به گزارش «نماینده»، حسن رحیم‌پور ازغدی در آیین اختتامیه دوازدهمین نشست استانی خبرگزاری مهر که در مشهد مقدس برگزار شد، به تشریح دیدگاه برخی از متون اسلام که به جنبه‌های حقوقی و اخلاقی حوزه اطلاع‌رسانی مربوط می‌شود، پرداخت و اظهار کرد: اساساً در علوم انسانی به‌ویژه علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه تا جایی که به بُعد تکنیکال و فنی مربوط می‌شود پای مکتب به میان آورده نمی‌شود.

وی در ادامه با تأکید بر اینکه رسانه به اسلامی و غیر اسلامی تقسیم می‌شود، گفت: از جایی بحث اسلامی و غیر اسلامی در این خصوص مطرح می‌شود که پای انسان به میان می‌آید؛ انسان و روابط انسان‌ها ترکیبی از اخلاق و حقوق بوده و هر فعلی یا تَرکی که جنبه حقوقی و اخلاقی پیدا کند به اسلامی و غیر اسلامی تقسیم می‌شود.

رحیم‌پور ازغدی اقتصاد اسلامی را اقتصاد عقلانی و علمی به‌علاوه حقوق و اخلاق دانست و افزود: این در حالی است که پایه و اساس اقتصاد غیر اسلامی تکثیر و حفظ ثروت منهای اخلاق است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: این مسئله در خصوص سیاست نیز به همین‌گونه بوده و به این صورت نیست که در یکی از عقل و سیاست بهره گرفته شود و در دیگری این ویژگی موردتوجه قرار نگیرد.

هدف رسانه غیر اسلامی ایجاد موج فشار است

وی گفت: تفاوت در علم سیاست اسلامی و غیر اسلامی این است که عقل و تجربه بشری در حوزه مدیریت قدرت ذیل حقوق و اخلاق اسلامی می‌آید.

رحیم‌پور ازغدی با اشاره به اینکه یک مرز بین عقلانیت و نفسانیت وجود دارد، عنوان کرد: یک رسانه می‌تواند کاملاً اثرگذار باشد اما به‌جای عقلانیت بر اساس شیطنت عمل کند؛ در این حالت فرمان به‌جای رحمان به دست شیطان است.

وی به تشریح رسانه از دو  منظر اسلامی و غیر اسلامی پرداخت و عنوان کرد: هدف رسانه غیر اسلامی کسب ثروت، قدرت، شهرت، جذب آگهی و مشتری، ایجاد موج فشار روی تصمیم گیران، تأثیر بر تصمیم‌گیری‌ها بدون حق دو شرطی است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار کرد: حق دو شرطی به معنای این است چه هدفی را دنبال می‌کنیم و از چه طریق می‌خواهیم به هدف برسیم.

بررسی تفکیک رسانه از دین در نظام سکولار

رحیم‌پور ازغدی گفت: گزینش اخبار در رسانه اجتناب‌ناپذیر است باید دید این مهم به‌صورت عادلانه یا ظالمانه صورت می‌گیرد و در اینجاست که بحث حقوق، اخلاق و شریعت مطرح می‌شود.

وی با اشاره اینکه برخی رذایل اخلاقی مانند تهمت، افترا، بهتان، غیبت و تحریف، ایجاد سوءظن و سطحی بالا بردن افکار عمومی ذاتاً خبر است، افزود: در حوزه رسانه غیبت خبری است غیراخلاقی که در خصوص فردی عنوان شود و اجازه دفاع عادلانه به آن شخص داده نشود.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اینکه قرآن در خصوص اثرات منفی شایعه‌پراکنی هشدار داده است، گفت: شایعه هم یک خبر است اما غیراخلاقی که درون یک جامعه را خالی می‌کند.

رحیم‌پور ازغدی با اشاره به اینکه بخش مهمی از محرمات شرعی خبر و گزارش هستند، از تحقیر به‌عنوان یک حرام اخلاقی نام برد و با طرح این سؤال که چه میزان عناوین شرعی وجود دارد که به حوزه ارتباطات و رسانه مربوط می‌شود، گفت: ایجاد سوءظن در جامعه تأثیرات منفی دارد ساده‌لوحی و آمادگی برای فریب خوردن و همچنین سطحی بار آوردن افکار عمومی می‌تواند از طریق رسانه‌ها انجام شود همان‌طور که می‌بینیم از طریق برخی رسانه‌ها به‌راحتی ملت‌ها تحقیر می‌شوند. 

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد که رسانه سکولار رسانه‌ای است که از دین تفکیک‌شده است و گفت: تفکیک فقط دین از سیاست و دولت نیست بلکه  این تفکیک در حوزه رسانه نیز اتفاق می‌افتد.

امربه‌معروف به معنای پیشنهاد و نهی از منکر را به معنای انتقاد است

وی با اشاره به اینکه علم می‌تواند در خدمت نفسانیت و عقلانیت قرار بگیرد، گفت: بسیاری از ارزش‌ها به‌وسیله رسانه در جامعه اشاعه پیدا می‌کنند؛ ارزش‌هایی مانند دفاع از حق، عدل، خانواده، معنویت، برادری، استقلال، عزت، امربه‌معروف و نهی از منکر.

رحیم‌پور ازغدی امربه‌معروف و نهی از منکر را خط دفاعی محکم و سپری برای دفاع از ارزش‌های الهی و انسانی معنا کرد و گفت: به‌وسیله این ارزش الهی جامعه حفظ خواهد شد و دیگر ارزش‌ها مورد هدف دشمن قرار نخواهند گرفت.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر اینکه با رسانه می‌توان یک واجب بزرگ الهی را انجام داد، گفت: اگر امربه‌معروف نباشد همه ارزش‌ها بی‌دفاع می‌شوند و با یک شانتاژ رسانه‌ای در داخل و خارج جنگ روانی و جنگ نرم به راه می‌افتد.

وی امربه‌معروف را به معنای پیشنهاد و نهی از منکر را به معنای انتقاد خواند و گفت: امربه‌معروف و نهی از منکر حمله به جبهه دشمن و دفاع از جامعه و انقلاب است درصورتی‌که این مهم به‌خوبی اجرا شود دیگر ارزش‌ها نیز قابل دفاع هستند.

رحیم‌پور ازغدی یکی از ویژگی‌های بارز رسانه را مطالبه گری دانست و گفت: ما از طرف خداوند مأمور و از طرف مردم وکیل هستیم چراکه رسانه چشم و گوش مردم است به همین دلیل باید نظارتی دقیق اعمال شود.

ضرورت روشنگری در مقابل خبر فاسق

وی بر ضرورت نظارت رسانه‌ها بر عملکرد مسئولان تأکید کرد و گفت: بسیاری از مفاسدی که در جامعه وجود دارد و در برخی از مسئولان دیده می‌شود به دلیل عدم اجرای صحیح امربه‌معروف است اگر این مهم به‌درستی انجام شود محافظه‌کاری و باندبازی به وجود نمی‌آید.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر اینکه باید آداب امربه‌معروف و نهی از منکر در دانشگاه‌های علوم ارتباطات و روزنامه‌نگاری آموزش داده شود، گفت: احکام، فقه و اخلاق رسانه نیازمند آموزش است.

وی با تأکید بر اینکه در خصوص همه رشته‌ها و مشاغل احکامی وجود دارد که باید آموزش داده شود، نگاه مادی به مشاغل را پسندیده ندانست و گفت: برخی روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها برای مشهور شدن دعواهای سیاسی به راه می‌اندازند.

رحیم‌پور ازغدی با تأکید بر اینکه در اصول فقه در خصوص خبر واحد احکام زیادی وجود دارد، گفت: در قرآن کریم بحث مهم خبر فاسق وجود دارد بنابراین در مقابل خبر غیرواقعی که از سوی یک آدم فاسق منتشر می‌شود باید روشنگری کنیم تا تصمیمات بر اساس اخبار فاسق گرفته نشود.

وی در ادامه سخنان خود به غیرواقعی بودن فضای مجازی خصوصا شبکه های اجتماعی اشاره کرد و گفت: در این فضا راست و دروغ مشخص نیست و متأسفانه برخی از رسانه‌های رسمی کشور به این آفت دچار شده‌اند.

کلمات همچون مواد منفجره اند

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: برای بنده مکرر پیش آمده است که رسانه‌های مخالف با جریان فکری من برای مقابله به تهمت، دروغ، شایعه‌پراکنی و برخورد گزینشی روی می‌آورند و در مقابل رسانه‌های موافق خط فکری بنده نیز گاهی به‌گونه‌ای از کلمات استفاده می‌کنند که ربطی به موضوع اصلی ندارد.

وی بار دیگر به آموزش در حوزه رسانه تأکید کرد و گفت: امانت‌داری در نقل خبر از اهمیت زیادی برخوردار است گاهی با برداشتن یک کلمه معنا یا مفهوم به ضد هم تبدیل می‌شوند.

رحیم‌پور ازغدی با اشاره به اینکه برخی رسانه‌ها در نشر اخبار، گزینشی عمل کرده و به‌عنوان‌مثال، حرف شوخی که در جلسه‌ای گفته‌شده را تیتر می‌کنند، گفت: گاهی خبر دروغ منتشر نمی‌شود ولی حتماً تحریف صورت می‌گیرد.

وی با تأکید بر اینکه بازی، شوخی و جنایت‌های زیادی به دلیل ندانستن مفهوم کلمات به وجود می‌آید، گفت: سهل‌انگاری در به کار بردن کلمات بسیار خطرناک است چراکه کلمات مثل مواد منفجره هستند اگر به‌غلط مورداستفاده قرار بگیرد باعث تخریب و به راه افتادن جنگ میان اقوام، نژادها و قبیله‌ها می‌شوند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر اینکه رسانه‌ها قدرت تغییر الگوی مصرف جامعه را دارند، گفت: رسانه‌های تصویری مثل صداوسیما و همچنین رسانه‌های صوتی، فضای مجازی و مطبوعات می‌توانند آمار طلاق را بالا و پایین ببرند و یک مطلب بی‌اهمیت را مهم جلوه داده و از سویی دیگر از کنار مسئله مهمی عبور می‌کنند.

۸۰ درصد اخبار رسانه‌های جهان زرد است

وی در تعریف خبرگزاری به مسئله گزینش اخبار اشاره کرد و با طرح این پرسش که چه چیزی گزینش می‌شود و چرا، گفت: باید راه عقلانیت از نفسانیت، اخلاق و شریعت از سکولاریسم جدا شود.

رحیم‌پور ازغدی به تأثیر بالای خبر بر مسائل فرهنگی، سیاسی و اجتماعی اشاره کرد و گفت: تقیه یعنی مدیریت خبر منتها نه بر اساس منافع مادی بلکه بر اساس اصول و مصلحت عقلانی چراکه بسیاری از اتفاقات در جامعه نباید خبری شود.

وی با طرح این سؤال که آیا گزینش میان واقعیات برای انتشار اخبار کار درستی است، گفت: ۸۰ درصد اخبار رسانه‌های جهان زرد است اخبار و نشریات زرد از ارزش خبری بی‌بهره‌اند و جامعه را سرگرم مسائل پیش پا افتاده می‌کنند.

وی در ادامه به چگونگی گزینش خبر اشاره کرد و از تیتر زدن به‌عنوان مهندسی افکار عمومی و مدیریت افکار اجتماعی یاد کرد و گفت: برخی رسانه‌ها رنگ سگ رئیس‌جمهور آمریکا را تیتر می‌کنند درحالی‌که در گوشه‌ای از جهان هزاران نفر به خاک و خون کشیده می‌شوند و سکوت می‌کنند کشته شدن فلسطینی‌ها توسط اسرائیل بایکوت خبری می‌شود ولی سنگ پرت کردن یک کودک فلسطینی با این مفهوم که فلسطینیان کودکانشان روانی هستند تیتر اخبار جهان می‌شود.

رحیم‌پور ازغدی افزود: از یک جلسه می‌توان چندین خبر و گزارش با عناوین مختلف تهیه کرد که لزوماً همه گزارش‌ها ۱۰۰ درصد دروغ نیست و می‌تواند سهمی از راستی داشته باشد اما خبرهای حقیقی نیستند.

رسانه لیبرال واجب و حرام ندارد

وی در ادامه سیاست غیراسلامی را علم قدرت منهای اخلاق دانست و گفت: رسانه لیبرال واجب و حرام ندارد هر کاری از دستش برآید انجام می‌دهد و برای تأمین سود و منفعت به تهمت و شایعه‌پراکنی روی می‌آورد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی به انتشار قسمتی از اخبار توسط برخی رسانه‌ها اشاره کرد و گفت: برخی از رسانه‌ها بدون در نظر گرفتن مقدمه اقدام به انتشار گزینشی قسمتی از رخداد می‌کنند به همین دلیل است که بسیاری از رسانه‌های غربی تروریسم و خشونت را به کسانی نسبت می‌دهند که واقعیت ندارد.

وی برخورد گزینشی رسانه‌ها با واقعیت را به ضرر جامعه دانست و گفت: تحلیل درست اخبار از اهمیت زیادی برخوردار است به‌طوری‌که این مهم در کنار حاکمیت سیاسی قرار می‌گیرد.

رحیم‌پور ازغدی با تأکید بر اینکه از طریق اقدامات فرهنگی می‌توان یک نسل را احیا یا متلاشی کرد، گفت: تحلیل نادرست از اخبار می‌تواند جامعه را به نابودی بکشاند.

وی از رسانه به‌عنوان یک جهاد فرهنگی یادکرد و افزود: تهیه اخبار و تحلیل‌های مختلف که جبهه حق را یک گام به جلو و جبهه فاسد را یک گام مجبور به عقب‌نشینی کند یک عمل صالح است.

وی با تأکید بر اینکه بسیاری از رسانه‌ها مشغول دعوای سیاسی هستند، گفت: دشمن در فضای مجازی، سینما و رسانه به دنبال حمله به ارزش‌های انسانی و الهی است و غفلت در این زمینه پذیرفتنی نیست باید شفاف عمل کنیم تا فتنه‌ای نماند و افکار عمومی درگیر دشمن نشود.

حمله به ضد ارزش‌ها باید در دستور کار رسانه‌های اسلامی باشد

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر اینکه مکتب حق باید گسترش یابد، با طرح این پرسش که هدف رسانه اسلامی چیست، گفت: حمله به ضد ارزش‌ها باید در دستور کار رسانه‌های اسلامی باشد.

وی با اشاره به اینکه اهل رسانه باید از دیگر مردم داناتر باشند، گفت: ضریب هوشی اهالی رسانه باید بالا باشد و جریانات علمی و رسانه‌ای که آگاهی‌بخش هستند نباید اجازه دهند شیاطین در حوزه فرهنگ به تاخت‌وتاز بپردازند.

رحیم‌پور ازغدی با تأکید بر اینکه رسانه‌های داخلی باید مراقب مکر دشمنان باشند، گفت: باید با تهیه گزارش‌های تحلیلی دقیق اهداف شوم دشمنان را افشا کنیم.

ارزش‌ها و نگرش‌ها بر محمل خبر سوار می‌شوند

وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به نظریه پردازان غربی در حوزه قدرت و ارتباطات نظیر کارل دویچ به ارتباطات سیاسی در جامعه پرداخت و گفت: از نظر بسیاری از اندیشمندان حوزه رسانه، کارکرد اصلی اخبار در جامعه، تأثیرگذاری در عالم سیاست است. حتی اخبار غیر سیاسی نظیر خودکشی نیز کارکرد سیاسی پیدا می کند. ایشان تأکید کردند که در کتب رسمی ارتباطات که دانشمندان غربی نگاشته اند آمده است: «اطلاعات مناسب نه فقط مسائل واقعی بلکه انتقال اندیشه‌ها، ارزش‌ها و نگرش‌هاست که بر محمل خبر سوار می‌شود»

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اینکه در سال‌های اخیر رسانه‌ها پر از راست‌های دروغ شده‌اند، همچنین با اشاره به متون غربی در حوزه ارتباطات گفت: بدون وجود ارتباطات سیاست و جامعه وجود نخواهد داشت و به عبارتی می‌توان گفت؛ خبر و رسانه اعصاب حکومت هستند.

رحیم‌پور ازغدی در خاتمه با تأکید بر اینکه رسانه قابلیت تأثیرگذاری در ذهن و احساس مخاطب را دارد، گفت: برای درک کارکرد ارتباطات سیاسی در جامعه باید برای سؤالات چه کسی، چه چیزی، از طریق چه ابزاری، به چه کسی و با چه تأثیری می‌گوید، جواب ارائه کنیم.