ماهنامه «نماینده» - در ایالاتمتحده علاوهبر قانون اساسی، مجموعهای از قوانین دیگر شامل قانون بودجه، حسابداری و آئیننامههای داخلی مجلس نمایندگان و سنا و حتی کمیته امور مالی سنا و مجلس نمایندگان رویههای اجرایی و قانون بودجه را تنظیم میکنند. با وجود اینکه بودجههای سالانه از همان زمان تصویب قانون اساسی ایالاتمتحده در سال ۱۷۸۹ م. ، براساس قانون اساسی تدوین میشده و اختیارات زیادی در این خصوص نیز در دست کنگره قرار داشته است اما باز هم در دهه ۲۰ میلادی اصلاحات عمدهای در نظام قانونی بودجههای سالانه شکل گرفت. در این اصلاحات سعی بر این بود که بین قوای مجریه و مقننه، توازنی در خصوص اختیارات بودجهای قرار گیرد. براساس قانون اساسی، هزینه کردن وجوه عمومی تنها با اجازه کنگره امکانپذیر است و برداشت پول از خزانه برای هر نوع اقدامی نیز تنها با اجازه کنگره انجام میگیرد. همچنین قانون اساسی تصریح میکند که سال مالی از اول اکتبر آغاز و در ۳۰ سپتامبر به پایان میرسد. سند بودجه فدرال که بودجهای واحد بوده و تنها در طی یک سند به مجلس ارائه میشود، شامل تمامی اطلاعات و برنامههای سازمانها در سطح فدرال است. این مسئله گرچه بهطورکلی به کنگره ارائه میشود اما بهصورت جزئی بسیاری از هزینهها در لایحه بودجه سالانه دیده نمیشود و در طول سال لوایح متفاوتی برای تخصیص درآمد به مجلس ارائه میشود. به همین ترتیب تنها هزینههایی که در طی لایحه بودجه سالانه اختصاص مییابد در حدود ۳۵ درصد از کل هزینههای فدرال خواهد بود. اصل تراز بودجه با اینحال حکم میکند که میزان هزینهها و درآمدها برای یک سال مالی با هم تراز باشد اما در بسیاری از موارد این مسئله در خصوص دولتهای مختلف صدق نمیکند و شیوع پدیدهای به نام تعطیلی دولت فدرال بر همین اساس است که دولت نمیتواند برای هزینههایی که دارد، درآمد مناسبی داشته باشد و رو به قرض کردن میآورد و میزان بدهیها به بالاتر از حدی میرسد که مجلس برای دولت تعیین کرده است. با اینحال دست کنگره در تخصیص بودجه یا نظارت بر آن به حدی جدّی و قطعی است که کنگره در اصلاح بودجه پیشنهادی دولت با هیچ محدودیتی روبهرو نیست و میتواند هر میزان هزینه و درآمد را که بخواهد، جابهجا کرده یا بهکل تغییر داده و حذف کند.
نکته جالب در خصوص قوانین بودجهای در ایالاتمتحده این است که براساس قانون بودجه سال ۱۹۹۵ م. ، رئیسجمهور میتوانست ردیفهای بودجهای که کنگره تعیین میکند را وتو کند و دست از اجرای قانون بودجه برای برخی از ردیف بودجهها بکشد. این مسئله اما ۳ سال بعد با انتقادات و مشکلات زیاد همراه شد و درنهایت دیوان عالی در قوه قضائیه رأی به ابطال این قانون داد. با وجود اینکه در بسیاری از کشورها این اعضای هیئت دولت هستند که بودجههای سالانه را مشخص و تدوین میکنند، در آمریکا ادارات مرتبط با ریاست جمهوری این کار را انجام میدهند و عملاً اعضای هیئت دولت نقش مستقیمی در تدوین و ارائه لایحه بودجه ندارند. به همین ترتیب حدود ۲۰۰ سازمان اداری بهعنوان واحدهای عملیاتی، مسئول اجرای برنامه بودجه هستند.
در قوه مجریه اداره مدیریت و بودجه است که مسئولیت اصلی تدوین بودجه را برعهده دارد. این اداره درخواستهای بودجهای و اولویتهای هر سازمان را ارزیابی کرده و بودجهها را بر همین اساس به سازمانهای مختلف ارائه میدهد. وزارت خزانهداری که براساس یکی از قوانین کنگره در سال ۱۷۸۹ م. تأسیس شده است، وظیفه اصلی تعیین سیاستها در اقتصاد کشور را برعهده دارد و در عین حال بهعنوان دیوان محاسبات نیز عمل کرده و به همراه شورای مشاوران اقتصادی، سیاستهای مالی و پیشبینیهای اقتصادی را انجام میدهد. قانون کنترل بودجه، در کنگره کمیتههای مخصوص بودجه در کنگره و سنا را پیشبینی کرده است. علاوهبراین آئیننامههای داخلی مجلس نمایندگان و سنا تشکیل کمیتهها و وظایف آنها را تشریح کرده است. کمیتههای مالی و مالیاتی مجلس نمایندگان و سنا کار بررسی اطلاعاتی و نظارت بر بودجه را انجام میدهند. با اینحال کمیته بودجه، کمیته تخصیص و کمیته وضع مالیات هر سه در تمامی قوانینی که مرتبط با بودجه است، اعمال نظر میکنند. اداره بودجه کنگره نیز در این خصوص به نمایندگان مشورتهای تخصصی ارائه میدهد و وظیفه اصلی آن تهیه پیشبینیهای اقتصادی سالانه، تدوین مبانی بوده، بررسی پیشنهاد بودجه سالانه رئیسجمهور و ثبت و ضبط تمامی قوانین مرتبط با هزینههاست. بودجه فدرال تمام سازمانها و برنامههای حکومت فدرال ازجمله قوای سهگانه وزارتخانهها و سازمانهای مستقل را پوشش میدهد اما به دلیل ساختار سیاسی فدرالی، در خصوص بودجههای محلی دستورالعملی صادر نمیکند و مسائل محلی در پارلمانها و دولتهای محلی حلوفصل میشود.
رئیسجمهور اما موظف است پیشنویس بودجه مالی سال بعد را حداکثر تا نخستین دوشنبه فوریه به کنگره تقدیم کند. بدین ترتیب فرآیند تدوین بودجه ۱۸ ماه قبل از آغاز سال مالی جدید آغاز میشود و در حدود یک سال قبل از سال مالی نیز این بودجه به کنگره ارائه میشود! در کنگره نیز روال بدین ترتیب است که بعد از ارائه بودجه در ابتدای ماه فوریه به کنگره، اداره بودجه کنگره ظرف ۱۵ روز گزارش را به کمیتههای تخصصی ارائه میدهد. حداکثر ۶ هفته بعد از تقدیم بودجه نیز کمیتهها، دیدگاهها و برآوردهای خود را ارائه میدهند. در تاریخ ۱۵ آوریل، کنگره به تمام اقدامات خود برای تدوین قطعنامه کلی بودجه که نشاندهنده میزان هزینههای کل بودجه و دریافتیهای سالهای بعد است، پایان میدهد. در تاریخ ۱۵ ماه می، لوایح تخصیص سالیانه در مجلس نمایندگان بررسی میشوند. در تاریخ ۱۰ ژوئن نیز کمیته تخصصی مجلس نمایندگان گزارشهای جدیدترین لوایح تخصیص سالانه را ارائه میدهد. در تاریخ ۱۵ ژوئن، کنگره بررسی قانون تلفیق را به پایان میرساند. در تاریخ ۳۰ ژوئن اما مجلس نمایندگان کار بررسی لوایح تخصیص سالانه را به پایان میرساند و در اول اکتبر نیز سال مالی جدید آغاز میشود.
نظر شما