به گزارش «نماینده»، بارها پیش آمده که در آثار هنری با نمادهایی مواجه می‌شویم که برای‌مان سؤال برانگیز بوده که این اثر یا شکل چه پیامی را به همراه دارد. در این رابطه می‌توان به نمادهای سرباز، اسب، پرنده و خورشید اشاره کرد که اغلب این نمادها از طبیعت نشأت گرفته است.

برخی از این نمادها از قرن‌های گذشته تاکنون به کار گرفته شده است که از جذابیت خاصی برخوردار است. نمونه این نماد، نماد خورشید است. انسان‌های اولیه از ارزش حیاتی خورشید به عنوان نیروی زندگی بخش آگاه بودند و نماد خورشید در همه فرهنگ‌ها نقش برجسته‌ای داشته است. اغلب این نمادها خورشید باستانی را نشان می‌دهند و یا به شکل صفحه‌ای گرد، یا مارپیچ با صلیب شکسته و فرفره‌اند که به تدریج برای انسان معاصر و مدرن تبدیل به فرم‌های آشنایی شده‌اند.

آن چه در همه آنها مشترک است، یک هسته مرکزی است که از آن عنصر دایره سرچشمه می‌گیرد. به همین دلیل، این فرم هنری در میان دیگر فرم‌ها به عنوان کامل‌ترین شکل هندسی ظاهر شده است.

تجسم نمادین شمسه (خورشید) جایگاه مهمی را در هنر ایران به خود اختصاص داده و در دوران متمادی مورد توجه هنرمندان قرار گرفته است. این نقش دارای مفاهیم نمادین فراوانی است قبل از اسلام قرص خورشید نماد روزنه‌ای بوده است که نور الهویت از طریق آن بر زمین جاری می‌شد.

قرص خورشید در نقش برجسته اهورا مزدا در وسط دو بال که در امتداد یکدیگر هستند قرار گرفته نیز بیانگر این موضوع است. نقش قرص خورشید همراه دو بال بر فراز ستون‌ها و دیوارهای سنگی محافظ آسمان و جدانگه داشتن آسمان از زمین بوده است.

در هنر مسلمین شمسه ملهم از نقش مدور خورشید عموماً با نقوش اسلیمی، خطایی، کتیبه، هندسی و در بعضی موارد با استفاده از نقوش حیوانی مثل ماهی یا پرنده طرح شده است. این نقش در اکثر هنرهای تزئینی که در آثار مذهبی مثل تذهیب صفحه آغازین قرآن، تزئین داخل و بیرون گنبدها و مساجد و یا در دیگر هنرها مثل کتاب‌آرایی، قالی‌بافی، آلات فلزی و سفال به وفور مورد استفاده قرار گرفته است.

نقش نمادین شمسه به صورت‌های مختلفی توسط هنرمندان کار شده است که گاهی شبیه قرص خورشید همراه با پرتوهای کوچک و یا به صورت جمع کثیری از تکرار شعاع‌ها به گونه‌ای که کل سطح را پوشش داده است گاهی در داخل قرص خورشید، صورت انسانی به شکل مؤنث با ابروهای به هم پیوسته و خال سیاه بر گونه‌ها نقش شده است. علاوه بر این موارد نقش شمسه با نقوش دیگر، مثل چشمه، ماهی، شیر، سیمرغ به صورت ترکیبی همراه شده است.

نماد خورشید در بیشتر آثار هنری مسلمین دیده می‌شود و دارای معانی و مفاهیم نمادین فراوانی است که از جمله می‌توان آن را به عنوان نماد الهویت و نور وحدانیت اشاره کرد.

در مجموع، خورشید گاه نماد روز یا جوانی است که به طور مستقیم یا غیرمستقیم سرزندگی، شادی و نیروی حیات را نشان می‌دهد. لبخند خورشید نماد میوه‌های رسیده در آفتاب و یا مظهر تابستان است. در واقع، محدودیتی در استفاده از این نماد وجود ندارد؛ حتی از اشعه خورشید می‌توان در تبلیغات لوازم روشنایی و یا تبلیغات طلا و جواهر استفاده کرد.

یک نقاش یا طراح گرافیک هم می‌تواند از خورشید استفاده کند، حتی اگر با عنوان کارش ارتباط مستقیم نداشته باشد. او می‌تواند از جنبه‌های دیگر خورشید بهره ببرد. مثلا ویژگی گسترده بودن اشعه خورشید و مرکز آن که می تواند به اطراف نور بیفشاند، می‌تواند در طراحی دکور نیز استفاده شوند

نماد خورشید زمینه‌ای برای خلق چیزهای دیگری است که همواره دست هنرمند را باز می‌گذارد تا به خلاقیت در عرصه‌های گوناگون هنری برسد. به این دلیل، این نماد امکان‌های زیاد و بسیار متنوعی را ایجاد می‌کند که ما هرگز از دیدن آنها خسته نمی‌شویم.