به گزارش «نماینده» حجتالاسلام حسن روحانی رئیسجمهور کشورمان شب گذشته در گفتوگوی مستقیم تلویزیونی با مردم در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه شما وعدههایی در حوزه هستهای، رونق اقتصادی و گسترش روابط دیپلماتیک دادید، آنچه که امروز در پایان گفتوگوهاست و به توافقنامه یا برجام شهرت پیدا کرده، شما چقدر برجام را با آنچه وعده دادید منطبق میدانید؟
روحانی در ابتدای سخنان خود، گفت: من هم خوشحالم از این فرصتی که امشب پیش آمده تا میهمان مردم ایران، خانههای مردم عزیز این سرزمین، روستائیان، شهریها، پیرمردها، پیرزنها، جوانها و ایرانیان خارج از کشور و همه ملت ایران باشم.
وی افزود: من میخواهم خدمت این ملت بزرگ سلام عرض کنم و به این ملت بزرگ خسته نباشید بگویم، به خاطر ایستادگیشان، صبوریهایشان، مقاومتشان و به آنها تبریک بگویم به خاطر موفقیتهای بزرگشان در طول تاریخ بعد از انقلاب اسلامی. پیروزی انقلاب اسلامی، پیروزی در دفاع مقدس و امروز موفقیت در موضوع مهم هستهای است.
روحانی خاطرنشان کرد: من دلم میخواهد محضر مردم ایران از این نقطه شروع کنم که چرا ما مذاکره را انتخاب کردیم و چرا این مذاکره را جدی دانستیم؟ شما اشاره کردید به ایام و دوران رقابتهای انتخاباتی و آن شبی که من مصاحبه کردم که شما گفتید ۷۷۷ روز از آن روز و آن شب گذشته است.
وی ادامه داد: آنچه که من در ایام انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ فکر میکردم این بود که ملت ایران در همه صحنهها موفق بوده و امکان پذیر نیست که این ملت در صحنهای شکست بخورد و تسلیم شود، اما در همان زمان گفتم که پیروزی در سایه حمایت مردم، رهبری معظم انقلاب و تدبیر دولت امکان پذیر است.
رئیسجمهور ادامه داد: در مقام عمل ما دیدیم که مذاکره میتواند موفق باشد اما شرایط موفقیت آن مذاکره را یک ملت، یک رهبر و همه دستاندرکاران باید فراهم کند.
وی اظهارداشت: مقاومت ملت یک سرمایه بزرگ بود اگر مردم ایستادگی نمیکردند ما حتماً پیروز نبودیم.
اگر پیشرفت هستهای نداشتیم در همان زنجیره اول ناموفق بودیم
روحانی با بیان اینکه کار دانشمندان ما یک دستاورد بود، خاطرنشان کرد: اگر ما در زمینه هستهای نمیتوانستیم پیشرفت کنیم در همان زنجیره اول ناموفق بودیم و در زنجیره دومی که هم درست میکردیم به همین ترتیب در تولید آب سنگین ناموفق بودیم، در ساخت رآکتور نمیتوانستیم حرکت کنیم و معنا نداشت که دنیا با ما مذاکره کند.
رئیس جمهور در بخش دیگری از سخنان خود تأکید کرد: از طرفی دیگر مردم در طول این دو سال اخیر یک سری سرمایههای دیگر را هم به صحنه آوردند که اولین سرمایه ملّت حضور ۷۳ درصدی آنها در حماسه سیاسی و انتخابات بود.
روحانی افزود: انتخابات ۲ سال پیش به تعبیر بنده یک نوع رفراندوم بود که چگونه ما باید حرکت کنیم و چگونه باید موفق شویم، همچنین بحث تعامل سازنده با دنیا و اینکه چگونه باید با دنیا رفتار کنیم و منطق و ادب ما چگونه باید باشد، در آن برهه از سوی مردم مشخص شد.
درشتگویی پیروز نمیشود بلکه درستگویی پیروز خواهد شد
وی با بیان اینکه بنده در همان مصاحبه که با جنابعالی در شبکه ۲ سیما داشتم، گفتم که درشتگویی پیروز نمیشود، بلکه درستگویی پیروز خواهد شد، ادامه داد: ما راه منطق و درستگویی را برگزیدیم.
رئیس دولت یازدهم با اشاره به سفر خود به نیویورک، گفت: بنده یک ماه پس از انتخابات به سفر نیویورک رفتم برای شرکت در مجمع سازمان ملل و در آنجا به همه دولتهای دنیا، جهان عاری از خشونت و افراطگری را پیشنهاد کردم و این پیشنهاد بعد از چند ماه به تصویب دولتها در مجمع سازمان ملل رسید.
وی افزود: همچنین آن ملاقاتها و صحبت هایی که در آنجا داشتیم، فضای تعامل را به اوج رساندیم و اولین مذاکره وزیر خارجه ایران با وزرای خارجه ۱+۵ در نیویورک محقق شد که این اتفاق کلیدی بود که برای شروع یک حرکت پرشتاب در انجام مذاکرات زده شد.
روحانی تأکید کرد: من اگر بخواهم یک کلمه در پاسخ به سؤال شما بگویم که بنده اکنون این فضای کنونی را پس از ۲ سال چگونه میبینم، بدون اغراق میگویم دستاورد امروز بیش از تصور دیروز است. یعنی دیروز هم بنده برای موفقیت امید داشتم، اما آنچه که امروز بهدست آوردیم بیش از آن چیزی بود که من ۲ سال پیش فکر میکردم و این موفقیتی برای ملّت بزرگ ایران و مقام معظم رهبری بود.
وی ادامه داد: همچنین این موفقیت در سایه توجهات حضرت ولی عصر(عج) و فداکاری، ایثار، شهامت، دانش و منطق، مذاکرهکنندگان صورت گرفت.
روحانی در پاسخ به این سؤال که همواره یکی از دغدغههایی که وجود دارد این است که غرب وفای به عهد نمیکند و یا حداقل خبری وجود داشت که شما در ۴-۵ روز آخر مذاکرات تهدید کردید که مذاکرات را ترک کنند، این بحث را چگونه ارزیابی میکنید و چشمانداز آینده را چقدر روشن میبیند که طرف مقابل به تعهداتی که داده پایبند باشد، گفت: ما با هر کشوری که مذاکره میکنیم برمبنای یک چهارچوب و اهدافی است.
ملت ایران با طرف مقابل ما خصومت داشته و دارند
روحانی ادامه داد: قدم به قدم انجام این مذاکرات برای آن کسی که فن مذاکرات را بلد است قابل سنجش است، البته طرف مقابل ما مخصوصا برخی کشورها، کشورهایی هستند که مردم ایران به آنها اعتمادی ندارند و با ملّت ایران خصومت داشته و هنوز هم ادامه دارد، اما درعین حال معنایش این نیست که اگر ما با یک کشوری مشکل داریم، نتوانیم با آن کشور روی یک هدف مشترک همکاری داشته باشیم.
وی همچنین افزود: شما میدانید که ما در ماجرای افغانستان، طالبان و صدام حسین و پایان حکومت صدام گرچه مستقیم مداخله نداشتیم، ولی بسیاری از گروههایی که با ما و درکنار ما بودند، یک نوع اهداف مشترکی را با دیگران حس کردند و پیش رفتند، پس منافاتی ندارد که یک کشوری دوست ما نباشد، اما در یک مسئله مهم بینالمللی ما نتوانیم مذاکره کنیم.
رئیس جمهور تصریح کرد: اینکه ما چگونه اعتماد کنیم و یا اینکه اعتماد ما صد درصد است یا خیر، هیچکس نمیتواند آن را دقیقاً اعلام کند، من در برابر یک کشور ولو دوست و همسایه و هممذهب، هنگامی که مذاکره میکنم اعتماد صد درصد دارم، بنابراین طبیعی است که ۶ کشور دنیا با ما مذاکره میکردند و ما در آن توافق موقت ژنو که مربوط به اوایل آذر ۹۲ میشود تا امروز که همچنان آن توافق ادامه دارد، ما در مقام عمل آزمایش کردیم و هم ما و هم طرف مقابل عمل کردند.
وی ادامه داد: آنها به ما قول داده بودند که بخشی از تحریمها را بردارند و ما قول داده بودیم که برخی محدودیتهایی را بپذیریم که هر دو عمل کردیم، پس معلوم است که میشود اعتماد کرد، ما توافقی را که با کشورهای ۱+۵ کردیم مگر چند ساله است، فقط این توافق ۱۰ ساله است و در گذشته هم یک توافق کمتر از ۲ سال داشتیم. بنابراین ۵ برابر همین توافق صورت گرفته است. اگر یک پنجم توافق امروز ما انجام دادیم و دیدیم که عمل میشود، میتواند یک علامتی برای این باشد که میتوانیم کار را پیش ببریم.
در توافق به سه هدف مهم خود دست یافتیم
رئیس دولت یازدهم خاطرنشان کرد: این تفکر که ما در برابر دنیا دو راه بیشتر نداریم، یا تسلیم در برابر دنیا یا شکست دنیا است، منطق درستی پشت سر این حرف نیست؛ زیرا یک راه سومی هم وجود دارد و آن هم تعامل با دنیا است، البته این تعامل باید سازنده و در چارچوب منافع ملی و بُردـبُرد باشد و بنده نیز در این میان همواره معتقدم توافق بُردـ باخت اولا شدنی نیست، ثانیا اگر بشود پایدار نخواهد بود، بنابراین توافق باید بُردـبُرد باشد که ما ببنیم به اهداف اصلیمان دست پیدا کردیم و اینکه طرف مقابل هم اگر هدف مهمی دارد احساس کند به آن هدف دست پیدا کرده است، والا توافقی صورت نمیگیرد، همچنین توافق پایدار نمیماند.
روحانی با تأکید بر اینکه ما در این توافق ۳ هدف مهم داشتیم و به آن دست پیدا کردیم، گفت: به اعتقاد من طرف مقابل هم یک هدف مهم داشته و میگوید به آن دست پیدا کرده است. بنابراین به این صورت یک توافق بُردـبُرد میشود و طرف مقابل هم ادعا میکند به هدفش رسیده است و ما هم ادعا میکنیم به اهداف خود رسیدهایم بنابراین به آنچه که امروز بهدست آمده نمیتوانیم بگوییم اعتماد صد درصد داریم. در عین حال هنگامی که شما هم یک تجارتی را با یک فرد یا کشور انجام میدهید صد درصد مطمئن نیستید که طرف مقابل شما به وعده عمل کند، اما شما یک مکانیزمی قرار میدهید تا ضرر نکنید، حتی اگر او به هم زد، شما متضرر نشوید و طرف مقابل هم این چنین مکانیزمی را در نظر خواهد گرفت. پس میتوانیم برای توافقات مکانیزمی را در نظر بگیریم که درنهایت هیچکدام ضرر نکنند.
روحانی تأکید کرد: من با تجربهای که در مدت این ۲ سال و اجرای توافق موقت داشتیم، امیدوارم این توافق به خوبی پیش برود، البته ما باید مراحلی را طی بکنیم و تا کنون تنها یک مرحله را سپری کردهایم و مراحل بعدی را باید طی کنیم و انشاءالله این توافق عملیاتی میشود و مردم حاصل کار خودشان را خواهند دید.
طرف مقابل ادعا میکند ما را از بمب اتم بازداشته این یک توهم است
رئیسجمهور در پاسخ به این سوال که بسیاری در تحلیل مذاکرات میگویند ایران بمب اتم خود را فروخت و در عوض تلاش کرده که رونق اقتصادی و بحث مربوط به امنیت را بخرد، اما یک تحلیل دیگر وجود دارد و آن اینکه بعضی از نکات مثل اینکه زمینه برای بازرسیها فراهم شود میتواند به عنوان یک خطر مطرح شود که پیش روی ملت ایران و سیستم دفاعی کشور باشد، جمهوری اسلامی ایران در این موضوع چه موضعی را دنبال میکند که دچار چالش نشود، گفت: در بخش اول سوالتان که میگوید طرف مقابل ما احساس میکند که ما را از بمب اتم بازداشته، اصلاً این پیروزی که آنها اعلام میکنند و ادعا می کنند این است که ما کاری کردیم که بین ایران و بمب اتم یک سال فاصله بیاندازیم، این چیزی است که به صراحت میگویند که کاری کردیم که با اجرای این توافق اگر ایران بخواهند بمب اتم بسازد یک سال نیاز دارد تا به بمب برسد.
وی ادامه داد: از نظر ما این امر کاملاً خیال پردازی و توهم است، اساساً مسئله هستهای که به یک معضل تبدیل شد به خاطر این بود که طرف مقابل ما احساس کرد ما دنبال ساخت بمب هستیم.
روحانی در ادامه یادآور شد: البته اولش شاید استدلالی وجود داشت مبنی بر اینکه در نمونهبرداری اولیه که در ایران در سال ۸۲ انجام دادند، به این نتیجه رسیدند که در ایران آلودگیهای بالای ۷۰ درصد وجود دارد و آلودگی به این معناست که آثاری وجود دارد که ما غنی سازی بالای ۷۰ درصد انجام دادهایم که سر و صدا به این خاطر بود و حتی میخواستند پرونده ما را به شورای امنیت ببرند.
وی ادامه داد: ما هم نمیدانستیم که این آلودگیها چیست. اما بعدها روشن شد که برخی از سانتریفیوژهایی که ایران خریداری کرده بود دست دوم بوده و در کشور دیگری تا ۷۵ درصد بیشتر یا کمتر غنی سازی شده بود، بنابراین دلیل مختصری داشتند که این روشن و حل شد و آن کشور نیز مشخص شد و به آن کشور رفتند و بازرسی انجام دادند و معلوم شد.
به دنبال سلاح جمعی نیستیم
رئیسجمهور خاطرنشان کرد: اما در عین حال این مسیر توهمآمیز را ادامه دادند که ایران به دنبال ساخت بمب است و در این توافق نیز میگویند که ساخت بمب توسط ایران را با به تاخیر انداختیم، ملت ما به خوبی میداند ما اساسا به دنبال سلاح کشتار جمعی نیستیم و اگر میخواستیم سلاح کشتار جمعی درست کنیم، وقتی رژیم صدام با سلاح شیمیایی به کشور ما حمله کرد، ساخت سلاح شیمیایی خیلی آسان و ساده است، ما هم سلاح شیمیایی درست میکردیم و علیه مردم و ارتش عراق به کار میبردیم اما این مردم، مردمی نیستند که اخلاق را زیر پا بگذارند و اگر بخواهند از منافع ملی دفاع کنند، شرافتمندانه دفاع میکنند.
روحانی به ذکر خاطرهای پرداخت و تصریح کرد: من این یک بار گفتم که ما خلبانی را به عراق اعزام کردیم تا یک پل استراتژیک را بزند، کمی تاخیر کرده بود و ما نگران شده بودیم اما وقتی برگشت و دلیل را از وی جویا شدیم، پاسخ داد که من وقتی خواستم پل را بزنم، یک ماشین سواری بر روی پل عبور میکرد و من دور زدم و بعد هنگامی که پل را خالی دیدم، پل را زدم که این امر کار مهمی است چرا که این فرد جان خود را به خطر انداخته بود و هواپیما را به خطر انداخته بود، که این کار از لحاظ نظامی نادرست اما از لحاظ انسانی درست بود.
وی ادامه داد: جنگ ما جنگ شرافتمندانه بود و ما دنبال ساختن سلاح کشتار جمعی نرفتیم، در زمانی که جنگ بود به دنبال این کار نرفتیم اکنون که جنگ نیست که به دنبال ساخت سلاح کشتار جمعی برویم و این امر دکترین و منطق ما نیست.
رئیسجمهور با اشاره به فتوای مقام معظم رهبری درباره ممنوعیت ساخت و نگهداری سلاح کشتار جمعی اظهارداشت: اگر طرف مقابل ما ادعا میکند این موفقیت اوست، اشکال ندارد موفقیت او باشد اما ما هیچگاه دنبال بمب نبودیم و نیستیم.
روحانی با بیان اینکه به دستاورد بزرگی رسیدهایم تصریحکرد: ما تحت فصل هفت منشور ملل متحد و ماده ۴۱ بودیم، وقتی کسی ذیل هفت میرود که سازمان ملل تشخیص میدهد طبق نظر آنان این کشور صلح و امنیت جهانی را تهدید میکند، پس ما قبل از قطعنامه ۲۲۳۱ به عنوان تهدیدکننده صلح و امنیت جهان از نظر سازمان ملل بودیم اما، امروز طبق همین قطعنامه به عنوان کشوری هستیم که به دنبال فناوری صلح آمیز هستهای هستیم و این قطعنامه بر همکاری کشورها با ایران تاکید میکند بنابراین دیروز ما از نظر آنان تهدیدکننده بودیم و امروز کشوری هستیم که باید با ما تعامل شود.
وی خاطرنشان کرد: مردم ما میدانند هر کشوری که قطعنامهای ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد علیه آن کشور تصویب شد، سالها طول میکشد که از آن خارج شود و معمولا به جنگ و سرنگونی آن نظام منجر شده است، شما در عراق دیدید، عراق تحت فصل هفتم منشور قرار گرفت و رژیم صداق سرنگون شد و ۱۰ سال بعد هم تحت فصل هفت ماند و خارج نشد.
رئیس جمهور با بیان اینکه ژاپن سالیان دراز تحت فصل هفت منشور ملل متخد بود تصریح کرد: ما بدون جنگ، بدون خواهش و تسلیم در برابر سازمان ملل متحد کاری کردیم که با منطق، مذاکره و دیپلماسی و در مسیر حقوقی کاری کردیم که همین سازمان ملل خودش آمده و عنوان را عوض کرده و خودش آمده و ۶ قطعنامه های قبلی را لغو کرده که این بزرگترین دستاورد حقوقی و سیاسی ماست و من برایش نظیر نمیشناسم.
روحانی ادامه داد: معمولا صدا و سیما از صبح تا شب درباره برجام می گوید، اگر هست بگویید کدام کشور است با منطق از فصل هفت خارج شده است؟ ما حقوق هستهای را تثبیت کردیم، در همین قطعنامه تحریمها برداشته شده، حقوق ما تثبیت شده است، پس ما به سه هدف که همانا تثبیت حقوقمان، خروج از فصل هفت منشور ملل متحد و تحریم رسیدهایم. طرف مقابل میگوید که پیروزی را بدست آوردهام و ایران را برای رسیدن به بمب اتم یک سال به تاخیر انداختهایم.
وی خاطر نشان کرد: اینکه شما میگویید شاید برخیها نگران نظارتها باشند، باید بگویم که ما چیز عجیبی را قبول نکردیم آنچه که ایران قبول کرده ان پی تی و پادمان بوده است. آنچه که امروز به بعد در اجرای این توافقنامه است، پروتکل الحاقی است ما فقط قبول نکردیم بیش از ۱۴۰ کشور قبول کردهاند آنچه در کشورهای دیگر اجرا شده در اینجا هم اجرا میشود. هیچ کس در دنیا امنیت ملی خودش را معامله نمیکند اسرار نظامی خود را معامله نمیکند. ما نمیخواهیم که کوچکترین اسرار و سر ملی و نظامی ما حتی اصرار اقتصادی و تجاری ما نه در این توافق بلکه در هر توافقی خدشهدار شود.
در زمینه سلاحهای استراتژیک و تقویت بنیه دفاعی دولت در این دو سال کاری کرد که به اندازه ۸۰ درصد ۱۰ سال قبل است
رئیسجمهور با بیان اینکه ما یک بار داوطلبانه این پروتکل الحاقی را برای یک سال در ایران اجرا کردهایم، گفت: همان موقع هم بعضی از روزنامهها داستانی میگفتند. میگفتند که زیر زمین ریاست جمهروی را میگردند. هیچ گونه نگرانی به هیچ عنوان وجود ندارد. قدرت دفاعی ما به هیچ عنوان کاسته نخواهد شد. و کنار میگویند این دولت، دولت تدبیر و امید دنبال اقتصاد است. دنبال مهار تورم است، دنبال رفع رکود است، دنبال بهداشت و درمان است، دنبال سلامت است، دنبال سیاست خارجی است دنبال تقویت بنیه دفاعی نیست. برای اینکه مردم عزیز ما بدانند ما در سلاحهای استراتژیک و در تقویت بنیه دفاعی ما کاری که دولت در این دو سال انجام داده، من در اینجا میخواهم به مردم ایران عرض کنم، چون بعضیها گوشه به اندازه ۸۰ درصد ده سال قبل است. یعنی آنچه در ده سال قبل انجام گرفته، این دولت ظرف دو سال ۸۰ درصد آن ده سال سلاح لازم را آماده کرده، تجهیزات لازم را آماده کرده، انبار کرده است. در زمینه هستهای نیز اولین تست مکانیکی (IR۸) که بزرگترین دستاورد ماست در این دولت انجام شده است.
رئیس جمهور اظهارداشت: ما در بحث امنیت ملی بسیار حساس هستیم و یکی از دستاوردهای توافق امنیت ملی ماست، البته کشور ما هیچگاه از تهدید نمیهراسد، اما کشوری که در سالهای گذشته شبهه تهدید یا شبه تهدید برای این مردم بود، امروز با این توافق نه شبه تهدید است و نه شبح تهدید و امنیت ملی ما به مراتب بهتر از گذشته است.
روحانی خاطرنشان کرد: امنیت مدنظر ما تنها در بحث جنگ نیست و منظور از آن ایجاد فضای امن برای فعالیّت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است و امروز این فضا از هر زمان دیگری نسبت به سالهای گذشته امنتر است و اجرای توافق و قطعنامه شورای امنیت نه تنها مشکلی را برای امنیت ملی و قدرت دفاعی ما ایجاد نمیکند، بلکه در همین قطعنامه تحریم تسلیحاتی ما به محدودیت تبدیل شده، آن هم برای ۵ سال که حتی بهصورت موردی ما میتوانیم معامله داشته باشیم که این امر با مقرراتی که در قطعنامه آمده انجام میشود و در بحث موشکی نیز دوره آن محدود شده است.
به هیچ عنوان اجازه تضعیف قدرت دفاعیمان را نمیدهیم
وی ادامه داد: در عین حال این قطعنامه هیچگونه محدودیتی برای ما ایجاد نمیکند. بیانیه جمهوری اسلامی ایران بعد از این قطعنامه به صراحت عنوان کرده که ما به هیچ عنوان امنیت ملی و قدرت دفاعیمان را اجازه نخواهیم داد تضعیف شود و طبق این قطعنامه قدرت موشکی ما نیز تهدید نمیشود؛ چراکه این قطعنامه میگوید موشکی که دیزاین شده و برای حمل کلاهک هستهای طراحی شده باشد. ما که هیچ وقت چنین دیزاینی نداریم و نخواهیم داشت؛ چراکه به دنبال بمب هستهای نیستیم.
رئیسجمهور اظهار داشت: این درحالی است که در قطعنامههای قبلی (قطعنامه ۱۹۲۹) آمده بود اگر موشکی امکان و توان حمل کلاهک هستهای را داشته باشد، ممنوع است و امروز این لفظ نیامده که این توان را داشته باشد، آمده اگر طراحی شده باشد، بنابراین هیچگونه نگرانی وجود ندارد. این یک موفقیت بسیار خوب است که ملّت بزرگ ما با هدایتهای مقام معظم رهبری کسب کرده است.
روحانی خاطرنشان کرد: این دولت از آغاز در شرایط تحریم به دنبال حلوفصل مسائل اقتصادی بود. یکی از دلایل پیروزی ما در این مذاکرات همین است، اگر ما در دوران مذاکرات نمیتوانستیم تورم را کاهش دهیم در مذاکرات پیش نمیرفتیم و دشمن امیدوار میماند و میگفت که تحریمها اثر دارد و اگر این تورم افزایش پیدا میکرد، به هیچ عنوان در مذاکرات پیروز نمیشدیم.
وی افزود: من به مردم قول دادهام که تا پایان این دولت که با حمایت مردم به تورم یک رقمی پایدار خواهیم رسید که آرزوی ۴۰ ساله این مردم است. در زمینه رشد اقتصادی نیز البته ما امسال به خاطر کاهش قیمت نفت و تحریم خیلی تحت فشار بودیم و سال آینده شرایط ما تغییر خواهد کرد و ما میتوانیم از این مشکلات عبور کنیم.
رئیسجمهور با بیان اینکه یک عامل موفقیت ما در مذاکرات حرکت درست ما در زمینه مسائل اقتصادی بود، اظهار داشت: البته من معتقدم تحریم موفق نخواهد بود، اما مؤثر است. اگر میخواهند ملتی را با تحریم بشکنند ناموفقاند، اما اگر بخواهند تحریم تأثیرگذار باشد، بله تأثیر دارد.
روحانی خاطرنشان کرد: وقتی ما در شرایط تحریم میخواستیم کالایی را وارد کنیم باید برای آن بیمه واسط درست میکردیم؛ چراکه بیمههای بینالمللی ما را تحریم کرده بودند. کشتیها نمیتوانستند در بنادر ما پهلو بگیرند. ما باید بار را در یک بندر واسط برده و از آنجا بارگیری میکردیم.
وی ادامه داد: بانکهای ما تحریم بودند و ما باید یک هزینه اضافهای را برای پرداخت هزینه یک کالا پرداخت میکردیم و چون ما مستقیم از طریق بانک نمیتوانستیم پولی را پرداخت کنیم، از طریق واسط پول پرداخت میکردیم، حتی حق پرچم میدادیم؛ چراکه کالا نمیتوانست با پرچم ایران بیاید و ما برای استفاده از پرچم کشوری دیگر در این باره ۱۰ درصد پول پرچم میدادیم.
رئیس جمهور اظهار داشت: تحریمها ظالمانه، غیرقانونی و ضد حقوق بشر بوده و من این را به مسئولین و سران کشورهای اروپایی و کشورهای ۱+۵ به استثنای یکی از آنها که تلفنی با آن صحبت کردم، این مسئله را مطرح کردم که تحریمها ظالمانه و غیرانسانی بوده است.
کاسبان تحریم از این توافق عصبانی هستند
روحانی خاطرنشان کرد: وقتی ما کالایی را به کشور وارد میکردیم قیمت خرید آن کالا برای ما ۲۰، ۲۵ و یا حتی گاهی ۴۰ درصد گرانتر تمام میشد و این از جیب مردم هزینه میشد، البته این وضعیت سود زیادی را برای کاسبان تحریم به همراه داشت. کاسبان تحریم در دوبی، اروپا، چین و تهران بودند که البته آنها از توافق عصبانی هستند.
وی افزود: ما باید تحریم ظالمانه را برداریم تا دروازه جهان به روی مردم بهطور کامل گشوده شود. یکی از اهداف این مذاکرات این بود که دروازههای دنیا به روی ما باز شود. دروازههایی که ما میتوانیم کالا را از طریق آن به دنیا صادر و سرمایه خارجی و تکنولوژی را به کشور واردکنیم.
پس از اجرای توافق بلافاصله تمام تحریمهای اقتصادی لغو میشود
رئیس جمهور اظهار داشت: در این توافق پس از اجرایی و عملیاتی شدن آن بلافاصله تمام تحریمهای اقتصادی اعم از تحریم مالی، بانکی، بیمه، حملونقل، پتروشیمی و ... لغو میشود.
روحانی با بیان اینکه برجام در بخش تحریمها بسیار خوب و دقیق تنظیم شده، خاطرنشان کرد: تیم سیاسی در مذاکرات کار بسیار بزرگی را انجام داد و همچنین تیم اقتصادی، فنی و خبری که به آنها کمک کردند نیز دست بهدست هم دادند و الاّ یک گروه نمیتواند موفق شود و من از همه آنها تشکر میکنم.
وی افزود: در ۲ سال گذشته روزهای پر فراز و نشیبی بر ما گذشت. در یکی از جلسات با وزیر امور خارجه و معاونین وی، وقتی جلسه تمام شد به من گفتند که ما نمیتوانیم به توافق برسیم و کار تمام است و خطوط قرمز جدیدی که از جانب من به آنها ابلاغ شده بود، در پاسخ به من گفتند، دیگر توافق امکانپذیر نیست. به هنگام خداحافظی به یکی از آنها گفتم کار سختی است، اما مطمئن باشید که ما موفق میشویم.
رئیس جمهور اظهار داشت: روزهای سخت و پر فراز و نشیبی بود، اما ما این روزها را پشت سر گذاشتیم و من هیچگاه ناامید نبودم و تردیدی در موفقیت نداشتم. در طول این مدت هیچ تردیدی در موفقیت نداشتم و حال هم هیچ تردیدی در توفیق ملّت ندارم. همه مشکلات اقتصادی را این ملّت حل خواهد کرد و البته ما هم خادم مردم هستیم و تمام مشکلات سیاست داخلی نیز با کمک این مردم حل خواهد شد.
روحانی خاطرنشان کرد: ما رهبر باکفایت و ملّت منسجم و بزرگی داریم. ملّت ما باهوش است. ما فرهنگ بزرگی داریم.
صهیونیستها و یکی دو کشور منطقه از این توافق ناراحتند
وی افزود: رهبر انقلاب در ایام انتخابات گفتند، اگر فردی از نظام دلخوری دارد، کشور خود را که دوست دارد، پس پای صندوق بیاید و امروز ما این را احساس میکنیم. خیلیها در داخل و خارج مشکلاتی را با نظام ممکن است داشته باشند، اما همه از این توافق خوشحالند و تنها کسی که ناراحت است، صهیونیستها هستند و شاید یکی، دو کشور دیگر در منطقه وجود داشته باشد که از این توافق ناراحت باشد.
رئیس جمهور اظهارداشت: اوباما گفت که میلیاردها دلار هزینه میشود تا توافق در کنگره آمریکا با مشکل روبهرو شود. این میلیاردها دلار توسط چه کسانی هزینه میشود و معلوم است در منطقه چه کسانی این کار را میکنند، اما ملل منطقه از این توافق خوشحالند و شما ملتی را پیدا نمیکنید که خوشحال نباشد.
روحانی اضافه کرد: تمام روسایی که بعد از توافق با من تلفنی صحبت کردند و یا کسانی که نامه نوشتند، خوشحالی خود را ابراز کردند. همه دنیا از این امر خوشحالند جز یک عده جنگطلب و یک عده صهیونیست که غاصب و اشغالگرند.
وی افزود: هم ملّت ایران و هم همه ملّتها خوشحالند نه به خاطر اینکه تحریمها برداشته شده، بلکه خوشحالند که حقوق آنها تثبیت شده، خوشحالند که ما با منطق توانستهایم در توطئهای که علیه ما صورت گرفته بود با سربلندی پیروز شویم و کار بسیار بزرگی تا به اینجا انجام شده است.
رئیس جمهور اظهار داشت: مسیر ما مسیری است که هم امیدوار و هم مطمئنیم و یک شرط بیشتر ندارد، توکل ما به خداوند و اتحاد و انسجام، ملّت ما اگر تحت پرچم اسلام و خیمه رهبری منسجم باشد و اعتماد آنها به حق باشد، موفق میشود.
روحانی خاطرنشان کرد: این نگرانی که بعد از آزادسازی داراییهای مسدود شده و همین طور باز شدن دروازههای کشور، این امر منجر به واردات بیرویه به داخل کشور شود، کاملاً بجاست، اما نگرانی که در بحث بنیه دفاعی و اسرار ما مطرح میشود، جایگاهی ندارد. با رهبری، دولت و نیروهای مسلح قدرتمندی که ما داریم، نگرانی نداریم.
وی افزود: سابقه خوبی در گذشته در زمینه هزینهکرد درآمدهای ارزی نداشتهایم. وضع درآمدهای ارزی ما در سالهای گذشته خیلی خوب بود. ما ۷۰۰ میلیارد دلار پول نفتی عمدتاً هزینه کردیم و نتیجه آن این شد که در داخل کشور ما ۲ هزار بنگاه اقتصادی در اوج درآمد دلاری ما تعطیل شد. ۵۰۰ هزار نفر در کشور ما در اوج درآمدهای ارزی بیکار شدند. کالا را وارد و برای دیگران اشتغال ایجاد کردیم.
رئیسجمهور در بخش دیگری از سخنانش تاکید کرد: تجربه قبلی اگر تکرار شود مصیبت است و این جای تبریک ندارد بلکه جای تسلیت دارد.
وی با اشاره به دیدار وزیر خارجه فرانسه تصریح کرد: در این دیدار و مذاکرهای که با وی داشتم گفتم که ما بعد از تحریم با هر کشوری که حاضر شود به این کشور (ایران) سرمایه و تکنولوژی بیاورد و با هم مشارکت داشته باشیم برای صادرات مشترک خوشامد میگویم و وزیر خارجه فرانسه هم بر این جمله بنده تاکید داشت.
روحانی افزود: آقای فابیوس همچنین گفت بنده اتفاقا در پاریس به شرکتها و کمپانیها گفتم که آن دورهای که شما قبلا نسبت به ایران داشتید دیگر تمام شده است و اگر میخواهید کالا به ایران ببرید دولت ایران زیر بار نخواهد رفت، شما باید سرمایه و تکنولوژی به ایران ببرید.
دلمان برای رفت و آمد با خارجیها لک نزده بلکه به فکر رونق اقتصادی هستیم
رئیس دولت یازدهم با بیان اینکه ما تاکنون جلسات اقتصادی متعددی را داشتیم گفت: هم اکنون هفتهای یک روز جلسه مخصوص و مربوط به حوزه اقتصادی داریم که با اجرای این توافق که در ماههای آینده عملیاتی می شود و تحریمها لغو میشود آنچه که شما باید حواستان باشد ورود سرمایه است، ما باید برای جوانان اشتغال ایجاد کنیم، ما برای چه به مذاکرات رفتیم؟ بعضی ها فکر میکنند ما رفت و آمد با خارجیها را خیلی دوست داریم و به قول عامه مردم دلمان برای این کار لک میزند. در حالی که این حرف صحیح نیست. آنچه که ما میخواهیم اشتغال جوانان و رونق اقتصادی است.
وی افزود: مقام معظم رهبری برای ابلاغی که به جهت تدوین سیاستهای برنامه ششم داشتند که البته این تبریک را باید به مردم بگویم که در آستانه ابلاغ برنامه ششم این توافق صورت گرفت که حتما برای تنظیم برنامه ششم موثر خواهد بود. ایشان در این برنامه ابلاغ کردند که ما باید به دنبال رشد اقتصادی ۸ درصدی باشیم البته امروز رسیدن به رشد ۸ درصدی دشوار است و البته به نظر من در سالهای آینده باید همه تلاش کنیم و باید این دستور مقام معظم رهبری اجرایی شود.
وی افزود: اگر ما بتوانیم رشد ۸ درصد را ایجاد کنیم در سال ۱۴۰۰ درآمد کشور ۵۹ درصد اضافه خواهد شد و اگر بتوانیم ۲۰ سال با رشد ۸ درصدی حرکت کنیم درآمد کشور ما ۴ و نیم برابر خواهد شد، ما باید به سمت ایجاد اشتغال برای جوانان حرکت کنیم شما میدانید که ما ۳۲ میلیون جوان ۲۰ تا ۴۰ ساله در کشور داریم. همچنین ما پنجمین کشور دنیا در فارغ التحصیلهای انواع رشتههای مهندسی هستیم.
اگر توافق حاصل شود سیاست ما همان اقتصاد مقاومتی خواهد بود
روحانی با بیان اینکه ما قدرت بزرگی از نظر نیروی انسانی داریم، تصریح کرد: ما همچنین منابع بزرگ و عظیمی در اختیار داریم و همچنین در شرایط جغرافیایی بسیار ممتازی قرار گرفتهایم و هنگامی که این تحریم کنار میرود باید شرایط را آماده کنیم و در جهت رونق اقتصادی و تولید گام برداریم. بنده قبلا هم گفتم اگر این توافق حاصل شود سیاست ما عوض نخواهد شد و همان اقتصاد مقاومتی خواهد بود.
رئیس دولت یازدهم با طرح این سوال که اقتصاد مقاوتی چیست اظهار داشت: اقتصاد مقاومتی یعنی درون زا بودن و برون نگر بودن ما باید در همین جهت تولیدات را افزایش داده و همچنین میزان صادرات غیر نفتی را اضافه کنیم و انشاءالله این کار انجام خواهد شد.
وی ادامه داد: دست همه منتقدین به خاطر انتقاداتشان درد نکند، حامیان دولت جای خود دارد و در اینجا مناسب است که از جوانهای عزیز تشکر کنم. در شبکههای اجتماعی چه کارهایی که نکردند این جوانان و چه حمایت ها و همچنین چه انتقادهای سازنده که صورت نگرفت که بسیار خوب بود. و همچنین عکسها و کارهای گرافیکی بسیار زیبایی را در شبکههای اجتماعی منتشر می کردند حتی طنزهای بسیار قشنگی را به نمایش می گذاشتند.
روحانی تأکید کرد: بنده وقتی در جاهایی که دستگاههای اجتماعی ما به برخی دلایل میخواستند این شبکههای اجتماعی را تعطیل کنند مخالفت میکردم و الان هم مخالف هستم و میگویم اگر مشکلی است باید به دنبال راهحل دیگری باشیم. البته ما به دنبال طرحهای هوشمند هستیم و برای اینکه هم امنیت اخلاق مردم و دید و بچههای مردم حفظ شود. البته این شبکه های اجتماعی کارهای بسیار عظیم و بزرگی را درحین انجام این توافق کردند.
انتقاد منصافه حق مردم است
وی ادامه داد: آنهایی که در هر کجایی نقد کردند انتقاد منصفانه حق مردم است. اما تخریب، دروغ، اغراق و مبالغه، اتهام، تشویش اذهان عمومی از ملت ما باید مبرا باشد البته ملت ما مبراست و اقلیت بسیار کمی شاید در این مسیر باشد که انشاءالله خداوند آنها را هدایت میکند.
رئیس دولت یازدهم تاکید کرد: اگر شما میخواهید در اقتصاد موفق باشید باید همدل و همزبان باشید. امسال رهبر معظم انقلاب به خوبی همزبانی و همدلی دولت و ملت نامیدند زیرا همه باید همدل و همزبان باشیم و انشاءالله به اهدافی که مورد نظرمان است برسیم.
روحانی همچنین در پاسخ به این سول مجری که گفت شما در اول صحبتتان اشاره کردید که ما دو سانتریفیوژ آوردیم و منشا آلودگی خارجی داشت و حدود ۵-۶ سال بحران ساختگی برای جمهوری اسلامی ایران ایجاد کردند و اکنون آژانس مسئول شده که براساس توافق راستیآزمایی کند و ما میبینیم که برای کره جنوبی ۸۰ درصد آمدند و آلودگی و یا غنی سازی کردند و تا بعداز ظهر کار را تمام کردند و با توجه به اینکه شما هم حقوقدان و دیپلمات هستید چگونه این موضوع را درست تعبیر میکنید و چه تدبیری اندیشیدهاید که آژانس مجددا از این موضوع به عنوان ابزار برای فشار در مسیر پیشرفت جمهوری اسلامی استفاده نکند، گفت: البته آن آلودگی که گفتم برای دو عدد سانتریفیوژ نبود ما صدها سانتریفیوژ آوردیم که شاید یک بخشی از این سانتریفیوژها آلودگی داشت و آن آلودگی باعث شده بود که آن مناطقی که این سانتریفیوژها را قرار داده بودیم هم انبارهای ما هم جاهای دیگر از جمله نطنز را آلوده کرده بود.
روحانی ادامه داد: اکنون ما نمیدانستیم که اینها آلوده است و دوستان ما در سازمان انرژی اتمی فکر میکردند که این سانتریفوژها نو است چون در بسته بندیهای نویی قرار گرفته بودند این مشکل برای ما ایجاد شد ما البته باید همیشه حواسمان جمع باشد.
وی افزود: آژانس یا هر نهاد بینالمللی که انجام وظایفی را برعهده دارد این جور نیست که در داخلشان آدمهای ناجور حضور نداشته باشند از ملیتهای متفاوت حضور دارند البته الان در بحث شیمیایی همانند همین پروتکل الحاقی را تحت عنوان کنوانسیون شیمیایی را داریم و سالهاست ما کنوانسیون شیمیایی را امضا کردیم و اجرا هم میکنیم و بازرسی هم میآیند و ما مشکلی نداشتیم و هچ یک از اسناد ما هم فاش نشده است. البته ما باید حواسمان جمع باشد و باید کاملا قانون را بلد باشیم و مسائل ریز حفاظتی را آشنا باشیم.
روحانی تصریح کرد: البته در این مدت سازمان انرژی اتمی ما مطمئن شدند و اینکه شما گفتید موضوع کره جنوبی از صبح تا بعداز ظهر تمام شد ببینید کشورهای مانند کره جنوبی یک گروهی میخواستند غنی سازی مخفی انجام دهند که آژانس فهمید و آلودگی سطح بالا کشف کرد دولت کره جنوبی همه آنها را دستگیر کرد و به دادگاه سپرد و آمد در آژانس عذرخواهی کرد و در آنجا تعهد کرد که به هیچ عنوان در کره جنوبی به دنبال غنی سازی نباشد.
رئیسجمهور تاکید کرد: بنابراین اگر قرار بود روز اول این کار را انجام دهیم پرونده ما در همان روز بسته میشد و میگفتیم بیایید همه سانتریفیوژها را جمع کنید و اگر کسی هم غنیسازی کرده به دادگاه میبریم، خوب ما کار خلافی نکرده بودیم تا کسی را به دادگاه ببریم آن آلودگی هم برای کشوری بود که آن سانتریفیوژ را به ما فروخته بود که در آنجا ایجاد شده بود و البته این نکتهای که اشاره شد درست است و ما باید کاملا دقیق باشیم و با دقت کار را پیش ببریم.
روحانی با بیان اینکه ما باید به گونهای عمل کنیم که قانون اجرا شود و هم اسرار کشور و عزتمان حفظ شود، تصریح کرد: یکی از مسائلی که ما در این توافق به دست آوردیم عزت ملی است. یعنی امروز همه دنیا عزت مردم ایران را به خوبی میبینند و لمس میکنند. یک پیروزی ما پیروزی غرور ملی ماست. مردم ما توافقی را امضا کردند که این توافق برد- برد است وما به اهداف اصلیمان دست یافتیم. بنابراین احساس غرور میکنند.
وی با بیان اینکه ما به همه دانشمندانمان، دیپلماتهایمان، حقوقدانهایمان افتخار میکنیم، اظهارداشت: در اینجا درود میفرستیم به روان پاک شهدای هستهای مان که کار بسیار مهمی انجام دادند و جان خود را فدا کردند و عزتی که ما بدست آوردیم بسیار مهم است.
به دنیا اثبات کردیم گفتمان تعامل پیروز است
روحانی با تاکید بر اینکه پیروزی ما در این توافق تنها اقتصادی و سیاسی و حقوقی نیست، افزود: ما از لحاظ فرهنگی پیروز شدیم و در دنیا اثبات کردیم گفتمان تعامل پیروز است و ما چرخش گفتمانی را در منطقه و جهان به وجود آوردیم.
رئیس دولت یازدهم ادامه داد: ما به تمام دنیا گفتیم که گفتمانی که مبنایش تعامل سازنده با کشورهای دیگر باشد و مذاکره بر مبنای احترام و تکریم باشد و نه تهدید همان حرفی که از زمان در گذشته بنده اعلام کرده بودم.
وی با بیان اینکه فردا دومین سالگرد روز تنفیض حکم ریاست جمهوری بنده است افزود: با احتساب فردا حدود ۷۱۰ روز از آن روز میگذرد و روز بعدش ۷۱۱ روز میگذرد که بنده در مجلس گفتم با زبان تهدید با ملت ما سخن نگویید. بلکه با زمان تکریم صحبت کنید و این سخن را در حضور ۵۰ سران کشورها یا نماینده کشورها بیان کردم. امروز به حمدلله ما به این نتیجه رسیدهایم و دنیا هم به این نتیجه رسید که تکریم و نه تهدید و تحریم میتوانست مسئله را حل کند.
روحانی همچنین با بیان اینکه ما از نظر گفتمانی و فرهنگی در این توافق پیروز شدیم تاکید کرد: ما ثابت کردیم افراط غلط و اعتدال درست است و این موفقیت بسیار بزرگی است و این نهال تازه غرس شده است و باید از آن مراقبت کنیم تا به بار بنشیند و آن وقت از آن بار و میوه استفاده کنیم.
روحانی همچنین خاطرنشان کرد: بنده یک نکتهای را باید پیرامون بحث اقتصادی مطرح کنم که مردم عزیز ما بدانند بعد از تحریم دو کار میتوانیم انجام دهیم یا قرص مسکن بیاوریم یعنی بلافاصله پولهای آزاد شده را بلافاصله کالا بخریم و به بازار بیاوریم و جنس را ارزان کنیم و دلار را پایین بیاوریم و راه دوم هم آن است که از این دلار و قدرت برای سرمایهگذاری در صنعت، کشاورزی، خدمات استفاده کنیم.
وی ادامه داد: باید کار دوم را انجام دهیم. مردم ما باید بدانند که این توافق زمینه انسداد را برمیدارد شرایط را باز میکند اما دولت هم حواسش جمع است که چگونه عمل کند و هدف مردم ما دستیابی به منافع آنی اما مضر نباشد که البته اینگونه نیست، دنبال این باشند که رونق اقتصادی و اشتغال ایجاد شود و آن درونزایی و برون نگری محقق شود.
رئیسجمهور در پاسخ به این سوال که مردم باید اکنون چه توقعی داشته باشند و چه اقدامی کنند، اظهار داشت: آنچه که ما از مردم خواهش میکنیم آن است که مشارکت داشته باشند زیرا بدون مشارکت مردم به هیچ جا نمیرسیم. بنده در طول این مدت ۲۰ سفر استانی رفتم که ۶۰۰ پروژه میانی و مهم به دست مردم طراحی شده و اکنون بخشی از آن در حال اجراست و یا اجرایی شده و یا در حال توافق است.
رئیس دولت یازدهم ادامه داد: در همین میان و برای اجرای این پروژه ها حدود ۵۰۰ نفر از کارآفرینان ایرانی مقیم خارج از کشور را به کار گرفتهایم و شروع به کمک علمی، فنی و تبلیغاتی و سرمایه گذاری کرده اند و ما انتظارمان از ایرانیان داخلی و خارج کشور این است که تکنولوژی و سرمایه را بیاورند در داخل کشورشان.
روحانی گفت: انتظارمان از تمام بخشهای دولتی این است که راه سرمایه گذاری را تسهیل کنند و خواهش من از همه مردم این است که فضا را امن کنید و هنگامی که سرمایه گذار خارجی میآید نگویید این دولت چند سال پیش فلان کار خطا را انجام داد. اگر قرار باشد ما پرونده های قدیمی را رو کنیم درست نیست ما باید از فضای موجود که فضای مهمی هم است استفاده کنیم و وقت را تلف نکنیم. البته اشکالی ندارد برجام بررسی شود و مورد نقد قرار بگیرد.
روحانی خاطرنشان کرد: به هر حال یکسری مراحل قانونی وجود دارد که ما در حال طی کردن آن هستیم و کشورهای دیگر هم اقداماتی در حال انجام دارند و به هر حال میرسیم به آن روزی که ۱+۵ رسما لغو تحریمها را اعلام میکند و ما هم شروع میکنیم به اقداماتی که باید انجام دهیم.
وی گفت: ما ظرف حدود یک ماه اقدامات خودرا انجام میدهیم وآژانس هم آن اقدامات را تیک میزند و آن اقدامات شکلی است وآژانس میگوید که آن سانتریفیوژ که بنا بود صورت پذیرفته و محتوایی نیست و آژانس هم تائید میکند و لغو تحریمها نیز به اجرا در میآید و فضا عوض میشود و سرمایه و تکنولوژی وارد کشور خواهد شد و شرایط تغییر میکندو همچنین فروش نفت ما تغییر میکند و دستمان بازتر میشود اما اینکه کسی فکر کند امروز توافق شد فردا آثارش را میبینیم این طوری نیست.
وی خاطرنشان کرد: آنها باید بدانند که این نهال غرص شده است و بدانند که این نهال درست کاشته شده و درست میوه خواهد داد البته زمان خودش را دارد و باید سپری کند. و در این دوران باید ما همدل و همزبان باشیم و در کنار هم تلاش کنیم و همه حمایت کنند ما مردم را همه جا میخواهیم و بنده شخصا اعلام میکنم به ملت شریف بزرگ ایران که دولت هیچ کجا بدون حضور مردم و حمایت آنها موفق نخواهد شد و همه جا با مشارکت مردم انشاءالله موفق خواهد شد.
اصول ما درباره مسائل منطقه هیچگاه تغییر نمیکند
رئیس جمهور همچنین در پایان در پاسخ به این سوال مجری که گفت الان که رفت و آمدهای دیپلماتیک افزایش یافته و متقابلا بحثهای منطقهای وحود دارد وشما دیدگاههایی را در خصوص بحثهای یمن، سوریه، فلسطین، عراق و افغانستان دارید آیا در فضای جدید این معادلات تغییر پیدا خواهد کرد یا خیر اظهار داشت: ما یک اصولی داریم و تغییر نخواهد کرد و در این مذاکرات هم مشخص شد که این اصول تغییر نکرده است یعنی اصل ما به ما میگفت که برای توسعه کشور به غنی سازی نیاز داریم و پای آن میایستیم همچنین به تحقیق و توسعه نیاز داریم و ایستادگی میکنیم و رآکتور اراک را می خواهیم و تکمیل خواهیم کرد و فردو را هم نیاز داریم که باز بماند و در نهایت باز ماند.
روحانی خاطرنشان کرد: بنابراین اصولی هم را که ما در منطقه داریم بر آن میایستیم اما حتما توافق فضای جدیدی را ایجاد میکند برای حل سیاسی سریعتر مسائل. در همین میان نیز راهحل نهایی یمن، سوریه سیاسی است و تمام مسائلی را که ما داریم راهحلش سیاسی است. پس برای اقداماتی که میخواهیم انجام دهیم فضا تسهیل خواهد شد و اصول ما سر جای خودش محفوظ خواهد ماند.
نظر شما