هفته نامه «نماینده» - تنها چند هفته پس‌ از اینکه توافق هسته‌ای ایران به مرحلة اجرایی شدن رسیده است، کمیتة روابط خارجی سنا تلاش دارد تحریم‌های جدیدی را علیه ایران به رأی بگذارد که هدف اصلی آن تحت فشار قراردادن ایران در خصوص مسائلی است که نمایندگان سنا از آن به عنوان «رفتارهای تهاجمی‌اش در دیگر مسائل غیر مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای» یاد می‌کنند.

رسانه‌هایی که به مسئلة تحریم‌های جدید علیه ایران پرداخته‌اند به صراحت بیان کرده‌اند که نمایندگان سنا به شدت به دنبال تهدید کردن ایران برای در تنگنا قراردادن نظام جمهوری اسلامی هستند و برایشان فرقی نمی‌کند که این بهانه مسئلة هسته‌ای ایران باشد و یا مسائلی مانند حقوق بشر و کمک به تروریسم و یا اتهام‌هاي دیگر!

به گزارش واشنگتن‌پست، رئیس کمیتة روابط خارجی سنا، «باب کورک» و حداقل یک سناتور دیگر در حال تدوین و ارائه این طرح به سنا هستند که دلایل مختلفی برای تحریم ایران را بیان کرده است. از آزمایش‌های موشکی جدید ایران گرفته تا نقض حقوق بشر در این کشور و مسائل دیگر در این زمینه باعث شده که قانون برداشته شدن تحریم‌های ایران به سرعت به تاریخ انقضایش برسد. این اقدامات و طرح‌ها که به احتمال زیاد در فوریة سال جاری میلادی یعنی در همین ماه جاری به نتیجه می‌رسد، به عنوان آخرین اقدام و تلاش نمایندگان سنا تعبیر می‌شود و نشان می‌دهد نیت اصلی آنها این است که اطمینان حاصل کنند، اوباما نه تنها در مورد مسئلة هسته‌ای بلکه در مسائل دیگر نیز رویکردهای تنبیهی در قبال تهران را همچنان در دسترس قرار می‌دهد. باب کورکر در خصوص این دور تازه از تحریم‌ها گفت: «ما به دنبال راه‌هایی هستیم که جواب سخت‌تر و قاطعانه‌تری را در خصوص نقض حقوق بشر به تهران نشان بدهد.» کورکر طیف مختلفی از اهداف خود را در تدوین این طرح بیان کرده است. این تحریم‌های جدید که قرار است در سیستم بانکی، بخش انرژی و تجارت با تهران اعمال شود، به دلیل حمایت تهران از تروریسم و برنامة موشکی جمهوری اسلامی اعمال خواهد شد. کورکر همچنین بیان کرده است که قانون سومی هم برای اعمال تحریم‌های بیشتر علیه تهران وجود دارد اما او قصد ندارد محتوای آن را برای رسانه‌ها فاش سازد.

سناتور «باب منندز» هم در حال برنامه‌ریزی برای طراحی یک سری از قوانینی است که نشان بدهد آمریکا در خارج از چارچوب توافق هسته‌ای باز هم ایران را تحت فشار قرار می‌دهد. او که از جبهة نمایندگان دموکرات سنا است، با کمک همکاران جمهوری‌خواه خود در حال تهیة طرحی است که لغو تحریم‌های ایران را از دستور کار آمریکا خارج سازد. او نیز در نظر دارد تحریم‌هایی را به خاطر برنامه‌های موشکی ایران و همچنین نقض حقوق بشر به تصویب برساند. رهبر اکثریت سنا، «میچ مک کانل» اما هیچ قولی در مورد مطرح شدن و رأی آوردن این دو طرح در سنا به نمایندگان مطرح کنندة این طرح‌ها نداده است. سخنگوی مک کانل تصریح کرده است که به نظر رهبر اکثریت سنا، هنوز برای این‌گونه اقدامات زود است. کورکر و منندز به همراه دیگر نمایندگان جمهوری‌خواه سنا و ۳ نفر دیگر از دموکرات‌ها مخالف توافق هسته‌ای آمریکا با تهران بودند آنها از همان زمان وعده داده بودند که هر چه توان دارند برای در تنگنا قراردادن ایران استفاده می‌کنند. البته هنوز مشخص نیست که دیگر دموکرات‌های کنگره آیا با تنبیه ایران برای دیگر اقدامات غیرهسته‌ای‌اش موافقت می‌کنند یا نه. بر اساس گزارش واشنگتن‌پست، جمهوری‌خواهان از ابتدای به ثمر رسیدن توافق هسته‌ای غرب با ایران بیشترین تلاش و تکاپو را برای ایجاد مانع و یا سنگ‌اندازی در مسیر اجرایی شدن این توافق داشته‌اند.

دموکرات‌های کنگره نیز مانند جمهوری‌خواهان از اینکه ایران از همان روزهای ابتدایی اجرایی شدن توافق هسته‌ای موشک‌های جدید بالستیک آزمایش کرد به شدت ناراحت و ناراضی بودند و آن را مخالف قطعنامه‌های سازمان ملل دراین‌باره می‌دانستند.

از یکسو مخالفت و از سوی دیگر ستایش اوباما

تلاش‌ها برای اعمال تحریم‌های بیشتر بر ایران در شرایطی صورت می‌گیرد که بسیاری از رهبران دموکرات و تعدادی از کسانی که نسبت به توافق هسته‌ای در تردید بودند، بارها دولت اوباما را برای اجرای قرارداد هسته‌ای با ایران ستوده‌اند و معتقدند ایران تنها با این اقدام بود که در نهایت سانتریفیوژهای خود را تسلیم کرد و اورانیوم‌های غنی‌سازی شدة خود را با کشتی به بیرون از این کشور برد و راکتور هسته‌ای اراک را نیز غیرفعال کرد و این دستاوردی بزرگ برای دولت اوباما بوده است. با این‌ حال سناتورهای عضو کمیتة روابط خارجی سنا بر این عقیده‌اند که هنوز هم راه برای اقدامات بیشتر و اجبار ایران به عقب‌نشینی‌های گسترده‌تر وجود دارد. «بن کاردین»، سناتور دموکرات سنا در همان روزهای ابتدایی اجرایی شدن توافق هسته‌ای بیان کرده بود که ایران توانسته به برخی از تعلیق‌ها در تحریم‌های اقتصادی‌اش برسد و به نظرم همین نشان می‌دهد که کنگره می‌تواند نقش پررنگ‌تری را برای باقی مسائل باقی‌مانده بین ایران و آمریکا ایفا کند. کاردین هم مانند همکاران جمهوری‌خواه خود بر این عقیده بود که نباید به توافق هسته‌ای با ایران رأی مثبت داد اما در زمان اجرایی شدن آن، در نهایت رضایت خود را از اجرای توافق نشان داد.

با وجود اینکه دولت اوباما به ایران قول داده بود که دیگر تحریم‌های جدید علیه این کشور اعمال نشود اما از زمان اجرایی شدن این توافق، دولت تلاش زیادی برای مقاومت در برابر دیگر تحریم‌های غیرهسته‌ای نکرده است و در مورد فعالیت‌های موشکی خود دست‌به‌کار شده و تحریم‌هایی را علیه ۱۱ نفر از مسئولان ایرانی اجرایی ساخت. برخی از نمایندگان اما بر این باورند که تحریم‌ها باید تصویب‌شده و آماده در اختیار رئیس‌جمهور باشد - حتی اگر این تحریم‌ها اجرایی نشود – تا ایران بداند در صورت اجرایی نکردن توافق با چه سرنوشتی روبه‌رو خواهد بود. اما «جک لو»، وزیر خزانه‌داری ایالات‌متحده بارها اعلام کرده است که با این کار تنها تاریخ انقضای توافق هسته‌ای به جلو می‌افتد و بسیاری از مقامات دیگر در واشنگتن نیز بر این باورند که چنین حرکاتی اجرایی شدن توافق را با خطر زیادی روبه‌رو می‌سازد.

این تنها طرح‌های ضد ایرانی نیست که در کنگره محبوبیت زیادی دارد، بن کاردین طرح دیگری را به سنا ارائه داده که بیشتر از اجرایی شدن تحریم‌های گسترده‌تر علیه ایران طرفدار دارد و آن ‌هم ارائه کمک‌های بیشتر به اسرائیل است. این طرح هم شامل کمک‌های نظامی و مالی به اسرائیل است و هم شامل تحریم‌هایی علیه ایران که به سرعت هم می‌توانند، اجرایی شوند. بن کاردین گرچه با دیگر سناتورها همکاری نمی‌کند اما معتقد است که توافق هسته‌ای و قانون برداشته شدن تحریم‌ها علیه ایران باید دوباره مورد بررسی قرار گیرد.

شکایت به دادگاه قانون اساسی آمریکا برای متوقف کردن برجام

همزمان با اجرایی شدن توافق هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵ یک نمایندة جمهوری‌خواه آمریکایی از شکایت به دادگاه قانون اساسی این کشور برای از ریل خارج کردن این توافق به عنوان آخرین شانس خبر داد.

پایگاه خبری «WND» در گزارشی نوشت، توافق هسته‌ای ایران و ۱+۵ امضا شده و اکنون به مرحلة اجرایی نیز رسیده است اما با این‌ وجود «لوئی گومرت» نمایندة جمهوری‌خواه ایالت تگزاس به دنبال بردن این توافق به دادگاه برای متوقف و به چالش کشیدن آن است. گومرت گفت: «این آخرین شانس برای از ریل خارج کردن توافق است تا زمانی که باراک اوباما در کاخ سفید حضور دارد.» براساس این گزارش، علی‌رغم اینکه توافق به مرحلة اجرا نیز رسیده است، سناتور گومرت می‌گوید که قانون نیز در این زمینه از او حمایت می‌کند. وی که قبلاً قاضی بوده و اکنون عضو کمیتة قضائی مجلس نمایندگان آمریکا است، افزود: «این توافق معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای را از چند بعد مخدوش می‌کند. شما نمی‌توانید یک معاهده را با چیزی که معاهده نیست تغییر بدهید. این توافق مسائلی ارائه می‌کند که فقط از طریق یک معاهده می‌توانید به آن برسید.»

گومرت مدعی شد؛ این یک مسئله مناسب برای دادگاه است و اگر دادگاه آن را به عنوان یک معاهدة مورد تأیید قرار بدهد، رئیس‌جمهور می‌تواند به آن عمل کند اما واضح است که هنوز مورد تأیید قرار نگرفته است. وی اضافه کرد: «یک مسئله مهم دیگر نیز وجود دارد؛ کنگره نیز هرگز این توافق را به عنوان یک معاهده اعلام نکرده و مورد تأیید قرار نداده است؛ دو سوم نمایندگان سنا باید به آن رأی مثبت بدهند تا این توافق به عنوان یک معاهده مورد تأیید قرار بگیرد.» وی تأکید کرد که این توافق همة شرایط را برای به دادگاه رفتن داراست و دولت نباید با آن مانند یک معاهده رفتار کند درحالی‌که مورد تأیید قرار نگرفته است. گومرت در پایان گفت: «از آنجا که سنا (یا حداقل رهبران سنا) جرات و شهامت آن را ندارند که قانون اساسی و یا آنچه مورد نیاز است را انجام دهند پس آن را در دادگاه به چالش می‌کشیم.»