به گزارش «نماینده»، علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی امروز ظهر در حاشیه مراسم ختم پدر همسر محمد شریعتمداری معاون اجرایی رئیس‌جمهور در جمع خبرنگاران در رابطه با علل حوادث پیش آمده برای زائرین در عربستان گفت: منهای علت‌های تاکتیکی نیز به طور کلی نیز وقتی اولویت کلی یک کشور از اداره یک مراسم بزرگ سالیانه نسبت به موضوع دیگری هدایت می‌شود، دولت سعودی به دلیل جنگ با یمن یا کنترل بحرین به تبع توان نرم‌افزاری مدیریتی‌اش و توان ارتشش سال‌های گذشته صرف اداره حجاج می‌شد که روانه جنگ یمن شدند.

وی با اشاره به دیگر علت این حادثه تصریح کرد: جابه‌جایی قدرت در عربستان، ‌ انباشت تجربه قبلی اداره حجاج که در خاندان‌های قبلی بود به خاندان سلمان به دلیل تغییرات فراوان منتقل نشد لذا بی‌تجربگی بر این موضوع حاکم شد و عناصر جدیدی هم که آمدند تجربه قبلی را نداشتند و در این عناصر هم این افراد با یکدیگر یکسری‌ درگیری‌هایی را هم دارند که این موضوع را هم یکی از علت‌های این حادثه می‌توان عنوان کرد.

دبیر شورای امنیت ملی افزود: اصولاً‌ اداره حجاج از مسائل ایمنی به سمت مسائل سیاسی حرکت کرده است، به جای اینکه در شرایط هوای گرم نسبت به فراهم کردن امکانات لازم از جمله تولیدکننده هوای خنک کننده، آب سرد و تعریض خیابان و ... اقدام شود، به سمت کنترل شعارها هدایت شود، یعنی اینکه نگران باشند مردمی که به حج آمدند اعتراض دارند نسبت به حکومت جدیدشان و کنترل کنند که کسی شعار مرگ بر اسرائیل ندهد طبیعتاً‌ اولویتش از کنترل ایمنی به سمت مجموع این اقدامات یعنی مسائل سیاسی پرداخته می‌شود.

شمخانی همچنین ادامه داد: حضور غیرشکیل و غیرسازمان‌یافته کاروان یکی از امرای خاندان حاکم یکی دیگر از علت‌های پیش آمدن این حادثه بود.

وی تأکید کرد: متأسفانه تجارب و عبرت‌های سال‌های گذشته که در مراسم حج به دست آمده بود در مراسم امسال به کار گرفته نشد.

وی با بیان اینکه حادثه مکه تنها به منا خلاصه نمی‌شود و شاهد حوادث دیگری از جمله سقوط جرثقیل و آتش‌سوزی در چادرها و ... هم بودیم، گفت:‌ تغییر و جابه‌جایی در قدرت متأسفانه تجربیات گذشته را در اداره حج منتقل نکرد که ما شاهد این حوادث بودیم.

شمخانی در پاسخ به سؤال فارس مبنی بر اینکه شورای عالی امنیت ملی چه اقداماتی در راستای دفاع از حقوق خود در این حادثه انجام می‌دهد بیان کرد: شورای عالی امنیت ملی قبل از سفر حج جلساتی برگزار کرد تا زائران نیز سفر خوبی داشته باشند اما بلافاصله با بروز حادثه و روز پنجشنبه این شورا تصمیم گرفت وزارت خارجه ستادی تشکیل دهد که این ستاد روز جمعه جلسه‌ای داشت و ابعاد مختلف این جلسه را بررسی و سعی کرد تا با مقامات سعودی هماهنگی داشته باشد تا تیم مدیریتی و بهداشتی ایران به عربستان اعزام شوند.

دبیر شورای امنیت ملی تأکید کرد: متأسفانه تا الآن مقامات سعودی نسبت به این درخواست مساعدتی نکرده‌اند و به دنبال این هستیم که هرچه زودتر تکلیف مفقودین را مشخص کنیم و کسانی را هم که جان باخته‌اند هرچه سریع‌تر به کشور بازگردانیم.

شمخانی در پاسخ به این سؤال فارس که آیا شما این موضوع را از ابعاد حقوقی پیگیری خواهید کرد یا خیر، گفت:‌ حتماً این پیگیری‌ها انجام خواهد شد به هر حال این میزان تلفات ضایعه بسیار بزرگی است و حتماً ابعاد مختلف آن از جمله ابعاد حقوقی و سیاسی این موضوع را دنبال می‌کنیم همچنین در جهان عرب و جهان اسلام نیز اعتراضات فراوانی نسبت به این حوادث اعلام شده که دولت عربستان سعودی نمی‌تواند نسبت به این سؤالات بی‌تفاوت باشد لذا مسئولیت خودش را باید به نحو مطلوب در جلوگیری از تکرار انجام دهد.