هفته نامه «نماینده» / حجت‌الاسلام «مجید ناصری‌نژاد» نمایندۀ مردم شادگان در دوره‌های هفتم، هشتم و دهم مجلس شورای اسلامی است. این عضو کمیسیون انرژی مجلس آخرین بار به خاطر تحصنش در استانداری خوزستان به جهت حل مشکل آب حوزۀ انتخابیه‌اش، خبرساز شده بود.

وی رئیس کمیتۀ حقوقی و قراردادهای کمیسیون انرژی است و بر همین اساس محور اصلی سؤالات ما نیز قراردادهای جدید نفتی بود. البته در پایان، نظرش در خصوص آتش‌سوزی‌های اخیر در شرکت‌های زیرمجموعۀ وزارت نفت را نیز جویا شدیم که دل پردردی از مسببان این خسارات داشت. مشروح این گفت‌وگو که در حاشیه بازدید از تحریریه «نماینده» صورت گرفت به شرح زیر است:

*به نظر شما چرا مسئلۀ قراردادهای جدید نفتی این‌قدر انتقاد طیفی از جامعه را برانگیخته است؟

در این دولت رویکردی می‌بینیم برای استفاده از سرمایه‌گذار و توان و دانش خارجی که برای ما نگران‌کننده است. وقتی موضوع برجام مطرح شد، خیلی‌ها اظهار امیدواری می‌کردند که مشکلات حل شود؛ اما من نگرانی جدّی داشتم که در پسابرجام همۀ زحمت‌هایی که از اول انقلاب تاکنون کشیده شده و سرمایه و وقتی که صرف مقابله با تحریم‌ها شده است، فراموش شده و از بین برود. اکنون همین اتفاق نیز در حال وقوع است. شوق و ذوق برای حمایت و جذب سرمایه‌گذار خارجی به راهی می‌رود که توان داخلی فراموش می‌شود. در تمام این سال‌ها دانش فنی داخلی و سرمایه‌گذاران را رشد دادیم و مجموعه‌های خصوصی زیادی را پرورش دادیم.

*تجربۀ مشخصی هم در این خصوص دارید؟

بله. مثلاً مدتی قبل پیگیر کار یک سرمایه‌گذار برای حدود ۱۰۰ مگاوات برق بودم که هم قبلاً کار کرده، هم سرمایۀ لازم را دارد و فقط تنها به دنبال مجوز بود. وقتی با مسئولین ذی‌ربط صحبت کردم، می‌گفتند «صحبت از ۱۰۰ مگاوات نکنید، یک سرمایه‌گذار ترک آمده است می‌خواهد ۸۰۰ مگاوات برای ما تأمین کند؛ سرمایه‌گذار ایرانی را ولش کنید.» عملاً با سرمایه‌گذاران داخلی ما این‌طور برخورد می‌شود. هرچه سرمایۀ داخلی داریم از این طریق از بین می‌رود و به ضرر کشور، توان داخلی و آیندۀ ایران و استقلال ماست. به‌هرحال یکی از شعارهای اصلی انقلاب، استقلال است. وقتی استقلال اقتصادی خود را از دست بدهیم، استقلال سیاسی و مکتبی خودمان را هم از دست خواهیم داد.

*پس دلیل اینکه رئیس کمیتۀ حقوقی و قراردادهای کمیسیون انرژی شدید، همین است؟

به خاطر اینکه نسبت به این مسئله نگرانیم در کمیسیون انرژی برای اولین بار کمیتۀ حقوقی، امور قراردادها و بین‌الملل را راه‌اندازی کردیم؛ چنین کمیته‌ای در مجلس قبل نبوده است.

*بعد از ایجاد تغییرات جدید قراردادها در دولت، رئیس مجلس دستور بررسی به کمیسیون انرژی داد. الآن شما چه کار می‌کنید؟

قطعاً اکنون قراردادهای جدید نفتی مورد نگرانی و دغدغه است. شخص مقام معظم رهبری در این بحث خیلی عنایت دارند و نگران این موضوع هستند. به‌تازگی پیامی دربارۀ قراردادهای جدید نفتی از دفتر ایشان دریافت کردیم که حتماً باید با دقت پیگیری شود و بیشتر توجه شود. دولت ادعا دارد چند بار اصلاح کردند اما با وجود این اصلاحات هنوز در حدی نیست که نگرانی‌ها را رفع کند. یکی از مسائل اصلی در کمیتۀ قراردادها همین موضوع است. بدین منظور با کارشناسان مختلف جلسه می‌گذاریم و نظراتشان را می‌شنویم تا بتوانیم منویات مقام معظم رهبری را برای حفظ استقلال کشور و استفاده از توان داخلی با توجه به اقتصاد مقاومتی حفظ و حراست کنیم، اگر خلاف این مسیر باشد به هر قیمتی که شد، مقابل آن خواهیم ایستاد.

*کمیسیون انرژی با وزارت نیرو هم مرتبط است. آنها هم قرارداد خارجی دارند؟

در وزارت نیرو هم وضع به همین شکل است. الآن در حال انعقاد قراردادی با یک شرکت ترک به نام Unit International هستند. آن‌طور که خودشان می‌گویند، ارزشش در حد ۳ هزار میلیارد است. قرار است یک نیروگاه سیکل ترکیبی به ظرفیت ۶۰۰۰ مگاوات برای ما تأسیس کنند. این قرارداد هم خطرناک است، زیرا موجب می‌شود از توان سرمایه‌گذاری داخلی در بخش برق ـ مثل شرکت مپنا ـ استفاده نشود. اگر از شرکت‌های خودمان حمایت می‌کردیم الآن هم نیاز کشور را تأمین می‌کردند و هم صادرات داشتیم، اما مع‌الأسف به سمت شرکت‌های خارجی می‌روند.

*وزیر نیرو به کمیسیون انرژی آمده بود. صحبتی در این خصوص شد؟

وقتی مسئله را مطرح کردیم، جواب شنیدیم که «ما نیاز داریم و بخش خصوصی ضعیف است.» اما باید در جواب بگوییم یکی از مشکلات بخش خصوصی طلب‌هایش از دولت است که پرداخت نمی‌شود. چطور توقع داریم بخش خصوصی کار کند و سرمایه‌گذاری کند، بعد طلبش را ندهیم و بگوییم نمی‌توانی کار کنی. واقعاً در این شرایط هر کس باشد، نمی‌تواند. اینها برای قرارداد شرکت «یونیت» سرمایه و خرید را تضمین کرده‌اند، به‌نوعی همۀ کارها را با سرعت زیاد ردیف کردند، اما برای بخش خصوصی خودمان بسیار ظریف و نکته‌بین و دقیق شده‌اند و سنگ‌اندازی زیادی صورت می‌گیرد. با «یونیت» ۱۲ خرداد تفاهم‌نامه امضا کرده‌اند و امروز در حال اجراست، اما نسبت به بخش خصوصی این‌قدر سخت‌گیری می‌کنند که وسط راه، کار را رها می‌کنند.

*علت آتش‌سوزی‌های سریالی اخیر در زیرمجموعه‌های وزارت نفت چیست؟

به‌عنوان کسی که در خوزستان از ابتدای شکل‌گیری این شرکت‌ها بودم و الآن هم مطلعم، یکی از مشکلات اصلی تساهل و تسامح در ایمنی است و اصلاً دقت نمی‌شود. سوء‌مدیریت و عدم توجه به زیردست‌ها نیز وجود دارد؛ از طرفی یک عده حقوق نجومی می‌گیرند و از طرفی یک کارگر باید با حقوق ناچیز در گرمای بیش از ۵۰ درجه کار کند. گر چه با وجود همۀ این مشکلات بود که همین کارکنان حتی از جانشان برای خاموش کردن آتش مایه گذاشتند. یکی دیگر از مشکلات هم مدیران پروازی هستند؛ اصلاً در منطقه نیستند که در صورت وقوع حادثه مدیریت کنند. این را قبلاً به وزارت و مسئولین گفته بودیم که کسی توجه نمی‌کرد. الآن هم وزیر بخشنامه کرده است که مدیران پروازی ممنوع، اما در حد بخشنامه است و عملی نشده است.

خیلی از افراد هم هستند که در مسئولیت‌های زیادی حضور دارند. اخیراً آمار گرفتیم یک نفر هست که در ۲۸ هیئت‌مدیره و شرکت حضور دارد. این در حالی است که فارغ‌التحصیلان نفت با نمره‌های خوب بیکار هستند. با این اوصاف دولت بر ادامۀ کار بازنشسته‌ها هم اصرار دارد که کاملاً غیرقانونی است. یعنی ۳۷ سال بعد از انقلاب نتوانستیم نیروی کار برای ادامۀ مسیر تربیت کنیم؟ نیروی توانمند و خلاق و متفکر زیاد داریم که به کار گرفته نمی‌شوند.

معتقدم مسئولین باید بازخواست شوند؛ اینکه بگوییم الحمدلله اتفاق جانی نیفتاد یا افتخار کنیم که بعد از ۴ روز آتش مهار شد، واقعاً جای تأسف دارد. کجای دنیا معمول است که از کنار این اتفاقات به‌راحتی بگذرند؟