی است زیرا به معنی به رسمیت شناختن حقوق آنان در سایر سرزمین های عربی در یمن، مصر و مغرب و درخواست جبران خسارت در طول هزار و ۵۰۰ سال از زمان بیرون راندن آنان از جزیره العرب و حق آنان در ثروت نفتی و غیر نفتی این مناطق است زیرا یهودیان آنطور که تجربه گفت‌وگو با آنان نشان داده است، از هیچ خاکی که اشغال می کنند کوتاه نمی آیند بلکه همواره بیشتر از آن را خواسته اند و سیاست مرحله به مرحله را در پیش می گیرند.

حرکت ولیعهد سعودی در میدان مین

نکته دیگر اینکه درست است که ملک سلمان بن عبدالعزیز پادشاه سعودی بلافاصله پس از مصاحبه بن سلمان برای اصلاح آنچه بر زبان آورده بود در تماس تلفنی با ترامپ تاکید کرد، موضع کشورش مبتنی بر حمایت از تشکیل کشور مستقل فلسطین به پایتختی قدس اشغالی است، اما ضرر رخ داده و بن سلمان حاکم عملی ریاض است.

به هر حال بن سلمان در میدان مین گام بر می دارد و شاید بد نباشد تاکید کنیم که هیچ رهبر عربی به اسرائیلی ها امید نبست و امتیاز دهی نکرد مگر اینکه بهای سنگینی برای این کار پرداخت.