به گزارش «نماینده»؛ سید حمید روحانی مورخ انقلاب اسلامی و از اعضای دفتر امام خمینی در نجف بوده است. وی  که مؤسس و رئیس سابق مرکز اسناد انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۹ بوده‌ از سوی امام راحل دستور تدوین تاریخ انقلاب را دریافت می کند.  کتاب چهار جلدی نهضت امام خمینی که بالغ بر ۶۰۰۰ صفحه است، از جمله آثار وی می باشد؛  اولین جلد این کتاب قبل از انقلاب با همین عنوان در بیروت چاپ شد. او در سال ۱۳۷۶ از مرکز اسناد انقلاب اسلامی استعفا داد و در سال ۱۳۸۱ بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی را پایه‌گذاری نمود. گفتگوی پیش رو با این یار معتمد امام پیرامون جلوه های عملی صحیفه امام در باب "محرومیت زدایی و نفی اشرافی گری" است.

* مهم ترین دستاورد انقلاب اسلامی از دیدگاه شما چیست؟

در ابتدای امر فرا رسیدن ۳۸ امین فجر انقلاب اسلامی را به ملت قهرمان پرور ایران، ایرانیان وطنخواه و آزاد منش و مقام معظم رهبری تبریک و تهنیت عرض می کنم. بزرگترین دستاورد انقلاب اسلامی ایران که برای هر ایرانی مایه افتخار و سربلندی است این است که عزت، شرافت و کرامت را به ملت ایران باز گرداند؛ در پاسخ به سوالتان باید بگویم زمانی بر این ملت گذشت که بیگانگان بر این کشور تاخت و تاز می کردند و فعال مایشاء بودند، سرجوخه های عربده کش آمریکایی مصونیت قضایی داشتند و اگر به ناموس مردم تجاوز می کردند کسی حق اعتراض نداشت و در واقع ملت ایران درکمال سرشکستگی، زبونی و بدبختی به سر می بردند. سعی کرده بودند به ملت ایران اینگونه بباورانند که بی عرضه است و همیشه باید نوکر و سرسپرده باشد ولی انقلاب اسلامی آمد و ملت ایران و هر ایرانی را عزت و عظمت بخشید و دست استکبار جهانی از سر این ملت کوتاه شد.

* برای جلوگیری از آسیب و نفوذ به انقلاب باید از چه عواملی پرهیز شود؟

مال پرستی، زرمداری، به دنبال زندگی مرفه رفتن، رفاه و تجمل طلبی ازجمله عواملی است که می تواند ملتها را اسیر دست دیگران سازد؛ ملتی می تواند سربلند بایستد و عزت وشرافت خودش را پاس بدارد که اهل قناعت و ساده زیستی باشد و تجملگرایی و مصرف گرایی را از خودش دور کند. اگر ملتی رو به سرمایه داری و زرمداری و اشرافی گری پیش رود، زمینه نفوذ دشمن در خود را ایجاد خواهد کرد. اگر ملتی رو به سرمایه داری و زرمداری و اشرافی گری پیش رود، زمینه نفوذ دشمن در خود را ایجاد خواهد کرد.

* توجه ویژه امام به محرومین و مستضعفین برگرفته از چیست؟

حضرت امام در نهضت و انقلاب شان همیشه اتکایشان بر ملت مستضعف و توده های محروم بوده است و درواقع این درسی بود که امام راحل از مکتب اسلام و قرآن گرفته بود. اسلام بردگی را از چهره مستضعفان در مقابل زرمداران قریش زدود و لذا مکتب امام هم برگرفته از اسلام و قرآن بوده است.

اینکه امام (ره) می فرمودند" من یک مویِ کوخ نشینان را به کاخ نشینان ترجیح می دهم" برگرفته از قرآن بود. در جایی دیگر هم امام می فرمود کسانی می توانند تا آخر با ما باشند که درد فقر و نداری و گرسنگی را کشیده باشند. در عمل هم به ما ثابت شده است که کسانی توانستند تا آخر خط امام را پاس بدارند و حافظ آرمانهای امام راحل باشند که از سرمایه داری، رفاه طلبی و اشرافی گری دوری گزیدند. کسانی توانستند تا آخر خط امام را پاس بدارند و حافظ آرمانهای امام راحل باشند که از سرمایه داری، رفاه طلبی و اشرافی گری دوری گزینند.

بزرگترین خطری که اشرافی گری و زرپرستی برای یک ملت درپی دارد خطرِوابستگی است. و نتیجه این اشرافی گری آن می شود ملتی که با دادن جان وجوان و خون خود استقلال را به دست آورده، دشمن از در رانده شده از پنجره برگردد. لذا مردم عزیز ما باید هوشیار باشند و توجه داشته باشند که تفکر اشرافی گری هم بر خلاف موازین اسلام و قرآن است و هم برخلاف آرمانهای امام است؛ حتی کسانی که فارق از اعتقاد به اسلام میخواهند سربلند و باعزت و بدون وابستگی و تعرض دشمن زندگی کنند باید سعی کنند از اشرافی گری و رفاه طلبی دوری کنند.

نفرت امام از زرمداران و سرمایه داران باعث شده بود که ایشان تا روزی که چشم از جان برستند هرگز حاضر نشدند با سرمایه داران و کسانی که اهل آلاف و ثروت اندوزی بودند نشست و برخاست داشته باشند وبه آنها کمکی کنند.

حتی امام به مسئولین تذکر می دادند تا سرمایه داران و مال اندوزان را در کارهای اجرایی ممکلت شریک نکنند و با آنها ارتباط نداشته نباشند. امام روی این موارد بسیار حساس بودند.

آنچه باعث شده بود امام راحل به قشر مستضعف و محروم توجه ویژه ای داشته باشند علاوه بر اینکه دستور قرآن و اسلام بوده، برگرفته از اقتضای انسانیت انسان است.

امام وقتی مطلع می شد انسانی مشکلی در زندگی دارد به شدت رنج می کشید. امام راحل مصداق واقعی " بنی آدم اعضای یکدیگرند " است. امام با تکیه برانسانیت تکامل یافته خود نمی توانست نسبت به محرومین بی تفاوت باشد. لذا امام از همان روز اولی که انقلاب به پیروزی رسید به سازندگی روی آورد. اولین اقدام امام بلافاصله پس از پیروزی انقلاب اسلامی در بحث سازندگی این بود که شماره حساب ۱۰۰ را برای مسکن محرومین راه اندازی کرد. امام فعالیت های سازندگی زیادی را برای اینکه توده های محروم جامعه را به حقوق حقه شان برساند و از محرومیت نجات دهد، به سرانجام رساند.

* توجه امام به محرومین و محرومیت زدایی چقدر در تحقق هدف ایشان برای تکثیر انقلاب نقش داشته و دارد؟

امام مرزنمی شناختند و طبق دستور اسلام برای نجات همه انسانها تلاش می کردند و لذا در پیامشان در سال ۴۹ برای زائران بیت الله الحرام فرمودند"من دست تمام مسلمانان و آزادیخواهان جهان را برای رهایی از استعمار می فشارم" یعنی تنها به مسلمانان توجه نکرده بود، علاوه بر این اصرار امام برای صدور انقلاب به خارج از مرزهای ایران بخاطر این بود ملت های آزادی خواه جهان و محرومین جوامع بشری را نجات دهند.

خیلی ها فکر می کردند منظور امام از صدور انقلاب کشورگشایی است؛ درحالی که امام میخواستند اندیشه انقلاب اسلامی را گسترش دهند و این هدف را به خوبی دنبال کردند. امروز شاهدیم در دورترین کشورهای جهان مردم محروم با الهام از خط امام و انقلاب اسلامی به پاخاستند و زمین زیر پای آزادی خواهان به لرزه افتاده است و استکبار جهانی رو به افول است و لذا امیدواریم به زودی زود انقلاب اسلامی جهانی شود و پرچم آزادی خواهی بر بام جهان برافراشته شود. خیلی ها فکر می کردند منظور امام از صدور انقلاب کشورگشایی است؛ درحالی که امام میخواستند اندیشه انقلاب اسلامی را گسترش دهند

همین که توده های محروم کشورهای مختلف صدای آشنایی را دریافته اند که در جهت حقوق آنها و منافع از دست رفته آنها بلند شده و آنها را دعوت به مقاومت و خیزش و خروش می کند، در مردم محروم امیدی ویژه ایجاد شد؛ خیزش های انقلابی ای که امروز در جهان شاهدیم برگرفته از لبیک توده های محرومین جهانی به ندای آزادی خواهی امام راحل است. بزرگترین تاثیر اندیشه های روشنگرانه امام بیداری ملت ها و امید بخشی برای محرومین جهان بوده است.

* ارزیابی شما از تحقق اهداف و آرمانهای امام در ۳۸ امین سالگرد پیروزی انقلاب چیست؟  

متاسفانه در هیچ کدام از مکاتب الهی سیر وقایع بر این نبوده که اهداف و آرمانهای مقدس به طور کامل محقق شود، حتی پیامبر اکرم(ص) نتوانست آنگونه که می خواستند انسانها و جوامع انسانی را از محرومیت، انحراف و تباهی و لغزش ها رهایی بخشد؛ در انقلاب اسلامی هم طبیعتا تمام آرمانها و اهداف امام محقق نشده است؛ با این حال وجود نکاتی حائز اهمیت است، یکی وجود مقام معظم رهبری است که ایشان به واقع  جانشین برحق امام راحل هستند؛ ایشان با همان ویژگی امام آرمانهای ایشان را دنبال می کنند و در راه تحقق آن آرمانها تلاش کرده و زحمت و رنج می کشند.

* مهم ترین خطری که اندیشه های امام و هدف والای ایشان را تهدید می کند، چه می دانید؟

خطری که وجود دارد این است که اندیشه های رفاه طلبی و اشرافی گری و دوری گزینی از ساده زیستی در میان برخی مسئولان کاملا گسترش یافته است و به چشم می آید؛ خطری که امروز انقلاب را تهدید می کند این است که عناصر رفاه طلب و اشرافیان بی درد یا به تعبیر امام رفاه طلبان و سرمایه داران بی درد بتوانند ضربه سنگینی بر انقلاب اسلامی وارد کنند چرا که امروز به شدت به دنبال رواج مصرف گرایی و تجملگرایی در جامعه هستند و تلاش می کنندتا تجملگرایی، مصرف گرایی و رفاه طلبی را در جامعه گسترش دهند و در این بین امتیاز طبقاتی به شدت دارد اوج می گیرد که متاسفانه برخی مسئولین در این زمینه نقش دارند که ملت باید با آگاهی خود دست آنها از سرنوشت انقلاب کوتاه کند.  

* در پایان اگر نکته ای دارید، بفرمائید.

ملت ما باید همانگونه که خواست امام بود همیشه در صحنه هوشیارانه حاضر باشند و بی تفاوت نمانند و در مقابل لغزش ها و کاستی ملت ایران باید کسانی را که راه و رسمشان از خط امام جداست سر جای خود بنشانند و مخصوصا در انتخابات هوشیار باشند و به کسانی رای دهند که واقعا وفادار به انقلاب و رهبری باشند.