به گزارش هفته نامه «نماینده» حسن روحانی «رئیس جمهور» هفته گذشته به هشتمین جشنوارۀ بینالمللی فارابی دعوت شد و بهعنوان سخنران ویژه با اشاره به وضعیت اقتصادی کشور با طرح این سؤالات که مشکل اقتصاد جامعه را چه کسانی باید حل کنند؟ چه کسانی باید شرایط اقتصادی جامعه را تبیین کنند؟ و مگر امروز یکی از مشکلات بزرگ ما مسئلۀ اقتصاد نیست، مسئلۀ رشد و رونق اقتصادی نیست، خروج از رکود نیست، علم مدیریت بر دوش کدام رشتههاست اعلام کرد: «بار مسئولیت سیاستگذاری و شیوۀ سیاستگذاری و چارچوب سیاستگذاری و مدیریت جامعه بر دوش علوم انسانی است.»
وی همچنین گفته بود: «اگر اقتصاد و تحول اداری و تحول در سیستم بانکی که امروز یک مشکل بزرگ در جامعۀ ماست را مدنظر نداشته باشیم باز هم باید به این نکته توجه کنیم که علوم انسانی نقش بسیار تأثیرگذاری خواهد داشت.»
روحانی در سخنان خود از یک سو، مُهر تأییدی بر مشکلات موجود در کشور بهویژه در حوزۀ اقتصادی زد و از سوی دیگر میگوید: «بار این موارد و مسئولیت سیاستگذاری و شیوۀ سیاستگذاری و مدیریت جامعه بر دوش علوم انسانی است و باید در این موارد متولیان علوم انسانی فرهنگسازی کنند تا بتوانیم مشکلاتی مانند ریزگردها، آلودگی و ... حل کنیم.»
با توجه به سخنان اخیر رئیس دستگاه اجراء در جشنوارۀ بینالمللی فارابی باید به این نکتۀ اساسی اشاره کرد که متولیان دولت پیش از برگزاری انتخابات سال ۹۲ معتقد بودند: «۱۰۰ روزه میتوان بخش زیادی از مشکلات را حل کرد.» رئیس دولت تدبیر و امید هم اکنون و پس از نزدیک شدن به آوردگاه انتخابات سال ۹۶ در حالی سخن از حل مشکلات اقتصادی میزند که در زمان تبلیغات انتخابات در سال ۹۲ مقابل دوربین صداوسیما گفته بود: «راهحلهای کوتاه مدت یک ماه و ۱۰۰ روزه برای حل مشکلات و معضلات اقتصادی، اجتماعی، سیاست داخلی و خارجی در دولت تدبیر و امید پیشبینی شده است که ما با این برنامهها میتوانیم در فرصت کوتاه شاهد تحول اقتصادی باشیم.»
انتخابات برگزار و حسن روحانی راهی پاستور شد، او پس از استقرار دولت اعلام میکند: «مردم بهخوبی میدانند که مشکلات چندین ساله در چند ماه و چند روز حل نمیشود و باید مشکلات را با مدارا و سعهصدر حل کنند.» مأموریت دولت تدبیر و امید سال آینده تمام میشود بنابراین باید پرسید «در این دوره، مواضع متولیان دولت پیرامون وضعیت اقتصادی چه بود و آنها نسبت به مشکلات موجود چه عکسالعملی نشان میدادند؟»
قبل از پاسخ به این پرسش باید به موضعگیری اخیر معاون اجرایی رئیسجمهور درقبال وضعیت اقتصادی کشور بپردازیم. او همچون رئیسجمهور در اجلاس دورۀ ششم نمایندگان اتاق اصناف ایران دو پهلو سخن گفت و تأکید کرد: «در شرایط فعلی اقتصاد کشور به سمت رونق حرکت میکند، البته این امر به معنی آن نیست که در برخی شاخهها رکود نداریم.» معاون اجرایی رئیسجمهور با بیان اینکه آنارشیگری که به بازار ارتباط داده میشود به انقلابیگرایی هیچ ربطی ندارد، گفت: «برخی افراد آنارشیگری در بازار را محصول انقلابیگرایی میدانند و من شدیداً این موضوع را رد میکنم.»
امیر استکی «روزنامه نگار» پس از سخنان رئیسجمهور و معاون او نوشت: «در شرایط کنونی، اقتصاد کشور به اذعان تقریباً همۀ متخصصان اقتصادی در رکود سنگینی قرار دارد و بهنوعی همۀ بخشهای اقتصادی منتظر نشستهاند اتفاق خاصی بیفتد و همه چیز را روی غلتک بیندازد و لااقل به وضعیت پیش از اعتدال بازگرداند.»
این تحلیلگر مسائل اقتصادی با بیان اینکه آیا باز هم میتوان از مطلوب بودن شرایط صحبت کرد؟ در مطلب خود آورده است: «دولت یازدهم بهبهای حفظ پرستیژ و ظاهر خود و به دنبال تمایل شدیدش برای پیروزی مجدد در انتخابات ریاستجمهوری، با اصرار بر روندهای کنونی در حال نگه داشتن کشور در رکود و کشیدن آن بهورطۀ خطرناکی است.»
ورطهای که شاید بزرگترین بحران اقتصادی تاریخ ایران باشد؛ بحرانی که خلاصه آن چنین است: «نقدینگی بالا و در مرز انفجار و نرخ بهره، بالا و فراتر از بنیانهای اقتصاد است. نرخ بهرۀ بالا، عامل رکود بوده و آهنگ رشد نقدینگی (نرخ باد شدن سپردهها) را بالا نگه داشته است. کاهش نرخ بهره با ابزارهای متعارف (بازاری) نیازمند سیاست پولی انبساطی است؛ سیاست پولی انبساطی یعنی نقدینگی بزرگتر و انفجار ویرانگرتر.»
اگر بخواهیم به پرسش مطرح شده پیرامون عکسالعمل دولتمردان در قبال مشکلات کشور پاسخ دهیم باید بهبیانیهای که هفته گذشته توسط بهارستاننشینان صادر و در صحن خانه ملت قرائت شد، اشاره کرد. «حمید چیتچیان» وزیر نیرو که برای مدیریت بحران قطع برق و آب خوزستان راهی اهواز شده بود از مردم بابت مشکلاتی که طی ۱۲ ساعت گذشته در این استان شدت گرفته بود، عذرخواهی کرد. «عذرخواهی» کلید ویژه دولتمردان است؛ کلید واژهای که پیش از این توسط محمدباقر نوبخت و علی طیبنیا «اعضای تیم اقتصادی دولت» هم مطرح شده بود. ازاینرو، نمایندگان استان خوزستان و بیش از ۵۰ نمایندۀ دیگر طی بیانیهای از حسن روحانی رئیسجمهور خواستند صرفاً به عذرخواهی و تصویب اعتبارات صوری اکتفا نکرده و مردم استان خوزستان را به شکل ویژهای دریابند.
«آیا رئیسجمهور که در زمان انتخابات وارد عرصۀ رقابت خواهد شد حاضر میشود بابت وضعیت اقتصادی از مردم عذرخواهی کند؟» آنچه مسلم است دولتمردان هم اکنون به صراحت از مشکلات اقتصادی سخن میگویند.
نظر شما