شناسهٔ خبر: 118423 - سرویس بین‌الملل
نسخه قابل چاپ منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

بیش از ۴۵۰۰ سانتریفیوژ از فردو و نطنز جمع آوری شد

آژانس بین المللی انرژی اتمی43 آژانس انرژی اتمی تازه ترین گزارش خود را درباره برنامه اتمی ایران منتشر کرد.

به گزارش «نماینده» به نقل از سایت رسمی آژانس بین المللی انرژی اتمی؛ متن کامل گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی که به شورای حکام این آژانس ارائه شده است به این شرح است:

 

اجرای پادمان های توافقی ان پی تی و بندهای توافقی مرتبط با قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل در جمهوری اسلامی ایران 

 

 

آژانس بین المللی انرژی اتمی تایید کرد ایران، بر اساس توافق ماه ژوئیه با اتحادیه اروپا و گروه ۱+۵ در وین، جمع آوری سانتریفوژهای خودرا از تاسیسات هسته‌ای آغاز کرده است.

 

آژانس بین المللی انرژی اتمی در گزارش خود درباره ایران اعلام کرد: این کشور بر اساس توافق ۱۴ ژوئیه سال جاری با اتحادیه اروپا و گروه ۱+۵ شامل چین، فرانسه، روسیه، پادشاهی متحد بریتانیا، ایالات متحده امریکا و آلمان در وین، برچیدن سانتریفیوژ‌ها را از تاسیسات هسته‌ای خود شروع کرده است.

 

طبق گزارش آژانس، ایران براساس توافق، از زمان روند اجرای تعهدات خود، بیش از ۴ هزار و ۵۰۰ سانتریفیوژ را از دو سایت نطنز و فردو جمع آوری کرده است.

 

ایران، براساس متن برنامه جامع اقدام مشترک – برجام - توافق کرده است تا تعداد سانتریفیوژهای نصب‌شده خود را از ۱۹ هزار دستگاه به ۶ هزار و ۱۰۰ دستگاه کاهش داده و از ۵ هزار و ۱۰۰ دستگاه برای غنی‌سازی اورانیوم استفاده خواهد کرد.

 

ایران و کشورهای گروه ۱+۵  موفق به دستیابی به یک توافق جامع و نهایی بر سر آینده برنامه هسته‌ای ایران در ۱۴ ژوئن در وین پایتخت اتریش شدند که براساس آن، ایران تعداد دستگاه سانتریفیوژهای خود را کاهش خواهد داد و با این اقدام این کشور از تحریم‌های شورای امنیت ملل متحد، اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا بیرون خواهد آمد. این توافق در تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۱۵ میلادی به تصویب رسید.

 

گزارش برنامه هسته ایران که بوسیله آژانس بین المللی انرژی اتمی آماده شده است، برای مطالعه در اختیار کشورهای عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد و برخی کشورهای محدود قرار گرفته است.

 

گزارش مدیر کل 

 

تحولات اصلی 

 

- در بیستم سپتامبر دو هزار و پانزده، مدیر کل با رئیس جمهور روحانی، صالحی معاون رئیس جمهور و ظریف، وزیر امور خارجه ایران در خصوص اجرای نقشه راه دیدار و گفتگو کرد. آنها همچنین دیدگاه های خود درباره موضوعات مربوط به اجرای تعهدات هسته ای ایران براساس برجام مطرح رد و بدل کردند. افزون بر این، مدیر کل با شماری از اعضای مجلس ایران دیدار کرد.

 

- در بیستم سپتامبر دو هزار و پانزده، مدیر کل آژانس و معاون مدیر کل در امور پادمان ها از بخشی خاص از سایت پارچین را که مورد توجه آژانس بود، دیدن کردند. نمونه های محیطی چند روزی پیش از این دیدار برداشته شده بودند.  

 

- فعالیت های مشخص شده در نقشه راه برای پیش از پانزدهم اکتبر دو هزار و پانزده براساس جدول تعیین شده، تکمیل شده اند.

 

- در هجدهم اکتبر دو هزار و پانزده، ایران به آژانس اطلاع داد که در روز اجرای برجام، این کشور به صورت موقت پرتکل الحاقی را برای پادمان های توافق شده به اجرا می گذارد، همچنین به صورت کامل کد ۳-۱ را به اجرا می گذارد.

 

- در هجدهم اکتبر دو هزار و پانزده، روز اجرای برجام فرا رسید.  

 

- آژانس فعالیت های مقدماتی مرتبط با راستی آزمایی و نظارت بر تعهدات هسته ای ایران بر اساس برجام را از جمله راستی آزمایی و نظارت بر گام هایی که ایران برای اجرای این تعهدات برداشته است، شروع کرد.

 

- آژانس همچنان به نظارت و راستی آزمایی مرتبط با اقدامات هسته ای تعیین شده در برجام ادامه می دهد.

 

A- مقدمه 

 

۱- گزارش مدیر کل آژانس برای شورای حکام و هم راستا با آن به شورای امنیت، درباره اجرای پادمان های توافقی ان پی تی و بندهای توافقی قطعنامه های شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران است. این گزارش شامل اطلاعات درباره بیانیه مشترک چارچوب همکاری های (چارچوب همکاری ها) و نقشه راه شفاف سازی موضوعات باقیمانده گذشته و حال برنامه اتمی ایران (نقشه راه)؛ طرح اقدام مشترک (JPA) است که بعدها به برجام ختم شد.  

 

۲- شورای امنیت تایید کرده است که گام های درخواستی شورای حکام در قطعنامه های خود برای ایران الزامی هستند. بندهای مرتبط در قطعنامه های شورای امنیت براساس فصل هفتم منشور سازمان ملل و براساس قیود ذکر شده در قطعنامه ها، الزامی هستند. قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت (۲۰۱۵)، که در ژوئیه ۲۰۱۵ تصویب شد، شامل شروطی برای پایان دادن به بدنهای این قعطنامه ها هستند.  

 

B- تحولات اخیر 

 

B-۱ شفاف سازی مسائل حل نشده

 

۴- شورای حکام در قطعنامه خود در نوامبر ۲۰۱۱ (GOV/۲۰۱۱/۶۹) تاکید کرده است که لازم است ایران و آژانس مذاکراتی فشرده داشته باشند تا همه مسائل باقیمانده اصلی با هدف شفاف سازی در این موضوعات از جمله دسترسی به همه اطلاعات، اسناد، سایت ها، مواد و کارکنان در ایران، حل و فصل شوند. در قطعنامه خود در سپتامبر ۲۰۱۲ (GOV/۲۰۱۲/۵۰)، شورای حکام مقرر کرد که همکاری ایران و آژانس با هدف حل و فصل همه موضوعات باقیمانده ضرورت و فوریت دارد تا اعتماد بین المللی درباره کاملا صلح آمیز بودن ماهیت برنامه اتمی ایران بازگردانده شود.

 

۵- همانطور که پیشتر گزارش شد، در یازدهم نوامبر ۲۰۱۳، آژانس و ایران بیانیه مشترک چارچوب همکاری (GOV/INF/۲۰۱۳/۱۴) را امضا کردند. در این بیانیه مشترک همکاری، ایران و آژانس توافق کردند همکاری های بیشتری را در خصوص فعالیت های راستی آزمایی آژانس برای حل و فصل مسائل باقیمانده گذشته و حال ایران صورت دهند و این فعالیت ها را به صورت گام به گام دنبال کنند.

 

۶- همانطور که پیشتر در چهاردهم ژوئیه ۲۰۱۵ گزارش شد، مدیر کل و آقای صالحی، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی در وین نقشه راهی را امضا کردند تا شفاف سازی هایی درباره مسائل باقیمانده گذشته و حال برنامه اتمی ایران، به شکلی که در ضمیمه گزارش نوامبر ۲۰۱۱ مدیر کل آورده شده بود، صورت گیرد (GOV/۲۰۱۱/۶۵). نقشه راه فعالیت های ضروری لازم برای اجرا براساس چارچوب همکاری ها برای تسریع و تقویت همکاری ها و گفتگوها بین آژانس و ایران را با هدف حل و فصل مساله موضوع تا پایان دو هزار و پانزده درباره همه مسائل باقیمانده از گذشته و حال که در حال حاضر بین ایران  و آژانس حل و فصل نشده اند، مشخص می کند. (نقشه راه در ضمیمه ۱ آورده شده است.)

 

۷- بر اساس نقشه راه، در هشتم سپتامبر دو هزار و پانزده، آژانس سوالهای خود درباره ابهامات مربوط به اطلاعات ایران را که در پانزدهم اوت دو هزار و پانزده ارائه شده بود، به این کشور ارائه داد. برای برداشته شدن این ابهامات، آژانس و ایران مذاکرات و دیدار کارشناسان فنی  را در پانزدهم، شانزدهم، هفدهم، بیست و نهم و سی ام سپتامبر و دهم و چهاردهم اکتبر دو هزار و پانزده در ایران برگزار کرد و آژانس فعالیت های پادمانی در مناطق بخصوص مورد توجه آژانس در ایران را در نهم و پانزدهم اکتبر صورت داد.  

 

۸- در بیستم سپتامبر دو هزار و پانزده، مدیر کل گفتگوهایی با حسن روحانی رئیس جمهور ایران، صالحی، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی و محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران درباره اجرای نقشه راه برگزار کرد. آنها همچنین دیدگاه های خود را درباره اجرای تعهدات اتمی ایران بر اساس برجام را رد و بدل کردند. در همین تاریخ، مدیر کل با شماری از نمایندگان مجلس در کمسیون ویژه بازنگری برجام دیدار کرد.

 

۹- در بیستم سپتامبر دو هزار و پانزده، مدیر کل در کنار ترو وارجورانتا معاون مدیر کل و رئیس بخش پادمان ها، از بخش خاصی در پارچین که مورد توجه آژانس بود، دیدار کردند که در این دیدار، وارد ساختمان اصلی مورد نظر نیز شدند. آنها نشانه هایی از بازسازی جدید را مشاهده کردند. تجهیزاتی در ساختمان وجود نداشت. در روزهای پیش از دیدار مدیر کل و به شکلی که در نقشه راه نیز توافق شده بود، برخی فعالیت های پادمانی از جمله برداشته شدن نمونه های محیطی در این منطقه بخصوص صورت گرفت. همه اطلاعات مورد نیاز آژانس از این فعالیت ها از جمله تحلیل محیطی نمونه ها و ملاحظات بصری (دیدار مستقیم) به وسیله مدیر کل و معاون مدیر کل از سوی آژانس ارزیابی شدند.

 

۱۰- در بیست و پنجم سپتامبر دو هزار و پانزده، مدیر کل و محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در نیویورک دیدار و درباره اجرای نقشه راه گفتگو کردند.

 

۱۱- فعالیت های تعیین شده در نقشه راه برای پیش از پانزده اکتبر دو هزار و پانزده تکمیل شده اند.

 

۱۲- تا پانزده دسامبر دو هزار و پانزده، مدیر کل برای اقدام شورای حکام، ارزیابی خود را درباره حل و فصل همه مسائل باقیمانده گذشته و حال به شکلی که در ضمیمه گزارش سال دو هزار و یازده مدیر کل آمده بود (GOV/۲۰۱۱/۶۵)، ارائه می کند.

 

 

B-۲ برنامه اقدام مشترک 

 

۱۳- همانطور که پیشتر نیز گزارش شد، در بیست و چهارم نوامبر دو هزار و سیزده، چین، فرانسه، آلمان، فدراسیون روسیه، ایالات متحده و انگلیس (سه بعلاوه سه) و ایران بر سر برنامه اقدام مشترک توافق کردند. همانطور که مورد درخواست ایران و سه بعلاوه سه بود و شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی (با توجه به تامین بودجه) نیز آن را تایید کرد، آژانس اقدامات مربوط به نظارت و راستی آزمایی لازم هسته ای را در خصوص برنامه اقدام مشترک، شامل فعالیت های افزون بر آنچه که تا کنون در خصوص راضی کردن ایران برای توافقات پادمانی و قطعنامه های مرتبط با شورای حکام و شورای امنیت سازمان ملل را به عهده گرفت. برنامه اقدام مشترک در بیستم ژانویه دو هزار و چهارده و در ابتدا برای شش ماه اجرایی و از آن زمان نیز سه بار تمدید شد که آخرین مورد آن سی ام ژوئن دو هزار و پانزده بود که سه بعلاوه سه و ایران از آژانس خواستند به نمایندگی از سه بعلاوه سه و ایران، فعالیت های نظارت و راستی آزمایی هسته ای مربوط به طرح اقدام مشترک را تا زمان ارتباط های بعدی، ادامه بدهد.  

 

۱۴- از زمان گزارش پیشین مدیر کل، آژانس همچنان به نظارت و راستی آزمایی در رابطه با اقدامات هسته ای تعیین شده در برنامه مشترک اقدام ادامه داده است. این فعالیت های مرتبط با برنامه اقدام مشترک به صورت کمک های داوطلبانه از سوی کشورهای عضو تامین بودجه شده است. تا پانزدهم نوامبر دو هزار و پانزده، آژانس تقریبا هفت میلیون یورو از بودجه مازاد برای تامین هزینه فعالیت های مرتبط با برنامه اقدام مشترک (و فعالیت های مرتبط با برجام: به B-۳ در زیر مراجعه شود) در اختیار داشته است و براساس پیش بینی های اخیر، تعهدات بیشتری برای بودجه بیشتر از سوی کشورهای عضو حدود یک ممیز سه میلیون یورو خواهد بود.

 

B-۳ برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت 

 

۱۵- چنانچه پیشتر گزارش شد، در چهاردهم ژوئیه دو هزار و پانزده، سه بعلاوه سه و ایران در خصوص برجام به توافق رسیدند. کشورهای توافق کننده برجام، آن را براساس طرح اقدام مشترک دانستند که به اجرای کامل برجام اطمینان ها از ماهیت کاملا صلح آمیز برنامه اتمی ایران را تضمین می کند. مدیر کل از این توافق استقبال و تاکید کرد این توافق کار راستی آزمایی بیشتری آژانس را در ایران تسهیل می کند.  

 

۱۶- در بیستم ژوئیه دو هزار و پانزده، شورای امنیت سازمان ملل قطعنامه ۲۲۳۱ را تصویب کرد که در آن، از مدیر کل خواسته شده بود همه گام های لازم را برای راستی آزمایی و نظارت بر تعهدات اتمی ایران در طول تمام مدت تعهد شده را بر اساس برجام به عهده بگیرد، تاکید شده است که ایران به صورت کامل با درخواست های آژانس بین المللی انرژی اتمی برای حل و فصل همه موضوعات باقیمانده که در گزارش آژانس آمده است، همکاری کند، همچنین درخواست شده است که آژانس و کمیته مشترک در صورت مقتضی، به شکلی که در برجام ذکر شده است رایزنی و تبادل اطلاعات کنند.

 

۱۷- چنانچه که پیشتر نیز گزارش شد، در بیست و پنج اوت دو هزار و پانزده، شورای حکام گزارش GOV/۲۰۱۵/۵۳ و اصلاحیه ۱ را دریافت کردند و به مدیر کل این اختیار را دادند تا راستی آزمایی و نظارت های لازم درباره تعهدات اتمی ایران براساس برجام را به عهده بگیرد و در طول تمام مدت این تعهدات براساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت گزارش کند؛ همانطور که در آن گزارش نیز آورده شد، با تامین بودجه لازم و همخوان با معیارهای عملکرد آژانس، به آژانس این اختیار داده شد تا با کمیته مشترک رایزنی و تبادل اطلاعات کند. دبیرخانه به کشورهای عضو اطلاع داده است که فعالیت های تعیین شده در نقشه راه برای دوره زمانی منتهی به پانزدهم اکتبر دو هزار و پانزده براساس جدول تعیین شده، تکمیل شده است.

 

۱۸- در هجده اکتبر دو هزار و پانزده، مدیر کل نامه ای را از نماینده دائم ایران در آژانس دریافت کرد که به آژانس اطلاع می داد براساس پاراگراف هشتم ضمیمه پنج برجام، روز اجرای برجام، ایران به صورت موقت پرتکل الحاقی را در کنار پادمان های توافق شده اجرا می کند و با تصویب مجلس، به صورت کامل کد ۱-۳ از توافق جانبی برای توافقات پادمانی را به صورت کامل به اجرا می گذارد.  

 

۱۹- در هجدهم اکتبر دو هزار و پانزده، روز تصویب برجام فرا رسید.  

 

۲۰- از زمان گزارش پیشین مدیر کل، آژانس فعالیت های مقدماتی مربوط به راستی آزمایی و نظارت بر تعهدات اتمی ایران براساس برجام را شروع کرد. این فعالیت ها شامل هماهنگی بین آژانس و ایران در خصوص این تعهدات از روز تصویب است، ایران برداشتن این گام ها را تحت راستی آزمایی و نظارت آژانس شروع کرده است.

 

C تاسیسات اعلام شده براساس پادمان های توافقی ایران 

 

۲۱- براساس توافق پادمان، ایران هجده تاسیسات اتمی و نه منطقه خارج از تاسیسات را که در آن مواد اتمی به صورت عمومی مصرف دارند به آژانس اعلام کرد (ضمیمه ۲). هر چند که فعالیت های خاص انجام شده در برخی از این تاسیسات مغایر با قطعنامه های مرتبط شورای حکام و آژانس بین المللی انرژی اتمی است و در پایین به آن اشاره می شود، آژانس همچنان به راستی آزمایی عدم انحراف در مواد هسته ای در این تاسیسات و مراکز خارج از تاسیسات ادامه می دهد.

 

D فعالیت های مرتبط با غنی سازی 

 

۲۲- از ایران خواسته شده است تا همه فعالیت های مرتبط با غنی سازی را تعلیق کند. از بیست ژانویه دو هزار و چهارده، ایران UF۶ غنی شده تا پنج درصد اورانیوم ۲۳۵ را تولید نکرده است و همه ذخایر UF۶ غنی شده تا بیست درصد اورانیوم ۲۳۵ خود را با رقیق سازی یا تبدیل به اکسید اورانیوم، بازفراوری کرده است (به ضمیمه ۳ مراجعه شود). همه فعالیت های مرتبط با غنی سازی ایران در تاسیسات اعلام شده تحت پادمان های آژانس هستند و همه مواد، آبشارهای نصب شده و ایستگاه های تزریق و خروج در این تاسیسات تحت نظر و نظارت آژانس قرار دارند.

 

۲۳- ایران اعلام کرده است که هدفش از غنی سازی UF۶ بالای پنج درصد اورانیوم ۲۳۵، تولید سوخت برای تاسیسات اتمی اش است. از زمان شروع غنی سازی اورانیوم، ایران اعلام کرده است که شانزده هزار و صد و چهل و یک ممیز شش دهم کیلوگرم (چهارصد و نود ممیز دو دهم کیلوگرم بیشتر از گزارش پیشین مدیر کل آژانس) UF۶ غنی شده تا پنج درصد اورانیوم ۲۳۵ تولید کرده است که هشتصد و سی ممیز شش دهم کیلوگرم (چهارصد و شصت ممیز دو دهم کیلوگرم بیشتر از گزارش پیشین مدیر کل) همچنان در شکل UF۶ غنی شده تا پنج درصد اورانیوم ۲۳۵ باقیمانده و الباقی فراوری شده اند (به ضمیمه ۳ مراجعه شود).

 

D-۱ نطنز

 

۲۴- مرکز غنی سازی سوخت FEP: مرکز غنی سازی سوخت یک مرکز غنی سازی سانتریفوژ برای تولید اورانیوم با غنای کم است که تا پنج درصد اورانیوم ۲۳۵ غنی می کند برای نخستین بار در دو هزار و هفت عملیاتی شد. این مرکز به دو بخش سالن تولید الف و سالن تولید ب تقسیم می شود. براساس اطلاعات طراحی ارائه شده از سوی ایران، هشت واحد شامل هجده آبشار برای سالن تولید الف با حدود بیست و پنج هزار سانتریفوژ شامل صد و هشتاد و هشت آبشار را در بر دارد، یکی از واحد ها دارای سانتریفوژهای IR-۲m، پنج واحد دارای سانتریفوژهای IR-۱ هستند و دو تای دیگر سانتریفوژی ندارند. ایران طراحی اطلاعاتی برای سالن ب تا کنون ارائه نکرده است.

 

۲۵- چنانچه پیشتر نیز گزارش شد، تا روز تصویب، در واحد حاوی سانتریفوژهای IR-۲m، شش آبشار به صورت کامل با این سانتریفوژها نصب شده بودند، به هیچ کدام تزریقی صورت نگرفته بود و با UF۶ طبیعی تزریق شده بودند و کارهای ابتدایی نصب برای دوازده آبشار دیگر کامل شده بود.

 

۲۶- چنانچه پیشتر نیز گزارش شد، تا روز تصویب، نود آبشار در پنج واحد شامل سانتریفوژهای IR-۱ به صورت کامل نصب شده بود که از این میان پنجاه و چهار آبشار با UF۶ تغذیه شده بودند و کارهای ابتدایی برای نصب روی سی و شش آبشار IR-۱ در دو واحد شامل آبشار نبودند.  

 

۲۷- تا روز تصویب، ایران کار برچیدن سانتریفوژها و زیرساخت های مربوطه را از سالن تولید الف شروع و آنها را در سالن تولید  و تحت نظارت آژانس انبار کرد.  

 

۲۸- در بیست و هشتم اکتبر دو هزار و پانزده، آژانس راستی آزمایی  کرد که ایران تزریق UF۶ طبیعی را به آبشارها متوقف کرده و فهرست برداری فیزیکی سالیانه در این تاسیسات صورت گرفته است. در سی و یک اکتبر دو هزار و پانزده، آژانس راستی آزمایی فهرست برداری سالیانه را در مرکز غنی سازی سوخت انجام و فهرست ارائه شده از سوی ایران تا سی و یک اکتبر را تایید کرد. تا شانزدهم نوامبر دو هزار و پانزده، فهرست برداری فیزیکی ادامه داشت.

 

۲۹- تا سی و یک اکتبر دو هزار و پانزده، ایران ۱۷۷۷۳۸ کیلوگرم UF۶ طبیعی به آبشارهای مرکز غنی سازی سوخت از زمان شروع تولید در فوریه دو هزار و هفت تزریق و در مجموع ۱۵۵۲۵ کیلوگرم UF۶ غنی شده تا پنج درصد اورانیوم ۲۳۵ را تولید کرده است.

 

۳۰- تا بیست و چهارم نوامبر دو هزار و چهارده، ایران حدود چهارصد و هجده کیلوگرم UF۶ غنی شده تا دو درصد اورانیوم دویست و سی و پنج طبیعی را رقیق کرده است.

 

۳۱- براساس نتایج تحلیل نمونه برداری محیطی در مرکز غنی سازی سوخت و دیگر فعالیت های راستی آزمایی، آژانس به این نتیجه رسیده است که تاسیسات به شکلی که ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی ارائه کرده بود، عمل کرده است.

 

۳۲- مرکز غنی سازی آزمایشی سوخت PFEP: مرکز غنی سازی آزمایشی سوخت، یک مرکز آزمایشی تولید اورانیوم با درجه غنای پایین و تاسیساتی برای تحقیق و توسعه است که در اکتبر دو هزار و سه عملیاتی شد. این مرکز می تواند شش آبشار در بر گیرد و بین دو محوطه برای تولید UF۶ غنی شده تا پنج درصد اورانیوم ۲۳۵ (آبشارهای یک تا شش) و محوطه تحقیق و توسعه (آبشارهای دو، سه، چهار و پنج) تقسیم شده است.

 

۳۳- فضای تولید: چنانچه در گزارش پیشین مدیر کل نیز آورده شده بود، از زمان اجرای طرح مشترک اقدام، ایران به آبشارهای یک و شش، تزریق UF۶ غنی شده تا پنج درصد اورانیوم ۲۳۵ را متوقف و به جای آن به این آبشارهای UF۶ طبیعی تزریق کرده است. از زمان اجرای طرح اقدام مشترک، ایران آبشارهای یک و شش را به صورت شاکله مرتبط به هم عملیاتی نکرده است.

 

۳۴- بین بیستم ژانویه دو هزار و چهارده تا بیست و یک اوت دو هزار و پانزده، ایران هزار و چهارصد و بیست و پنج ممیز دو دهم کیلوگرم UF۶ طبیعی به آبشارهای یک و شش در مرکز غنی سازی آزمایشی سوخت تزریق و در مجموع صد و سی و شش ممیز چهار دهم کیلوگرم UF۶ غنی شده تا پنج درصد اورانیوم ۲۳۵ تولید شد.  

 

۳۵- چنانچه پیشتر گزارش شد، در بیست و دو اوت دو هزارو پانزده، ایران کار آزمایش تزریق به آبشار شش را با UF۶ ضعیف شده شروع کرد در حالی که آبشار یک همچنان تحت خلاء بود. در دهم اکتبر و هزار و پانزده، ایران کار تزریق را متوقف کرد. محصول به دست آمده و پسماندهای آن در پایان فرایند، بار دیگر ترکیب شدند.

 

۳۶- در بیست و پنج اکتبر دو هزار و پانزده، آژانس کار فهرست برداری فیزیکی از مرکز غنی سازی آزمایشی سوخت برای راستی آزمایی فهرست ارائه شده از سوی ایران در اکتبر دو هزار و پانزده را شروع کرد. تا شانزدهم اکتبر دو هزار و پانزده، این کار ادامه داشت.  

 

۳۷- محوطه تحقیق و توسعه: از زمان گزارش پیشین مدیر کل، ایران به صورت متناوب UF۶ طبیعی را به سانتریفوژهای IR-۱، IR-۲m، IR-۴ و IR-۶ را گاه به صورت دستگاه های تکی و گاه در قالب آبشار در اندازه های مختلف، صورت می داد. آژانس تایید کرده است که سانتریفوژهای IR-۵ و یک نوع از سانتریفوژهای IR-۸ در محل قرار دارند ولی اتصالی وجود ندارد.  

 

۳۸- بین هجدهم اوت دو هزار و پانزده تا بیست و پنج اکتبر دو هزار و پانزده، در مجمع حدود سیصد و هفتاد ممیز هفت دهم کیلوگرم UF۶ طبیعی به سانتریفوژها در محوطه تحقیق و توسعه تزریق شد ولی هیچ اورانیوم با غنای کم به صورت محصول خارج نشد و پسماند نیز بار دیگر در پایان فرایند بازترکیب شد.

 

۳۹- براساس تحلیل نمونه های محیطی برداشته شده در مرکز غنی سازی آزمایشی سوخت و دیگر فعالیت های راستی آزمای، آژانس به این نتیجه رسید که تاسیسات براساس پرسشنامه اطلاعات طراحی ارائه شده از سوی ایران فعالیت می کند.

 

D-۲ فردو 

 

۴۰- مرکز غنی سازی فردو FFEP: مرکز غنی سازی فردو برای تولید UF۶ غنی شده تا پنج درصد اورانیوم ۲۳۵ مورد استفاده قرار گرفته است. این مرکز که ابتدا در سال دو هزار و یازده عملیاتی شد، برای در برگرفتن دو هزار و نهصد و هفتاد و شش سانتریفوژ در شانزده آبشار طراحی شد و به دو قسمت واحد یک و دو تقسیم شده است. همه سانتریفوژهای نصب شده از نوع IR-۱ هستند.

 

۴۱- چنانچه پیشتر نیز گزارش شد، در زمان اجرای طرح اقدام مشترک، ایران تزریق UF۶ را برای غنی سازی تا پنج درصد اورانیوم ۲۳۵ به چهار آبشار در واحد که پیشتر برای این هدف به آنها UF۶ طبیعی تزریق شده بود، متوقف کرد. ایران همچنین آبشارهای متصل در یک شاکله را در همین دوره عملیاتی نکرد. به هیچکدام از دوازده آبشار در مرکز غنی سازی سوخت فردو  UF۶ تزریق نشده است.  

 

۴۲- از زمان تصویب، ایران تحت نظارت و راستی آزمایی آژانس شروع به جمع آوری سانتریفوژها و زیرساخت های مربوط کرده است. سانتریفوژهای جمع آوری شده و زیرساخت ها در سالن آبشار در مرکز غنی سازی سوخت فردو هستند.

 

۴۳- بین بیستم ژانویه دو هزار و چهارده تا بیست و پنج اکتبر دو هزار و پانزده، ایران سه هزار و نهصد و چهل و دو ممیز سه دهم کیلوگرم UF۶ طبیعی به آبشارهای مرکز غنی سازی سوخت فردو تزریق و سیصد و شصت و چهار ممیز شش دهم کیلوگرم UF۶ غنی شده تا پنج درصد اورانیوم ۲۳۵ برداشت کرده است.  

 

۴۴- ایران از بیست و پنجم اکتبر دو هزار و پانزده، تزریق به آبشارها در مرکز غنی سازی سوخت فردو برای فهرست برداری فیزیکی متوقف کرده است. در همین تاریخ، آژانس راستی آزمایی فیزیکی را در مرکز غنی سازی سوخت فردو انجام داد و فهرست ارائه شده از سوی ایران در بیست و پنج اکتبر دو هزار و پانزده را راستی آزمایی کرد.  

 

۴۵- براساس نتایج تحلیل نمونه های محیطی برداشته شده در مرکز غنی سازی سوخت فردو و دیگر راستی آزمایی ها، آژانس به این نتیجه رسید که تاسیسات طبق پرسشنامه اطلاعات طراحی که ایران ارائه کرده است، فعالیت می کند.

 

D-۳ دیگر فعالیت های مرتبط با غنی سازی 

 

۴۶- ایران همچنان  دسترسی مدیریت شده به کارگاه های ساخت سانتریفوژ، کارگاه های ساخت روتورهای سانتریفوژ و تاسیسات انبارداری را می دهد. این دسترسی مانند اطلاعات همراه توافق شده بین دو طرف از سوی ایران یکی از اقدامات عملی توافق شده در رابطه با چارچوب همکاری هاست. به عنوان بخشی از دسترسی مدیریت شده، ایران همچنین فهرست اسمبلی روتورهای سانتریفوژی که قرار است برای جای گزینی روتورهای خراب شده به کار روند، در اختیار آژانس قرار داده است. آژانس اطلاعات ارائه شده از سوی ایران را که براساس درخواستش ارائه شد بود، در کنار برخی دیگر از شفاف سازی ها دریافت نموده است. براساس تحلیل اطلاعات ارائه شده از سوی ایران در کنار دسترسی مدیریت شده و دیگر فعالیت های راستی آزمایی، آژانس می تواند تایید کند که از زمان اجرای طرح اقدام مشترک، تولید روتورهای سانتریفوژ و اسمبلی براساس برنامه جای گزینی ایران برای سانتریفوژهای از کار افتاده بود.  

 

E فعالیت های فراوری 

 

۴۷- از ایران خواسته شده است تا فعالیت های بازفراوری شامل تحقیق و توسعه را معلق کند. چنانچه پیشتر نیز گزارش شد، ایران در ژانویه دو هزار و چهارده اعلام کرد که در گام اول محدوده زمانی (شش ماهه)، دست به فعالیت های بازفراوری یا ساخت تاسیسات قادر به این فعالیت نمی زند. در نامه ای به تاریخ بیست و هفتم اوت دو هزار و چهارده، ایران اعلام کرد در قالب اقدامی داوطلبانه، این اقدام را همزمان با تمدید طرح اقدام مشترک، تمدید می کند.

 

۴۸- آژانس به نظارت خود در استفاده از سلول های داغ در راکتور تحقیقاتی تهران  و مرکز تولید ایزتوپ های مولیبدیوم، ید و زنون ادامه می دهد. آژانس بازرسی و راستی آزمایی اطلاعات طراحی در راکتور تحقیقاتی تهران را در پانزدهم نوامبر دو هزار و پانزده انجام داد و راستی آزمایی اطلاعات طراحی در مرکز تولید ایزوتوپ ها را در چهاردهم نوامبر دو هزار و پانزده انجام داد. آژانس می تواند تایید کند  که هیچ فرایند مرتبط با بازفراوری در راکتور تحقیقاتی تهران و تاسیسات تولید ایزوتوپ ها و دیگر تاسیساتی که آژانس در ایران به آنها دسترسی دارد، صورت نمی گیرد.  

 

F آب سنگین

 

۴۹- از ایران خواسته شده است تا کار روی طرح های راکتور آب سنگین را متوقف کند. از زمان اجرای طرح اقدام مشترک، ایران هیچ سازه عمده ای را روی راکتور ایران چهل قرار نداده و اسمبلی سوختی را برای راکتور ایران چهل در مرکز تولید سوخت تولید (FMP) نکرده است.  

 

۵۰- راکتور ایران چهل: راکتور ایران چهل تحت پادمان های آژانس قرار دارد. براساس اطلاعات طراحی ارائه شده از سوی ایران به آژانس، این راکتور، راکتور تحقیقاتی اصلاح شده چهل مگاواتی آب سنگین برای حفظ صد و پنجاه اسمبلی سوخت شامل اورانیوم طبیعی و UO۲ به شمار می آید.

 

۵۱- در شانزدهم نوامبر دو هزار و پانزده، آژانس راستی آزمایی اطلاعات طراحی را در راکتور ایران چهل انجام داد و ملاحظه کرد که از زمان گزارش پیشین مدیر کل، هیچکدام از اجزای اصلی راکتور نصب نشده است. چنانچه پیشتر نیز گزارش شد، در پی یکی از اقدامات توافقی در رابطه با چارچوب همکاری ها، ایران با آژانس در خصوص رویکرد پادمانی برای راکتور ایران چهل در اوت دو هزار و چهارده به توافق رسیدند.  

 

۵۲- مرکز تولید آب سنگین (HWPP): مرکز تولید آب سنگین موضوع دسترسی مدیریت شده در هشتم دسامبر دو هزار و سیزده از سوی آژانس بود. در این دسترسی مدیریت شده، ایران به آژانس اطلاعاتی را که دو طرف توافق کرده بودند، در اختیار آژانس قرار داد. افزون بر این، دسترسی به محل ذخیره آب سنگین در تاسیسات تبدیل اورانیوم (UFC)  در اصفهان در فوریه دو هزار و چهارده، آژانس را قادر به مشخص کردن آب سنگین نمود.  

 

G تبدیل اورانیوم و تولید سوخت 

 

۵۴- ایران برخی فعالیت های تبدیل اورانیوم و تولید سوخت را در تاسیسات تبدیل اورانیوم انجام می داد، مرکز تولید پودر دی اکسید اورانیوم غنی شده (EUPP)، مرکز تولید سوخت و مرکز تولید صفحات سوختی در اصفهان چنانچه در پایین نیز اشاره شده است، می بایست تعلیق می شدند. با این حال، این تاسیسات تحت پادمان آژانس قرار دارند.

 

۵۵- از زمانی که ایران کار تبدیل و تولید سوخت را در تاسیسات اعلام شده خود شروع کرد، موارد زیر به دست آمده است.

 

- پانصد و پنجاه تن UF۶ در مرکز تبدیل اورانیوم تولید شده است که صد و هشتاد و پنج تن به مرکز غنی سازی سوخت منتقل شده است.

 

- سیزده ممیز هشت دهم تن اورانیوم طبیعی را در شکل دی اکسید اورانیوم در مرکز تبدیل اورانیوم تولید کرده است که سیزده ممیز دو دهم از آن به مرکز تولید سوخت منتقل (FMP) شده است.  

 

- انتقال به مرکز تولید پودر دی اکسید اورانیوم غنی شده: هشت هزار و پانصد و سی و هشت کیلوگرم از UF۶، دوازده هزار و ششصد و هشتاد و نه کیلوگرم UF۶ غنی شده تا پنج درصد اورانیوم ۲۳۵ و ده هزار و هفتصد و شصت و نه کیلوگرم UF۶ ضعیف شده.

 

- چهار هزار و سیصد و سی و چهار کیلوگرم UF۶ غنی شده تا پنج درصد اوارنیوم ۲۳۵ در فرایند تبدیل در مرکز تولید پودر دی اکسید اورانیوم غنی شده تزریق شده است.

 

- پنجاه و سه کیلوگرم UF۶ غنی شده تا سه ممیز سی و چهار صدم درصد اورانیوم ۲۳۵ در فرایند تبدیل تحقیق و توسعه تزریق و بیست و چهار کیلوگرم اورانیوم در شکل دی اکسید اورانیوم تولید شده است.  

 

- سیصد و سی و هفت ممیز دو دهم UF۶ غنی شده تا بیست درصد اورانیوم ۲۳۵ به فرایند در مرکز تولید صحفات سوختی تزریق و صد و شصت و دو ممیز هشت دهم کیلوگرم اورانیوم در شکل U۳O۸ تولید شده است.  

 

- نود و پنج ممیز نه دهم کیلوگرم اورانیوم در شکل مایع و جامد و ته ماند به فرایند بازیافت تزریق و چهل و چهار ممیز هفت دهم کیلوگرم اورانیوم در شکل U۳O۸ تولید شده است.

 

- صد و پنجاه و شش کیلو اورانیوم در شکل U۳O۸ در مرکز ساخت صحفات سوختی برای تولید اقلام سوختی برای راکتور تحقیقاتی تهران تولید شده است.

 

۵۶- تاسیسات تبدیل اورانیوم: تاسیسات تبدیل اورانیوم برای تولید UF۶ طبیعی و دی اکسید اورانیوم طبیعی از کنسانتره اوره اورانیوم است. براساس طراحی، تاسیسات تبدیل اورانیوم همچنین می بایست UF۴ را از UF۶ ضعیف شده و  شمش های فلز اورانیوم را از UF۴ تولید کند.  

۵۷- از ژانویه دو هزار و چهارده به این سو، ایران اورانیوم طبیعی از دی اکسید اورانیوم در فرایند تبدیل کنسانتره اوره اورانیوم در مرکز تبدیل اورانیوم به دست نیاورده و هیچ اورانیوم طبیعی در شکل دی اکسید اورانیوم از مرکز تبدیل اورانیوم به مرکز تولید سوخت منتقل نشده است.

 

۵۸- چنانچه پیشتر نیز گزارش شد، ایران در مرکز تبدیل اورانیوم روی بازیافت اورانیوم در شکل مایع و جامد ته ماند ناشی از فعالیت های تبدیل در مرکز تبدیل اورانیوم، تحقیق و توسعه انجام می دهد. در پانزدهم نوامبر دو هزار و پانزده، آژانس شاهد ادامه بازیافت اورانیوم از این ته ماند های مایع بود. از زمان گزارش پیشین مدیر کل، ایران تحقیق و توسعه را در مرکز تبدیل اورانیوم برای تولید دی اکسید اورانیوم با استفاده از UO۲F۲ طبیعی و دارای غنای کم در مرکز تولید پودر غنی شده اورانیوم دنبال می کرد.  

 

۵۹- در نتیجه راستی آزمایی فهرست فیزیکی انجام شده از سوی آژانس در مرکز تبدیل اورانیوم بین سیزدهم و هفدهم دو هزار و پانزده، آژانس با توجه به بی اطمینانی های معمول همراه در چنین تاسیساتی، فهرست اعلام شده از سوی ایران در تاریخ دوازدهم ژوئن دو هزار و پانزده را تایید کرد.

 

۶۰- مرکز تولید پودر غنی شده دی اکسید اورانیوم

 

نظر شما