شناسهٔ خبر: 109155 - سرویس سیاست
نسخه قابل چاپ

«نماینده» بررسی می کند؛

آیا خواب روحانیون اصلاح طلب برای انتخابات پیش رو تعبیر خواهد شد؟

مجمع روحانیون مجمع روحانیون مبارز در حالی ٣دهه فعالیت خود را می گذراند که با بازخوانی عملکرد آن، نمی توان این تشکل حاشیه ساز را در چارچوب قانون اساسی و خط امام معرفی کرد.

گروه سیاست «نماینده»- مجمع روحانیون مبارز با انشعاب از جامعه روحانیت مبارز اعلام موجودیت کرد و از مجلس سوم تا دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در سال ۸۸ حضوری فعال در سپهر سیاست ایران ایفا کرد، فعالیتی که البته با حاشیه های زیادی نیز همراه بود.

پس از انتخابات سال ۹۲ و پیروزی "شیخ دیپلمات" مجمع حاشیه ساز روحانیون باردیگر از حاشیه خارج و به متن سیاست ورود پیدا کرد و هم اکنون تصمیم بر نقش آفرینی در دو آوردگاه انتخابات مجلس و خبرگان اتخاذ کرده است به همین بهانه روزنامه های اطلاح طلب هم به استقبال از کنش و واکنش های شیوخ اصلاح طلب در آستانه ۳۰ سالگی این تشکل پرداختند.

روزنامه شرق روز چهارشنبه گزارشی با عنوان" روحانیون بر مدار چپ" منتشر کرد و مدعی شد: «این تشکل همچنان از محوری‌ترین نیروهای جناح اصلاح‌طلب ایران شناخته شده و «سیاست‌ورزی» در چارچوب قانون اساسی و خط امام را دنبال می‌کنند».

"آیا مجمع روحانیون مبارز در چارچوب قانون اساسی و خط امام فعالیت می کند؟ آیا مجمع روحانیون مبارز اعتقاد راسخ به نظارت شورای نگهبان دارد"؟

برای پاسخ به این سوال و با توجه به سناریوهایی که اعضای مجمع روحانیون مبارز برای انتخابات پیش رو طراحی کرده اند و نمونه اخیر آن توسط موسوی بجنوردی مبنی بر کاندیداتوری زنان در انتخابات خبرگان رهبری بیان شد برآن شدیم به مهم‌ترین رخ دادهای مربوط به این تشکل روحانی از بدو تشکیل تا امروز بپردازیم تا بدین وسیله تناقض آشکار میان گفتار و کردار اعضای آن مشخص شود.

اول فروردین ۱۳۶۷: روزنامه‌ی کیهان با مدیریت یکی از اعضای شاخص روحانیون مبارز که هم اکنون ریاست شورای مرکزی را برعهده دارد با اعلام خبر انشعاب از جامعه روحانیت، نوشت: «تعدادی از اعضای مؤسس جامعه‌ی روحانیت مبارز تهران با انتشار بیانیه‌ای استقلال خود را از این جامعه اعلام داشته و عنوان روحانیون مبارز تهران را برای خود برگزیدند.»

۱۶ فروردین ۶۷: اهداف مجمع روحانیون مبارز توسط دو عضو در مصاحبه با روزنامه کیهان اعلام شد.

موسوی خوئینی‌ها "مرد خاکستری اصلاحات" می گوید: جمع جامعه روحانیت مبارز تهران در بسیاری از موارد سلیقه‌ها و مواضعی دارند که مورد قبول روحانیون مبارز نیست و لزوماً برای بیان مواضع خودمان ناگزیر به تشکیل جمع دیگری شده که مواضع و نقطه نظرها به وسیله‌ی آن جمع، تأمین شود ...

۲۵ فررودین ۶۷: شورای مرکزی روحانیون مبارز تهران تشکیل جلسه داد و به اتفاق آرا، مهدی کروبی را به عنوان دبیر و جلالی خمینی، محمد علی انصاری، محمد علی صدوقی، سید محمد علی ابطحی، نظام زاده و موسوی لاری را به عنوان اعضای هیأت اجرایی روحانیون مبارز، انتخاب و معرفی کردند.

مهمترین بیانیه مجمع روحانیون مبارز مربوط به عزل منتظری از مقام نیابت قائم مقام رهبری بود.  

در بخش هایی از این بیانیه می خوانیم:مهم‌ترین عاملی که امام(ره) را بر آن داشت تا نظر خود را نسبت به آینده‌ی رهبری اعلام کنند همین خطری بود که نفوذ ناپاکان و ایادی دشمن در بالاترین و مقدس ترین مرکز نظام، اسلام و انقلاب را تهدید می‌کرد و متأسفانه آیت الله منتظری نسبت به آن توجه خاص مبذول نداشتند و در نتیجه بیت بالاترین مقام معنوی بعد از مقام رهبری کانون امید همه‌ی دشمنانی شد که در جنگ و ترور و مبارزه‌ی سیاسی و تبلیغی با جمهوری اسلامی ناامید شده بودند.

این بیانیه درحالی منتشر شد که پس از شکل گیری مجلس سوم و پیروزی کاندیداهای مجمع، تعدادی از نمایندگان با منتظری دیدار و گفتگو کردند و حاشیه ای برای شیوخ اصلاح طلب یا چپ آن زمان رقم خورد چراکه مجمع روحانیون در انتخابات مجلس سوم با تمسک به پیام امام بیش‌ترین کرسی‌های مجلس را به دست آورد اما طی این مدت دست به اقدام‌هایی زد که موجب حیرت بسیاری شد و سرانجام شکست این جریان در انتخابات مجلس چهارم را فراهم کرد.

در اواسط سال ۷۰، قریب ۱۰۰ نفر از نمایندگان مجلس سوم در یک اقدام ناباورانه، به صورت دسته جمعی به دیدار منتظری رفتند. این عده از نمایندگان، با این تحلیل که امام به عدالت آقای منتظری باور داشتند و بنابراین می‌توان وی را مرجع تقلید قرار داد، در بحث تقلید به وی مراجعه کردند. به تدریج این بحث از سوی برخی از نمایندگان مجلس مطرح شد که باید زمینه‌ی استفاده از نظرهای آقای منتظری دوباره فراهم شود و به طور مشخص «مرتضی الویری» ـ رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس سوم ـ در نطقی اعلام کرد که برای حل معضلات نظام، باید به نظرهای فقهی وی مراجعه کرد.

همین اقدام مجلس سوم که با هدایت اعضای مجمع صورت گرفت، به عواملی بدل شد که از آن به عنوان یکی از علل رویگردانی مردم به مجمع روحانیون مبارز در انتخابات مجلس چهارم یاد می‌کنند.

** انتخابات مجلس خبرگان و ایستادگی مجمع مقابل شورای نگهبان

سال ۱۳۶۹، دومین انتخابات مجلس خبرگان رهبری در شرایطی برگزار شد که امام خمینی(ره) دیگر در قید حیات نبود. در این انتخابات طبق قانون مصوب مجلس خبرگان رهبری مرجع تشخیص صلاحیت کاندیداهای شرکت کننده در انتخابات بر عهده‌ی فقهای شورای نگهبان قرار گرفت. این موضوع مورد انتقاد روحانیون مبارز قرار گرفت چرا که حاضر به شرکت در امتحان اجتهاد نشده و از گردونه‌ی رقابت‌ها بازماندند. با تأیید نشدن صلاحیت تعدادی از اعضای این تشکل، مجمع روحانیون مبارز تصمیم گرفت در این انتخابات شرکت نکند.

به دنبال اقدام مجمع روحانیون مبارز دیگر گروه‌ها و تشکل‌های سیاسی فعال در انتخابات و همکار با مجمع نیز از معرفی نامزد انتخاباتی منصرف شدند که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به دفتر تحکیم وحدت اشاره کرد.

علاوه بر انتخابات خبرگان، مجمع روحانیون مبارز در انتخابات مجلس چهارم تصمیم تشکیلاتی را بر عدم شرکت در عرصه انتخابات گرفت، علت عدم حضور آنها "رد صلاحیت ۸۰ نفر از نامزدهای طیف چپ و در رأس آن مجمع روحانیون مبارز بود" البته بنا به توصیه‌ مقام معظم رهبری با انتشار بیانیه‌ای عزم خود را برای حضور در انتخابات اعلام و عنوان کرد: تنها به خاطر نظر رهبری در این عرصه شرکت می‌کنند.

مجمع روحانیون مبارز علت اصلی تصویب نظارت استصوابی را انحصارطلبی راست سنتی در کسب و حفظ قدرت سیاسی و اقتصادی می‌دانست و مدعی شده بود: جناح راست از راه قانونی کردن طرح نظارت استصوابی، تسلط بر فضای مطبوعاتی، تغییر وترکیب هیأت منصفه‌ی مطبوعات، تغییر ترکیب اعضای حقوق‌دان شورای نگهبان و ایجادتغییر و تحول در سطح مدیران و مسؤولان اجرایی و به ویژه عزل و نصب‌ها دروزارت‌خانه‌های مختلف قصد ایجاد محدودیت برای رقبای سیاسی خود را دارد.

انتخابات دوم خرداد ۷۶ و مجلس ششم منجر به پیروزی نیروهای چپ دیروز و اصلاح طلبان امروز شد، چرا که پس از حاشیه نشینی و شکست مجمع روحانیون مبارز در انتخابات مجالس چهارم و پنجم عضو شورای مرکزی این تشکل منتخب مردم ایران در انتخابات ریاست جمهوری در سال ۷۶ شد و پس ازآن کروبی با ورود به مجلس ششم ریاست جنجالی ترین مجلس را برعهده گرفت.

از حاشیه سازی ها و مواضع افراطی و لیبرالی تندروهای اصلاح طلب در مجلس ششم عبور می کنیم و به انتخابات مجلس هفتم وارد می شویم.

مجلس هفتم سال ۸۳ با پیروزی آبادگران تشکیل و یک سال پس از آن یعنی در سال ۸۴ انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد، انتخاباتی که دبیرکل مجمع روحانیون در آن شکست خورد و در نهایت در نامه‌ای خطاب به مقام رهبری، شائبه‌ی تقلب در انتخابات را مطرح کرد ضمن اینکه انشعاب جدیدی  نیز در بین مجمع روحانیون ایجاد شد.

دبیرکل پیشین و نامزد شکست خورده نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری از مجمعتین(مجمع تشخیص و مجمع روحانیون) استعفا و حزب اعتماد ملی را تشکیل داد و علاوه بر او رسول منتجب نیا عضو دیگر مجمع روحانیون به این حزب تازه تاسیس پیوست تا خود را برای انتخابات آینده بخصوص انتخابات سال ۸۸ آماده کنند.

**سال ۸۸؛ عبور مجمع روحانیون از قانون و همسویی با فتنه گران

انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ از جهت‌های متعددی در بررسی عملکرد مجمع روحانیون مبارز حائز اهمیت است.

مجمع پس از فتنه‌ی ۸۸ به طرز کاملاً شفافی با مواضع ولی فقیه مرزبندی می‌نماید و با وجود فرمایشات موکد رهبری مبنی بر لزوم دخالت نخبگان برای از بین بردن فتنه، اعضای مجمع روحانیون نه تنها این موضوع را کاملاً ناگفته به حساب آوردند بلکه به شکل مستقیم در مقابل این راهبرد ایستادند و حامی و زمینه‌ساز اغتشاش شدند. این درحالی بود که مجمع روحانیون پیش از این فرامین ولی فقیه را لازم الاجرا می دانست.

مجمع روحانیون مبارز ضمن تأیید شایعه‌ی تقلب در انتخابات در بیانیه‌ی رسمی خود در تاریخ ۲۸ خرداد ۱۳۸۸ می‌گوید: «با پوزش از این که نتوانستیم از آرای مردم صیانت به عمل آوریم، به استحضار مردم شریف می‌رساند که در این انتخابات صرف نظر از نتیجه‌ای که معلوم شد، آنچه موجب تأسف و نگرانی بیش‌تر است، اعمال نوعی مهندسی آرای گسترده در این دوره است.

اعضای مجمع روحانیون بدون در نظر گرفتن لزوم اجرای تمامی فرامین رهبری- همان موضوعی که روزگاری بسیار روی آن تأکید داشتند- علاوه بر ادامه‌ی بیانیه نویسی در ادامه‌ی کار در برابر فجایعی چون جایگزینی شعار «مرگ بر روسیه» به جای «مرگ بر آمریکا» در روز ۱۳ آبان سال ۸۸، حوادث ۲۵ بهمن سال ۸۸ و... سکوت کامل اختیار کردند و با این اقدام خود، بی‌تفاوتی خود را نسبت به مهم‌ترین آرمان‌های امام خمینی(ره) نشان دادند.

سرانجام فتنه سال ۸۸ با حضور گسترده و پورشور مردم در ۹ دی دفن و مجمع روحانیون مردود انتخابات شد از این رو چراغ مجمع در انتخابات مجلس نهم خاموش و این تشکل هیچ ظهور و بروزی نداشت، تنها انتشار یک خبر، مجمع روحانیون را در انتخابات مجلس نهم خبرساز کرد.  و آن خبر "رای دادن رییس دولت اصلاحات و رئیس شورای مرکزی مجمع روحانیون" در انتخابات مجلس بود.

**انتخابات سال ۹۲ و حمایت مجمع روحانیون از عضو جامعه روحانیت مبارز

مجلس نهم با پیروزی اصولگرایان و راه یابی اقلیت اصلاح طلبان شکل گرفت پس از آن مجمع حاشیه ساز و مردود روحانیون  تصمیم را بر حضور در انتخابات سال ۹۲ اتخاذ کرد و این بار باز رئیس دولت اصلاحات و رئیس شورای مرکزی مجمع برای شیوخ اصلاح طلب تصمیم گرفت از این رو از عارف عبور و به روحانی "عضو جامعه روحانیت مبارز" رسیدند.

روحانیون اصلاح طلب در حالی بنا را بر حضور در انتخابات سال ۹۲ گرفته بودند که پیش از این در انتخابات مجلس چهارم، خبرگان و دهمین دوره ریاست جمهوری مقابل تصمیم و نظر شورای نگهبان ایستادگی کردند و امروز در آستانه ۳۰ سالگی خود قرار دارند و باردیگر می خواهند بازیگر عرصه انتخابات باشند به همین جهت موسوی بجنوری سناریوی کاندیداتوری زنان در خبرگان را مطرح می کند و برخی از سایت ها و رسانه ها خبر از کاندیداتوری یک عضو مجمع روحانیون در انتخابات خبرگان می دهند، عضوی که هم اکنون در کابینه حضور دارد.

تقویم سیاسی ایران در هفتم اسفند سال ۹۴ باید شاهد حضور و نقش آفرینی احزاب و تشکل های قانونی باشد، آیا با این حاشیه ها مجمع روحانیون می تواند بازیگران خود را راهی انتخابات کند؟

آیا پس از حوادث انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ شاهد پیش قراولی اعضای این مجمع در اردوکشی‌های خیابانی نبودیم؟ آیا ولایت مطلقه فقیه که آن‌ها در ابتدای مجلس سوم آن گونه سنگ آن را به سینه زدند، در قانون اساسی سال ۸۸ وجود نداشت!؟ و آیا خواب روحانیون اصلاح طلب برای انتخابات پیش رو تعبیر خواهد شد؟

**استراتژی تکراری؛ حمله به نظارت شورای نگهبان

عبدالواحد موسوی‌لاری وزیر کشور دولت اصلاحات و عضو شورای مرکزی مجمع روحانیون در اولین همایش تشکیلاتی حزب ندای ایرانیان که در ۲۷ خرداد سال جاری برگزار شد به انتقاد شدید از شورای نگهبان پرداخت و مدعی شده بود: اینطور نباید باشد که یک فیلتر بگذاریم و بگوییم ما احراز نکردیم. اصلا چه کسی گفته است که تو باید احراز کنی؟ قانون به تو نگفته است که باید احراز کنی، قانونی که این موضوع را به تو می گوید را از کجا آورده ای؟

وی پیش از این در گعده های داخلی اصلاح طلبان با اشاره به انتخابات مجلس دهم، به جایگاه شورای نگهبان حمله و نظارت این نهاد را نادیده گرفته بود.

 

*در تدوین کارنامه مجمع روحانیون از نوشته امیرحسین ثمالی نیز بهره‌برداری شده است.

نظر شما