«نماینده»؛ محسن پیرهادی/*از پسِ چالش‌های اقتصادی و فرهنگی و مهمتر از همه آنها کم رنگ شدن ارزش ها و سبک زندگی دینی و اسلامی، آسیب‌هایی در جامعه ایران نمود پیدا کرده که در گذشته اگر نه بی سابقه اما به ندرت و انگشت شمار بوده است.

حوادثی که در هفته‌های اخیر وجدان جامعه را به درد آورده و سرنوشت تلخی برای دو دختر بچه بنیتا و آتنا رقم زده تنها بخشی از نشانه‌های بیماری‌های اجتماعی است که گریبان گیر جامعه ما شده است و زنگ خطرهایی که پیش از این در زمینه مسایل و آسیب‌های اجتماعی به صدا درآمده بود، اکنون نشانه‌های مخاطره آمیزش را پیش روی همگان گذاشته است. همگانی که در این دنیای شبکه‌ای و مجازی شده عمدتا وجدان و مسئولیت اجتماعی‌شان را محدود به همان واکنش‌های اجتماعی کرده‌اند. تصویرهای پروفایلشان یک دست سیاه می‌شود یا توفان توئیتری به راه می‌اندازند که صدای همدردی از نوع مجازی‌اش را به گوش قربانیان و آسیب‌دیدگان برسانند. این روشی است که نه تنها جامعه که مسئولان فرادستی هم در مواجهه با چالش‌ها در پیش گرفته اند. بیانیه‌های چند خطی که در صفحات سیاسیون به اشتراک گذاشته می‌شود بخشی از همین واکنش‌های سطحی شده و مجازی‌گونه‌ای است که در دنیای واقعی دردی کم نمی‌کند و گرهی از کلاف در هم تنیده زندگی‌ها نمی‌گشاید.

بی تردید بخشی از شرایط اجتماعی امروز کشور و نمود آسیب‌های اجتماعی از نوع جدید و تکان دهنده‌اش، ناشی از فاصله گرفتن جامعه از آموزه‌های سبک زندگی دینی و اسلامی است. موضوعی که در بزنگاه پر چالش و سیاست‌زده امروزی حتی مجال طرح و آسیب‌شناسی و نقد و نظر درباره آن محدود شده و اغلب با برداشت‌های سطحی و آلوده به اهداف سیاسی اهمیتش تقلیل داده شده و نادیده گرفته می‌شود. این در حالی است که بخش عمده آموزه‌های دینی و اسلامی نقش تعیین کننده‌ای در تربیت اخلاقی جامعه و پرهیز از گناه داشته و دارد و انسان غرق شده در تمنای زندگی مدرن و دنیازده را به انسانیت توجه می‌دهد.

همزمان با اعلام خبرهای مربوط به سرگذشت بنیتا- دختری که در یکی از محله‌های تهران قربانی سرقت سارقان معتاد شد- بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی از کلید واژه و هشتگ #مرگ_انسانیت استفاده کردند اما کسی نپرسید چه بر سر ما آمده و چگونه تغییر کرده‌ایم که امروز خودمان انسانیت از دست رفته‌مان را به سوگ نشسته‌ایم؟

در بیش از ۱۵۰۰ آیه از قرآن کریم به مسأله معاد اشاره شده است. ایمان به آخرت از عوامل اصلی بیداری، تقوا، تهذیب نفس، عدم دلبستگی به دنیا و ترس از گناه و ظلم است و در مقابل، بی‌توجهی به آن یا کم رنگ شدنش در جریان زندگی، انسان ها را از حقایق، دور کرده و زمینه ساز افزایش گناه و انواع آسیب ها می‌شود.

رسول خدا (ص) می فرمایند: "کفی بالموت واعظا" یعنی مرگ و یاد آن برای وعظ دادن و وعظ گرفتن ما کفایت می کند. آری از وقتی که خدا و جلوه قدرت خدا برای انسان های خواب نما کمرنگ شده است گمان می کنیم که انسانیت مرده است. بدا به حال جامعه ای که دچار استدراج شده و ذره ذره از خدای خویش فاصله گرفته است و خود نمی داند که چه بر سرش آمده.

این مسأله مهمی است و متاسفانه در فضای سیاست زده‌ای که جامعه به خود گرفته و گروهی بی‌توجهی به آموزه‌های دینی را به عنوان یک استراتژی کلیدی برای کسب قدرت تلقی می‌کنند، عرصه برای توجه به ابعاد اجتماعی و انسانی که ترویج مفاهیم و آموزه‌های دینی می‌تواند در زندگی ما داشته باشد، به قدری تنگ شده که دغدغه‌مندان این حوزه هم در لاک سکوت فرو رفته‌اند از ترس اینکه مبادا هجمه‌های سیاسی و توفان‌های مجازی را تاب نیاورند.

ما به بررسی و تبیین دقیق شرایط اجتماعی کشور نیازمندیم. بازخوانی شرایط حال حاضر به دور از تنگ نظری‌های سیاسی و با تکیه بر آموزه‌های اسلامی که در سبک زندگی امروزی به طور نگران‌کننده‌ای انکار می‌شود.

عضو شورای شهر تهران