«نماینده»/ پدیده "ال نینو"کلید واژه پرتکرار این روزهای هواشناسی و مسئولان شهری است که خبر از تغییرات شدید جوی و آب و هوایی دارد. گویی مطبوعات و اهالی قلم هم این روزها متأثر از این پدیده هستند چرا که شواهد دیده شده از دو روز آغازین نمایشگاهِ رسانه ای ها، نیز حکایت از به زمستان گراییدنِ بهار مطبوعات دارد.

وزیر ارشاد دولت یازدهم، سال ۹۲، نوپا بودن دولت را علت تأخیر در نمایشگاه مطبوعات خواند و در آغاز، خبرها حاکی از تغییر زمان نمایشگاه بود. اما اگرچه ۲۸ بهمن تا ۴ اسفند رسماً به عنوان زمان برپایی نمایشگاه مطبوعات اطلاع‌رسانی شد، در نهایت جنتی از عدم برپایی نمایشگاه بیستم در سال ۹۲ خبر داد و تأکید کرد که به جای یک نمایشگاه سطحی، در صدد کاری عمیق و غنی هستند. اما در نهایت بیستمین نمایشگاه مطبوعات، ۷۴۰ روز پس از نمایشگاه نوزدهم، در روزهای ۱۷ تا ۲۳ آبان بدون تغییری محسوس برگزار شد.

شاید بتوان عمده تفاوت نمایشگاه بیستم و بیست و یکم با دوره های گذشته را در افتتاح کنندگان دو دوره اخیر، دانست. چرا که در سال گذشته بر خلاف سالهای اخیر و به تأسی از نمایشگاه چهاردهم، گشایش رسمی نمایشگاه به لاریجانیِ رئیس مجلس سپرده شد و امسال نیز روحانیِ رئیس دولت عهده دار افتتاح نمایشگاه شد.

شاید ذکر این نکته خالی از لطف نباشد که از نمایشگاه چهاردهم که آن را می توان هنگامه استقلال مطبوعاتی ها از نمایشگاه کتاب خواند و رئیسِ ادیب مجلس هفتم –دکتر حدادعادل- در مرکز آفرینش ها افتتاحش کرد، باقی دوره ها در مصلای امام خمینی برگزار و وزیر ارشاد عهده دار افتتاح بود.

**سوهان داغ قم و سیلوهای گندم!

شنبه ی شانزدهمین روز آبان ماه مطابق قرار، نمایشگاه مطبوعات آغاز شد؛ آغازی که ناهماهنگی ها و بی برنامگی هایش حاکی از آغازی غیر رسمی و دورهمی بود! آنقدر که اگرچه برای بیش از پیش مهم جلوه دادنش، رئیس جمهور برای گشایش رسمی اش آستین ها را بالا زد، اما افتتاحیه نیز به روز دوم موکول شد!

روز اول نمایشگاه آنقدر افتتاح نشده بود، که اکثر درب ها حتی درب های ورودی متروی بهشتی و مصلی به نمایشگاه، تا بعدازظهر بسته بود! قبل از ورودی نمایشگاه نیز به نظر تنها غرفه از پیش آماده شده و مشغول به کار مربوط به "سوهان داغ قم" بود! و شاید از همین جهت بود که سیلوهای خالی از گندم ۲۶ ماه پیش و مملو از گندم این روزها به سخنان افتتاحیه رئیس دولت تدبیر کشیده شد...

اگرچه در خصوص عدم حضور برخی رسانه های اصولگرا به علت تبعیض های معاونت مطبوعاتی، سخن بسیار است اما فارغ از این عدم حضور، میراث خواری و جاگیری رسانه های گمنام در غرفه هایی چشمگیر، تکاپوهای روز اولیِ این نورسیده ها را در پی داشت.

حضور شیخ معتدل در مراسم افتتاحیه، چراغ روز اول نمایشگاه را ۱ ساعت و ده دقیقه زودتر خاموش و روز دوم را نیز دو ساعت دیرتر روشن کرد تا رئیس جمهور حقوقدانمان که بعد از سه سال برای اولین بار به نمایشگاه مطبوعات پا می گذاشت، از نمایشگاهی خالی بازدید کند و از میان ۷۰۰ رسانه موجود در نمایشگاه به حضور در غرفه ایرنا، ایسنا، ایکنا، اعتماد، اطلاعات و چند رسانه اقتصادی محدود بسنده کند.

** بازدید از نمایشگاهی پر از رسانه های خالی

اگرچه رئیس جمهور، سرهنگ نیست اما بازدیدش از نمایشگاه بدون حضور اکثریت غرفه داران و در فضایی کاملا امنیتی برگزار شد. عده ای از غرفه داران برای حضور در سخنرانی دکتر روحانی انتخاب و از این عده نیز معدودی برای حضور در شبستان اصلی انتخاب شدند. در خصوص اینکه چرا به مسئولان برخی از غرفه ها کارت مورد نیاز برای ورود به سالن شبستان در زمان بازدید رئیس جمهوری داده نشده است، مهران عباسی انارکی قائم مقام بیست و یکمین نمایشگاه مطبوعات در گفتگویی گفت: «تیم تشریفات ریاست جمهوری با توجه به مسائل امنیتی، روز جمعه (قبل از آغاز به کار نمایشگاه) مسیری را تعیین کرده بود و بر همین اساس نیز به همه رسانه هایی که در آن مسیر حضور داشتند، کارت مخصوصی داده شد».

با اینکه «نقد منصفانه و پاسخ مسئولانه» به عنوان شعار بیست و یکمین نمایشگاهِ رسانه ای ها در نظر گرفته شده است، رئیس جمهور تیغ نقدش را بر روی برخی رسانه ها تیز کرد و شمشیر از نیام در آمده نقدش را بر روی برخی رسانه ها کشید و طی سخنان افتتاحیه اش گفت: «بعضی‌ با پول بیت‌المال و حاکمیت علیه افتخار حاکمیت حرکت می‌کنند. با پول دولت و علیه دولت؟ دولتی که منتخب مردم است؟ ایرادی ندارد یک نفر با پول شخصی خود رسانه‌ای راه بیاندازد و از اول تا آخر مخالفت کند اما با اجازه چه کسی با پول مردم می‌خواهیم علیه راه مردم حرکت کنیم. پول مردم و علیه مردم؟ این مسأله نمی‌تواند برای جامعه‌ای قابل قبول باشد» رئیس‌جمهور در بخش دیگری از سخنانش، دستگاه قضایی را مأمن جامعه دانست و افزود: «دستگاه قضا پایگاه امن مردم است و زمانی که مردم از همه مأیوس شوند، از دولت و استاد دانشگاه مأیوس شوند، آن جایی که هیچکس نباید مأیوس شود، باب عدل و درِ خانه قاضی است... بسیار مهم است که جامعه ما احساس امنیت، عدالت و یکسانی داشته باشد».

** از نظر قوه قضاییه هیچ رسانه‌ای حاشیه امن ندارد

سخنانی که اگرچه سخنگوی قوه قضائیه اطلاع چندانی از آن نداشت اما در نشست خبری اش هم گریزی به آن زد و تصریح کرد: «از نظر قوه قضاییه هیچ رسانه‌ای حاشیه امن ندارد؛ در واقع هر موردی که مربوط به مدعی‌العموم بوده اقدامات صورت گرفته است. در طیف‌های مختلف نیز شاهد این موضوع بوده‌ایم. در رابطه با تمامی سلیقه‌ها پرونده تشکیل شده است البته گاهی شاکی خصوصی است و شکایت نمی‌کند و شکایت وظیفه‌ مدعی‌العموم نیز نیست. بنابراین این حاشیه امن تلقی نمی‌شود و اگر شکایتی صورت بگیرد حتما رسیدگی می‌شود».

اژه ای با بیان اینکه حاشیه‌ امنی از جانب قوه قضاییه برای هیچ رسانه‌ای وجود ندارد، ادامه داد: «حاشیه امن بدین معنی است که اگر کسی شکایت کند بگوییم به این شکایت رسیدگی نشود، البته هر شکایتی که در رابطه با رسانه صورت بگیرد قوه قضاییه با آن برخورد می‌کند».

**از بدترین جوانمرگی تا بی شناسنامه هایی که اینبار"پلیس مخفی" شدند

رئیس دولت اعتدال که در ابتدای صحبتش از "جوانمرگی" برخی رسانه ها نالیده بود، به سنت موصوفات و واژه سازیهایش نسبت به رسانه ها و افراد منتقد دولت همچون بی سواد و بی شناسنامه و... این بار "پلیس مخفی" را اضافه کرد و عنوان داشت: «مطالعه برخی نشریات نشان می‌دهد فردا چه کسی دستگیر می‌شود و آبروی چه کسانی می‌رود».

رئیس دولت تدبیر که از همان جلسه هیئت دولت در روز ۱۳ آبان و حوالی روزهای بازداشت برخی روزنامه نگاران به جرم اقدام علیه امنیت ملی در پرونده موسوم به نفوذ، گریزهایی هم به بازداشت خبرنگاران داشت و انتشار فیلمی از جلسه هیئت دولت در حساب اینستاگرامی رئیس جمهور که در آن گفته بود: «بیخودی نرویم، یک نفر، دو نفر را از اینجا و آنجا به بهانه‌ای بگیریم، پرونده‌سازی کنیم و بعد بیاییم آن را در کشور بزرگ کنیم و بگوییم این خط، خط نفوذ و جریان نفوذ است»؛ سوت و کف خارج نشینان معلوم الحال را در پی داشت، در حاشیه بازدیدش از نمایشگاه، اظهاراتش را تکمیل و در سخنانی تأمل برانگیز به همسر یکی از بازداشتی های امنیتی عنوان داشت: این جوانان "سرمایه‌های نظام"هستند و نباید دلسردشان کنیم![۱] و تأکید کرد: شما به مراجع قضایی نامه بدهید تا پیگیر موضوع باشند، من هم پیگیری می‌کنم تا قضایا حل و فصل شود.

این بخش از سخنان شیخ معتدل نیز از نگاه سخنگوی دستگاه قضا بی پاسخ نماند و اژه ای در این خصوص نیز با تأکید بر اینکه تمام این افراد خبرنگار نبوده اند اظهار داشت: اتهام آنها مبنی بر اقدام علیه امنیت کشور از نظر قاضی درست بوده است والا آن ها را بازداشت نمی کرد!

**

حال باید دید رئیس دولت تدبیر و امید که به نظرش همه را باید نقد منصفانه کرد و در مقابل پاسخ مسئولانه شنید، در مقابل رویه ها و حتی سخنان دوگانه آنهم طی یک سخنرانی چه پاسخ مسئولانه ای خواهد داد...

[۱] http://namayande.com/news/۱۱۷۵۳۱