به گزارش «نماینده» دکتر مجید ابهری، جامعه شناس و پژوهشگر علوم رفتاری، با اشاره به ابعاد اجتماعی کنگره عظیم اربعین، اظهار کرد: اساسا تاریخ مذهب ما روزها و ایام خاصی را زنده نگه می دارد و شور و حال مردم در این ایام سبب تداوم تحرک روحی و تعالی معنوی می شود.

وی ادامه داد: روزهایی همانند عاشورا و اربعین هر یک می تواند منشا آثار جامعه شناختی و رفتارشناسانه شود و نهادهای متولی، نخبگان اجتماعی و کارشناسان علوم انسانی باید از این گونه شور و حال نهایت استفاده آموزشی را ببرند و برای حفظ و تداوم آن برنامه ریزی کنند چراکه فرم رفتاری شرکت کنندگان در کنگره عظیم اربعین بر پایه حس نوع دوستی، مودت و ایثار است، بنابراین با پژوهشی جامع می توان این رویکرد را به سایر ایام تسری داد.

این محقق با بیان اینکه اربعین در تاریخ معاصر ما تبدیل به یک نقطه عطف و کنگره جهانی شده است، گفت: هموطنان ما طلایه داران این حرکت بودند. اولین پیاده روی اربعین در سال های اخیر که مراجع نجف و قم از مردم برای راهیپمایی به سوی کربلا دعوت کردند و رهنمودهای مقام معظم رهبری سبب تداوم آن و تدبر و تعمق در این حرکت شد، در واقع نمایه ای از اتحاد بود که جمعیتی میلیونی فارغ از طرز فکر خود در اجتماعی عظیم به جهت هدفی مشترک حضور یابند.

وی با اشاره به اینکه محرم و صفر نجاتبخش شیعیان در طول تاریخ بوده و است، افزود: اساسا آثار جامعه شناختی راهپیمایی و کنگره عظیم اربعین ایجاد وحدت و همدلی میان شیعیان به ویژه در منطقه خاورمیانه است. در کنار ایرانیان می توان مردم عراق، شیعیان آذربایجان، افغاستان، پاکستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس را نیز مشاهده کرد.

ابهری تصریح کرد: امنیت این رفت و آمد، پذیرایی در طول مسیر که با همت نهادهای امنیتی و انتظامی ایران و شهرداری ها، اجرا می شود الگوی مناسبی برای همه شیعیان خواهد بود. متاسفانه عده ای تنگ نظر در این رهگذر موضوع هزینه های اربعین را مورد انتقاد قرار می دهند که این رفتارها نه تنها منطقی نیست که دور از واقعیت است چراکه در طول تاریخ شیعیان اعم از ایرانی و غیر آن، هستی خود را فدای سالار شهیدان(ع) می کنند و از هیچ گونه هزینه خودداری ندارند.

این استاد دانشگاه افزود: بنابراین، وقتی مشاهده می کنیم که برادران عشایر شیعه عراقی، اظهار می کنند که ما به عشق پذیرایی از زایران اربعین یازده ماه کار و پس انداز می کنیم تا در این ۱۰ روز هزینه کنیم حقیقتا انسان پیش خود احساس شرم می کند که برخی از افراد در جامعه چنین اشاراتی دارند. بنابراین، در یک نگاه کلی آثار جامعه شناسانه اربعین در وحدت و همدلی و قدرت نمایی شیعیان آنچنان عواید و آثار معنوی دارد که با هیچ گنجی قابل مقایسه نیست و امیدواریم که این همدلی ها و حدت و همسویی ها در روزها و ایام دیگر نیز ادامه یابد که تحقق آن نیازمند فرهنگ سازی در سطح جامعه است.

ابهری با اشاره به راهکارهای استمرار رویکرد توام با ایثار و مودت زایران اربعین نسبت به یکدیگر در سایر ایام سال خاطرنشان کرد: تمرین و تداوم یک رفتار در جامعه تبدیل به عادت رفتاری می شود و این رویه را می توان در مورد تمامی رفتارها اعم از مثبت و منفی دانست. اساسا ایجاد یک رفتار اجتماعی بر اثر این اصل علمی یعنی تداوم و تمرین نهادینه می شود.

این پژوهشگر علوم رفتاری در پایان یادآور شد:‌وقتی در صفوف و دسته های زایران، نوحه سرایان ملت های مختلف بر اساس زبان و سنت خویش سوگواری می کنند و در یک نام مشترک همه با یکدیگر همسرایی دارند نشان از تداوم یک فرهنگ دارد. باید سبک رفتاری و فرهنگی امام حسین(ع) الگوی رفتاری جامعه قرار گیرد و بعد از ایام اربعین نیز نمونه های رفتاری متاثر از این ایام تجلی یابد.