شناسهٔ خبر: 104962 - سرویس مجلس
نسخه قابل چاپ منبع: ایرنا

مصباحی مقدم مطرح کرد:

نحوه اجرای توافق هسته ای؛ سازوکار بازگشت سرمایه های بلوکه شده مشخص است

مصباحی مقدم/43 غلامرضا مصباحی مقدم پیامدهای اجرای برجام و قطعنامه شورای امنیت در اقتصاد ایران را برشمرد و گفت که سازوکار بازگشت سرمایه های بلوکه شده مشخص است و بانک مرکزی مجاز نیست بیش از آنچه که مجلس تصویب کرده ، هزینه کند.

به گزارش «نماینده»، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در ارزیابی روند طی شده برای دستیابی به برنامه جامع اقدام مشترک میان جمهوری اسلامی ایران و گروه ۱+۵، ضمن تشکر از دولت و تیم مذاکره کننده هسته ای افزود: زحمات زیادی کشیده شد تا برجام بدست آمد البته برای اظهارنظر نهایی درباره برجام باید مسیر قانونی آن طی شود اما نفس کار، فایده های زیادی به دنبال دارد.

**فواید دستیابی به توافق هسته ای میان ایران و گروه ۱+۵
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی به فواید دستیابی به توافق هسته ای اشاره کرد و گفت: در گذشته آمریکا و اسرائیل و بعضی از کشورهای اروپایی بر دستیابی جمهوری اسلامی ایران به بمب هسته ای تاکید داشتند که این مذاکرات هسته ای باعث شد تا آنان اعتراف کنند که ایران درصدد دست یافتن به بمب هسته ای نیست و در واقع این دروغی بود که آشکار شد.
مصباحی مقدم افزود: اینطور نبود که آن ها اطلاعات درستی نداشته باشند چرا که در آمریکا ۱۶ مرکز تحقیقاتی و مطالعاتی غیردولتی وجود دارد و هرساله گزارش هایی را ارایه می کنند و در مورد ایران هر ساله گزارش کرده اند که فعالیت هسته ای به سمت تولید سلاح منحرف نشده است یعنی این اطلاعات را آن ها داشتند منتها تبلیغات می کردند که ایران درصدد دست یافتن به بمب است.
وی ادامه داد: اگر یادتان باشد نتانیاهو نیز در مجمع عمومی سازمان ملل متحد سخنرانی کرد و عکس بمب کشید و گفت ایران می خواهد به بمب دستیابی پیدا کند اما این مذاکرات این نوع تبلیغات را خنثی کرد و افکار عمومی جهان مبنی بر اینکه ایران یک کشور جنگ طلب است و می خواهد دست به بمب اتمی پیدا کند را تغییر داد و این برای ما خیلی مهم است.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی یکی از فواید دیگر مذاکرات هسته ای را در بعد غنی سازی عنوان کرد و گفت: غنی سازی هسته ای در ایران را غربی ها برنمی تابیدند، آن ها می خواستند ما وارد باشگاه هسته ای جهان نشویم اما در این مذاکرات یکی از نتایج بدست آمده الحاق جمهوری اسلامی ایران به باشگاه هسته ای جهان، آن هم با اعتراف شش قدرت بزرگ جهان بود و این برای ما بسیار خوب است.
مصباحی مقدم سومین فایده مذاکرات هسته ای و دستیابی به برجام را تبعیت اروپا از آمریکا در بحث تحریم ها عنوان کرد و اظهارداشت: در واقع اروپایی ها باورشان نشده بود که مساله دنبال کردن بمب در ایران یک مساله جدی است بلکه آن ها از باب نوعی پیروی و تبعیت که به صورت سنتی طی چند دهه نسبت به آمریکا پیدا کرده اند وارد ماجرای تحریم ایران شدند.
وی خاطرنشان کرد: من به عنوان رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس دو سه سال سفری به آلمان داشتم که در این سفر با چند رییس کمیسیون پارلمان این کشور از جمله رییس کمسیون امنیت و سیاست خارجی، رییس کمیسیون حقوق بشر، رییس کمیسیون اقتصادی و معاون وزیر خارجه دیدار کردم و در این مذاکرات که خرداد سال گذشته آخرین آن بود سوال کردم من نماینده مردم هستم و می گویم که مردم ما توجیه نیستند که چرا اروپایی ها خصوصا آلمان که بالاترین مناسبات تجاری و اقتصادی را با ایران داشت دست به تحریم ایران زده است؟
وی اضافه کرد: پاسخ آن ها این بود که ما در این مساله عضو اتحادیه اروپا هستیم و اتحادیه اروپا تصمیم گرفته با آمریکا همراهی کند که من گفتم به صراحت بگویید که ما دنباله رو آمریکا هستیم و خوب نیست چرا که تصور ما از آلمان یک کشور مستقل است و اینکه می گویید عضو اتحادیه اروپا هستید، شما جزو سران اتحادیه اروپا و تاثیرگذار هستید نه تاثیرپذیر؛ بنابراین قابل قبول نیست.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گفت: پاسخ آن ها این بود که بگذارید این مذاکرات به نتیجه برسد و مشاهده کنید که شرکت های آلمانی قبل از لغو تحریم ها به ایران هجوم خواهند آورد؛ در حال حاضر نشانه هایی از این مساله وجود دارد.

**اروپایی ها در استمرار تحریم ایران جدی نبودند
مصباحی مقدم افزود: اروپایی ها در اینکه بخواهند موضوع تحریم ها استمرار ببخشند جدی نبودند بلکه مایل بودند راهی برای کنار گذاشته شدن تحریم ها باز شود اما این موضوع را در قالب مذاکرات هسته ای دنبال کردند . دیدید وقتی هنوز مذاکرات به پایان نرسیده بود هیات های اروپایی به ایران سفر کردند که با نهی آمریکا روبرو شدند.
وی ادامه داد: اخیرا هم بعد از اینکه برجام به نتیجه رسید آلمان، فرانسه و اتحادیه اروپا پیشتاز بودند و حتما بقیه کشورهای اروپایی نیز خواهند آمد چرا که آن ها از تحریم ایران متضرر شدند و مایلند هرچه سریعتر این تحریم ها کنار رود و بتوانند از ارتباط سیاسی و اقتصادی با ایران بهره مند شوند.

**توافق هسته ای آغاز توسعه روابط اقتصادی ایران با اروپایی ها و دیگر کشورهای جهان 
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این سوال که به نظر شما سفرهای هیات های اقتصادی کشورهای اروپایی به ایران چه تاثیری بر اقتصاد کشورمان خواهد داشت؟ گفت: شرایط تحریم که برای ما بوجود آورده بودند ما را از نظر مناسبات اقتصادی در جهان با محدودیت هایی روبرو کرد که از جمله این محدودیت ها می توان به محدودیت های ایجاد شده در فروش نفت که بخشی از فروش نفت ما به اروپا بود اشاره کرد و توجه داشت که اتحادیه اروپا یکی از بزرگترین مشتریان ما بود.
مصباحی مقدم افزود: همچنین در بحث نقل و انتقال ارزهای خارجی به خصوص نسبت به اروپا درباره یورو با محدودیت مواجه بودیم و بانک مرکزی اروپا ما را نسبت به نقل و انتقال یورو محدود کرده بود که این محدودیت ها برداشته می شود.
وی تصریح کرد: همچنین کشورهایی که به دلیل تحریم بودند واهمه داشتند که با ایران روابط خوب اقتصادی و تجاری برقرار کنند و از خطر قرار گرفتن در تحریم آمریکا و اروپا می ترسیدند با این توافق آن کشورها هم جرات پیدا می کنند و به میدان می آیند تا روابط خود را با ایران گسترش دهند.

**دسترسی به اقتصاد کشورهای دیگر یک حرکت قابل توجه برای اقتصاد ما خواهد بود
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: همچنین تحریم ها موجب شده بود هزینه مبادله با ایران بسیار بالا رود به گونه ای که ۲۵ تا ۳۰ درصد هزینه تجارت ما بالا رفته بود که این هزینه کاهش پیدا می کند و امکان سرمایه گذاری در ایران از حدود شش ماه آینده فراهم می شود و ما به اقتصاد کشورهای دیگر از نظر واردات فناوری، صادرات محصولات و صادرات نفت دسترسی پیدا می کنیم.
مصباحی مقدم اظهارداشت: دسترسی به اقتصاد کشورهای دیگر، طبعا برای اقتصاد ما یک حرکت قابل توجه و رو به جلو است.
وی ادامه داد: همچنین بخش مهمی از مشکلاتی که ما برای سرمایه گذاری و بودجه داشتیم ناشی از تحریم ها بود که این تحریم ها کنار برود این رفت و آمدها که افزایش پیدا کرده خودش نوید این را می دهد که مناسبات اقتصادی ایران با سایر کشورها بهبود پیدا می کند و این برای اقتصاد ما مفید است.
وی اضافه کرد: البته باید حتما توجه داشته باشیم که این به معنای آن نخواهد بود که یک بازار ۸۰ میلیونی برای مصرف کالاهای غربی می خواهیم فراهم شود بلکه ما باید به دنبال انتقال فناوری ها باشیم و به دنبال آن باشیم که از این فرصت پدید آمده به گونه ای استفاده کنیم که صنایع ما با استفاده از فناوری های نو ، مدرن شود.

**سرمایه گذاری مشترک بین ایران و کشورهای اروپایی ایجاد شود
نماینده مردم تهران در مجلس گفت: همچنین باید سرمایه گذاری مشترک بین ایران و کشورهای اروپایی ایجاد شود و حاصل آن تامین نیاز داخلی با کیفیت بهتر و صادرات باشد؛ حتما باید مقید به صادرات باشیم و شرکت های طرف قرارداد بپذیرند که اگر شرکت های ما تحت لیسانس آن ها کار می کنند باید بخشی از تولیدات خود را به کشورهای منطقه صادر کنند، دراین صورت اشتغال در جامعه ما افزایش پیدا می کند و رشد بوجود می آید و رفاه مردم افزایش پیدا می کند.
مصباحی مقدم در ادامه در پاسخ به این سوال که باز شدن دریچه ها برای حضور سرمایه گذاران خارجی پس از توافق هسته ای چقدر می تواند در تحقق اقتصاد مقاومتی تاثیرگذار باشد؟ اظهارداشت: باید مبنای اقتصاد آینده کشورمان را اقتصاد مقاومتی قرار دهیم.

**برای تحقق اقتصاد مقاومتی شرایط اقتضا می کند روابط خود را با کشورها توسعه دهیم
وی تصریح کرد: معنای اقتصاد مقاومتی این نبود که منحصرا در شرایط تحریمی معنا پیدا کند بلکه ما باید اقتصادمان را از ضربه پذیری خارج کنیم و برای خارج کردن از ضربه پذیری باید به منابع و امکانات داخلی، نخبگی نسل جوان کشور و اقتصاد دانش بنیان در کشور اتکا کنیم و مبنای پیشرفت کشورمان را از نظر اقتصادی عطف به داخل کنیم.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: وقتی ارتباط با کشورهای دیگر برقرار می شود باید از وجود آن ها برای کمک کردن به تحقق اقتصاد مقاومتی استفاده کنیم.
مصباحی مقدم اظهارداشت: برای تحقق اقتصاد مقاومتی شرایط اقتضا می کند که رابطه خود را با سایر کشورها برای استفاده از فناوری ها و انتقال محصولات توسعه دهیم و در این صورت است که یک اقتصاد پویا در جامعه ما شکل می گیرد و می توانیم محور اقتصاد منطقه باشیم.
مصباحی مقدم همچنین درباره اظهارنظرهای مختلف پیرامون بررسی برجام در مجلس شورای اسلامی افزود: این یک معاهده بین المللی است و برای ما طی ۱۰، ۱۵ و در مواردی بیشتر تعهدآوری دارد و نمی شود دولت ایران به تعهداتی متعهد شود بدون اینکه مجلس آن تعهدات را به تصویب برساند.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر تمام موافقت های بین المللی بین دو کشور و چند کشور و پیوستن به سازمان های بین المللی همه در مجلس تصویب می شود و برجام هم از همان موافقت نامه ها است.

**تشریح جزییات آزاد شدن دارایی های بلوکه شده ایران پس از توافق هسته ای
نماینده مردم تهران در مجلس همچنین در پاسخ به این سوال که براساس توافق هسته ای برخی دارایی های بلوکه شده ایران آزاد خواهد شد نحوه هزینه کرد این دارایی ها به چه صورت خواهد بود؟ گفت: در صورت توافق، منابعی که امکان بازگشت آن وجود دارد چند نوع است.
مصباحی مقدم خاطرنشان کرد: یک نوع از این منابع مربوط به صندوق توسعه ملی و حدود ۴۰ میلیارد دلار است که طبعا سازو کار آن مشخص است و اساسنامه صندوق اقتضا می کند منابع این صندوق توسط بانک های عامل به بنگاه های اقتصادی بخش های غیردولتی داده شود و چون این منابع آزاد می شود بخش خصوصی ما به خوبی می تواند از این فرصت استفاده کند.
وی با بیان اینکه بخشی از این منابع متعلق به بانک مرکزی است، افزود: بانک مرکزی ذخایر خود را یا به صورت طلا در داخل و یا به صورت ارزها در بانک های خارجی نگهداری می کند که پشتوانه اقتصاد ملی و اعتبار بانک مرکزی ماست.
وی ادامه داد: بانک مرکزی باید مدیریت کند که این منابع از نظر ارزش به روز شود یعنی ما شاهد نوسان قیمت یورو در مقابل دلار هستیم و باید مدیریت کنیم که این ها به ارزی که قدرت برتر دارد تبدیل شود و به این وسیله ارزش دخایر بانک مرکزی افزایش پیدا می کند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: همچنین بخشی از دارایی های بلوکه شده در خارج، دارایی های خارجی بانک مرکزی است که این غیر از ذخایر ارزی محسوب می شود.
مصباحی مقدم افزود: دارایی خارجی بانک مرکزی ارزهایی است که طی سال های گذشته دولت به بانک مرکزی فروخته و ریالش را دریافت کرده و در بودجه مورد استفاده قرار داده است.
وی ادامه داد: در این دو سه سال شدت تحریم، این گونه دارایی های خارجی افزایش پیدا کرده است و رقم قابل توجهی است، شاید ذخایر و دارایی های بانک مرکزی روی هم حدود ۶۰ میلیارد دلار است که این ها در اختیار بانک مرکزی و متعلق به بانک مرکزی است و متعلق به دولت نیست که بخواهد برای آن لباسی بدوزد.
وی اضافه کرد: ضمنا دولت جمهوری اسلامی یکبار از ارزش این ارزها استفاده کرده و امکان استفاده دوباره وجود ندارد و فقط بانک مرکزی می تواند این ارزهای آزاد شده را برای مدیریت ارز در کشور بکار بگیرد به عبارت دیگر برای اینکه نوسانات قیمت ارز را کنترل کند می تواند از این ارزها بهره برداری کند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: همچنین بخشی از منابع ما در خارج متعلق به دولت است که براساس نفت فروخته شده به حساب های بانک مرکزی واریز شده ولی متعلق به خود دولت است که در صورت آزاد شدن این ها، در اختیار دولت قرار خواهد گرفت و باید مطابق قوانین از آن ها استفاده کند.
مصباحی مقدم اظهارداشت: براساس قانون بودجه یک سقف استفاده از درآمد نفت را درنظر گرفتیم که دولت در آن سقف می تواند بهره برداری کند؛ به دلیل کاهش فروش نفت خام ما کمتر از آن سقف توانستیم از درآمدها استفاده کنیم و یک مابه تفاوت وجود دارد که اگر وصول شود دولت می تواند از آن ها بهره برداری کند.
وی ادامه داد: برخی از شرکت های دولتی نیز از ذخایر خارجی استفاده کردند که حدود ۲۴۰۰۰ میلیارد دلار فقط سرمایه گذاری شرکت نفت در خارج است؛ همچنین شرکت هایی هستند که حدود پنج میلیارد تومان ذخایر بلوکه شده دارند و آزاد می شود.

** دولت نمی تواند بیشتر از قانون بودجه ۹۴ از ارزهای آزاد شده هزینه کند
نماینده مردم تهران در مجلس گفت: یک مقدار ارز هم داریم که از قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در اثر تحریم ویژه آمریکا در اختیار آمریکاست و بلوکه شده که معلوم نیست این ارزها را آزاد کنند یا نکنند.
مصباحی مقدم افزود: آن مقدار ارزی که آزاد می شود و فوق مصوب مجلس برای بودجه سال ۹۴ است را دولت نمی تواند استفاده کند مگر اینکه برای آن لایحه ای به مجلس بیاورد و چگونگی استفاده از آن را در آن لایحه مشخص و مجلس هم تصویب کند.
وی در پاسخ به این سوال که تکلیف پول های بلوکه شده قبل از انقلاب در صورت آزاد شدن چه خواهد بود؟ اظهارداشت: این پول ها نیز منابع جدیدی خواهد بود که طبعا به خزانه واریز می شود و در اختیار دولت است.
وی اضافه کرد: برای استفاده از آن ها ما باید به سمت سرمایه گذاری های بیشتر برویم، سرمایه گذاری ها توسط بخش های غیردولتی و یا این با تصویب مجلس توسط دولت صورت می گیرد.

**وجه مثبت رفتار اقتصادی دولت یازدهم عاقلانه و کارشناسانه عمل کردن است
عضو کمیسیون برنامه و بودجه در ادامه در خصوص عملکرد دولت یازدهم به خصوص در حوزه اقتصاد گفت: یک وجه مثبت رفتار اقتصادی دولت عاقلانه و کارشناسانه عمل کردن آن بود و من از این جهت تقدیر می کنم یعنی اینطور نیست که کار کارشناسی را کنار گذاشته باشند و باری به هر جهت رفتار کنند اما انتقاداتی هم دارم.
مصباحی مقدم افزود: از جمله این انتقادات این است که برخی جاها بر خلاف کار کارشناسی عمل می کنند یعنی نظر کارشناسی را اعلام کردند ولی به دلیل ملاحظات اجتماعی بر خلاف آن رفتار می کنند.
وی ادامه داد: به عنوان مثال رقم یارانه ها ۴۲ هزار میلیارد تومان در طول سال است، این رقم خیلی درشت و رقمی است که ماه به ماه بدست می آید و بسیار نقد است و از این جهت حیف است؛ این رقم توزیع می شود بدون اینکه از آن بهره برداری کافی شود.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: نسبت به خانواده های زیر خط فقر روا این است که به آن ها یارانه داده شود بلکه معتقدم باید سهم آن ها افزایش پیدا کند تا به خط فقر برسند و زیر خط فقر نباشند اما نسبت به کسانی که زیر خط فقر نیستند این وجوه برای آن ها ارزش چندانی ندارد چرا که به صورت خرده ریز است ولی اگر تجمیع شود جمع این وجوه بسیار عظیم است که می تواند مشکلات اساسی را از اقتصاد کشور از جمله کمبود منابع برای سرمایه گذاری را حل کند.
مصباحی مقدم ادامه داد: همچنین می تواند مشکل تامین بنگاه هایی که نیاز به سرمایه در گردش دارند حل کند که اگر چنین اتفاقی بیفتد به دنبال خود اشتغال، تولید و افزایش نرخ رشد اقتصادی و رفاه مردم را بالا می برد اما دولت در این زمینه انفعالی عمل می کند.
وی تاکید کرد: گرچه حرکت دولت در جهت درست در کنترل تورم، خروج از رکود است ولی این حرکت کند است و مثل این می ماند که کسی پشت یک ماشین سالمی بنشیند که از نظر سرعت می تواند سرعت مطمئن را در حد مجاز برود ولی همواره زیر سرعت حرکت می کند و باعث خسته شدن سرنشینان می شود.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در پاسخ به این سوال که آیا فکر نمی کنید کند بودن دولت در این زمینه برای جلوگیری از اتفاقات گذشته در حوزه اقتصاد باشد؟ گفت: چنین چیزی نیست چون جلوگیری از آن اتفاقات حتما لازم است ولی معنای آن همان معقول رفتار کردن در حوزه اقتصاد و تصمیمات خلق الساعه نگرفتن است اما وقتی دولت معقول رفتار می کند حرکتش باید حرکت مناسبی باشد.
مصباحی مقدم اظهارداشت: اقتصاد ما اقتصادی است که با یک وقفه سه ساله روبرو بوده و حال که از این وقفه خارج می شود باید با سرعت بالاتری حرکت کند که رشد مثبت اقتصادی را پدید آورد اما دولت در حال حاضر آن سرعت را ندارد و کند حرکت می کند و من معتقدم باید شتاب بیشتری به کار داده شود.
وی ادامه داد: به عنوان مثال مسکن مهر طراحی نشده بود که سال ها طول بکشد بلکه طراحی شده بود برای اینکه ضربتی به نتیجه برسد و امکان به نتیجه رسیدن ضربتی آن نیز وجود دارد.
نماینده مردم تهران در مجلس گفت: اخیرا اطلاع پیدا کردم سالانه برگشت منابع مسکن مهر پنج هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان است، اگر فقط همین مبلغ را مجددا به مسکن مهر تزریق کنند خیلی سریع تمام می شود ولی ظاهرا اینطور نیست که همه این منابع تزریق شود و به همین دلیل با کندی روبرو است.

**مقصود من دوبرابر شدن کالای قاچاق نبود
مصباحی مقدم همچنین درباره عزم موجود برای مقابله با قاچاق کالا و ارز در کشور اظهارداشت: نسبت به قاچاق کالا و ارز اظهارنظر کرده بودم که دیدم خیلی بازتاب پیدا کرده بود شاید تعبیر من تعبیر تندی بود که گفتم قاچاق دوبرابر شده است که مقصود من افزایش قاچاق بود نه دوبرابر شدن.
وی ادامه داد: انتظار ما این است که جلوی قاچاق گرفته شود، دولت امکاناتش برای جلوگیری از قاچاق خیلی خوب است و ما قانونی را دو سال قبل در مجلس تحت عنوان قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز تصویب کردیم و الان در اختیار دولت است که این قانون لوازمی داشت که آن لوازم باید مورد توجه قرار می گرفت البته آیین نامه های این قانون با تاخیر تصویب شد.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: همچنین طرح شبنم و کدگذاری توسط وزیر صنعت، معدن و تجارت کنار نهاده شده است و راه شناسایی کالای قاچاق از غیرقاچاق در فروشگاه ها از بین رفت. 
مصباحی مقدم افزود: این طرح باید اجرایی شود حتی اگر دولت و وزیر نمی پسندند این را باید قانونی لغو کنند و نباید وزیر یک طرفه این کار را انجام دهد چرا که خلاف قانون است.
وی ادامه داد: اگر این قانون به دقت پیاده می شد می توانست جلوی قاچاق گرفته شود. لااقل هرکس وارد مغازه ای می شد و می خواست وسیله ای را خریداری کند بلافاصله می گفت من برچسب شبنم و کد مربوط به تولید را ببینم.

نظر شما