«نماینده» / «جمال شورجه» یکی از کارگردانان شاخص دفاع مقدس به‌شمار می‌رود که بیشترین روایت را از سال‌های جنگ و عملیات‌های مختلف دفاع مقدس در کارنامه داشته است. گرچه وی از سال ۶۷ و با فیلم «روزنه» کار خود را در سینما و سینمای دفاع مقدس شروع کرد اما پس از آن با کارگردانی فیلم‌هایی که عمدتاً داستان آنها در جبهه‌های نبرد می‌گذشت، رکورد جالب توجهی را در سینمای دفاع مقدس به خود اختصاص داد. این کارگردان پس از «شب چراغ» و در پروژه‌های «اصحاب کهف» و «یوسف پیامبر» به عنوان مشاور فعالیت داشت و در تازه‌ترین همکاری خود با سیما، قصد دارد مجموعۀ تلویزیونی شهید بروجردی را نیز به سفارش گروه حماسه و دفاع شبکۀ یک سیما و تهیه‌کنندگی «حسن صابری» بسازد که در مرحلۀ پیش تولید است .
همچنین جمال شورجه عضو هیئت منصفۀ دادگاه مطبوعات و نیز عضو شورای صدور پروانۀ فیلمسازی است. کسب جایزۀ ویژۀ هیئت داوران جشنوارۀ دوازدهم فیلم فجر برای فیلم «حماسه مجنون» از جمله موفقیت‌های جشنواره‌ای این کارگردان سینمای دفاع‌مقدس به‌شمار می‌رود. در کافه گپ این هفته به سراغ او رفتیم و با گپ‌وگفتی متفاوت و خواندنی میزبان این کارگردان صمیمی و مهربان شدیم.
*به عنوان اولین سؤال بفرمایید متولد چه سالی و اهل کدام شهر هستید؟
من متولد ۱۳۳۳ زنجان و فارغ التحصیل کارگردانی از دانشکدۀ سینما و تئاتر دانشگاه هنر هستم.
* چند خواهر و برادر دارید و در چه خانواده‌ای پرورش یافتید؟
دوران کودکی را در همان زنجان گذراندم ولی در ۹ سالگی به تهران نقل مکان کردیم و من در تهران کلاس سوم را خواندم. خانوادۀ ما هم یک خانوادۀ متوسط و کاسب بود. پدرم فرش فروشی داشتند و مادرم هم خانه‌دار بودند. ۹ برادر و ۱ خواهر دارم و من هم فرزند آخر خانواده هستم.
*دوران کودکی شما چگونه گذشت؟
در خانواده آن‌قدر جمعیت ما زیاد بود که نیازی به داشتن دوست و رفیق نبود. دوران کودکی من با بازی کنار برادرانم گذشت.
*خدمت سربازی هم رفتید؟
بله دوران سربازی من مربوط می‌شود به سال‌های قبل از انقلاب.
*دانشگاه چطور گذشت؟
قبل از انقلاب من در دانشگاه گرافیک می‌خواندم ولی با انقلاب فرهنگی و تعطیلی دانشگاه‌ها مواجه شدیم ولی در نهایت در رشتۀ کارگردانی از دانشکدۀ سینما و تئاتر دانشگاه هنر فارغ‌التحصیل شدم.
*از این دوران بگذریم و برسیم به دوران ازدواج شما. چه سالی ازدواج کردید و آن زمان شما و همسرتان چند ساله بودید؟
سال ۵۹ ازدواج کردیم. من ۲۶ ساله بودم و همسرم ۲۲ ساله.
*آشنایی شما چطور صورت گرفت؟
آن زمان من دانشجوی رشتۀ گرافیک بودم و همسرم هم از دانشجویان رشتۀ نقاشی و در همان دانشگاه در انجمن اسلامی با هم آشنا شدیم البته یک فعالیت‌هایی هم در انجمن با هم داشتیم و رشته‌های تحصیلی‌مان هم به هم نزدیک بود و به واسطۀ همین شناخت به این نتیجه رسیدیم که به درد هم می‌خوریم و خدا توفیق داد و این ازدواج حاصل شد.
*مراسم ازدواج چطور برگزار شد؟
مراسم ازدواج ما بسیار ساده برگزار شد. من آن زمان ۱۰ هزار تومان از برادر بزرگترم که سرکار می‌رفت قرض کردم که ۵ هزار تومان آن اضافه آمد. البته ما برای مراسم ازدواجمان سالن و تالار نگرفتیم. به همراه پدرم و پدر همسرم به محضر رفتیم و عقد کردیم و بعد از آن به منزل همسرم که در نهایت ۱۰۰ متر بود، آمدیم و در یک اتاق شاید ۲*۳ زندگی خود را شروع کردیم.
*مهریۀ همسرتان چقدر بود؟
۱۰۰ هزار تومان
*حاصل این ازدواج چند فرزند شد؟
۳ فرزند دارم. ۲ دختر و یک پسر که هر ۳ ازدواج کردند و ۵ نوه هم خداوند به ما عطا کرد.
*ملاک شما برای ازدواج چه بود؟
بیشتر مذهبی بودن خانوادۀ همسرم برای من اهمیت داشت و همیشه به این معتقد بودم که زن و مرد باید هم کفو هم باشند و این مورد در ازدواج ما هم صدق می‌کرد.
*چقدر اهل خرید هدیه برای همسرتان هستید؟
زیاد. سعی می‌کنم به مناسبت‌های مختلف مثل سالگرد ازدواج، روز زن و ... برای ایشان هدیه تهیه کنم البته بعضی وقت‌ها هم پیش آمده که مبلغی را در اختیارشان قرار دادم که به سلیقۀ خودشان خرید کنند.
*با توجه به مشغله‌هایی که دارید در منزل به همسرتان کمک هم می‌کنید؟
در واقع خیلی کم. به‌خصوص زمان جنگ که یا سر فیلمبرداری بودم یا در منطقه و خیلی کم می‌توانستم در منزل حضور داشته باشم. از ابتدا حتی زمانی که بچه‌ها کوچک بودند مسئولیت همه چیز به‌عهدۀ عیال بود. ولی در حالت کلی کارهایی مثل ظرف شستن و رُفت و روب و جارو کردن اگر برسم و از دستم برآید انجام می‌دهم.
*چقدر ممکن است در محیط خانه عصبانی شوید؟
خیلی کم. همه تلاشم این است که عصبانی نشوم. ولی اگر این اتفاق رخ داد سعی می‌کنم خودم را کنترل کنم و به قول معروف خشم و عصبانیت را درون خودم می‌ریزم. برون‌گرا نیستم. البته معتقدم که افراد برون‌گرا که خشم خود را بروز می‌دهند، راحت‌تر هستند.
*دو نفر در اوج تفاهم هم باشند ولی ممکن است که دچار اختلاف‌نظر و اختلاف سلیقه شوند. شما اینگونه اختلافنظرها را چگونه برطرف می‌کنید؟
سعی می‌کنیم در وهلۀ اول با گفت‌وگو مشکل را حل کنیم اگر این اتفاق نیفتاد من کوتاه می‌آیم.
*به عنوان یک کارگردان در سینما و تلویزیون فکر می‌کنید رسانۀ ملی چقدر در ترویج ازدواج آسان تأثیرگذار بوده یا به نوعی دیگر چقدر توانسته در ترویج ازدواج موفق گام مؤثر بردارد؟
ازدواج در دین اسلام امری مقدس و والاست اما در رسانه‌های ما این جایگاه بسیار نازل، سطحی و گاهی در تعارض با ارزش‌های دینی و اخلاقی است. ازدواج‌هایی که در سینما و تلوزیون تصویر می‌شود با واقعیات جامعه ما مطابقت ندارد و امری سطحی، احساسی و از روی هوا و هوس است. نباید فراموش کنیم که ازدواج سنت نبوی و مورد تأکید اسلام و ائمه اطهار(ع) است؛ اگر نگرش فیلم‌سازان و برنامه‌سازان سینما و تلویزیون در زمینۀ ازدواج تصحیح نشود، تداوم این نگرش‌های افراطی و تفریطی جامعۀ ما را در زمینۀ ازدواج با آسیب‌ها و چالش‌های بیشتری روبه‌رو می‌کند. براساس باورهای اسلامی عشق و علاقه بین زن و مرد باید عمیق و ریشه‌ای باشد تا زمینۀ تحکیم بنیان خانواده فراهم شود، اما در حال حاضر در فیلم‌ها عشق‌هایی سطحی و خیابانی به تصویر کشیده می‌شوند که حاصل آن نیز ازدواج‌هایی ناآگاهانه و غلط است. رسانۀ ملی به عنوان دانشگاه بزرگ انسان‌ساز است و باید ازدواج‌های موفقی که براساس ارزش‌های اسلامی صورت می‌گیرد را به تصویر بکشد. در رسانۀ ملی ازدواج‌های موفقی که بر اساس اصول اسلامی صورت می‌گیرد مهجور واقع شده و به ازدواج‌هایی که نسبت و سنخیتی با فرهنگ اسلامی ما ندارند، پرداخته می‌شود.
*به نظر شما می‌توان گفت سبک زندگی امامان معصوم که الگوهای دینی ما هستند در رسانۀ ملی خالی است؟
یکی از وظایف اصلی سینما و سیما ترسیم سبک زندگی ائمه(ع) است و اگر همین یک رسالت جدی گرفته شود، بسیاری از مشکلات مردم حل می‌شود؛ البته می‌توان به جای بیان نکته به نکته زندگانی آن حضرات(ع)، از داستان‌های روز نیز برای معرفی و عرضۀ سبک زندگی اهل بیت(ع) استفاده کرد و مخاطب را با این سبک از زندگی آشتی داد.
اما متأسفانه در طول بیش از ۳دهه بعد از انقلاب اسلامی، نتوانسته‌ایم سبک زندگی معصومان(ع) را در قالب‌های تصویری به صورت جدّی مطرح کنیم و همین علت بسیاری از مشکلات و بعضاً انحرافات اخلاقی جامعه است. معضلاتی که از سطوح مسئولان تا عامۀ مردم با آن درگیرند. اینکه سالها قبل مجموعه‌ای به نام «امام علی(ع)» ساخته شد و پس از آن دیگر کاری در این باره تولید نشد، تکافوی نیاز ما را نمی‌کند، ما باید سالانه و مستمر در حوزۀ سبک زندگی معصومان(ع) و عرضۀ روش‌های تربیتی آنها تولیدِ تصویری داشته باشیم تا مخاطب به طور مستمر با این پیام‌ها در تماس باشد.
نظر شما