عضو کمیسیون صنایع مجلس معتقد است: حسن روحانی به لحاظ اجرایی، شخصیتی تک پروژهای است. تمرکز ایشان از ابتدای دولت تا امروز معطوف حل چالش پرونده هستهای بوده است و سایر حوزههای کشور نیز به آن پیوند خورده است. رییسجمهور حتی آب خوردن، ازدواج، محیط زیست و اشتغال جوانان را به مذاکرات وصل کرده است. وی حتی بر این باور است که اگر مثلا امسال انتخابات ریاست جمهوری برگزار میشد و دکتر روحانی یک بار دیگر کاندیدای ریاست جمهوری میشد، شاید یک سوم آرای سال ۱۳۹۲ را هم کسب نمیکرد چون وعدههای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی ایشان محقق نشده است.
سید محمد بیاتیان نماینده مردم بیجار در مجلس و از اعضای موثر فراکسیون اصولگرایان است. او معتقد است در انتخابات مجلس دهم اصولگرایان راهی جز وحدت یا ائتلاف ندارند. نماینده مردم بیجار تاکید دارد که اگر شکاف و انشقاق در جریان اصولگرا همچنان باقی بماند مطمئا در شهرهای بزرگ قافیه را خواهیم باخت. وی البته ابراز امیدواری میکند که در سایه ورود ریش سفیدها و بزرگان اصولگرا به وحدت برسیم. امروز جامعه ایران پذیرای تفکرات تند اصولگرایان یا اصلاحطلبان نیست.
بیاتیان رییسجمهور را مدیری تک پروژهای میداند چرا که تمرکز دکتر روحانی از ابتدای آغاز دولت یازدهم تا امروز را معطوف حل چالش پرونده هستهای بوده است.
به گزارش «نماینده»، آنچه در ادامه می خوانید گفتگوی سایت اصولگرایان است با سیدمحمد بیاتیان، نماینده مردم بیجار در مجلس شورای اسلامی:
به عنوان نماینده مردم در خانه ملت مذاکرات هسته ای را چطور ارزیابی میکنید؟
رهبری سیاست خارجی کشور را مبنی بر سه اصل عزت، حکمت و مصلحت ترسیم کردهاند و مراودات کشور براساس احترام متقابل قابل انجام است. مذاکره دستگاه دیپلماسی کشور درباره مسائل هستهای با ۱+۵ به اذن رهبری و مورد تایید اعضای فراکسیون اصولگرایان است. فراکسیون اصولگرایان در راستای فرامین رهبری از تیم مذاکره کننده هستهای حمایت میکند. اگر به تیم مذاکره کننده نقدی داریم، نقدمان عالمانه است تا خدای ناخواسته زیر بار توافقی نرویم که نسلهای آینده، ما را به ضایع شدن حقوقشان متهم نکنند.
دیپلماتهای کشور فرزندان این مملکت هستند، دلسوزی دارند و تلاش میکنند تا به نتایج مثبت برسند. کاری که در مذاکرات هستهای در حال وقوع است، کار درستی است. حتی اگر هیچ نتیجهای در بر نداشته باشد به دنیا فهماند که ایران اهل مذاکره و گفتوگو با دنیاست. دنیا باید بداند جمهوری اسلامی دنبال تنش و جنگ نیست بلکه در پی صلح و تنشزدایی در سیاست خارجی است. با این رویکرد نتیجه مذاکرات هر چه باشد جمهوری اسلامی ایران از آن سود خواهد برد.
آیا بنبست مذاکرات موجب علنی شدن دشمنیهای غرب علیه جمهوری اسلامی نخواهد شد؟
محاسبات آمریکاییها درباره ایران غلط است. ایران، کره شمالی نیست که آمریکا بتواند دور تا دور ایران را محاصره کرده و ایران را به کشوری فقیر و دیکتاتور مبدل کند. جمهوری اسلامی در خاورمیانه، آمریکای جنوبی و سایر بخشهای جهان به ویژه در بحث قدرت نرم، نفوذ و طرفدار دارد. شاید حاکمان این کشورها علیه ایران باشند ولی ملتهایشان حامی جمهوری اسلامی هستند. آمریکاییها میدانند که امروز نمیتوانند گزینه نظامی را علیه ایران به کار ببرند. وضعیت آمریکا در منطقه به حدی تحلیل رفته است که حتی نمیتواند برای کشوری مثل عراق حکومت دست نشانده تعیین کند.
جمهوری اسلامی ایران برای استقامت در برابر زورگوییها و تحریمهای ناجوانمردانه غرب چه استراتژی دارد؟
یکی از مهمترین ویژگیهای نظام اسلامی داشتن حاکم عاقل، دوراندیش و آگاه به مسائل روز است. اقتصاد مقاومتی راهبرد این حاکم عاقل و آگاه به مسائل روز برای تداوم تحریمها یا شدت گرفتن آنهاست. تحریمها در بسیاری زمینهها برای کشور تهدید نبوده بلکه نعمت بوده است و امروز کشور در برخی زمینهها به استقلال رسیده است هر چند که شاید اقشاری که تحت فشار اقتصادی هستند یا جوانانی که بیکارند، این سخن را نپذیرند. ایران از بودجه ۱۳۹۳ به این سو در تلاش است اقتصاد خود را از وابستگی به درآمدهای نفتی رها کند. این اتفاق به برکت تحریمها در نظام تصمیمسازی کشور استفاده است. البته منکر این نیستم که تحریمها مشکلات زیادی را برای کشور به وجود آورده اما درصد آن به حدی نیست که خیلیها تصور میکنند. اگر در مذاکرات به نتیجه نرسیم باز مسئولان ارشد نظام و مدیران اجرایی برای اداره کشور برنامه و راهبرد دارند. آمریکا دیگر مثل گذشته نمیتواند بین کشورهای ۱+۵ یا سایر کشورها علیه ایران اجماع به وجود آورد. ایران شدت و غلظت غرب را در مذاکرات از بین برد و این برای ما برد بزرگی است.
جایگاه مجلس به عنوان قوه تصمیمگیرنده در روند مذاکرات هستهای کجاست؟
شورای عالی امنیت ملی مسئول پرونده هستهای است و مدیریت کار بر عهده وزارت امور خارجه است اما تصویب پروتکل الحاقی وظیفه مجلس شورای اسلامی است و فکر نمیکنم مقام معظم رهبری مخالف طی شدن فرآیند قانونی این کار در مجلس باشد. البته دیپلماتهای کشورمان با دقت و وسواس ریزترین حقوق و قوانین بینالمللی را دنبال میکنند تا مذاکرات خوبی را به نفع مردم به سرانجام برسانند. بعضی ریزهکاریها و مباحث در روند مذاکرات وجود دارد که تصور میکنم موجب دبه آمریکاییها شود. تنظیم متن نهایی توافقنامه، جملات به کار رفته و حتی ویرگولگذاری متن نهایی نباید قابل تفسیر باشد در غیر این صورت حقوق ملت ضایع خواهد شد.
*انتخابات مجلس دهم از حیث شکلگیری ائتلاف و انسجام جریانهای سیاسی چه اهمیتی برای جریان اصولگرا دارد؟
تعدد کاندیداهای اصوگلرایان از یک سو و ائتلاف کاندیداهای رقیب از سوی دیگر درس عبرتی برای اصولگرایان در انتخابات گذشته ریاست جمهوری بود. اگر وحدت کنیم میتوانیم مجلس آینده را در دست داشته باشیم. با وجود تفاوت دیدگاه در جامعه اصولگرا، بزرگان سنتی اصولگرا و اصولگرایان مدرن در پی ائتلاف هستند تا بلکه در سراسر کشور لیست واحدی داشته باشیم و البته از بزرگان اصولگرا تبعیت میکنیم حتی فراکسیون اصولگرایان در انتخابات مجلس نهم در سال چهارم به فراکسیون رهروان ولایت پیام وحدت داد. امیدوارم در مجلس دهم اصولگرایان به وحدت برسند و مغلوب فن حریف نشوند و شاهد حضور حداکثری مردم پای صندوقهای آرا باشیم.
*وضعیت اختلاف و اتحاد جریان اصولگرا را چطور ارزیابی میکنید؟
در انتخابات مجلس دهم اصولگرایان راهی جز وحدت یا ائتلاف ندارند. اگر شکاف و انشقاق همچنان باقی بماند مطمئن باشید در شهرهای بزرگ قافیه را خواهیم باخت. امیدوارم در سایه ورود ریش سفیدها و بزرگان اصولگرا به وحدت برسیم. امروز جامعه ایران پذیرای تفکرات تند اصولگرایان یا اصلاحطلبان نیست. مردم خواهان امنیت روانی و آرامش حتی بین جناحها هستند. دریدن یکدیگر جناحهای سیاسی خوشایند مردم نیست. اصولگرایان پس از شکست در انتخابات ۹۲ به عقلانیت خوبی رسیدهاند و حتما در انتخابات پیشرو به وحدت میرسند.
*ارزیابی تا از عملکرد دو فراکسیون بزرگ مجلس چیست؟
در فراکسیون رهروان، همه اعضا منطبق با تعریف اصولگرایی نیستند. در این فراکسیون تفکرات دوم خردادی، اصلاحطلبی، مستقل و اقلیتهای دینی عضویت دارند و حتی ممکن است بسیاری از آنان اعتقادی به آرمانهای اصولگرایی نداشته باشند حتی ممکن است نسبت به آن انتقاد و مخالفت هم داشته باشند. رهروان ولایت حول دکتر لاریجانی شکل گرفت. با وجود احترام زیادی که برای ایشان قائلم ولی فکر میکنم تفکر دکتر لاریجانی در برخی امور اصلاحطلبانه است. کما اینکه زمزمههایی از ائتلاف اعتدالیون و اصلاحطلبان شنیده میشود که ممکن است منجر به تداوم ریاست دکتر لاریجانی در مجلس دهم بینجامد. برخی تحلیلگران متعادل بودن ایشان یا موقعیتشناسی ایشان را دلیل این مسئله میدانند. در فراکسیون اصولگرایان اگر چه ممکن است گرایشهای تندی هم حضور داشته باشند ولی قاطبه اعضای فراکسیون به اصولگرایی خالص و ناب معتقدند. اینان هر جایی که مصلحت جامعه ایجاب کند حضور مییابند، هر جا لازم باشد سکوت میکنند و هر جا لازم باشد، فریاد میزنند، هیچ مصلحتی برای اعضای فراکسیون بالاتر از مصلحت نظام نیست.
*یعنی شما می گویید احتمال ائتلاف میان اعضای فراکسیون رهروان ولایت با دولتی ها وجود دارد؟
برخی اعضای رهروان ولایت برای ائتلاف با دولتمردان نشستها و دیدارهایی داشتهاند. اصولگرایان رهروان ولایت به سمت دولت رفتهاند. البته قاطبه اعضای این فراکسیون در یازدهمین دوره انتخابات دولت نیز یا به سمت دکتر ولایتی یا به سمت دکتر قالیباف یا به سمت دکتر عارف و دکتر روحانی رفتند. از یک سال قبل نیز صحبتهایی دال بر تشکیل فراکسیون اعتدال توسط فراکسیون رهروان ولایت و نمایندگان حامی دولت در مجلس نهم مطرح است اما تشکیل آن زود هنگام توصیف شد به همین دلیل تشکیل آن به پس از انتخابات مجلس دهم موکول شد البته با تغییراتی که در افراد فراکسیون رهروان ولایت در این مجلس اتفاق خواهد افتاد. یقین بدانید فراکسیون اعتدال در مجلس دهم اعلام موجودیت میکند. بر اساس منابع قابل وثوق به احتمال قوی دکتر لاریجانی کاندیدای مجلس دهم میشود و طیف نزدیک به آقای هاشمی رفسنجانی نیز از وی برای ریاست مجلس حمایت خواهند کرد.
چه پیشبینی از ترکیب مجلس دهم دارید؟
اگر اصولگرایان به وحدت برسند، اکثریت مجلس دهم با آنان خواهد بود در غیر این صورت این مجلس از سه طیف اصولگرایان خالص، اصولگرایان متمایل به دولت و اصلاحطلبان تشکیل خواهد شد که البته نمایندگان اصلاحطلب در این مجلس اقلیت خواهند بود.
به چه انگیزهای برای نمایندگی مجلس دهم کاندیدا خواهید شد؟
متاسفانه طی ۹ دوره انتخابات مجلس ۹ نماینده از شهرستان بیجار به مجلس راه یافتهاند این در حالی است که یک نماینده طی ۴ سال بر همه امور کشور مسلط میشود ولی به دلیل تغییر، نماینده بعدی باز باید همه چیز را از صفر شروع کند و این به ضرر شهرستان است. به همین دلیل برای تداوم یافتن برنامهها و سیاستهای جاری تصمیم به کاندیداتوری برای مجلس آینده دارم.
مجلس نهم چقدر از مطالبات و نیازهای جامعه را محقق کرد؟
به عملکرد مجلس نهم در سال ۱۳۹۳ نمره ۱۶ دارد و این نمره در مجموع سه سال و نیم گذشته ۱۵ است چون تعامل این مجلس با دولت در بخشهای اجرایی خوب بود. در دولت یازدهم در کشورداری و تخصیص منابع عقلانیت حاکم است. این مسئله در دولتهای نهم و دهم اصلا وجود نداشت. مجلس در دوره دولت دهم قوانینی را به تصویب رساند ولی اجرا نشد.
ارزیابیتان از عملکرد مجلس نهم و تاثیر آن بر شرایط سیاسی و اقتصادی کشور را بفرمایید.
مجلس نهم از آرمانهای جامعه فاصله گرفت. همواره آمد و رفت دولتها برای مجلس هزینه زمانی بسیاری دارد. بیش از یک سال از عمر این مجلس صرف جبران خرابکاریهای دولت گذشته شد. بیشتر وقت مجلس نهم صرف حاشیهسازیهایی شد که عاملش دولت قبل بود. تحریمهای فلج کننده از ۲۰ تیر ماه سال ۱۳۹۱ نفس مجلس و دولت را گرفت و مجلس دیگر نتوانست برای اقتصاد تصمیمات موثری بگیرد. هر چند که قوانینی در این حوزه به تصویب رساند ولی به دلیل رفتارهای غیرقانونی دولت قبل این قوانین بر زمین ماند. علاوه بر آن نمایندگان این مجلس در برخی موارد، راه را اشتباه رفتند. به طور مثال در مقطعی که مردم دچار معضلات و مشکلات عدیده اقتصادی بودند، ما در مجلس قوانین مربوط به کشتیرانی و آبهای آزاد را بررسی و تصویب میکردیم. در حالی که بزرگان مجلس باید اولویت مجلس را تعیین میکردند و نمایندگان را به تصویب قوانین ضروری کشور هدایت میکردند.
مجلس نهم از جنبه عملیاتی کردن پروژههای عمرانی حوزه انتخابیه در دولت قبل و فعلی چه توفیقی داشت؟
آمار و سوابق مجلس نهم نشان دهنده ایستادگی این مجلس در برابر بیقانونیهای دولتهای گذشته دارد، البته مجلس نهم وارث وادادگیهایی بود که مجلس هشتم مسبب آنها بود. مجلس نهم منابع زیادی از حساب ذخیره ارزی را که در اثر بیقانونیهای دولت سابق به تاراج رفته بود یا درآمدهای نفتی که به خزانه واریز نشده بود یا قضیه بابک زنجانی و سایر هزینههایی که دولت قبل روی دوش این مجلس گذاشته بود را به میراث برد. دولت دهم از ابتدای شکلگیری مجلس نهم تقابل علنی با این مجلس را کلید زد. اوج این تقابل در استیضاح شیخالاسلام وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در آن یکشنبه سیاه بین احمدینژاد، دکتر لاریجانی و برخی نمایندگان اتفاق افتاد.
اگرچه بین مجلس نهم و دولتهای قبل تقابل وجود داشت اما نمایندگان در تعامل با دستگاههای اجرایی بسیاری از امور حوزه انتخاباتی خود را پیش بردند، در حالی که از چنین رابطهای در دولت یازدهم خبری نیست. در این دولت بسیاری از مسائل کشور قفل است. البته در برخی موارد این قفل بودن را طبیعی میدانم. به طور مثال با این اعتقاد که همه جای ایران باید مثل تهران همه نوع صنعتی را داشته باشد را تصور کاملا اشتباهی میدانم. برخی نمایندگان که هیچ تخصصی در حوزههای صنعتی، کشاورزی، شهرسازی، راهسازی، فرودگاه و راهآهن ندارند امروز مطالبه مردم حوزه انتخابیه خود را افزایش داده و با تحمیل پروژههای غیراقتصادی هزینه گزافی را روی دست کشور گذاشتهاند و معظلی بر معضلات دیگر افزودهاند.
مجلس در تدوین طرحها یا تصویب لوایح چقدر به نیازهای اساسی مردم توجه داشته است؟
در بررسی و تصویب لوایح بین دولت یازدهم و مجلس در موارد متعددی اشتراک نظر وجود دارد و نمایندگان از لوایحی که منطبق با واقعیات و در جهت رفع مشکلات جامعه است، استقبال میکنند چرا که معتقدند لایحه سریعتر از طرح به نتیجه میرسد. اوج تعامل مجلس و دولت در مقطع تصویب بودجه ظهور میکند. در دولت احمدینژاد علاوه بر تاخیرهای طولانی برای ارسال لایحه به مجلس، لوایح بودجه این دولت در مجلس تا ۶۰ درصد تغییر را هم شاهد بود از این رو تمام وقت این مجلس صرف رفع و رجوع هرج و مرج بودجهای دولت سابق میشد تا بلکه بودجه به سمت عقلانیت هدایت شود. لوایح بودجه دولت یازدهم علاوه بر ارسال به موقع به مجلس با کمترین تغییر در مجلس به تصویب میرسد.
به نظر جنابعالی چه عواملی بر تعامل مجلس نهم و دولت یازدهم موثر بوده است؟
با انتخاب دکتر روحانی به عنوان رییسجمهور خوشحال شدیم که فردی از جنس مجلس برگزیده شد و تصور میکردیم تفاهم خوبی بین دولت و مجلس به وجود میآید البته مجلس با دادن بالاترین رای تاریخ جمهوری اسلامی به برخی وزرا از جمله وزیر اقتصاد پیام دوستی و تعامل به دولت داد اما در عوض دولت یازدهم آن طور که باید با مجلس تعامل نکرد. به نظر بنده معاونان پارلمانی و حقوقی دستگاههای اجرایی پاشه آشیل آسیب دولت در مجلس هستند. معاونان پارلمانی به جای حضور پررنگ در مجلس و برقراری ارتباط خوب با نمایندگان در دستگاههای مربوطه حضور مییابند و بیشتر به حاشیهها میپردازند. اغلب معاونان پارلمانی دستگاهها که از نمایندگان ادوار با تفکر خاص سیاسی هستند، دنبال مسائل انتخاباتی هستند و مقابل تفکر اصولگرایی هستند. این یکی از آسیبهایی است که دولت به وجود آورده است. هر جا معاونان پارلمانی تعامل خوبی با نمایندگان داشتند وزرا کمترین آسیب را دیدند. بطور مثال در برخی وزارتخانهها مثل وزارت دفاع و بهداشت و درمان که معاونان پارلمانی تعامل گرمی با نمایندگان دارند، کمترین سوال از وزیر مربوطه پرسیده شده است.
به نظر شما رییسجمهور تا چه اندازه موفق به پیاده کردن قولها و وعدههای انتخاباتیاش شده است؟
دکتر روحانی به لحاظ اجرایی، شخصیتی تک پروژهای است. تمرکز ایشان از ابتدای دولت تا امروز معطوف حل چالش پرونده هستهای بوده است و سایر حوزههای کشور نیز به آن پیوند خورده است. رییسجمهور حتی آب خوردن، ازدواج، محیط زیست و اشتغال جوانان را به مذاکرات وصل کرده است. معتقدم اگر مثلا امسال انتخابات ریاست جمهوری برگزار میشد و دکتر روحانی یک بار دیگر کاندیدای ریاست جمهوری میشد، شاید یک سوم آرای سال ۱۳۹۲ را هم کسب نمیکرد چون وعدههای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی ایشان محقق نشده است.
این درست است که دولت یازدهم میراثدار دولتهای قبل است اما تا چند سال دیگر قرار بر ارجاع مشکلات به گذشته است؟ کشور با روی کار آمدن دولت یازدهم در ریل درست قرار گرفت. بسیاری از کارهای پوپولیستی گذشته دیگر انجام نمیشود اما به بهانه اقدامات پوپولیستی بسیاری پروژههای با توجیح فنی و اقتصادی هم متوقف شده است.
سهم مجلس و دولت در ایجاد مشکلات و تحقق اهداف و برنامهها چقدر است؟
۸۰ درصد مشکلات از دستگاههای اجرایی و ۲۰ درصد با منشاء مجلس است. دولت آمارهایی را به جامعه اعلام میکند که به تعبیر رییسجمهور با جیب مردمی که گرفتاریهای معیشتی و اقتصادی دارند، همخوانی ندارد. واقعیت این است که تورم ۱۵ درصدی اعلام شده از سوی دولت درست نیست و از آن بدتر اقتصاد هنوز از رکود خارج نشده است. دلیل مجلس برای غیر واقعی دانستن آمار تورم و رکود و سایر آمارهای اقتصادی دولت، خط فقر و متن زندگی مردم است.
بخشهای مختلف اقتصادی در چه وضعیتی قرار دارد؟
در حوزه مسکن، عمران، صنعت و کشاورزی به صورت جدی دچار رکود و مشکل هستیم. در حوزه کشاورزی علاوه بر اقلیم بد آب و هوایی گرفتار ضعف مدیریتی هستیم همچنین نسبت واردات و صادرات، افزایش روند قاچاق و معضلات اجتماعی و اقتصادی در شرایط نامناسبی قرار داریم. دولت در حوزه کمک به تولید چه کرده است؟ وزارت صنعت و اقتصاد با سازمانها و معاونتهای زیرمجموعه به راحتی میتوانند نظام واردات و صادرات کشور را ساماندهی کنند. مسئولان دولتی از حجم واردات مثلا خودروهای لوکس خبر میدهند. آیا نمیتوانیم نیازمان را در داخل تامین کنیم؟ نباید از خودروسازان داخلی حمایت کنیم؟ گندم ۱۱۵۰ تا ۱۲۰۰ تومان خریداری میشود و متاسفانه حدود چند هزار تن گندم وارد میشود. اگر گندم داخلی کیلویی ۱۵۰۰ تا ۱۸۰۰ تومان خریداری شود. کشاورز به مکانیزاسیون کردن کشاورزی ترغیب میشود، تامین آب کند و از روشها و فناوریهای جدید استفاده کند. البته متاسفانه این امور در دولت قبل هم انجام نشد.
نقطه قوت عملکرد دولت روحانی چیست؟
نقطه قوت کارنامه دولت یازدهم، عملیاتی شدن پروژههای عمرانی است. در سال ۹۲-۹۱ کمترین بهرهمندی از پروژههای عمرانی را داشتیم اما در سال ۹۳-۹۲ به میزان قابل قبولی این پروژهها اجرایی شده است که جای تقدیم فراوانی دارد. با وجود محدودیت شدید در اعتبارات دولتی در دولت یازدهم پروههای عمرانی بر اساس عقلانیت و اولویتبندی اجرا شده است.