به گزارش «نماینده» احمد توکلی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شب گذشته در برنامه تلویزیونی پایش گفت: وقتی مجلس مصوبه پرداخت وام ازدواج را تصویب کرد، حتماً در توان بانک‌ها بوده و می‌توانند پرداخت کنند. از این تسهیلات گاهاً سود دریافت می‌کنند و وقتی تقاضای کاهش این سود و یا پرداخت وام ۱۰ میلیونی ازدواج را به آن‌ها می‌دهند توجیه بانک‌ها این است که خرجمان زیاد است.

وی افزود: این تسهیلات را باید از محل قرض‌الحسنه جاری پرداخت کنند، البته بانک ملی هرچه سپرده قرض‌الحسنه دریافت می‌کند همان را نیز به عنوان تسهیلات قرض‌الحسنه پرداخت می‌کند و گاهی حتی ۴ درصد بیشتر می‌شود. در این میان، بانک‌های خصوصی هستند که به عنوان نمونه در سال ۹۰ مبلغ ۵۷۴ میلیارد تومان سپرده از مردم دریافت کرده و تنها ۲۵ میلیارد تومان آن را به پرداخت تسهیلات اختصاص داده‌اند. نظام بانکی برای کارمندان خودش تسهیلات ویژه ای در نظر می‌گیرد و تسهیلات با مبالغ بیشتر و همچنین اقساط بیشتر به آن‌ها پرداخت می‌کند.

این نماینده مجلس در پاسخ به این سئوال که چقدر از آمار کاهش ازدواج‌ها به عدم پرداخت تسهیلات ازدواج برمی گردد، گفت: به هر حال تشکیل زندگی مشکلات بسیاری دارد که یکی از آن‌ها نبود پول نقد است. ارزش پول نسبت به سال‌های قبل کمتر شده و بانک‌هایی که در ابتدا سه میلیون تومان به عنوان تسهیلات ازدواج پرداخت می‌کردند امروزه باید ۱۰ میلیون تومان پرداخت کنند که در توانایی بانک‌ها نیز هست و میزان سود آن‌ها خیلی کاهش پیدا نمی‌کند.

توکلی با اشاره به اینکه سیستم بانکی در حال حاضر خوب عمل نمی‌کند و مردم اصلاً رضایت ندارند، بیان کرد: شخصاً با تصمیمات مالی توسط مجلس موافق نیستم، چون باید شورای پول و اعتبار تصمیم گیری کند ولی اکنون که تصمیم گرفته نباید اعلام شود که پرداخت آن شدنی نیست. پرداخت وام ۱۰ میلیونی ازدواج کاملاً شدنی است و سود بانک‌ها پایین می‌آید ولی میزان آن‌ها آنچنان بالا نیست.

وی در پاسخ به این سئوال که فرمان مقام معظم رهبری برای مبارزه با فساد در این ۱۵ سال چقدر اجرا شد؟ گفت: هنوز کاملاً اجرا نشده و اگر شده بود که مقام معظم رهبری شعار امسال را اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل نام‌گذاری نمی‌کردند. یکی از شاخص‌های اقتصاد مقاومتی حذف فساد و سیستم موجود است.

رئیس پیشین مرکز پژوهش‌های مجلس بیان کرد: مقام معظم رهبری با ابلاغ سیاست‌های کلی تأکید بسیاری بر حذف فساد و سیستم موجود داشته‌اند. اکنون هم اعلام می‌کنند که اقتصاد مقاومتی هنوز به عمل نرسیده است پس فساد هم متأسفانه هنوز هست.

توکلی در واکنش به این پرسش که چرا برنامه اقتصاد مقاومتی که همه مقابل آن سر تعظیم فرود می‌آورند، هنوز اجرایی نشده است؟ گفت: فقط اعلام می‌کنند که سر تعظیم فرود می‌آورند ولی به دلیل وجود نداشتن عزم کافی به این برنامه عمل نمی‌کنند.

وی عنوان کرد: متأسفانه فسادها زیاد، شبکه ای و سیستماتیک شده‌اند و مسئولان نیز از زندگی ساده فاصله گرفته‌اند. وقتی مسئولان بخواهند در رفاه زندگی کنند مردمشان را بدبخت خواهند کرد ولی اگر قصد خدمت به مردم داشته باشند نباید خودشان را در نظر بگیرند.

این اقتصاددان یادآور شد: وقتی که اشرافیت اداری و شخصی مثبت تلقی شود به ترتیب دوری از مردم و درک فقر مشکل شده، فساد و رشوه خواری پیدا می‌شود، دولت دخالت زیادی پیدا کرده و در اقتصاد نفتی باید از طریق دولت به جامعه پمپاژ شود آن وقت انحراف زیاد می‌شود، همچنین در نهایت با افزایش فسادها و کاهش مبارزه‌ها، فسادها نیز سیستماتیک می‌شود. وقتی فسادها در مجاری اداری و تصمیم گیری نفوذ می‌کنند در نتیجه مانع از مبارزه می‌شوند و عزم را از بین می‌برند.

توکلی در پاسخ به این سئوال که آیا دادگاه بزرگ فساد مالی درست اطلاع رسانی شد؟ گفت: صدا و سیما باید اطلاع رسانی کند ولی به نظر من درست اطلاع رسانی نشده است. به نظر من شفاف عمل نمی‌کنیم در حالی که باید شفاف عمل کنیم، در غیر این صورت زحمات مبارزه کنندگان با فساد نادیده گرفته می‌شود.

این اقتصاددان در واکنش به اینکه اگر مسئولان حقوق بالا و بهترین مسکن را داشته باشند، دیگر چشمداشتی به بیت‌المال نخواهند داشت، گفت: کسی که بهترین خانه و حقوق را داشته باشد، این قدر حریص می‌شود که همه بیت‌المال را مثل گاوی با پوستش قورت می‌دهد.

وی عنوان کرد: اگر فرد انگیزه الهی و انسانی خودش را از دست داده و حاضر به نشستن در خانه ای لوکس با پول مردم فقیری که حتی پول تهیه داروی خود را ندارند، شد مطمئن باشید بیت‌المال را درست مصرف نخواهد کرد.

توکلی بیان کرد: انحراف در منابع بودجه وقتی تشدید می‌شود که مسئولان کشور رفاه طلب شوند و همچنان که در مصرف منابع شخصی خود اسراف می‌کنند مطمئناً در تخصیص منابع ملی هم همین‌طور عمل خواهد کرد.

توکلی اضافه کرد: امام علی (ع) می‌فرمایند من به دو قرص نان اکتفا می‌کنم که اگر کسی در دورترین نقاط حکومتم گرسنه باشد بگوید که علی هم مثل من است. حالا ما این قدر ریاضت را نمی‌خواهیم ولی لااقل این‌طوری فساد نباشند.

وی در پاسخ به این سئوال که اگر حقوق خوبی به مسئولان پرداخت شود آیا دستبرد به بیت‌المال کمتر می‌شود، بیان کرد: اولاً با استقرار مسئولان دولتی در خانه های خوب و بزرگ دستبرد به بیت‌المال و ثانیاً چرا باید به کسی این‌طور بی اندازه مال بدهند و به فرد دیگری حتی به اندازه یک بیستم آن هم ندهند.

توکلی گفت: یکی از مسئولان حقوق ۳۷ میلیونی می‌گرفت که به وسیله معاون وی گفتم این کار را نکن و من هم چیزی نمی‌گویم. آن مدیر با توجیه اینکه در کارخانه سهامی ندارد برای خودش ۱۷۵ ساعت اضافه کار رد کرده بود در حالی که ساعت کاری افراد در ماه ۱۷۶ ساعت است. با چنین اضافه حقوق‌های بسیار بالایی دریافت کردن قطعاً راه کمک به آبدارچی که واقعاً اضافه کار هم می‌کند، بسته می‌شود. قصد مچ گیری نداریم بلکه با هدف اصلاح و در چارچوب قانون عمل می‌کنیم.

وی در پاسخ به اینکه با وضع عروسی‌های اشرافی موجود فرزندان قشر کارگران یا کارمندان با دیدن آن‌ها چه حالی خواهند داشت، گفت: حتی فرزندان خانواده های متوسط نیز با دیدن چنین اشرافی گری هایی فقر احساسی پیدا خواهند کرد. سه نوع فقر داریم؛ یکی فقر مطلق (حداقل‌های زندگی را نمی‌تواند تأمین کند)، فقر نسبی (در مقایسه با سایران تعریف می‌شود) و فقر احساسی داریم که فرد خودش را با همگنان خودش مقایسه می‌کند.

این نماینده مجلس یادآور شد: با دیدن این اشرافی گری حسرت در جامعه و غضب اجتماعی تربیت می‌شود و طبقات مقابل هم قرار می‌گیرند. همچنین سرمایه های اجتماعی کاهش و وحدت ملی نیز از بین می‌رود. حسادت اجتماعی شکل گرفته و طبقات نه تنها به یکدیگر کمک نمی‌کنند بلکه روبروی هم قرار می‌گیرند.

توکلی تصریح کرد: این‌گونه مسائل اشرافی گری از بالا شروع می‌شود و وقتی مردم باور خود را از دست داده و مسئولان را در زندگی‌های اشرافی گری ببیند، پیش خود می‌گوید که این مسئول با مالیات من در این خانه لوکس زندگی می‌کند و در نهایت مثلاً مالیات پرداخت نمی‌کنند.

وی در واکنش به تهدید راننده های ماشین‌های مدل بالا به خش انداختن روی ماشین برای دریافت پول پشت چراغ قرمزها توسط مردم عادی گفت: چون مردم این افراد را محق به این اموال نمی‌دانند و اکثراً اعتقاد دارند که از راه حرام به دست می‌آید به خودشان حق می‌دهند که متنفر باشند.

این نماینده مجلس ادامه داد: چنین مسائل به ضرر سرمایه های اجتماعی می‌شود و تجملات از طریق اینکه منابع محدود تولیدی را به سمت تولید کالاهای اشرافی هدایت می‌کند در مقابل منابع کالاهای ضروری را کاهش می‌دهد. وقتی بازار کالاهای ضروری به دلیل گران شدن عوامل تولید دچار نقصان شود آن وقت کالاهای ضروری که مردم باید خریداری کنند گران‌تر می‌شوند.

توکلی افزود: اوایل انقلاب عکس این ماجرا مشاهده می‌شد، چون روحانیون و مسئولان ساده زیست بودند مردم نیز در مقابل قانع بوده و قناعت داشتند. البته مردم از همان قدیم حساس بوده و هستند و امروزه چون این اشرافی گری شایع شده احساس می‌کنند که حرف زدنشان فایده ای ندارد و در خودشان می‌ریزند.

وی در پاسخ به این سئوال که تردد خودروهای لوکس مناطق آزاد مثل اروند در مناطق فقیر و حاشیه نشین چه اثری بر روحیه مردم می‌گذارد، گفت: خشم و حسادت ایجاد کرده و سرمایه اجتماعی هم در مقابل آسیب می‌بیند.

احمد توکلی در پاسخ به این سئوال که چرا مجلس و وزارت نفت خیلی زود خود را از اجرای قانون مدیریت خدمات کشوری یا همان نظام هماهنگ پرداخت خودشان را معاف کردند، گفت: عادلانه نبود و بلکه ظالمانه بود. این نظام هماهنگ پرداخت قبل از قانون خدمات کشوری بود و به همه قول تعویض این نظام ناهماهنگ پرداخت را تغییر دهیم.

توکلی در پاسخ به این سئوال که آیا قراردادهای سفید امضای کارگرانی که با حقوق ماهانه ۴۰۰ هزار تومان فعالیت می‌کنند، عادلانه است یا خیر، بیان کرد: رویی برای تبریک به کارگران ندارم و واقعاً چنین قراردادهایی عادلانه نیست. امام علی (ع) می‌فرمایند اگر پی ساختمان حکومتی از عدل و ستون‌های آن از عقل باشد خداوند دوستداران چنین حکومتی را یاری و دشمنان آن را خوار می‌کند.

وی افزود: بخشی از مشکلات‌مان همین است که عدالت نیست و فساد داغون کننده عدالت است. مبارزه با فساد هم شدنی است، چون خداوند درد بی درمان خلق نکرده و کشورهایی بوده‌اند که نسبت به ایران وضعیت بدتری داشتند ولی با تدبیر، عزم و اراده فهمیدند فساد همه چیز را زیر و رو می‌کند.

توکلی بیان کرد: بین پنج تا ۶ قانون خوب به منظور مبارزه با فساد در همین دوره مجلس تصویب شد که تسریع حق مردم را در پی خواهد داشت. برای نمونه قانون حمایت از امر به معروف و ناهیان منکر که باید حق مردم را از صدر تا به ذیل مورد انتقاد قرار داده و اشکالش را بگیرند، یکی از این قوانین است.

توکلی ادامه داد: ارتقای سلامت اداری و مبارزه با فساد، شفافیت در قراردادها، انتشار اطلاعات و دسترسی آزاد به آن‌ها و همچنین اینکه اسناد مرتبط با حق مردم باید به صورت شفاف اطلاع رسانی و آزادانه در اختیارشان قرار بگیرد نیز از دیگر این قوانین هستند.

وی در پاسخ به این سئوال که چرا هویت و درآمد واردکنندگان خودرو و شرایط ورود به این کسب و کار شفاف نیست؟ گفت: منافع گروهی و صنفی مانع این کار شده و نمی‌گذارند. شورای پول و اعتبار فشار وارد کرده بودند که یک هزار میلیارد تومان اعتبار مازاد به شرکت‌های خودرویی پرداخت کنیم. اعتراض کردم و گفتم این‌ها که خودروساز هستند، ۳۰۰ میلیارد تومان سود بین سهامداران پرداخت کرده و بانک تأسیس می‌کنند، بنابراین نباید چنین اعتباری را به آن‌ها پرداخت کرد. البته در نهایت  ۵۰ درصد از این مبلغ را در دولت قبل تصویب شد ولی به هر حال مبارزه با فساد نتیجه دارد.

این نماینده مجلس تصریح کرد: برای از بین بردن فساد دو کار خوب می‌توان انجام داد که کشورهای موفق آن‌ها را طی کرده‌اند؛ یکی اینکه ستاد مستقل از قوای موجود زیر نظر بالاترین مقام کشور تشکیل شده و دیگری اینکه نهادهای مردمی شکل بگیرد. در شرایطی که فساد بیداد می‌کند مردم نیز به دستگاه های نظارتی اعتماد نمی‌کنند و سازمان‌های مردم نهاد واسطه بین حکومت و عموم مردم می‌شوند.

توکلی عنوان کرد: الحمدالله تا به حال به من پیشنهاد دریافت و یا پرداخت رشوه را نداده‌اند، چون از من مأیوس هستند، چون برخی‌ها واقعاً قیمت ندارند.

وی در پاسخ به این سئوال که چرا «م. الف» یکهو و ناگهانی اعدام شد؟ گفت: یکهو نبوده و پرونده‌اش سیر یک و سال و نیمه را طی کرد. در نهایت قاضی رأی به اعدام وی صادر کرده و اصلاً یکهویی نبوده است.

رئیس سابق مرکز پژوهش‌های مجلس در پاسخ به اینکه یک متهم مشهور به انجام فساد که اخیراً از زندان آزاد شده، کلاس کارآفرینی برگزار می‌کند به نظر شما آیا دهن کجی به اقتصاد و کارآفرینی ایران نیست؟ بیان کرد: نه تنها به اقتصاد کشور بلکه به ساختار قانونی هم دهن کجی است. یکی می‌خواهد راننده تاکسی شود ۱۰ بار آن را کنترل می‌کنند ولی کسی که فساد کرده و محکوم شده به راحتی امکان آموزش کارآفرینی را پیدا می‌کند. نباید به راحتی جواز داد و دستگاهی که مسئول صدور مجوز است، باید جلوی چنین کاری را بگیرد.

این نماینده مجلس در واکنش به اینکه شب انتخابات از چند فساد بزرگ پرده برداری کردید و آیا این رونمایی‌ها تنها مختص به شب انتخابات است، گفت: من این کار را انجام ندادم. دوستان منصوب به ستاد من این کار را انجام دادند و کسانی بودند که از مجلس هفتم به این طرف با فساد مبارزه کرده و در این راه دادگاه رفته و محاکمه شدند. افرادی بودند که با گردن کلفت‌های صاحب قدرت و مکنت مبارزه کردند و روبروی آن‌ها ایستادند.

توکلی یادآور شد: زاکانی چهار سال قبل این کار را کرده و محاکمه شده و نادران که با معاون رئیس جمهور درافتاد، مثل بنده برای این کار محاکمه شد.

وی در واکنش به اینکه چرا در چین مسئولان فاسد را اعدام و در ژاپن خودکشی می‌کنند ولی در ایران محاکمه بسیار طولانی شده و بعد هم مسئول متخلف برای خودش راست می‌گردد، گفت: طولانی شدن به ماهیت پرونده های مالی بستگی دارد و معمولاً دو تا سه سال طول می‌کشد.

توکلی اظهار کرد: برای مبارزه با فساد به ما مراجعه کنند به آن‌ها برای مبارزه با فساد کمک می‌کنیم. سمن‌های مردمی بر اساس قانون دادرسی کیفری جدید می‌توانند اعلام جرم کرده و ضمن حضور در جلسات دادرسی قادر به اعتراض در خصوص تمام نتایج دادرسی هستند. حتی طبق ماده ۱۱ بازرسی کل کشور می‌تواند با سازمان‌های مردم نهاد تفاهم‌نامه امضا کند.

وی خبر داد: در این دولت با مکاتبات منطقی و معقول از یک رانت هزار میلیارد تومانی جلوگیری کردیم. تلاش داشتند که محصولات پتروشیمی را از بورس کالا دربیاورند که با انجام یک کار کارشناسی و مکاتبه با معاون رئیس جمهور جلوی این رانت را گرفتیم.

این نماینده مجلس ادامه داد: وقتی مانع از انجام این کار شدیم یکی از وزرا اعلام کرد کسی که این کار را انجام می‌دهد، سوسیالیست است. بعد با بررسی مشخص می‌شود که این وزیر به همراه دختران و دامادهایش نزدیک به ۱۴ کارخانه دارند.

توکلی در واکنش به این سئوال که وقتی دولت اعلام می‌کند برای قطع یارانه ثروتمندان قادر به شناسایی آن‌ها نیستیم چرا شما اصرار به انجام این کار دارید؟ گفت: یک حرفی به دولت زدیم و به کمیسیون اقتصاد نامه ای برای کنترل حساب‌های بانکی نوشتیم. هرچند حساب‌های بانکی حریم شخصی افراد است ولی دولت، ممیز مالیاتی، مسئول مبارزه با پولشویی، قاضی و بازپرس نامحرم نیستند و در تمام دنیا این کار انجام می‌شود.

وی افزود: خدا رو شکر می‌کنم که مسئول مالیاتی کشور اعلام کرد این کار شروع شده و این‌طور مالیات حقه کشور گرفته می‌شود و این کار به نفع همه مردم است. کسانی که مستحق هستند نیز شناسایی شده و می‌توان به آن‌ها حتی بیشتر یارانه داد.

این اقتصاددان تصریح کرد: اگر بخواهیم وارد عوامل فساد خیز شویم خیلی برنامه‌ها می‌توان اجرا کرد. البته نظام پرداخت ناعادلانه یکی از زمینه های گسترش فساد و آلوده شدن کارمندان دولت است. توکلی در واکنش به این سئوال که آیا می‌توان با درآمد حلال به ثروت بالایی رسید و کارآفرین نمونه شد، گفت: خیلی دشوار است، البته در هر قاعده ای استثنا وجود دارد.